Файл: Сраныс пен сыныс теориясыны негіздері Дрісті масаты сраныс пен сынысты жне оларды зара байланысын талдау.pptx

Сұраныс функциясы және сұраныс заңы

1

Ұсыныс заңы, ұсыныстың және ұсыныс көлемінің өзгеруі

2

Нарықтық тепе-теңдік және оның бұзылуы

3

3

Сұраныс пен ұсыныстың икемділігі

4

4

СҰРАНЫС (D)-demand

Тұтынушының белгілі бір тауарды таңдауы және оны сатып алу қабілеттілігі

Сұраныс заңы

Тауар бағасы неғұрлым қымбаттаған сайын тауарға сұраныс соғұрлым азая түседі, және керісінше, баға арзандаса, сұраныс көбейеді

Сұраныс функциясы

Сұраныс функциясы сұраныс көлемінің оған әсер ететін факторлардан тәуелділігін көрсетеді
Qd=f(P) – сұраныстың жалпы функциясы

Сұранысқа әсер етуші факторлар:
тауар бағасы тауар сапасы тұтынушы талғамы мен таңдауы тұтынушы табысы
өзара толықтырушы және ауыстырушы тауарлардың бағасы, сапасы жыл мезгілі;
экономикадағы өзгерістерді күту, т.б.

Сұраныс қисығы

Сұраныс көлемінің өзгеруі

Сұраныстың өзгеруі

Сұраныс заңының бұзылуы (сұраныс заңының парадоксы)

Гиффен парадоксы

тауар бағасы қымбаттағанда, алғашқы қажеттіліктегі тауарларға сұраныстың өсуі
(мыс., картоп, нан т.б.)

Веблен әсері

тауар бағасы қымбаттағанда адамның әлеуметтік мәртебесін көрсететін дәулетті тауарларға сұраныстың өсуі (мыс., қымбат әшекей бұйымдары, әйгілі суретшілердің туындылары т.б.)

Ұсыныс S-supply

белгілі бір уақытта белгілі бір бағамен сатушылардың нарыққа шығарған тауарлары мен қызметтерінің саны

Ұсыныс заңы

тауар бағасы неғұрлым қымбаттаған сайын соғұрлым сатушының сату ынтасы артады, яғни ұсыныс көбейеді

Ұсыныс

Ұсыныс функциясы ұсыныс көлемі мен оған әсер ететін факторлар арасындағы тәуелділікті көрсетеді:

Qs=f(P) – ұсыныстың жалпы функциясы

Ұсынысқа әсер ететін факторлар:
тауар бағасы;
өндіріс технологиясы;
жұмысшылардың саны мен біліктілігі;
материалдар мен шикізаттардың бағасы мен сапасы;
салық, дотация;
нарықтағы бәсекелестер саны, олардың өнімдернің саны, сапасы, бағасы, т.б.

Ұсыныс қисығы

Ұсыныс көлемінің өзгеруі

Ұсыныстың өзгеруі

Нарықтық тепе-теңдік

сұраныс көлемі мен ұсыныс көлемі тең болатын жағдай

Qd=Qs

Нарықтағы теңдестік және оның бұзылуы

Баға	Сұраныс пен ұсыныс көлемі	Нарықтағы жағдай
P>Pe	Qd	Артықшылық (профицит)
P	Qd>Qs	Тапшылық (дефицит)
P=Pe	Qd=Qs	Тепе-теңдік
P-нарықтағы баға, Ре – нарықтағы теңдестік баға, Qd-сұраныс көлемі, Qs – ұсыныс көлемі

Тұтынушы мен өндіруші ұтысы

Сұраныс икемділігі және оның түрлері

Сұраныс икемділігі

Сұранысқа әсер ететін факторлар 1%-ке өзгерген кезде сұраныс көлемінің неше процентке өзгеретінін көрсететін көрсеткіш

Түрлері

бағалық икемділік табыс бойынша икемділік
қиылысқан икемділік

Сұраныстың баға бойынша икемділігі (СБИ)

СБИ коэффициенті

Икемділікке байланысты сұраныс түрлері

EDP > 1 – икемді сұраныс
EDP < 1 – икемсіз сұраныс
EDP = 1 – бірлік икемді сұраныс
EDP = ∞ - өте икемді сұраныс
EDP = 0 - өте икемсіз сұраныс

Икемділікке байланысты сұраныс қисығының орналасуы

Сұраныстың табыстық икемділігі (СТИ)

СТИ

Тұтынушы табысы 1%-ке өзгергенде сұраныс көлемі неше процентке өзгеретінін көрсетеді

СТИ бойынша тауар түрлері

Сапалы тауар EDІ > 0
Төмен сапалы тауар EDІ < 0
Алғашқы қажеттіліктегі тауар 0 Дәулетті тауар EDP > 1

Сұраныстың қиылысқан икемділігі (СТИ)

СҚИ

Ү тауарының бағасы 1%-ке өзгергенде Х тауарына сұраныс көлемі неше процентке өзгеретінін көрсетеді

СҚИ бойынша тауар түрлері

Өзара ауыстырушы тауар EDхү > 0
Өзара толықтырушы тауар EDхү < 0
Бір-біріне қатысы жоқ тауар EDхү = 0

Ұсыныс икемділігі

Ұсынысқа әсер ететін факторлар 1%-ке өзгерген кезде ұсыныс көлемінің неше процентке өзгеретінін көрсететін көрсеткіш

Түрлері

0 EsP > 1 – икемді ұсыныс
EsP = 1 – бірлік икемді ұсыныс
EsP = ∞ - өте икемді ұсыныс
EsP = 0 - өте икемсіз ұсыныс

Икемді ұсыныс

Өте икемді ұсыныс

Икемсіз ұсыныс

Өте икемсіз ұсыныс

Бірлік икемді ұсыныс

Бекіту сұрақтары

Сұраныс анықтамасын айтыңыз
Сұранысқа қандай факторлар әсер етеді?
Ұсыныс дегеніміз не және оған қандай факторлар әсер етеді?
Нарықта теңдестік қандай жағдайда орын алады?
Икемділік ұғымын түсіндіріңіз