Бөлім:	Буын және тасымал
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып:	Қатысушылар саны:	Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы	Құрау, құрау, құлыным. Тасымал
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары	1.2.2.1 мұғалімнің қолдауымен мәтінде кім (не) туралы айтылғанын анықтау; 1.4.1.2 мұғалімнің қолдауымен сөзді дұрыс тасымалдауды, тасымалданбайтын сөздерді білу;

		1.3.6.1 жазу жолын, жоларалықты, жолдың жоғарғы және төменгі сызықтарын сақтап, әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазу
Сабақтың мақсаты		Өлеңді мәнерлеп оқиды. Өлең не туралы айтылғанын анықтайды. Сөздерді дұрыс тасымалдауды біледі. Әріп элементтерін, әріптердің бір-бірімен байланысын көркем жазу талаптарына сай жазады.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/уақыт	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Психологиялық дайындық Атша желіп көрейік, Ауыздығын тежейік. Құнанменен шабайық, Мәреге бірге жетейік. Шабандоз бала болайық, Бас бәйгені алайық. (Балалар атқа мінген, атпен шапқан, ауыздықты тежеген, мәреге жеткен қимылдарды жасайды.) Топтарға біріктіру. Оқушылар қима қағаздар арқылы 3 топқа бірігеді. 1-топ. «Байшұбар». 2-топ. «Тайбурыл». 3-топ. «Қарақасқа». Бағалауға әрбір дұрыс тапсырма үшін топқа бір тағадан беріліп отырады. Сабақ соңында әр топ өздерінің жинаған тағаларын санайды. Қай топта таға көп болса, сол топ жеңеді.		Психологиялық ахуалға берілген тапсырманы бірге орындайды. Таныстырылымда жазылған өлеңді хормен айтып, көңіл күйлерін көтереді.		Тұлпарлардың суреті
			Топтарға бөлінеді.
Ортасы	Кіріспе әңгіме жүргізу. Өлеңнің авторы жайлы қысқаша мағлұмат береді. Жылқы: Мінсең – көлік, Ішсең – сусын, Жесең – қорек, Пайдалансаң – өнім, – деген. Қорек деп неге айтамыз? Жылқы сүтінен не жасаймыз? Оқушылардың жауабын тыңдайды.			ҚБ. «Бас бармақ» арқылы бағалайды.

---

	Етінен жасалатын өнімдерді, тағамдарды атайық. Мәтінді оқымас бұрын, жылқы туралы білетіні- мізді айтайық. (Мұғалім берілген мәліметтерді өз қажетіне қарай пайдалана алады.) Оқулықпен жұмыс 1-жаттығу. Өлеңді оқушыларға мәнерлеп оқып беру. Суретін көрсету. Сұрақ-жауап арқылы өлеңді талдау. Өлең не туралы? Жылқыны қалай шақырады? Неліктен «Ер қанаты – ат» дейді? Қазақтың көшпелі тұрмысында жылқының орны ерекше. Қазақ халқы «Ер қанаты – ат» деген. Төрт түліктің ішінде жылқыны халқымыз ерекше бағалаған. Бүгінгідей мәшине жоқ кезде айшылық алыс жерлерге ат мінген. Тұтқиылдан жау шапса, атқа мініп, дұшпанына тойтарыс берген. Дәптермен жұмыс	1-жаттығу. Өлеңді мәнерлеп оқиды. Мазмұнына талдау жасайды. Сөздік жұмысын жүргізеді. Қазанат – ұзақ жолға шыдамды, ірі ат. Көркем жазу Ұ Ұ Ұ Ұ Ұ Ұ Ұ ұ ұ ұ ұ ұ ұ ұ
	2-жаттығу жазбаша орындалады.	2-жаттығуда мақалды көшіріп жазады. Тасымалданбайтын сөздің астын сызады.
	жаттығу. Сөздерді тасымалдап жаз. Жылқышы, бұзау, құлыншақ, түйелер. жаттығу. Суреттегі жасырынған үй жануарлары мен құстарды табады. Қай топ көп тапса, сол топ жеңімпаз атанады. Сергіту жаттығуы.	3-жаттығуды жазбаша орындай- ды. Мысалы: жыл-қышы, жылқы-шы, бұ-зау, құ-лыншақ, құлын-шақ, тү-йелер, түйе-лер. 4-жаттығуда суреттегі жасы- рынған үй жануарлары мен құстарды табады. Сергіту сәті (қимылмен) Көкке шаншып құйрығын, Шауып келеді жүйрігім. Ол не жібек тұлымды, Білеміз ғой құлынды.	ҚБ. «Отшашу» арқылы бағалау.

105



106

	Топпен жұмыс Балалар, біз жылқы туралы білетінімізді айттық. Енді кәсіп иелері бізге жылқы туралы не айтады екен. Кәсіп иелерінің суретін көрсету. Мамандық иелері сөйлейді: Жылқышы: Басқа малдан гөрі жылқыны бағу қиын. Жылқыда өт жоқ. Ол күйіс қайтармайды. Күндіз-түні бірдей жайылымда, далада жүреді. Суыққа да шыдамды. Жылқы шөптің шүйгінін жеп, судың тұнығын ғана ішеді. Апталап үй бетін көрмей, жылқы бағатын күндер де болады. Композитор: Композиторлардың құйқылжыған күйлері мен әндеріне де жылқы арқау болған. Ақансерінің «Құлагер», «Телқоңыр» әндері, Абайдың «Торыжорға» күйі, Кененнің «Көкшолақ» әні бар. Дәрігер: Жылқының еті де, сүті де, майы да пайдалы. Бие сүтінде «С» дәрумені мол болады. Сондық- тан оның емдік қасиеттері, әсіресе өкпе ауруын емдеу үшін айрықша жоғары. Шебер: Жылқы терісінің де пайдасы мол. Одан әртүрлі бұйымдар, ат әбзелдері, ыдыстар жасалады. Торсық пен саба қымыз құятын ыдыстар болып саналады. Шығармашылық тапсырма. Жұмыс дәптеріндегі тапсырманы орындайды.	Топпен жұмыс. Тиісті сөздерді қойып, әр топ мақалды толықтырып айтады. Тай атқа жеткізер, Ат мұратқажеткізер. Жылқы – малдың патшасы, Түйе – малдың қасқасы. Теңге тиыннан өсер, Жылқы құлыннан өсер. Шығармашылық тапсырма. Сөйлемдердегі тасымалданбай- тын сөздердің астын сызады.		Кәсіп иелерінің суреті
Соңы	«Адасқан әріптер» ойыны Әр топқа қима әріптер беріледі. Сол әріптерден тез әрі дұрыс сөз құраған топ жеңімпаз болады.	«Адасқан әріптер» ойыны. Қылыж – жылқы, Та – ат. 1-топ. Пұлатр – тұлпар. 2-топ. Марықағ – арғымақ. 3-топ. Күлгісай – сайгүлік.

---

Кері	Балаларға жылқының суреті таратылады.	Сабақты жақсы түсінгендер		Жылқының
байланыс	Тақтаға бәйге жолы ілінеді. Әр бала өзінің	өз атын алғашқы орынға		қалып үлгілері
	сабақты түсінгендігін өз атын бәйге жолына	орналастырса, сабаққа
	қоюымен бағалайды.	байланысты кейбір сұрақтарым
		бар дейтіндер өз атын бәйге
		жолының ортасына, түсінген
		жоқпын дейтіндер өз аттарын
		бәйге жолының соңына
		орналастырады.

Ортасы

Буын неден құралады? Сөздегі буын саны неге байланысты болады? Бір буынды сөздерге мысал келтір. (екі, үш) Сұрақтарға жауап бергеннен соң, қима қағаздардан тасымал сөзі құралады. Балалар, өздерің көріп отырғандай, бүгінгі жаңа сабағымыздың тақырыбы қалай аталады? Балалар: «Тасымал» деп аталады. Бұл сөзді естігендерің бар ма? Жұмбақ шешу: Ғажап екен кіп-кішкентай Сәнді үй. Ішінде ұйықтап жатыр Балқып әлди. Бұл не? Бесікке кімді жатқызады? «Бесік жырын» кім орындайды? Ән тыңдау. Бесік жырынан үзінді тыңдау. Ән сендерге ұнады ма? Ән қалай орындалады? Балалар, әлемдегі ең қымбат, аяулы адам кім? Аналарың сендерді қалай еркелетеді? Ана сәбиін қалай тербетеді? Суретпен жұмыс Суреттен кімдерді көріп тұрсыңдар? Тағы нені байқадыңдар? Суретке қарап, өлеңнің мазмұнына болжау жасап көріңдерші. Өлең кім жайында болмақ деп ойлайсыңдар? Өлеңнің мазмұнымен жүргізілетін жұмыстар: Өлеңді тыңдатады. Жеке оқушыларға оқытады. Сөздік жұмысын жүргізеді. Оқушылар «Бесік жырының» әуенімен қосылып, бірге айтады.

Сұрақтарға жауап береді. «Бесік жырынан» үзінді тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. Суретпен жұмыс жүргізеді. Өлеңді оқушылардың бәрі оқиды. «Бесік жырының» әуенімен қосылып, оқушылар бірге айтады.

ҚБ. «Бас бармақ» арқылы бағалайды. ҚБ. «Отшашу» арқылы бағалау.

---

95



96

	– Әнге қосыла отырып, біз де сәбиді тербетейік. Әнді орындағанда аналарыңды еске алып, жылы сезіммен орындау керек. Бесікке жас сәбиді бөлейді. Ұйқысы тыныш болып әрі тоңып қалмауы үшін бесікке салады. Бесікті тербетіп отырып анасы салатын әнді «Бесік жыры» дейді. Мазмұнына байланысты сұрақтар қою. Өлең неліктен «Бесік жыры» деп аталады? «Бесік жыры» кімге арналып айтылады? Бөбекке қандай тілектер айтылуы мүмкін? Өлеңде ана баласын нелерге теңеген? Құрақ, жұлдыз, бала сөздері жазып келе жатқан жолға сыймаса, қалай жазасың? Балалардың жауабын тыңдау. Балаларға осы сөздерді шапалақпен буынға бөлгізу. Балалармен бірге тұжырымдап, ережемен таныстыру. Жазу жолына сыймаған сөз буынға бөлініп тасымалданады. Сөздердің тасымалданбаған бөлігінен соң сызықша (дефис) қойылады: ұс-таз, дә-рігер, дәрі-гер. Дәптермен жұмыс жаттығу жазбаша орындалады. жаттығу ауызша орындалады. Жұмыс дәптеріндегі тапсырмамен жұмыс ұйымдастырылады.	Көркемжазу ССССССС с с с с с с с жаттығуда жұптық жұмыс орындалады. Сөздерді буынға бөледі. Тасымалдау белгісін қойып, көшіріп жазады. жаттығу. Берілген жұмбақты оқиды. Шешуін табады. Жұмбақтың шешуі: ана. Жұмыс дәптерінде берілген суреттер бойынша сөздерді тасымалдап жазады.
Соңы	«Жалғасын тап» ойыны арқылы жүргізіледі. Оқушыны жылдам ой қорытуға баулу. Оқушының логикалық ойлауы дамиды, жылдам ой түйіндейді.

	Мұғалім алдын ала «Бесік жырының» шумақтарын қағазға жазып дайындайды. Өлең жолдарының басы жазылған парақшаларды оқушыларға таратады, олар өлең жолдарын толықтырып айтады. Мысалы: Айналайын шырағым, Көлге біткен ... , Жағамдағы құндызым, Аспандағы ... .	Өлең жолдарының басы жазылған парақшаларды алып, өлең жолдарын толықтырып айтады.
Кері байланыс	«Білім кемесі» арқылы кері байланыс жасайды. Саған сабақ ұнаса және тапсырма- ның барлығын сәтті орындаған болсаң, желкенді жасыл түспен боя. Сабақта белгілі бір қиындықтар кездестірген болсаң, желкенді сары түспен боя. Сабақта тапсырмалар орындау қиын болып, мұғалімнің көмегі қажет болса, желкенді қызыл түспен боя.

---

97

7 – 6150

---

Смотрите также файлы

• Закон от 21. 07. 1994 n 1фкз "о конституционном Суде Российской Федерации" Российская газета".docx

• Практических заданий по дисциплине наследственное право.docx

• 11 сынып Химия Жылына 72.doc

• Программа работы с одаренными детьми по истории и обществознанию.docx

• Конфликты и пути их решения.pdf