Файл: Химиялы экология Химиялы экология.doc

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 17.03.2024

Просмотров: 4

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Химиялық экология

Химиялық экология

100







Вопрос

Дұрыс жауаптар

Күрделілігі

Жауаптар саны

Сұрақ типі

Жауапқа түсініктеме

1

Биосфера туралы дұрыс тұжырымдаманы көрсетіңіз:

А) Барлық тірі ағзалардың жиынтығы: микроағзалар, өсімдіктер және жануарлар, олардың белсенді биомассасы.

B) Тірі ағзалар тіршілік ететін жер шарының «тіршілік» аймағы.

C) изостатикалық деңгейден жоғары жатқан планета аймағы.

D) Белгілі бір түр, тип, тұқымдастарға немесе кез келген жүйелеу категориясына жататын ағзалардың таралу аймағы. Қазіргі кезде антропогендік факторлар әсеріндегі.

E) Мұхиттар, теңіздер, өзендер, көлдер, жер асты сулары, мұздықтар енетін Жердің су қабаты.

F) Биосфера ашық жүйе, себебі оның болуы сырттқы энергия түсуімен тығыз байланысты. Ғаламторлық күштер, әсіресе күн белсенділігін кешеді.

G) Жердің глобальды экожүйесі. Тірі ағзалар тіршілік ететін, олардың тұрақты әсерінде және тіршілік өнімдерімен толтырылған Жер қабаты; «тіршілік бетпердесі».

H) дұрыс жауап жоқ

B,F,G

2

8

0



2

Ноосфера – бұл …

A) Цивилизацияның пайда болуымен және қалыптасуымен байланысты ақыл-ой сферасы.

B) Бір тұрғынға шаққандағы жалпы қолданыстағы территорияның көгалдандырылған бөлшегінің ауданы.

C) Экологиялық жүйелердің нормасы.

D) Қоршаған табиғи ортаның күйінің сипаттамасы.

E) Қоршаған табиғи ортаға шаруашылық және басқа қызметпен комплексті әсер ету көрсеткіштері.

F) Табиғи зат және энергия алмасу үдерістері қоғаммен бақыланатын адамда қоршаған орта.

G) «Адамды қоршаған ортада көрінетін табиғи құбылыс»

H) дұрыс жауап жоқ

A,F,G

2

8

0




3

Гидросфера ұғымына қатысты тұжырымдаманы көрсетіңіз:

A) Адамдар мекен ететін және қолданатын Жер қабатының бөлігі.

B) Жердің және басқа да ғаламтор денелерінің газтәріздес қабаты..

C) Жердің сұйық қабаты.

D) Жердің қабығы мен Жердің беткі мантиясы енетін планетаның қатты қабаты.

E) Тірі ағзалар мекен ететін Жер бетінің «өмір» аймағы.

F) жер ғаламшарының су қабығы немесе құрлықтағы (тереңдегі, топырақтағы,  жер бетіндегі), мұхиттағы және атмосферадағы, яғни жер шарындағы барлық сулардың жиынтығы.

G) Біздің планетамыздың беткі қабатының көпшілік бөлігі, Жер беті суларының 97% және литосфераның барлық суларының жартысын құрайтын 71% әлемдік мұхитпен жабылған,

H) дұрыс жауап жоқ

C,G,F

2

8

0




4

Биосфераның ноосфераға өту кезеңінде, ноосфера – бұл глобальды супержүйелердің үш жүйеасты күштерінің жиынтығы деп қарастыруға болады. Ол үш жүйеасты күштер:

A) «Қоршаған орта»

B) «Адам»

C) «Өндіріс»

D) «Мемлекет»

E) «Табиғат»

G) «Ластану»

F) «Қорғау»

H) «Денсаулық»

B,C,E

2

8

0




5

Химиялық тұрғыдан биосфераның тірі және биогенді заттары:

  1. Спирттер;

  2. Май қышқылдары;

  3. Аминқышқылдары және глицерин;

  4. Эфирлер, ЖМҚ, карбон қышқылдары.

  5. Тек ақуыздар.

  6. Пероксидтер, металдар, сахаридтер.

  7. Тек дезоксирибонуклеинді қышқыл.

  8. Тек рибонуклеинді қышқыл.

A,B,C

3

8

0




6

Адам ағзасының макроэлементтік құрамы қандай:

  1. О

  2. С

  3. C, Са,

  4. Н, N

  5. As,C, S,K,

  6. C,P,N

  7. Fe,S,N

  8. О,С,P,N

A,B,D

3

8

0




7

Аталған заттардың қайсылары атмосферада кездеседі:

  1. N2,O2

  2. Rd

  3. H2

  4. Cl2

  5. Na

  6. H2O, Ar

  7. Ca

  8. CO2 ,Ne

A,F,H

2

8

0




8

Тұщы сулардың тотығуының дұрыс тұжырымдамаларын табыңыз:

  1. Судағы радиоактивті заттардың көбеюі;

  2. Олардың қышқылдылық қабілетінің жоғалуы;

  3. Өнімдердің шіру өнімдерінің артуы;

  4. Су ұзақ сақталуы;

  5. Бейтараптану қабілетінің жоғалуы;

  6. Тотығуды күшті қышқылдар туғызады, негізінен күкірт және азот қышқылдары;

  7. Тотығу аз мөлшерде тұнбалар әсерінен пайда болады, көп мөлшерде су бассейнінен шайылған заттар есебінен пайда болады;

  8. дұрыс жауап жоқ

E,F,G

3

8

0




9

Жер беті суларының тотығу фазаларын таңдаңыз:

  1. гидрокарбонат иондарының азаюымен, яғни, рН-тың тұрақты шамасында бейтараптану қабілетінің төмендеуі;

  2. гидрокарбонат иондарының артуымен, яғни рН-тың тұрақты шамасында бейтараптану қабілетінің артуы;

  3. гидрокарбонат иондарының мөлшерінің төмендеуімен рН шамасының да төмендеуі. рН шамасы сонда 5,5 деңгейінен төмен болады.

  4. гидрокарбонат иондарының шамасы артқанда рН шамасының артуы;

  5. рН=4,5 болғанда ертіндінің қышқылдылығы тұрақтанады. Осы жағдайда ертіндінің қышқылдылығы алюминийдің қосылыстарының гидролизі реакциясымен реттеледі;

  6. Мұнда ортада жәндіктердің барлық түрлері, өсімдік және жануар тектес планктон, балдырлар тіршілік ете алады.

  7. Тотығу рН шамасының 6,5-тен артуына алып келеді;

  8. дұрыс жауап жоқ.

А,C,E

3

8

0




10

Ноогенез – бұл…

  1. техногенді және табиғи-техногенді комплекстердің қалыптасуы;

  2. Биосфераның ақылмен басқарылатын әлеуметтік табиғи жүйеге (ноосфера) айналу үдерісі;

  3. Табиғатты тиімді пайдаланатын, яғни табиғатты тиімді пайдалану жүзеге асатын биосфера күйі ретінде сипаттауға болады;

  4. Жердің геофералық инертті заттарының биосфераның тірі заттарына айналуы;

  5. Адамның пайда болуы және оның әлеуметтік тұлғаға айналуы;

  6. Биосфераның табиғи комплекстерінің адамның өндірістік қызметі үдерісінде өзгеруі;

  7. Ақыл-ойдың пайда болуы және эволюциясы;

  8. Қарапайым органикалық заттардың синтезі;

B,C,G

3

8

0




11

Биосфераның ластануы:

  1. Локальді ластану;

  2. Перифериялық ластану;

  3. Глобальді ластану;

  4. Орталық ластану;

  5. Аймақтық ластану;

  6. Биогенез

  7. Антропогенез

  8. Техногенез

A,C,E

2

8

0




12

Жер атмосферасы қазіргі кезде қандай негізгі газдардан тұрады:

  1. Азот

  2. Отегі

  3. Аргон

  4. Көмір қышқыл газы

  5. Неон

  6. Гелий

  7. Метан

  8. Су буы

A,B,C

2

8

0




13

Тұщы сулардың тотығуы - бұл …

  1. Суда балдырларды болмауы;

  2. Тотығу қабілетін жоюы.

  3. Бейтараптану қабілетін жоюы.

  4. Суда балдырлардың болуы;

  5. Балықтардың болуы;

  6. рН төмендеуі

  7. рН артуы

  8. Барлық аталғандар

A,C,F

3

8

0




14

Биогенді заттар анықтамасын көрсет: 

  1. техногенді және табиғи-техногенді комплекстер

  2. Тірі ағзалардың көптүрлілігін, олардың құрылысын, қызметін, шығу тегін, және қоршаған ортамен байланысы

  3. Белгілі бір уақыт кесімінде қоршаған ортаға зиянды заттардың түсуі

  4. Өндіріс, тұрмыс, транспорт қалдықтары

  5. Қоспа заттардың үшінші тобына — ағзалардың тіршілік процесіне қажетті азот, фосфор, кремний және басқа элементтердің қосындылары жатады.

  6. Олардың мөлшері әр текше метр суға шаққанда миллиграммен (мг/м3) өлшенеді, яғни тұздылыққа қарағанда, миллион есе бөлшек бірлікпен өлшенеді.

  7. Биосферадағы көптүрлі химиялық үдерістер

  8. Бұл заттар судың физикалық қасиеттеріне әсер етпейді, ал олардың мөлшері жөне арақатынастары тіршіліктегі биохимиялық процестермен анықталады

E,F,H

3

8

0




15

Су қоймаларының эфтрофикациялық белгілерін көрсетіңіз:

  1. Фитопланктонның жаппай дамуы;

  2. Судың түсінің өзгеруі;

  3. Су қоймасының оттектік режимінің өзгеруі;

  4. Қоректің көбеюінен балықтың көбеюі;

  5. Фитопланктонның жаппай қырылуы;

  6. Су қоймасының оттектік режимінің жақсаруы

  7. Судың түсінің нашарлауы;

  8. Өзгеріс болмайды.

B,С,Е

2

8

0




16

Химиялық экологияның толық анықтамасын көрсететін үш пунктті көрсетіңіз:

  1. Тірі ағзалардың көптүрлілігін, олардың құрылысын, қызметін, шығу тегін, және қоршаған ортамен байланысымен танысу;

  2. Қорғау бойынша іс-шаралар ұйымдастыру мақсатында адамды қоршаған табиғи ортаның жағдайын бақылау жүйесі;

  3. Ағзалардың бір бірімен және қоршаған ортамен қарым қатынасын, сонымен қатар оларға антропогендік факторлардың әсерін зерттеу;

  4. Биосферадағы көптүрлі химиялық үдерістерді зерттейді;

  5. Химикаттарды қолдану салдарларын, олардың қоршаған ортаға түскендегі әрекетін зерттейді;

  6. Экологиялық мониторинг әдістерін жасайды;

  7. Табиғи ресурстарды тиімді пайдалануды зерттейді;

  8. Тірі ағзалар, адам денсаулығына зиянды және қауіпті критикалық жағдайларды ескертеді.

D,E,F

2

8

0




17

Экологиялық жағдайдың дұрыс тұжырымдамасын көрсетіңіз:

  1. Техногенді сипатты кездейсоқ жағдай;

  2. Техногенді сипатты тұрақты жағдай;

  3. Тірі ағзалар, адам денсаулығына зиянды және қауіпті критикалық жағдайларды ескертеді;

  4. Қорғау бойынша іс-шаралар ұйымдастыру мақсатында адамды қоршаған табиғи ортаның жағдайын бақылау жүйесі;

  5. Белгілі бір уақыт кесімінде қоршаған ортаға зиянды заттардың түсуі;

  6. ПДВ (ПДС) немесе ВСВ (ВСС) нормаларынан асып кеткенде;

  7. ПДВ (ПДС) немесе ВСВ (ВСС) нормадан аспағанда;

  8. Жоғарыда аталғандардың барлығы.

A,E,F

2

8

0




18

Дұрыс жауаптарды таңдаңыз:

  1. Жер климатының озон қабатының қалыңдауынан біртіндеп жылынуымен парниктік әсер байқалады.

  2. Озон «тесігі» – озоносферадағы озонның шамасының азаюымен байқалатын шамалы кеңістік.

  3. Озонды экран – озонның концентрациясының аз болуымен ерекшеленетін атмосфера қабаты.

  4. Атмосфераның озон қабатының маңызы тірі ағзаларға қауіпті инфрақызыл сәулелерді сіңіруде.

  5. Экожүйе тірі ағзалар мен қоршаған ортаның функциональдық бірлігі.

  6. Гидросфера – Жердің қабығы мен беткі мантиясы енетін планетаның қатты қабаты.

  7. Литосфера – планетаның сұйық қабығы.

  8. Жоғарыда аталғандардың барлығы

A,B,D

3

8

0




19

Қате тұжырымдаманы көрсетіңіз:

  1. Қауіпті өндіріс қалдықтары көмілмеуі керек;

  2. Өндіріс, тұрмыс, транспорт қалдықтары халық шаруашылығының басқа салаларында немесе регенерациялау кезінде өнім ретінде шынайы және потенциалды қолданыла алмайды.

  3. Кез келген өндіріс қалдықтары заманауи этаптарда өңделеді.

  4. Гидросфера – тұзды судан (теңіз, мұхит), тұщы судан (өзен, көл, су қоймалары), қатты судан (қар жамылғысы, мұздықтар) тұратын үзік қабығы.

  5. Тотығу аз мөлшерде тұнбалар әсерінен пайда болады, көп мөлшерде су бассейнінен шайылған заттар есебінен пайда болады;

  6. Біздің планетамыздың беткі қабатының көпшілік бөлігі, Жер беті суларының 97% және литосфераның барлық суларының жартысын құрайтын 71% әлемдік мұхитпен жабылған,

  7. Ноосфера – цивилизацияның пайда болуы және дамуымен байланысты ақыл-ой сферасы;

  8. Жоғарыда аталғандардың барлығы

A,B,C

2

8

0




20

«Парникті» газдарға жататын атмосфера газдарды атаңыз:

  1. көмірқышқыл газы

  2. күкіртті сутек

  3. аргон

  4. метан

  5. азот оксидтері

  6. сутегі

  7. иіс газы

  8. жоғарыда аталғандардың барлығы

А,D,Е

3

8

0




21

«Парникті» газдарға жататын атмосфера газдарды атаңыз:

  1. көмірқышқыл газы

  2. күкіртті сутек

  3. аргон

  4. метан

  5. азот оксидтері

  6. сутегі

  7. иіс газы

  8. жоғарыда аталғандардың барлығы

А,D,E

3

8

0





.

  • Фабрикалар

  • Заводтар

  • ЖЭС

  • Жеңіл машиналар

  • Қалалық транспорт

  • Пештік жылыту

  • АЭС