Файл: 9 20 сйылтылан жне концентрлі азот ышылыны металмен рекеттесуіні ерекшелігін сипаттау жне реакция тедеулерін растыру.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 19.03.2024

Просмотров: 16

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

ҚАШЫҚТАН ОҚЫТУ КЕЗІНДЕГІ САБАҚ ЖОСПАРЫНЫҢ ҮЛГІСІ

Мұғалімнің аты-жөні:

Садыкбекова Лаззат Амангелдиевна

Пән/Сынып:

Химия, 9 сынып

Қай аптаның нешінші сабағы

ІІ тоқсан 6-апта

Тарау немесе бөлім атауы:

9.3А 17 (VII), 16 (VI), 15 (VI), 14 (IV)-топ элементтері және олардың қосылыстары

Сабақтың тақырыбы:

Азот қышқылы мен нитраттардың өзіне тән қасиеттері

Оқу мақсаты:

9.2.1.20 сұйылтылған және концентрлі азот қышқылының металмен әрекеттесуінің ерекшелігін сипаттау және реакция теңдеулерін құрастыру;
9.2.1.21 нитраттың термиялық айрылуының ерекшелігін түсіндіру, реакция теңдеулерін құрастыру



Бағалау критериі:

  • әртүрлі концентациядағы азот қышқылының белсенділігі әртүрлі металдармен қалай әрекеттесетіндігін түсінеді;

  • сәйкес реакция теңдеулерін құрады;

  • нитраттардың ыдырау ерекшеліктерін түсіндіреді.

Саралап оқыту тапсырмалары

Ұжымдық жұмыс

Жаңа тақырыпты түсіндіру. Бүгінгі жұмыс мақсатымен таныстыру. Бейнематериалды көре отырып, сабақты түсіндіру. Бекіту тапсырмалары және оқу тапсырмалары беріледі. Сабақты қорытындылау.


Бірлескен жұмыс (1,2 тапсырма)

Бекіту тапсырмасын бере отырып, дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету.

Жеке жұмыс

Оқу тапсырманы ұсына отырып, оқушылар өз бетімен орындайды.

Уақыты

Кезеңдері

Тапсырма

Тапсырманың мақсаты

Мұғалімнің бақылауы мен зерттеуі не?

Бағалау

Ресурстар

3 минут


Ұйымдастыру

Сәлеметсіздер ме?

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы:

Азот қышқылы мен нитраттардың өзіне тән қасиеттері


Жаңа сабақтың оқу мақсаты мен бағалау критерийлерімен таныстыру






Презентация Слайд №1,2


16 минут
03:00 – 19:00


Жаңа сабақ

Жаңа сабақты цифрлық ресурстар арқылы түсіндіру

Азот қышқылы – бірнегізді, күшті тотықтырғыш қышқыл, азоттың тотығу дәрежесі +5. Өткір иісті түссіз сұйықтық.

1. Азот қышқылы тұрақсыз болғандықтан, жарық пен температураның әсерінен айырылады:

4НNO3 2H2O + 4NO2 ↑ + O2

2. Нәруыздармен әрекеттеседі. Жануар және өсімдік ұлпалары азот қышқылының әсерінен сарғаяды.

3. Металдардың азот қышқылымен әрекеттесуі:

Ме + HNO3 → тұз + су + HNO3 – тің тотықсыздану өнімі.

HNO3 – тің тотықсыздану өнімдеріне жатады:

HNO3 → NO2 →NO → N2O → N2 → NH4NO3

Сутек иондарына Н+ қарағанда нитрат ионның NO3- тотықтырғыш қасиеттері анағұрлым жоғары , сондықтан азот қышқылы алтын Au мен платинадан Pt басқа барлық металдармен әрекеттеседі.



Нитраттардың физикалық қасиеттері:



Химиялық қасиеттері:

Барлық нитраттар – термиялық тұрақсыз заттар. Қыздырғанда оттек бөліп ыдырайтындықтан нитраттар күшті тотықтырғыштар.



Мысалы:



Нитрат иондарына сапалық реакция.

Нитрат ерітіндісіне күкірт қышқылы қатысында мыс қосылады. Нәтижесінде қоңыр газ бөлінеді. Бөлінген қоңыр түсті газ – азот (IV) оксиді нитрат иондарының бар екенін көрсетеді.

Жаңа тақырыпты меңгеру







Слайд №3-12


4 мин


Сабақты бекіту


Бекіту тапсырмалары

1-тапсырма


Дұрыс жауабы:


2-тапсырма

Концентрлі және сұйылтылған азот қышқылының мыспен әректтесуінің ерекшелігін көрсететін мәтінді толықтыр:

  1. Концентрлі азот қышқылы мыспен әрекеттескенде _______________________ түзіледі.

  2. Сұйылтылған азот қышқылы мыспен әрекеттескенде _______________________ түзіледі.



Дұрыс жауабы:

  1. Концентрлі азот қышқылы мыспен әрекеттескенде азот (ІV) оксиді NO2 түзіледі.

  2. Сұйылтылған азот қышқылы мыспен әрекеттескенде түссіз азот (ІI) оксиді NO түзіледі.

Тақырыпты тапсырмалар арқылы бекіту




Дескриптор:

-тұжырымның шындық немесе жалған екендігін анықтайды.

Дескриптор:

-концентрлі және сұйылтылған азот қышқылының мыспен әрекеттесуінің ерекшелігін толықтырады.


Слайд №13-16


2 минут


Бекіту


Сабағымызды қорытындылайық.


Бүгінгі сабақта

  • әртүрлі концентациядағы азот қышқылының белсенділігі әртүрлі металдармен қалай әрекеттесетіндігін түсіндім;

  • сәйкес реакция теңдеулерін құрадым;

  • нитраттардың ыдырау ерекшеліктерін түсіндім.

Қосымша ресурстар

Химия оқулығы 9 сынып Оспанова М.Қ., Белоусова Т.Г.

https://bilimland.com/kk/subject/ximiya/9-synyp/azot-qyshqyly-nitrattar?mid=f5f35d94-9ee4-11e9-a361-1f1ed251dcfe

https://bilimland.com/kk/subject/ximiya/9-synyp/azot-qyshqyly-nitrattar?mid=f5f35d9b-9ee4-11e9-a361-1f1ed251dcfe


Тақырыпты меңгергенін анықтау








Слайд №17,18