Файл: Малімі Махмутова Б. М кні Сыныбы 7 б пні Сынып сааты.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 16.03.2024
Просмотров: 13
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Мұғалімі : Махмутова Б.М Күні :
Сыныбы: 7 Б
Пәні: Сынып сағаты
Сабақтың тақырыбы: Су тасқыны
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Су тасқыны туралы түсінік беру, одан қорғану, көмек беру жолдарын меңгерту;
Дамытушылық: Шығармашылық жұмыстар арқылы оқушының қызығушылығын, ой-өрісін, есте сақтау қабілетін дамыту;
Тәрбиелік: Жер бетіндегі және жер астындағы суды тиімді пайдалануға, суды ластамай, қорғауға баулу, қауіпсіздік ережелерін сақтауға, тәртіплікікке, ұқыптылыққа, сабырлыққа, батылдыққа тәрбиелеу.
Әдісі: сұрақ-жауап, әңгіме,ой қорыту, түсіндіру Көрнекілігі: суреттер, бейнетаспалар
Барысы:1.Ұйымдастыру кезеңі
СУ ТАСҚЫНЫ - бұл қардың еруі, жауын-шашын, суды желмен айдаған және кептелу кезінде өзендердегі, көлдер мен теңіздердегі су деңгейінің көтерілуі нәтижесінде жерді айтарлықтай су басу. Өзендер арнасына суды желмен айдау арқылы болған су тасқыны ерекше түрге жатады. Су тасқыны көпірлер, жолдар, ғимараттар, құрылымдардың қирауына, елеулі материалдық шығынға, ал судың көп жиналуы (4 м/с астам) және су үлкен биіктікке көтерілсе (2 м көп) адамдар мен жануарлардың опат болуына әкеліп соқтырады. Қираудың негізгі себептері ғимараттар мен құрылымдарға су массасының, жоғары жылдамдықта жүзіп жүрген мұздардың, әртүрлі сынықтар мен жүзіп жүрген заттардың, т.б гидравликалық соққысы болуы мүмкін. Су тасқыны кенеттен пайда болып және бірнеше сағаттан 2-3 аптаға дейін созылуы мүмкін.
Су тасқынына қалай дайындалу керек
Егер де Сіздің аумағыңыз су тасқынынан жиі зардап шексе, су басу мүмкін жерлердің шекарасын, сондай-ақ тұрғылықты жеріңізге жақын тұрған дөңестеу сирек су басатын жерлерді, оған баратын ең қысқа жолды зерделеп, еске сақтаңыз.
Отбасы мүшелерін ұйымдасқан және жекелей көшіру кезінде әрекет ету, сонымен қатар кенеттен және буырқанып келе жатқан су тасқыны кезіндегі ережелерімен таныстырыңыз. Қайықтар, салдарды және оларды жасау үшін құрылыс матеиалдарын сақтау орындарын еске сақтаңыз. Көшіру кезінде алып шығатын құжаттар, мүлік және дәрі-дәрмектердің тізімін алдын-ала жасап қойыңыз. Арнайы чемодан немесе рюкзакқа құндылықтарды, қажетті жылы затарды, азық-түлік қорын, су және дәрі-дәрмекті салыңыз.
Су тасқыны кезінде қалай әрекет ету керек
Су тасқыны қаупі және көшіру туралы дабылды алғаннан кейін күттірместен, белгіленген тәртіп бойынша өзімен бірге қажетті заттар мен бұзылмайтын азық-түліктің екі күндік қорын алып апаттық су басуы ықтимал қауіпті аумақтан белгіленген қауіпсіз аумаққа немесе дөңестеу жерлерге барыңыз (шығыңыз). Көшіру пунктіне жеткеннен кейін тіркеліңіз.
Үйден кетер алдында электр қуаты мен газды сөндіріңіз, отын жағу пештеріндегі отты өшіріңіз, ғимараттың сыртындағы барлық қалқитын заттарды бекітіп қойыңыз немесе қосымша жайларға орналастырыңыз. Егер де уақытыңыз болса үйдегі құнды заттарды шатырға немесе жоғарғы қабаттарға орналастырыңыз. Есіктер мен терезелерді жауып, қажет болса және уақыт жеткілікті болса бірінші қабаттың терезелері мен есіктерін сыртынан тақтайлармен жабыңыз. Оған қоса, үнемі апат туралы дабылды беріңіз: күндіз – жақсы көрінетін шүберекті ағашқа байлап іліп немесе бұлғау, ал түнде жарықтық дабылмен және дауыс беру қажет.
Су тасқынынан кейін қалай әрекет ету керек
Ғимаратқа кірер алдында қандай-да болмаса бір заттың құлау немесе қопарылу қаупі бар ма жоқ па тексеріңіз. Жайды желдетіңіз (жиналып қалған газдан тазарту үшін). Жайларды толық желдетпейінше және газбен қамту жүйесінің жарамдығын тексермейінше электрді қоспаңыз, ашық отты пайдаланбаңыз және сіріңкені жақпаңыз. Электр өткізгіштердің, газбен қамту, су және канализация құбырларының жұмысқа жарамдылығын тексеріңіз. Олардың мамандардың көмегімен тексеріп жарамдылығына көз жеткізгенбейінше қолданбаңыз. Жайларды кептіру үшін есіктер мен терезелерді ашыңыз, едендегі және қабырғалардағы кірді жуып, подвалдардағы суды шығарыңыз. Сумен тікелей жанасқан тамақ өнімдерін пайдаланбаңыз. Құдықтарды тазартуды ұйымдастырып ондағы лас суды шығарыңыз.
Шығармашылық жұмыс
1-топ
Су туралы мақал-мәтел жазу.
2-топ.
Су туралы тыйым сөздер жазу.
3-топ.
Су туралы жұмбақ жаз
1-топ.
Судың пайдасы туралы әңгіме жазу
2-топ
Судың зияны туралы әңгіме жазу
3-топ
Суды қалай қорғауға болатыны туралы әңгіме жазу.
Қорытындылау.
Өмірден қымбат еш нәрсе жоқ, өйткені өмірде бәрі бар. Қазіргі заманда өмір ең қымбат байлық болып келеді. Адамның ең негізгі мақсаты ол - өмірді сақтап қалу, өйткені ол құнсыз. Адам осы өмірдегі өмір сүру мағынасын іздейді, жоспар құрайды, сол жоспарларды іске асыру үшін жасайды және үйренеді.
Көбінесе жағдайларда өз өмірін сақтап қалу және өз жақындарының өмірін сақтап қалу үшін қарапайым ережелерді білуіне байланысты болады. Мысалы: алғашқы медициналық көмек төтенше жағдайлар кезінде. Өмір қауіпсіздік негіздерін ӘР ҚАЙСЫСЫ білу керек және де әр қайсысы түсініп отыру керек, өз уақытында бәрін дұрыс жасауын біздің денсаулығымызға және өзіміздің өмірімізге, балаларымызға қаншалықты маңызды екенін білу керек.
Қай жерде сіз болсаңыз, жалғыз, достарыңмен, отбасымен, жолда жұмысқа бара жатқанда, демалыста немесе үйде, әрқашанда есіңізде сақтаныз, өмірде көптеген жағдайлар болады. Олар әдеттегідей әр-түрлі жағдайларға әкеліп соқтырады. Сендер бұндай жағдаймен кездесеңіз сабырлық сақтау керек – сіздің оған жасаған көмегіңіз оның өмірін сақтап қалуына мүмкіндік жасайды. Сол себептен бұны білу және оны дұрыс қолдану біздің міндетіміз.
1) Су тасқыны деген не? 2) Су тасқыны неден пайда болады?
3) Су тасқыны кезінде
қалай аман қалуға болады? 4) Су тасқыны болатын жағдайда
нені дайындап қою керек?
Сабақтың тақырыбы: Орман және дала өрті.
Мақсаты: Орманды жерде тазалық сақтауға, өрттен қорғауға, айналаны қоршаған орта деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу.
Білімділігі: Орман ағаштарынан алынатын өнімдер баға жетпес құнды қойма екендігі, орман тіршіліктегі маңызды қасиеттері туралы білімдерін жетілдіру.
Дамытушылық: Орман табиғат қазынасы, халық байлығы екендігі туралы дамыта білім бере отырып есте сақтау дағдыларын қалыптастыру.
Тәрбиелігі: Қоршаған ортаға қамқорлықпен қарауға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: слайд.
Сабақтың түрі: аралас
Әдіс – тәсілдері: іздену, сұрақ-жауап, сызба.
Пәнаралық байланыс: дүниетану, ана тілі, қазақ тілі.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру
Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа қатысты оқу құралдарын тексеру, басқа да мәліметтер беру.
2. Үй тапсырмасын сұрау
Орман-тоғай өсімдіктері мен жануарлары.
3. Үй жұмысын пысықтау
1. Қайық ағашының қандай пайдасы барын айтыңдаршы?
2.Орманның қамқоршы құстарын атаңдар?
3. Орманда қандай жыртқыш аңдар кездеседі?
Өткен сабақты жаңа сабақпен байланыстыру.
4. Жаңа сабақ
Кіріспе сөз.
Орманнан қандай заттар алынады? Үстел, орындық, қарындаш, сызғыш, кітап сөрелері, есік, терезе жақтаулары.
Қағаз дайындайтын комбинаты: дәптер, газет, кітап.
Теміржолшы болса ағаш вагондар, темір жолдың астына салатын төсеніштер деп айтар еді.
Дәрі-дәрмек, татабиғи жолмен алынатын маталар жіптер алынады.
Орман ең алдымен адамның денсаулығы. Демалыс үйлері, тынығу орындары ағаш арасына салынады.
Ол жердің ауасы таза әрі шипалы. Ормандар болмаса ғаламшарымыздан оттегі адамдардың тыныс алуына жетпес еді.
Шаруашылықта орман өнімін пайдаланбайтын бірде-бір сала жоқ.
Орман-тоғай баға жетпес табиғат қазынасы, халық байлығы.
Сондықтан мемлекет ормандарды, тоғайларды қорғайды. Орманды жерлерде қорықтар ұйымдастырылып, оларды ағаш кесуге, жануарларды аулауға қатаң тиым салынған. Қазақстан жерінде он шақты қорық бар. Өсімдіктер мен жануарларды қорғауға алып, азайып кеткен түрлері «Қызыл кітап» міне осындай өсімдіктер мен жануарларды қорғауға шақырады.
5. Кітаппен жұмыс.
6. Сергіту сәті :
Табиғат ол – анамыз,
Табиғатқа баламыз.
Құшағында ойнаймыз,
Шаттық әнге саламыз.
Табиғат сені сүйеміз,
Басымызды иеміз!
7. Топпен жұмыс
1 топ орман туралы шығарма жазу.
2 топ мақал-мәтел айту.
3 топ орманның бір суретін салу.
8. Қорытынды:
Табиғаттың тарту еткен байлығы екндігін дәлелдеу үшін орманның маңызды қасиеттеріне көңіл бөлейікші.
