ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 15.03.2024
Просмотров: 10
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
-
-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып | Топырақ, оның құрамы мен құрылымы Қазақстанның топырақ түрлері |
Оқу мақсаты Бағалау критерийі |
Білімалушы
|
Ойлау дағдыларының деңгейі | Қолдану |
Орындау уақыты 20 минут Тапсырма | |
с. Сипаттама арқылы топырақтың түрін анықтаңыз және механикалық құрамын толықтырыңыз. Бұл топырақ Қазақстанның солтүстігінде кең таралған. Көп жылдықшөпті өсімдіктердің астында, борпылдақ жыныстарда түзілген жәнеаса құнарлытопырақдеп саналады.
|
-
Берілген суретке қарап, топырақ қабаттарын анықтаңыз және ерекшелігін жазыңыз.
3. Мәтінге және өз біліміңізге сүйене отырып, кестені толтырыңыз.
Топырақтың эрозияға шалдығуы өте қатерлі, зиянды құбылыс. Латын тілінде эrosio-бүліну
деген мағынаны білдіреді. Топырақ эрозиясы деп оның бұзылып, үгіліп желмен ұшуын
немесе сумен шайылуын айтамыз. Топырақтың бұзылып, жойылуына басты ықпал етуші
факторына байланысты топырақ эрозиясы екі түрге бөлінеді. Олар жел эрозиясы
(дефляция) және су эрозиясы. Жел эрозиясының басым болуы , біріншіден Қазақстан
жерінің көп бөлігінің жазық және ашық болуы, екіншіден күшті желдің соғуы, үшіншіден
топырақтың құрылымы бос немесе механикалық құрамы жеңіл топырақтардың молдығы.
Сондықтан бұндай жерлерді игеру өте жауаптылықты қажет етеді. Су эрозиясы –
топырақты шайып кету және жыра эрозиясы деп екіге бөлінеді. Көктемде қар ерігенде,
нөсер жаңбыр жауғанда ағыл - тегіл су топырақты шайып, құнарлы қабатты ағызып
әкетеді. Егер топырақ бетінде өсімдік мол болса, топырақ қабаты аз шайылады.
№ | Топырақ | Топырақ эрозиясының | Эрозияның болу | Салдары |
| эрозиясының | таралған аймақтары | себептері | |
| түрлері | | | |
1 | | | | |
2 | | | | |
Дескриптор
Бағалау критерийі | Тапсырма № | Дескриптор | Балл |
Білімалушы | |||
Топырақ құрамын, түрлерін ажыратады | 1 | топырақтың анықтамасын береді; | 1 |
сызбада топырақ түзуші факторды толықтырады; | 1 | ||
сызбада топырақ түзуші факторды толықтырады; | 1 | ||
сипаттама арқылы топырақтың түрін анықтайды; | 1 | ||
механикалық құрамын анықтайды; | 1 | ||
Топырақ құрылымын графикалық түрде бейнелейді | 2 | суреттегі топырақ А0 қабатының атауын жазады; | 1 |
топырақтың А0 қабатының бір ерекшелігін жазады; | 1 | ||
суреттегі топырақтың А1 қабатының атауын жазады; | 1 | ||
топырақтың А1 қабатының бір ерекшелігін жазады; | 1 | ||
суреттегі топырақтың В қабатының атауын жазады; | 1 | ||
топырақтың В қабатының бір ерекшелігін жазады; | 1 | ||
суреттегі топырақтың С қабатының атауын жазады; | 1 | ||
топырақтың С қабатының бір ерекшелігін жазады; | 1 | ||
Қазақстанда топырақ түрлерінің таралу себептерін дәлелдейді | 3 | эрозия түрлерін ажыратады; | 1 |
эрозия түрлерінің таралған аймақтарын анықтайды; | 1 | ||
эрозияның болу себептерін анықтайды;; | 1 | ||
эрозия түрлерінің салдарын анықтайды. | 1 | ||
Жалпы балл | 19 |
Білім алушы