ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 09.02.2024
Просмотров: 24
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Жүргізу сатысы–ойын үрдісі. Ойын басталысымен оның жүрісін өзгертуге және араласуына ешкімнің құқы жоқ. Топтағы жұмыс мазмұнына қатынаста көрінетін ұстанымдар: идеяны жандандырушы, жасаушы, имитатор, эрудит, диагност, аналитик.
Ұйымдастыру ұстанымдары: ұйымдастырушы, координатор, интегратор, бақылаушы, жаттықтырушы, манипулятор.
1 кесте
Іскерлік ойынның технологиялық сызбасы
1.1.2 Оқу іскерлік ойын түрлері және оларды қолдану мүмкіндіктері
Іскерлік ойын маманның болашақ кәсіби әрекетінің пәндік және әлеуметтік мазмұнын жасау, осы әрекет үшін тән қатынастар жүйесін модельдеу формасы болып табылады.
Іскерлік ойынды жасау сатысында келесі психологиялық-педагогикалық қағидаларды іске асыру қажет:
3) ойында мамандардың өндірістік функцияларын имитирлеуші әрекеттестік жағдайында бірлескен әрекеттің қағидасы;
4) оқу міндеттерін шешудің, келісілген шешімдерді дайындау мен қабылдаудың қажетті шарты ретінде ойын бойынша әріптестердің өзараәрекеттестік және диалогтық қатынас қағидасы;
5) ойындық оқу әрекетінің қосжоспарлық қағидасы. Іскерлік ойын маман тұлғасын дамыту бойынша «байсалды» міндеттерді шешеді; оқушылар кәсіп негізіндегі білімді, дағдыны игеріп, кәсіби және әлеуметтік құзіреттілікті меңгереді.
Бірақ, бұл «байсалды» әрекет ойындық формада жүзеге асып, оқушылардың танымдық және эмоциялық тұрғыдан нығаюына мүмкіндік береді, әрі шығармашылық бастаманы көрсетеді [25].
1.1.3 Ойындық әдістер арқылы химия сабақтарында оқушылардың танымдық іс-әрекетін реттеу
Оңтайландыру (оптималдандыру) –бұл көптеген мүмкін нұсқалар арасынан ең үздік нұсқаны таңдау үдерісі. Оптималдандыру теориясының авторы болып академик Ю. Бабанский табылады [30].
Оптималдыруды ғылым ретінде де, өнер ретінде де қарастыруға болады. Ғылым ретінде қарастыратын себебі, ол білімді және заңдылықтардың, қағидалар мен тәсілдердің қолданылуын талап етеді; оқытуды оптималдандыруға ұмтылушы барлық тұлғалар үшін ортақ талаптар мен ұсыныстар түрінде ұсынылуы мүмкін.
Мұндағы заманауи білім мақсаты оқушыларға оқу материалының белсенді танымдық үдерісін, қабілеттіліктерді дамыту мен қоршаған ортаның өзгермелі жағдайларына бағдарлану дағдысын ұсынудан тұрады.
. Ол эмпирикалық ғылым бола отырып, едәуір шамада оқушылар қызығушылығын өзіне оятуы мүмкін [31].
. Дидактикалық және психологиялық-педагогикалық ерекшеліктерді сақтау жағдайларында химияны өту кезінде оқытудың ойындық әдістерін іске асыру оқушылардың дайындық деңгейін жоғарылатады.
Қазақ тілінде «ойын» сөзі, көбінесе көңіл көтеру мағынасында болады.
Оқу-танымдық үдерісті оптималдандыру теориясының авторы – Ю. Бабанский, іскерлік ойын ерекшеліктерін бөліп көрсеткен – М. Кларин; білім берудің алуан түрлі жүйелерін басқару облысындағы, іскерлік ойындар технологиясындағы заманауи ғылыми білімдерді негіздеген Шамова, Давыденко секілді педагогтардың еңбектерінен көптеген дүниелерді табуға болады.
Платоннан Шиллерге дейінгі, Коменскийден Руссоға дейінгі – адамзаттың ұлы ғұламалары балалар үшін ойынның – танымның үздік тәсілі екендігін атап өткен. Химияны оқытудағы ойындық әдістер революцияға дейінгі уақыттан басталады. Өткен ғасырдың 20-ыншы жылдарының соңы мен 30-ыншы жылдарының басында химияны оқыту практикасында оқушылардың дүниетанымын арттыратын викториналар кеңінен тарады. Викториналармен бірге алғашқы үстелдік ойындар – оқушылардың қызығушылығын белсендіріп, химиялық символиканы игеруді қамтамасыз ететін химиялық лото және химиялық сызғыш пайда болды. Ал, 1950-60 жылдарыхимиялық ойындар, жұмбақ-тәжірибелер, есеп-әңгімелер пайда болды.
. Кейбір мұғалімдер оқу мен ойынның өзара толықтырылу мүмкіндігін жіберіп алады. Дегенмен, олардың көпшілігі, осы екі үдеріс бірмезгілде жүрсе де, ойынға шығындалған уақыт сабақ уақытын қысқартады деп есептейді.
Балалардың қиын немесе күрделі материалды өту кезінде ойларын шашыратып алып, сабақта оны жинақтай алмауы жиі орын алады. Нақ осындай жағдайларда олардың назарын қызықты әңгімелерге немесе ойындық сәттерге аударған дұрыс. Бұл балалар зейінін өтілетін материалға шоғырландырып, мәселелік, ізденістік және зерттемелік әдістерді, ал оқытуды ұйымдастыру бойынша – семинарлық және практикалық формаларды жүргізуге көмектеседі. Мысалы, көмірсутектердің кеңістіктік құрылымын өту кезінде оқушылар практикадан ермексаздан және таяқшалардан молекулалар моделін құрастырып, молекулалардағы атомдардың орналасуын, байланыстар арасындағы валенттік бұрыштарды тікелей көреді.
Мұғалім сабақты: «Бір күні ...» деген сөзбен бастап, бірнеше сәтке тынышталып қалған кезде, оқушылар ары қарай не айтылатындығын тағатсыздана күтеді. Ойындық жағдайдағы қолданбалылық элементтерісыныптағы күшейтпелі жағдайдың өзіндік жаттықпасы қызметін атқарып, өтілетін материалмен кезекті тереңдетілген жұмыс істеу үшін оқушылар зейінінің шоғырлануына жол ашады. Сабақтағы ойын едәуір тіріленген эмоциялық атмосфераның өзгерісіне жол ашып, шаршауды басады, әрі оқушыларды жаңа ақпаратты меңгеруге туралауға мүмкіндік береді.
Оқушылардың жас ерекшеліктерін есепке алу қажет. 8-9 сынып оқушылары сабақтарының ең кең тараған түрлері арасынан байқауларды, турнирлерді, ертегілік сценарийлері бар сынып сағаттарын, балаларға таныс ойындарды алуға болады.
Ойындық әдістердің тәрбиелік функциясы пәнге деген оң қатынасты, химияны оқыту тілегін, жаңаны танудағы еңбекқорлық пен төзімділікке тәрбиелеу арқылы көрініс береді [34].
.
Оқу ойындық әдістер дамуға: таным үдерісіне оң ынтаны; әрбір оқушыда танымдық қабілеттілікті; ойлау, зейін, байқағыштық, жады дамуына жол ашады.
1.2 Химияны оқытуда ойын технологиясын қолдану
Сондықтан мен үшін басты мәселе-химияны оқытудың қызықты технологияларын, формалары мен әдістерін табу.
Жасыратыны жоқ, студенттер химияны оқудың басталуын жиі күтеді: өзгерістердің, тәжірибелердің, жарылыстардың жұмбақ әлемі көпшілікті тартады. Бірақ химия тілін – химиялық белгілерді, формулаларды, теңдеулерді, заттардың қасиеттерін зерттеген сәттен бастап қызығушылық жоғалады. Ақыр соңында, мұның бәрі абстрактілі, олар сыртқы әлеммен нақты байланысты көрмейді, мұның бәрін не үшін қажет екенін түсінбейді, өйткені олар "қиып алу"керек сияқты. Сондықтан негізгі міндет – пәндік мазмұнды нақты өмірмен байланыстыру. Ол үшін әрбір жеке тақырыпты оқып-үйренуге, әр ұғымды енгізуге, әр шеберлікті игеруге, әр дағдыны игеруге ынталы болу өте маңызды.
Химиялық білім берудің мақсаттары мен міндеттерін іске асыру бірқатар жағдайлармен қиындады: біріншіден, химияға деген қызығушылық төмендеді; екіншіден, студенттер арнайы пәндерді оқуды жөн көреді; үшіншіден, химиялық эксперименттің "тапшылығы".
Менің педагогикалық қызметімде мен студенттерімнің өзін-өзі жүзеге асыруға, өзін-өзі анықтауға, бизнесте өзін табуға тырысамын.
Оқушылардың ой-өрісін жандандыратын, оларды өз бетінше білім алуға ынталандыратын оқытудың тиімді әдістерін және осындай әдістемелік әдістерді іздеу керек.
Дәстүр бойынша білім берудің тәрбиелік функциясы тек гуманитарлық және қоғамдық пәндерге жүктелген деп саналады. Осы пәндердің мұғалімдері әдеби кейіпкерлерге немесе тарихи оқиғаларға қандай да бір жолмен өз қамқорлығын тәрбиелеу арқылы баға береді. Жаратылыстану ғылымдарының мұғалімдері бізге не қалдырады? Тек құрғақ сандар, теңдеулер мен есептер ме? Менің ойымша, жоқ.
Танымдық белсенділікті арттырудың бір жолы-жұмыс тәжірибесіне Дидактикалық ойындарды енгізу. Ойын технологиялары жаңа болмаса да, олар ұзақ уақыт бойы тиімді және мағыналы болып шықты. Адамзаттың ең ұлы ақыл — ойлары — Коменскийден Руссоға дейін— ойын білудің ең жақсы тәсілі деп тұжырымдады.
Дидактикалық ойын оқытудың барлық жетекші функцияларын айқын жүзеге. Л. с. Выготский ойынның парадоксын тұжырымдады: ойында білім алушы қалағанын істейтін сияқты, бірақ ол ойында ережелерге, логикаға, алдын-ала қабылданған конвенцияларға бағынуды үйренеді.
Ойындар қызығушылық тудырады. Ойындардағы қиындықтардың біртіндеп артуы алға жылжуға және өз бетінше жетілдіруге мүмкіндік береді, яғни.шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Оқу ойындары таным процесіне оң ынталандыруды дамытуға; әркімнің танымдық қабілеттерін дамытуға; ойлауды, қабілеттерін қалыптастыруға ықпал етеді.
Адам тәжірибесінде ойын әрекеті келесі функцияларды орындайды:
- ойын-сауық (бұл ойынның негізгі функциясы-көңіл көтеру, көңіл көтеру, көңіл көтеру, қызығушылықты ояту);
- коммуникативті-қарым-қатынас дидактикасын игеру;
өзін – өзі жүзеге асыру (ойында-адам тәжірибесінің полигонындағыдай);
- ойын терапевтикалық (өмірдің басқа түрлерінде туындайтын әртүрлі қиындықтарды жеңу;
- диагностикалық (нормативтік мінез-құлықтан ауытқуларды анықтау, ойын барысында өзін-өзі тану);
- түзету функциясы (жеке көрсеткіштердің құрылымына оң өзгерістер енгізу);
-ұлтаралық коммуникация (барлық адамдар үшін бірыңғай әлеуметтік-мәдени құндылықтарды игеру);
- әлеуметтену (қоғамдық қатынастар жүйесіне қосу, адам жатақханасының нормаларын меңгеру)
Ойындардың көпшілігінде төрт негізгі қасиет бар (С. А. Шмаковтың айтуы бойынша):
:
Сабақтарда мен кейбір заттар, қосылыстар класы туралы білімді бекітуге мүмкіндік беретін жаттығу ойындарын жиі қолданамын. Мысалы, "логикалық тізбектер", "химиялық лото" ойыны. "Қатарды жалғастыру", "артықты Алып тастау" ойындарында серия мүшелерінің ұқсастығын немесе айырмашылығын анықтау мақсаттары қойылады. Мен осындай ойындардың мысалдарын келтіремін.
"Терминдер – синонимдер"ойыны
Көптеген заттардың номенклатуралық атаулары бар, яғни.жалпы қабылданған және тривиальды "өмірден". Бұл ойын жылдам есте сақтауды дамытады.
Сәйкестікті табу ойыны
Тұз H2SO4 сульфаттар
Күкірт H2CO3 карбонаттар
Көмір HCI хлоридтері
Азот H2S нитраттар
Күкіртті сутегі HNO3 сульфидтері
"Үшінші қосымша"ойыны
Ойынды органикалық және бейорганикалық қосылыстар кластарын зерттеуде қолдануға болады. Логикалық тізбектерге сәйкес келмейтін заттардың формулаларын табыңыз.
Көмірсутектер
метан пропан циклопропан C2H6 C4H10 C6H12
бензол фенол толуол
Құрамында оттегі бар органикалық заттар
этанал этанол ацетальдегид
глицин глицерин этиленгликоль
фенол толуол бутанол
"Жұпты табыңыз" ойыны, оның негізінде химиялық реакциялар жасау мүмкіндігі жатыр. Ойын сабақтың 10 минутына дейін созылады, студенттер жұппен жұмыс істейді.Әр партаға, мысалы, темір мен оның қосылыстарының қатысуымен химиялық теңдеулердің фрагменттері бар конверт беріледі. Барлық конверттерде химиялық теңдеулердің сол және оң бөліктері бар 18 карта бар:
Ұйымдастыру ұстанымдары: ұйымдастырушы, координатор, интегратор, бақылаушы, жаттықтырушы, манипулятор.
1 кесте
Іскерлік ойынның технологиялық сызбасы
| Дайындық сатысы | Ойын жасалымы |
|
| Ойынға кіріспе |
| |
| | |  |
| Жүргізу сатысы | Тапсырмамен топтық жұмыс жасау |
|
| Топаралық пікірталас |
| |
| | ||
| Талдау және қорытындылау сатысы |
| |
1.1.2 Оқу іскерлік ойын түрлері және оларды қолдану мүмкіндіктері
Іскерлік ойын маманның болашақ кәсіби әрекетінің пәндік және әлеуметтік мазмұнын жасау, осы әрекет үшін тән қатынастар жүйесін модельдеу формасы болып табылады.
Іскерлік ойынды жасау сатысында келесі психологиялық-педагогикалық қағидаларды іске асыру қажет:
3) ойында мамандардың өндірістік функцияларын имитирлеуші әрекеттестік жағдайында бірлескен әрекеттің қағидасы;
4) оқу міндеттерін шешудің, келісілген шешімдерді дайындау мен қабылдаудың қажетті шарты ретінде ойын бойынша әріптестердің өзараәрекеттестік және диалогтық қатынас қағидасы;
5) ойындық оқу әрекетінің қосжоспарлық қағидасы. Іскерлік ойын маман тұлғасын дамыту бойынша «байсалды» міндеттерді шешеді; оқушылар кәсіп негізіндегі білімді, дағдыны игеріп, кәсіби және әлеуметтік құзіреттілікті меңгереді.
Бірақ, бұл «байсалды» әрекет ойындық формада жүзеге асып, оқушылардың танымдық және эмоциялық тұрғыдан нығаюына мүмкіндік береді, әрі шығармашылық бастаманы көрсетеді [25].
1.1.3 Ойындық әдістер арқылы химия сабақтарында оқушылардың танымдық іс-әрекетін реттеу
Оңтайландыру (оптималдандыру) –бұл көптеген мүмкін нұсқалар арасынан ең үздік нұсқаны таңдау үдерісі. Оптималдандыру теориясының авторы болып академик Ю. Бабанский табылады [30].
Оптималдыруды ғылым ретінде де, өнер ретінде де қарастыруға болады. Ғылым ретінде қарастыратын себебі, ол білімді және заңдылықтардың, қағидалар мен тәсілдердің қолданылуын талап етеді; оқытуды оптималдандыруға ұмтылушы барлық тұлғалар үшін ортақ талаптар мен ұсыныстар түрінде ұсынылуы мүмкін.
Мұндағы заманауи білім мақсаты оқушыларға оқу материалының белсенді танымдық үдерісін, қабілеттіліктерді дамыту мен қоршаған ортаның өзгермелі жағдайларына бағдарлану дағдысын ұсынудан тұрады.
. Ол эмпирикалық ғылым бола отырып, едәуір шамада оқушылар қызығушылығын өзіне оятуы мүмкін [31].
. Дидактикалық және психологиялық-педагогикалық ерекшеліктерді сақтау жағдайларында химияны өту кезінде оқытудың ойындық әдістерін іске асыру оқушылардың дайындық деңгейін жоғарылатады.
Қазақ тілінде «ойын» сөзі, көбінесе көңіл көтеру мағынасында болады.
Оқу-танымдық үдерісті оптималдандыру теориясының авторы – Ю. Бабанский, іскерлік ойын ерекшеліктерін бөліп көрсеткен – М. Кларин; білім берудің алуан түрлі жүйелерін басқару облысындағы, іскерлік ойындар технологиясындағы заманауи ғылыми білімдерді негіздеген Шамова, Давыденко секілді педагогтардың еңбектерінен көптеген дүниелерді табуға болады.
Платоннан Шиллерге дейінгі, Коменскийден Руссоға дейінгі – адамзаттың ұлы ғұламалары балалар үшін ойынның – танымның үздік тәсілі екендігін атап өткен. Химияны оқытудағы ойындық әдістер революцияға дейінгі уақыттан басталады. Өткен ғасырдың 20-ыншы жылдарының соңы мен 30-ыншы жылдарының басында химияны оқыту практикасында оқушылардың дүниетанымын арттыратын викториналар кеңінен тарады. Викториналармен бірге алғашқы үстелдік ойындар – оқушылардың қызығушылығын белсендіріп, химиялық символиканы игеруді қамтамасыз ететін химиялық лото және химиялық сызғыш пайда болды. Ал, 1950-60 жылдарыхимиялық ойындар, жұмбақ-тәжірибелер, есеп-әңгімелер пайда болды.
. Кейбір мұғалімдер оқу мен ойынның өзара толықтырылу мүмкіндігін жіберіп алады. Дегенмен, олардың көпшілігі, осы екі үдеріс бірмезгілде жүрсе де, ойынға шығындалған уақыт сабақ уақытын қысқартады деп есептейді.
Балалардың қиын немесе күрделі материалды өту кезінде ойларын шашыратып алып, сабақта оны жинақтай алмауы жиі орын алады. Нақ осындай жағдайларда олардың назарын қызықты әңгімелерге немесе ойындық сәттерге аударған дұрыс. Бұл балалар зейінін өтілетін материалға шоғырландырып, мәселелік, ізденістік және зерттемелік әдістерді, ал оқытуды ұйымдастыру бойынша – семинарлық және практикалық формаларды жүргізуге көмектеседі. Мысалы, көмірсутектердің кеңістіктік құрылымын өту кезінде оқушылар практикадан ермексаздан және таяқшалардан молекулалар моделін құрастырып, молекулалардағы атомдардың орналасуын, байланыстар арасындағы валенттік бұрыштарды тікелей көреді.
Мұғалім сабақты: «Бір күні ...» деген сөзбен бастап, бірнеше сәтке тынышталып қалған кезде, оқушылар ары қарай не айтылатындығын тағатсыздана күтеді. Ойындық жағдайдағы қолданбалылық элементтерісыныптағы күшейтпелі жағдайдың өзіндік жаттықпасы қызметін атқарып, өтілетін материалмен кезекті тереңдетілген жұмыс істеу үшін оқушылар зейінінің шоғырлануына жол ашады. Сабақтағы ойын едәуір тіріленген эмоциялық атмосфераның өзгерісіне жол ашып, шаршауды басады, әрі оқушыларды жаңа ақпаратты меңгеруге туралауға мүмкіндік береді.
Оқушылардың жас ерекшеліктерін есепке алу қажет. 8-9 сынып оқушылары сабақтарының ең кең тараған түрлері арасынан байқауларды, турнирлерді, ертегілік сценарийлері бар сынып сағаттарын, балаларға таныс ойындарды алуға болады.
Ойындық әдістердің тәрбиелік функциясы пәнге деген оң қатынасты, химияны оқыту тілегін, жаңаны танудағы еңбекқорлық пен төзімділікке тәрбиелеу арқылы көрініс береді [34].
.
Оқу ойындық әдістер дамуға: таным үдерісіне оң ынтаны; әрбір оқушыда танымдық қабілеттілікті; ойлау, зейін, байқағыштық, жады дамуына жол ашады.
1.2 Химияны оқытуда ойын технологиясын қолдану
Сондықтан мен үшін басты мәселе-химияны оқытудың қызықты технологияларын, формалары мен әдістерін табу.
Жасыратыны жоқ, студенттер химияны оқудың басталуын жиі күтеді: өзгерістердің, тәжірибелердің, жарылыстардың жұмбақ әлемі көпшілікті тартады. Бірақ химия тілін – химиялық белгілерді, формулаларды, теңдеулерді, заттардың қасиеттерін зерттеген сәттен бастап қызығушылық жоғалады. Ақыр соңында, мұның бәрі абстрактілі, олар сыртқы әлеммен нақты байланысты көрмейді, мұның бәрін не үшін қажет екенін түсінбейді, өйткені олар "қиып алу"керек сияқты. Сондықтан негізгі міндет – пәндік мазмұнды нақты өмірмен байланыстыру. Ол үшін әрбір жеке тақырыпты оқып-үйренуге, әр ұғымды енгізуге, әр шеберлікті игеруге, әр дағдыны игеруге ынталы болу өте маңызды.
Химиялық білім берудің мақсаттары мен міндеттерін іске асыру бірқатар жағдайлармен қиындады: біріншіден, химияға деген қызығушылық төмендеді; екіншіден, студенттер арнайы пәндерді оқуды жөн көреді; үшіншіден, химиялық эксперименттің "тапшылығы".
Менің педагогикалық қызметімде мен студенттерімнің өзін-өзі жүзеге асыруға, өзін-өзі анықтауға, бизнесте өзін табуға тырысамын.
Оқушылардың ой-өрісін жандандыратын, оларды өз бетінше білім алуға ынталандыратын оқытудың тиімді әдістерін және осындай әдістемелік әдістерді іздеу керек.
Дәстүр бойынша білім берудің тәрбиелік функциясы тек гуманитарлық және қоғамдық пәндерге жүктелген деп саналады. Осы пәндердің мұғалімдері әдеби кейіпкерлерге немесе тарихи оқиғаларға қандай да бір жолмен өз қамқорлығын тәрбиелеу арқылы баға береді. Жаратылыстану ғылымдарының мұғалімдері бізге не қалдырады? Тек құрғақ сандар, теңдеулер мен есептер ме? Менің ойымша, жоқ.
Танымдық белсенділікті арттырудың бір жолы-жұмыс тәжірибесіне Дидактикалық ойындарды енгізу. Ойын технологиялары жаңа болмаса да, олар ұзақ уақыт бойы тиімді және мағыналы болып шықты. Адамзаттың ең ұлы ақыл — ойлары — Коменскийден Руссоға дейін— ойын білудің ең жақсы тәсілі деп тұжырымдады.
Дидактикалық ойын оқытудың барлық жетекші функцияларын айқын жүзеге. Л. с. Выготский ойынның парадоксын тұжырымдады: ойында білім алушы қалағанын істейтін сияқты, бірақ ол ойында ережелерге, логикаға, алдын-ала қабылданған конвенцияларға бағынуды үйренеді.
Ойындар қызығушылық тудырады. Ойындардағы қиындықтардың біртіндеп артуы алға жылжуға және өз бетінше жетілдіруге мүмкіндік береді, яғни.шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Оқу ойындары таным процесіне оң ынталандыруды дамытуға; әркімнің танымдық қабілеттерін дамытуға; ойлауды, қабілеттерін қалыптастыруға ықпал етеді.
Адам тәжірибесінде ойын әрекеті келесі функцияларды орындайды:
- ойын-сауық (бұл ойынның негізгі функциясы-көңіл көтеру, көңіл көтеру, көңіл көтеру, қызығушылықты ояту);
- коммуникативті-қарым-қатынас дидактикасын игеру;
өзін – өзі жүзеге асыру (ойында-адам тәжірибесінің полигонындағыдай);
- ойын терапевтикалық (өмірдің басқа түрлерінде туындайтын әртүрлі қиындықтарды жеңу;
- диагностикалық (нормативтік мінез-құлықтан ауытқуларды анықтау, ойын барысында өзін-өзі тану);
- түзету функциясы (жеке көрсеткіштердің құрылымына оң өзгерістер енгізу);
-ұлтаралық коммуникация (барлық адамдар үшін бірыңғай әлеуметтік-мәдени құндылықтарды игеру);
- әлеуметтену (қоғамдық қатынастар жүйесіне қосу, адам жатақханасының нормаларын меңгеру)
Ойындардың көпшілігінде төрт негізгі қасиет бар (С. А. Шмаковтың айтуы бойынша):
:
Сабақтарда мен кейбір заттар, қосылыстар класы туралы білімді бекітуге мүмкіндік беретін жаттығу ойындарын жиі қолданамын. Мысалы, "логикалық тізбектер", "химиялық лото" ойыны. "Қатарды жалғастыру", "артықты Алып тастау" ойындарында серия мүшелерінің ұқсастығын немесе айырмашылығын анықтау мақсаттары қойылады. Мен осындай ойындардың мысалдарын келтіремін.
"Терминдер – синонимдер"ойыны
Көптеген заттардың номенклатуралық атаулары бар, яғни.жалпы қабылданған және тривиальды "өмірден". Бұл ойын жылдам есте сақтауды дамытады.
Сәйкестікті табу ойыны
Тұз H2SO4 сульфаттар
Күкірт H2CO3 карбонаттар
Көмір HCI хлоридтері
Азот H2S нитраттар
Күкіртті сутегі HNO3 сульфидтері
"Үшінші қосымша"ойыны
Ойынды органикалық және бейорганикалық қосылыстар кластарын зерттеуде қолдануға болады. Логикалық тізбектерге сәйкес келмейтін заттардың формулаларын табыңыз.
Көмірсутектер
метан пропан циклопропан C2H6 C4H10 C6H12
бензол фенол толуол
Құрамында оттегі бар органикалық заттар
этанал этанол ацетальдегид
глицин глицерин этиленгликоль
фенол толуол бутанол
"Жұпты табыңыз" ойыны, оның негізінде химиялық реакциялар жасау мүмкіндігі жатыр. Ойын сабақтың 10 минутына дейін созылады, студенттер жұппен жұмыс істейді.Әр партаға, мысалы, темір мен оның қосылыстарының қатысуымен химиялық теңдеулердің фрагменттері бар конверт беріледі. Барлық конверттерде химиялық теңдеулердің сол және оң бөліктері бар 18 карта бар:
