Файл: Бекітемін Г. И. Бахтыгереева Малімні атыжні.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 04.02.2024

Просмотров: 10

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Бекітемін: Г.И.Бахтыгереева

Мұғалімнің аты-жөні:

Ақбисенова Алтынзер Забихоллақызы

Пән/Сынып:

қазақ әдебиеті, 7-сынып

Тарау немесе бөлім атауы:

3-бөлім: Балалар мен үлкендер

Сабақтың тақырыбы:

М.Жұмабаев «Батыр Баян» поэмасы. Ашу түбі – кейіс

Оқу мақсаттары:

(Т/Ж2).Әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау.

(Т/Ж4).Көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту.

Сабақ мақсаттары

-шығармадағы кейіпкерлердің тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдайды

-кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жаттайды.

Уақыты

Кезеңдері

Педагогтің әрекеті


Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут


Ұйымдастыру

Қайырлы күн оқушылар!Біз сіздермен әдебиет сабағынан осы тоқсандағы 3-сабақты бастаймыз.

Сабағымыздың тақырыбы: «Ашу түбі-кейіс»

Бүгінгі сабақта: Біз Мағжан Жұмабаевтың «Батыр Баян» поэмасы бойынша шығармадағы тұлғалық болмысты адамгершілік тұрғысынан талдап, кейіпкер бейнесін ашамыз.

Сенің білетінің:

• Мағжан Жұмабаевтың «Батыр Баян» поэмасының мазмұнын

Сенің меңгеретінің:

  • мәтін мазмұнын түсінесің;

  • тұлғалық болмысты талдайсың;

  • кейіпкер бейнесін ашасың.







Видео-аудио суреттер, кесте, диограмма, презентация, электронды құралдар, т.б.

3-5 минут

Жаңа сабақ

Ой түрткі: Мақалдың мағынасын аш: Ашу түбі-кейіс,

Ақыл түбі-кеніш.

Кейіс – ашу, ыза, реніш, араздық түрінде көрініс беретін адам мінезі мен көңіл-күйінің жағдайы.

Кеніш–бір немесе бірнеше шахтадан (карьерден) және жер үстіндегі әр түрлі көмекші құрылымдардан тұратын белгілі бір кен орнын игеруге арналған кәсіпорын.

Оқушылар мақалдың мағынасын ашады.

Жарайсың!

Видео-аудио суреттер, кесте, диограмма, презентация, электронды құралдар, т.б.

25 минут


Тапсырмалар

1-тапсырма. Берілген үзінді қай кейіпкер туралы? Кейіпкер бейнесін гуманистік тұрғыдан талдаңыз.

Шығармадан үзінді

Кейіпкер бейнесіне тән адамгершілік қасиеттерді ата

Баянның батырлығы алашқа аян.
Баянның аруақты құр атынан
Көп қалмақ болмаушы ма ед қорқақ қоян?
Наркескен, өрттей ескен, қайтпас болат

Баянсыз қанатымды қалай жаям?!

****

Жорыққа қу қалмаққа жүрдім неге?
Тобына көк бөрідей кірдім неге?
Тәтті бал, балауса тал жас сұлуды
Көр болғыр екі көзім, көрдің неге?

****

Жоқ, әлде, жоқ, жоқ… Әлде… өлтірдім бе
Інімді алты алаштың намысы үшін?!



Ноян да сол сұлуға — тәтті балдай,
Мөлдіреп қараушы еді көзі талмай.
Мас болып, дене түгіл, жаны елжіреп,
Жұтқандай сол сәулені демін алмай.
Алайда бұзық ойдан аулақ еді,
Сұлуға Тәңірі көріп табынғандай.
Жанса да жап-жас Ноян, сұм сұлу қыз
Көп заман жүрді бірақ көз де салмай.




Дескриптор :

-берілген үзінді қай кейіпкер туралы екендігін анықтайды

-кейіпкер бейнесін гуманистік тұрғыдан талдайды;

2-тапсырма. Шығармадан негізгі кейіпкерлердің бейнесін танытатын жолдарды табыңыз. Кейіпкерлерге тән қасиеттерді жазыңыз.


Кейіпкер

Кейіпкерге тән қасиеттер

Баян




Ноян




Қалмақ қызы




Абылай хан






Дескриптор:

-негізгі кейіпкерлерді біледі

-кейіпкер бейнесін танытатын жолдарды табады

-кейіпкер қасиеттерін жазады.
3-тапсырма: «Батыр Баян» шығармасынан жаттаған соңғы шумағыңыздағы ойды ПОПС формуласы арқылы жеткіз.

Сіз жаттаған шумақ:

Ерлерді ұмытса да ел, сел ұмытпас,

Ерлерді ұмытса да ел, жел ұмытпас.

Ел үшін жаннан кешіп, жауды қуған

Ерлерді ұмытса да ел, шөл ұмытпас.

Ел жауын зерттеп, өрт боп тынбай жортқан

Ерлерді ұмытса да ел, бел ұмытпас.

Ел үшін төккен ерлер қанын жұтқан

Ерлерді ұмытса да ел, жер ұмытпас.

Арқаның селі, желі, шөлі, белі

Ерлерді ұмытпаса, ел де ұмытпас!
ПОПС формуласы

1.Менің ойымша.......

2.Себебі, мен оны былай түсіндіремін......

3.Оны мен мына мысалдармен дәлелдей аламын.....

4. Осыған байланысты мен мынандай шешімге келдім.........
Дескриптор:

-Жаттаған шумағы бойынша өз ойын білдіреді;

-Себебін ашып көрсетеді;

-Өз ойын мысалдармен дәлелдей алады;

-Өз шешімін ұсынады;




Берілген үзіндіні оқып, танысады. Кестеге сай толтырады.

Оқушылар өз жұмыстарын үлгімен салыстырып, толықтырады

Оқушы кестеге кейіпкерлерге тән қасиеттерді поэмадан мысалдар келтіре отырып жазады.


Оқушы жеке жұмыстанады.



Оқушылар бір-бірін дескриптор арқылы бағалайды.



Кестелер, сұрақтар жазылған қима қағаздар



7 минут

Бекіту

Рефлексия

Бекіту сұрақтары:

1.Баян батыр ел намысын ойлаушы күрескер ме, әлде ашу-ызаның құрбаны, қылмыскер ме?
2. Ноян ел намысын аяққа басушы сатқын ба, әлде албырт сезім, махаббаттың құрбаны ма?
3. Қалмақ қызын неге «сұм сұлу» деп атаған?
4. «Батыр Баян» поэмасынан өзіңе қандай адамгершілік қасиеттерді түйіп алдың?


Сұрақтарға жауап береді. Қорытындылайды, пікір білдіреді.

Мадақтау




3 мин

Үйге тапсырма:

«Егер мен Ноян болсам...», «Егер мен Баян болсам», «Егер мен Қалмақ қызы болсам...» шағын ойтолғау жазу.









1-тапсырма. Берілген үзінді қай кейіпкер туралы? Кейіпкер бейнесін гуманистік тұрғыдан талдаңыз.

Шығармадан үзінді

Кейіпкер бейнесіне тән адамгершілік қасиеттерді ата

.... батырлығы алашқа аян.
.... аруақты құр атынан
Көп қалмақ болмаушы ма ед қорқақ қоян?
Наркескен, өрттей ескен, қайтпас болат

.... қанатымды қалай жаям?!

****

Жорыққа қу қалмаққа жүрдім неге?
Тобына көк бөрідей кірдім неге?
Тәтті бал, балауса тал жас сұлуды
Көр болғыр екі көзім, көрдің неге?

****

Жоқ, әлде, жоқ, жоқ… Әлде… өлтірдім бе
Інімді алты алаштың намысы үшін?!



.... да сол сұлуға — тәтті балдай,
Мөлдіреп қараушы еді көзі талмай.
Мас болып, дене түгіл, жаны елжіреп,
Жұтқандай сол сәулені демін алмай.
Алайда бұзық ойдан аулақ еді,
Сұлуға Тәңірі көріп табынғандай.
Жанса да жап-жас ...., сұм сұлу қыз
Көп заман жүрді бірақ көз де салмай.




Дескриптор :

-берілген үзінді қай кейіпкер туралы екендігін анықтайды

-кейіпкер бейнесін гуманистік тұрғыдан талдайды;

2-тапсырма. Шығармадан негізгі кейіпкерлердің бейнесін танытатын жолдарды табыңыз. Кейіпкерлерге тән қасиеттерді жазыңыз.


Кейіпкер

Кейіпкерге тән қасиеттер

Баян




Ноян




Қалмақ қызы




Абылай хан



Дескриптор:

-негізгі кейіпкерлерді біледі

-кейіпкер бейнесін танытатын жолдарды табады

-кейіпкер қасиеттерін жазады.


2-тапсырма

. Шығармадан негізгі кейіпкерлердің бейнесін танытатын жолдарды табыңыз. Кейіпкерлерге тән қасиеттерді жазыңыз.


Кейіпкер

Кейіпкерге тән қасиеттер

Баян




Ноян




Қалмақ қызы




Абылай хан



Дескриптор:

-негізгі кейіпкерлерді біледі

-кейіпкер бейнесін танытатын жолдарды табады

-кейіпкер қасиеттерін жазады.


Шығармадан үзінді

Кейіпкер бейнесіне тән адамгершілік қасиеттерді ата

Баянның батырлығы алашқа аян.
Баянның аруақты құр атынан
Көп қалмақ болмаушы ма ед қорқақ қоян?
Наркескен, өрттей ескен, қайтпас болат

Баянсыз қанатымды қалай жаям?!

****

Жорыққа қу қалмаққа жүрдім неге?
Тобына көк бөрідей кірдім неге?
Тәтті бал, балауса тал жас сұлуды
Көр болғыр екі көзім, көрдің неге?

****

Жоқ, әлде, жоқ, жоқ… Әлде… өлтірдім бе
Інімді алты алаштың намысы үшін?!

батырлығы Алашқа аян, Ханның оң қолы, ұлт қаһарманы, қайтпас-қайсар, намысшыл, тарихи тұлға, істеген ісіне өкінеді, Отан үшін інісінің опасыздығын кешірмейді. Ақыл, қайрат, жүректі қатар ұстайды.



Ноян да сол сұлуға — тәтті балдай,
Мөлдіреп қараушы еді көзі талмай.
Мас болып, дене түгіл, жаны елжіреп,
Жұтқандай сол сәулені демін алмай.
Алайда бұзық ойдан аулақ еді,
Сұлуға Тәңірі көріп табынғандай.
Жанса да жап-жас Ноян, сұм сұлу қыз
Көп заман жүрді бірақ көз де салмай.

Жаны таза, өзгеге зорлық жасамайды, бұзық ойы жоқ адал адам.




Кейіпкер

Кейіпкерге тән қасиеттер







Баян

ел еркесі, алаш батыры, қандыбалақ сарбаз, намысшыл ел, патриот тұлға







Ноян

Білікті жігіт, сүйгеніне адал ер, аңғал, қайырымды, адал







Қалмақ қызы

Сұлу, әдемі сөйлейді, ерке, лебізі жұмақ желіндей.







Абылай хан

ақылды хан, айлалы батыр, қайратты қаһарман, даңқты қайраткер, дарынды дипломат, елін, жерін сүйген патриот.