Файл: Сабаты таырыбы Табии радиоактивтілік. Радиоактивті ыдырау заы.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 18.03.2024

Просмотров: 6

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Табиғи радиоактивтілік. Радиоактивті ыдырау заңы

Білім беру ұйымының атауы

Б.Садықов атындағы 112 ЖОББМ

Пәні:

Физика

Бөлім:

Атом ядросының физикасы

Педагогтің аты-жөні:

Қарақожа М

Күні:

09.02.2023

Сынып: 11б

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Табиғи радиоактивтілік. Радиоактивті ыдырау заңы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

11.8.2.1 - радиоактивті ыдырау заңы негізінде ядролық қалдықтармен аймақтың зақымдануының ұзаққа созылу себептерін түсіндіру;

Сабақтың мақсаты

медицинада, археологияда және тамақ өнеркәсібінде радиоактивті құбылыстардың қолданылуын түсінеді;

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру
Сабақтың басы

10 минут
Өткен білімді еске түсіру


Ұйымдастыру. Сәлемдесу. Түгелдеу

Жағымды ахуал қалыптастыру

Үй тапсырмасын сұрау, тексеру

«Ұяшық» әдісі арқылы өткен тақырыпты еске түсіремін.

  1. Беккерель тәжірибесінің маңыздылығы неде?

  2. Радиоактивті сәуле шығарудың құрылымы қандай және оны қалай анықтаған?

  3. Альфа ыдырау дегеніміз не?

  4. Бета-ыдырау дегеніміз не?

  5. нейтриноны тіркеудің күрделілігі неде?

  6. Гамма-ыдыраудың механизмі қандай?

Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға жасырылған ұяшықтарды ашу арқылы жауап беріп отырады




Дескриптор
Сұрақтарға жауап береді

-альфа, бета, гамма сәулелердің қасиеттерін біледі.

Жалпы балл 2-балл





ФИЗИКА 11 сынып

слайд


Жаңа білім

15 минут

Бекіту

10 минут



ЖАҢА сабақ

Сұрақ жауап:

Атом деген не? Атом ядросы деген не? Оның заряды қандай? Атом бөліне ме? Атомның планетарлық моделін ашқан кім? Ол қандай тәжірибе жасады?

Енді оқулықтан атом ядросының құрамы тақырыбын оқып, піспеген макеттеріңді

толықтырып жазып, көрсетіңдер.

Анықтау сұрақтары: Атом бөлінсе, оның құрамы қандай? Оның құрамындағы бөлшектер қалай зарядталған?
Оқушыларға тақырыпты «Формулалар сөйлейді» әдісі арқылы түсіндіремін.

Ядролық физикада ұзындық бірлігі ретінде фемтометр алынады:

1 фм=10-15 м

2. Атомдар, ядролар және элементар бөлшектр үшін массаның бірлігі ретінде массаның атомдық бірлігі (м.а.б) қолданылады:

1 м.а.б.=1,6605406·10-27 кг.

Көміртегі-12 изотопы атомының массасының 1/12 бөлігі массаынң атомдық бірлігі ретінде алынады.

3. Атом физикасында энергияның бірлігі ретінде электрон-вольт (эВ) алынады .

Заряды бір элементар зарядқа (е=1,6·10-19Кл) тең электронның потенциалдар айырымы бір вольт болатын электр өрісінде алатын кинетикалық энергиясы электрон-вольт болады.

1эВ=1,6·10-19Дж

1кэВ=1,6·10-16Дж

1МэВ=1,6·10-13Дж

1ГэВ=1,6·10-10Дж

1905 ж. А. Эйнштейн:Е0=mc2 (Эйнштейн қатысы)

с≈3·108 м/с –вакуумдағы жарық жылдамдығы.

Мя<(Z·mp+N·mn)

Ядролық тарту күшінің жұмыс есебінен нуклондардан атом ядросы түзілгенде пайда болатын массалар айырымын массалар ақауы деп атайды.

∆m=(Z·mp+N·mn)- Мя

Жеке бөлшектр бірігіп ядроны құрағанда, пайда болатын масса ақауы есебінен бөлініп шығатын энергия ядроның байланыс энергиясы деп аталады.
Eб=∆mc2=(Z·mp+N·mn-Мя)·c2==(Z·MH+N·mn- Мат)·c2

Eб=∆m·931,5

МэВ=(Z·mp+N·mn- Мя)·931,5МэВ

∆m – ядроның масса ақауы.

Бір нуклонға келетін байланыс энергиясының шамасын меншікті байланыс энергиясы деп атайды:



А-ядродағы нуклондар саны.
Тапсырма Топтық жұмыс

 1-топ

1-тапсырма
Менделеев кестесін пайдаланып, аргон, күміс, алтын, уран, цезий ядроларының құрамы қандай? 

2- тапсырма

Магнийдің 12Мg24 ; 12Мg25 ; 12Мg26 изотоптарының ядроларының құрамына ененетін протондар мен нейтрондардың санын табыңдар. 
2-топ

1-тапсырма
Менделеев кестесін пайдаланып, аргон, күміс, алтын, уран, цезий ядроларының құрамы қандай? 

2- тапсырма

 Неонның 10Ne20 ; 10Ne21 ; 10Ne22 изотоптарының ядроларының құрамына ененетін протондар мен нейтрондардың санын табыңдар. 



Оқушылар сабақтың тақырыбын ашу үшін қойылған сұрақтарға жауап береді


Оқушылар берілген формулалар арқылы массалар ақауын, байланыс энергиясын анықтайды.

Оқушылар берілген шамаларды эВ-қа айналдырады.

Оқушылар байланыс энергиясының формулаларын түрлендіріп жазады

Оқушылар екі топқа бөлініп, бүгінгі тақырып бойынша есептер шығарып талдайды.

Оқушылар жаңа тақырыпты меңгергенін есептерді шығару арқылы көрсетеді




Дескриптор

-атом құрылысын біледі;

-Резерфорд тәжірибесін біледі;

2 балл


Дескриптор

-массаның атом бірлігін біледі;

-эВ-қа айналдыра алады;

-Эйнштейн өрнегін біледі;


Дескриптор

-массалар ақауын анықтайды,

-массалар ақауы арқылы байланыс энергиясын анықтай алады;

-меншікті байланыс энергиясын таба алады;
1 балл

Дескриптор:

-ядролық реакцияға берілген есептерді дұрыс шығарады;

-протон мен нейтрондардың санын есептей алады;

3 балл


Слайд физика 11 сынып оқулығы

Слайд физика 11 сынып оқулығы

Слайд физика 11 сынып оқулығы




Сабақтың соңы

7 минут

2- тапсырма

Уранның 92U233 ; 92U235 ; 92U238 изотоптарының ядроларының құрамына ененетін протондар мен нейтрондардың санын табыңдар. 

Сабақты «Тақырыптық түйінді сөздер» әдісі арқылы бекіту. Сабақты бекіту мақсатында бір оқушыны тақтаға шығартып, «Мен бүгін … жаттап алдым» деп сіз тақтаға шығып өзіңіздің сөйлеміңізді айтқанда, сіздің сыныптастарыңыз материалды қаншалықты меңгергендігіңізге наразылық білдіру үшін сізге бірқатар сұрақ қояды.

Білімін тексеруге арналған кейбір сұрақтар:

Мұны қайдан білесіз....

… үшін сізде қандай дәлел бар.

Түсіндіре аласыз ба…

… үшін не істеу керек.

Оқушылар бекіту тапсырмалары ретінде өтілген тақырыптағы материалдарды сыныптастары сұрақ қою арқылы өзара жауап беріп, орындайды


Дескриптор:-уранның протон мен нейтрон сандарын анықтауға есеп шығарады;

-формулаларды жаза алады;

2 балл

Слайд физика 11 сынып оқулығы


Кері байланыс

3 мин

Үй

Экранға берілген диаграмманы басу арқылы кері байланыс беру

Үйге тапсырма :

  • Семей полигонының тарихы.

  • «Невада–Семей» қозғалысы.

Оқушылар кері байланыс береді



www.Classroomscreen.com