Файл: Алматы аласындаы шок дамуыны негізгі индикаторларыны жайкйі мен динамикасы шок санын талдау.docx

2020 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша Алматы қаласында тіркелген ШОК саны 0,3% өсіп, 279 316 бірлікті құрады. (1.10.2019 - 278 404 бірлік).

2020 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша жұмыс істеп тұрған ШОК санына сәйкес, Алматы қаласының үлесі 14,6% құрайды және жетекші орынды алады (196 044 бірлік).

Осы кезеңмен салыстырғанда өсім 4,4% құрады (1.10.2019 - 187 770 бірлік).

Ұйымдық-құқықтық нысандары бойынша қолданыстағы ШОК құрылымында жеке кәсіпкерлер басым, олардың үлесі 61% (119 602 бірлік), шағын кәсіпкерліктің заңды тұлғалары - 38,2% (74 863 бірлік), орта кәсіпкерліктің заңды тұлғалары - 0,3% (632 бірлік) құрады, шаруа немесе фермер қожалықтары - 0,5% (947 бірлік).

Анықтама үшін: 2020 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша облыста жұмыс істейтін ШОК саны 190 190 бірлікті құрады, тіркелгендер саны 277 470 бірлікті құрады, немесе тіркелгендердің 68,5% құрайды.

1.2. ШОК-та жұмыспен қамтылғандардың санын талдау

ШОК-та жұмыспен қамтылғандар санының индикаторын талдау кәсіпкерліктің жұмыспен қамту мәселесін шешуде маңыздылығын сипаттайды. ШОБ-та белсенді жұмыс істейтін Алматы қаласы халқының үлесі 2020 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша экономикада жұмыс істейтіндердің жалпы санының 62% немесе 596,2 мың адамды құрады.

ШОБ-та жұмыспен қамтылғандар саны

ұйымдастырушылық-құқықтық нысандары бойынша

Аты-жөні	01.07.2020 жылғы жағдай бойынша ШОК-та жұмыспен қамтылғандар саны, мың адам
Жеке кәсіпкерлер	200,7
Шаруа (фермер) қожалықтары	1,2
ШК заңды тұлғалар	320,9
ОК заңды тұлғалар	73,4
БАРЛЫҒЫ	596,2

1.3. ШОК өнімін талдау

Жұмыс істеп тұрған ШОК өндірісі абсолютті ақшалай мәнде жыл сайын өсіп келеді. ШОК салыстырмалы бағамен шығарылымы 4,1% өсіп, 3 552,8 млрд теңгені құрады (1.07.2019 ж. - 3 414,4 млрд. теңге), қаланың ЖӨӨ-дегі ШОБ үлесі 42,9%

құрады.

ШОК ұйымдық-құқықтық нысандары бойынша өнім шығарылымын бөлу кезінде заңды тұлға түріндегі ШОК өнімдерінің басымдығы айқын көрінеді.

ШОК өндірісі

ұйымдастырушылық-құқықтық нысандары бойынша

Ұйымдық-құқықтық нысанның атауы	01.07.2019 жылғы жағдай бойынша ШОБ өндірісі, млн	01.07.2020 жылғы жағдай бойынша ШОК өнімі, млн
Жеке кәсіпкерлер	249 342	199 472
Шаруа (фермер) қожалықтары	1	0
ШК заңды тұлғалар	2 473 216	2 645 797
ОК заңды тұлғалар	691 826	707 571
БАРЛЫҒЫ	3 414 385	3 552 840

Ескерту: Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің деректері бойынша құрастырылған (www.stat.gov.kz)

1.4. Кәсіпкерліктен түсетін салықтық түсімдерді талдау

2020 жылдың 9 айында бизнестен салықтық түсімдер 0,2% өсуі байқалып, 1 544,2 млрд.теңгені құрады (2019 жылдың 9 айында - 1 540,5 млрд).

Кәсіпкерлік субъектісінің санаттары бойынша салықтық түсімдер

ОК санаты	2019 жылдың 9 айындағы салықтық түсімдердің мөлшері млрд. теңге	2020 жылдың 9 айындағы салықтық түсімдердің мөлшері млрд. теңге
Ірі кәсіпкерлік субъектілері	515,7	507,6
Орта бизнес субъектілері	302,1	288,8
Шағын кәсіпкерлік субъектілері	694,7	731,9
ЖТ	27,9	15,8
БАРЛЫҒЫ	1 395,4	1 544,2

Алматы қаласындағы ШОК қолдау шаралары

Алматы қаласының әкімдігі экономиканы қалпына келтіру үшін дағдарысқа қарсы барлық қажетті шараларды қабылдауда. Бүгінгі күні Алматы қаласының ЖӨӨ 2020 жылдың 1 жартыжылдығында 5 285,8 млрд теңгені (жан басына шаққанда 2 738,2 мың теңгені) құрағанын атап өткен жөн.

Жалпы, кәсіпкерлік субъектілеріне жан-жақты қолдау көрсететін «БЖК-2025», «Еңбек», «ҚЗЭ», «Almaty Business», «Almaty Business-2025» сияқты мемлекеттік және аймақтық бағдарламалар бар. Сонымен қатар, әр бағдарламаның кәсіпкерліктің түрлері мен салалары үшін өзіндік қолайлы шарттары бар.

1. «Бизнестің жол картасы-2025» мемлекеттік бағдарламасын іске асыру үшін 9,3 млрд. теңге қарастырылған. Соның ішінде дағдарысқа қарсы шаралар шеңберінде республикалық бюджеттен қосымша 3,9 млрд.теңге.

Осы бағдарлама аясында бүгінгі күні 522 жоба мақұлданды. 9 мыңнан астам жұмыс орны сақталды.

Экономикалық жағдайды ескере отырып, осы бағдарламаға келесі өзгертулер енгізілді: кепілзаттың жетіспейтін бөлігіне кепілдіктерді қолдану арқылы несиелендіру көлемі ұлғайтылды; салалық шектеулер алынып тасталды, кәсіпкерлер үшін ставканы 6% деңгейінде біріздендіру бойынша шаралар қабылданды, шағын және микро бизнес субъектілері үшін сыйақы ставкасын субсидиялаудың жаңа бағыты әзірленді.

2. Нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерліктің «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы аясында 2 млрд.

Жыл басынан бері жалпы сомасы 1,9 миллиард теңгеге 143 жоба мақұлданды.

Анықтама үшін: Сомасы - 8 мың АЕК-ке дейін, несие мөлшерлемесі жылдық 6% -дан аспайды. Қаражат инвестициялауға - 5 жылға дейін, айналым қаражатын толықтыруға - 3 жылға дейін беріледі.

3. 2019 жылы кәсіпкерлікті дамытудың «Almaty Business-2025» аймақтық бағдарламасы жасалды.

Жеңілдетілген несиелендірудің 2020 жылғы бюджеті 7,2 млрд. Сонымен қатар, 2020 жылдың шілдесінде фармацевтикалық компанияларды несиелендіру үшін ЖБ-тен қосымша 5 млрд. теңге бөлінді.

Бүгінгі күні 8,3 миллиард теңгеге 84 жоба мақұлданды.

Дағдарысқа қарсы шаралар аясында бағдарламаға қаржыландыру көлемін 300 млн. теңгеден 500 млн. теңгеге дейін ұлғайту бөлігінде түзетулер енгізіліп, берілген несиелер бойынша сыйақы мөлшерлемесі жылдық 7% жылдық 6 % дейін төмендетілді.

4. Сондай-ақ, кәсіпкерлерді «Алматы Бизнес» аймақтық бағдарламасын іске асыруға жеңілдікпен несиелендірумен сапалы қамту мақсатында, 8 миллиард теңге қарастырылған (қаражат ағымдағы жылдың маусым айында аударылған).

3,1 млрд.теңгеге 43 жоба мақұлданды.

5. COVID-2019 пандемиясы жағдайында және оның қала экономикасына ықпалымен уақытында ақпараттық қолдаудың және өзгерістер кезеңінде бизнесті басқару туралы салалық білімді қалыптастырудың маңызы арта түседі. Осыған байланысты біз Алматыдағы кәсіпкерлерге, өзін-өзі жұмыспен қамтыған адамдарға және жастарға арналған онлайн-оқыту алаңын жасап шығардық. Бүгінгі таңда платформада 110 мың адам тіркелген.

6. Сонымен қатар, «Almaty Business-2025» бағдарламасы аясында индустриалды парктер құрылды (сатып алу құқығымен шағын кәсіпкерлікке арналған дайын өндірістік үй-жайлар жалға беріледі).

Бүгінгі күні Индустриалды аймақ аумағында жұмыс істемей тұрған өндірістік нысандар мен құрылыс базасында 1100 жұмыс орнын құрумен 8 индустриалды паркті іске қосу жоспарлануда, оның ішінде 3 индустриалды парк іске қосылды («АлаЭстейт» ЖШС, «BrotMaster» ЖШС, «Самұрық» тобы), 200 жұмыс орны (өндіріс алаңы - 11,9 мың м2.).

Кәсіпкерлерге 1000 тг/м2 жалдаудың белгіленген ставкасы, «АлматыБизнес-2025» бағдарламасы бойынша жылдық 2% -бен жеңілдетілген несие беру, бизнес-жоспардан жобаны қолдау, сатуға және өнімді жылжытуға көмек көрсетіледі.

7. Сонымен қатар, өткен жылы қала кәсіпкерлерін қолдау мақсатында қала әкімдігі «бір терезе» қағидаты бойынша мемлекеттік қызметтердің кең спектрін ұсынатын «Qoldaý» Кәсіпкерлер орталығы құрылды.

Бүгінгі күні Орталық кәсіпкерлерге консультациялардан жобаны толық қолдауға дейін көмек көрсетеді.

Мониторинг состояния и динамика основных показателей развития МСП в городе Алматы

1.1. Анализ количества субъектов МСП

По состоянию на 1 октября 2020 года количество зарегистрированных субъектов МСП в Алматы увеличилось на 0,3% и составило 279 316 ед. (1.10.2019 г. – 278 404 ед.).

По количеству действующих МСП на 1 октября 2020 года доля города Алматы составляет 14,6% и занимает лидирующую позицию (196 044 ед.). По сравнению с аналогичным периодом рост составил 4,4% (1.10.2019 г. – 187 770 ед.).

В структуре действующих СМСП по организационно-правовым формам преобладают субъекты индивидуальные предприниматели, доля которых составила 61% (119 602 ед.), юридические лица малого предпринимательства – 38,2% (74 863 ед.), юридические лица среднего предпринимательства – 0,3%

(632 ед.), крестьянские или фермерские хозяйства – 0,5% (947 ед.).

Справочно: На 1 января 2020 года количество действующих субъектов МСП в регионе составляло - 190 190 ед., при количестве зарегистрированных – 277 470 ед. или 68,5% от числа зарегистрированных.

1.2. Анализ количества занятых в МСП

Анализ показателя численности занятых в МСП характеризует значение предпринимательства в решении проблемы занятости. Удельный вес населения города Алматы, активно занятого в МСП, по состоянию на 01.07.2020 г. составил 62% от общей численности занятых в экономике или 596,2 тыс. человек.

Численность занятых в МСП

в разрезе организационно – правовых форм

Наименование	Численность занятых в МСП на 01.07.2020 г., тыс. чел.
Индивидуальные предприниматели	200,7
Крестьянские (фермерские) хозяйства	1,2
Юридические лица МП	320,9
Юридические лица СП	73,4
ИТОГО	596,2

Примечание: Составлено по данным Комитета по статистике МНЭ РК (www.stat.gov.kz)

1.3. Анализ выпуска продукции МСП

Выпуск продукции действующими субъектами МСП в абсолютном денежном выражении ежегодно растет. Выпуск продукции МСП в сопоставимых ценах вырос на 4,1 % и составил 3 552,8 млрд. тенге (1.07.2019 г. – 3 414,4 млрд.тенге.), доля МСП в ВРП города составила 42,9%.

В распределении выпуска продукции по организационно-правовым формам субъектов МСП очевидно преобладание продукции предприятий МСП в форме юридического лица.

Выпуск продукции СМСП

в разрезе организационно – правовых форм

Наименование организационно - правовой формы	Выпуск продукции СМСП на 01.07.2019г., млн. тенге	Выпуск продукции СМСП на 01.07.2020г., млн. тенге
Индивидуальные предприниматели	249 342	199 472
Крестьянские (фермерские) хозяйства	1	0
Юридические лица МП	2 473 216	2 645 797
Юридические лица СП	691 826	707 571
ИТОГО	3 414 385	3 552 840