Оқыту элементі
Атауы: Электр машиналарының құрылысы
Мамандығы: 1108000«Темір жол жылжымалы құрамын пайдалану,жөндеу және техникалық қызмет көрсету»
Беті
8
|
Магнит өрісіндетогы бар рамағаайналдырушы момент әсерететінібізгебелгілі. Рама магнит өрісініңбағытына параллель жазықтықтажатқандаайналдырушымоменттіңмәнімаксималболады, ал рама магнит өрісіне перпендикуляр орналасканкездеайналдырушы момент нөлгетең. Рама бұданәріайналғандаайналдырушымоменттіңтаңбасыөзгереді. Сондықтан, егер коллектор болмаса, әрбір жарты айналымсайынайналдырушымоменттіңтаңбасыөзгеріпотырареді де, нәтижесінде якорь айналысқатүсеалмаседі. Ал, бірақ коллектор якорь орамындағытоктыңбағытынолөріске перпендикуляр тұрғанмезеттеөзгертеді, сондықтанайналдырушымоменттіңтаңбасыөзгермейқалады, сөйтіп, қозғалтқышжұмысістейді. Сонымен, кезкелгентұрақтытоктыңгенераторынкеріқайыруғаболады: егерякорьдісыртқыкүшпенайналдырса, машина генератор ретіндежұмысістейді. Ал, егер якорь арқылы ток өткізсе, машина электркозғалтқышретіндежұмысістейді. Тартым электрқозғалтқыштарын жөндеу.
Электр машиналарының тұғыры мойынтірек орнатылған жерлері болып:мойынтірек сыртқы құрсауының айналып кетуі, отырғызылудың босауы, тұғырдың жарығы, қолға мен табаншаның ақауы. Тұғырды жөндеуге аударғыш пайдаланады. Тұғыр жарықтарын дефектоскоппен анықтап, дәнекерленеді. Мойынтірек ұясының ақауын діріл доғалы дәнекерлеп, мөлшерге келтіреді. Мойынтірек асты тұғыр алқымы мен тартым электродвигателінің маторлы-осьті алқымы микрометрлі не индикаторлы нутромермен өлшенеді. Полюстер түпкілікті жөндеу барысында жөнделеді. Оқшаулану бұзылғанда, ш ығарылымдар істен шыққанда, оқшаулану кедергісі төмендегенде жөндеу түріне қарамастан полюстер алынып жөнделеді. Орам даралық тұйықталу мен кантакталардың бұзылуы осциллографпен тексеріледі. Оқшауланудың ылғалдығы ПКВ приборымен тексереді. Оқшауланудың электрлі беріктігін санау үшін сыналатын машинаның оқшаулануына 1800 В жоғары кернеулі сынақ трансформаторы арқылы 50 Гц жиілікті кернеу берігін тексереді. Электр машиналары толық кернеумен 4 минут аралығында сыналады.
Жоғары кернеу қауіпті болғандықтан сынақ арнайы камерада өтеді. Ақаусыз орамдар тазаланып, электро оқшауланған эмальмен өңделеді. Тазаланған якорьдың коллектор бандаж, оқшаулануы, желдеткіш доңғалақ, секциялардың пайкалары, подшипниктердің ішкі сақиналарының отыруы тексеріледі. Якорь білігінің кесе
жарықтары болса, оны ауыстырады. Білік конусы калибрмен тексеріледі. Білік мойындағының сызаты қажалуы көмір қышқыл газы ортасында балқытылып, чертежды мөлшерге қайта өңделеді. Тоқ өткізгіш бөліктердің басты ақаулары болып оқшаулану беттерінің ылғалдануы мен ластануы, оқшауланудың бүлінуі, коллектордың бүлінуі болвп табылады.
Якорь өзекшесі 13 қалыңдығы -0,5 мм электротехникалық болат беттерден жинақталған. Шеткілері -1мм . беттер бір-бірінен лаппен оқшауланады.
Тартым электродвигателі коллекторлы
|
|
|
|
|
Оқыту элементі
Атауы: Электр машиналарының құрылысы
Мамандығы: 1108000«Темір жол жылжымалы құрамын пайдалану,жөндеу және техникалық қызмет көрсету»
|
Беті
23
|
П-типті электрқозғалтқыштар түрлері мен қолданылулары
Отандық шығармашылықта халық шаруашылық салаларында үшін қолдануған арналған тұрақты токтың кең диапазонды қуатты әртүрлі құрылыстық орындаудағы машиналарды дайындаған. Машиналарды шығару кезінде тәртіп ретінде, серияларымен, сонымен қатар машиналардың серияларымен бірге жалпы белгіленуінің арнайы белгіленген машиналар шығырылды (металлургиялық, таулы өндірістердің, көліктер үшін т,б.) Қазіргі кезде ең көп таралған тұрақты токтың жалпы белгіленуіндегі машиналар сериясы 2П. Осы серияның негізінде машина біліктің айналу биіктілін бөлуі, 4А асинхронды үшфазалы қозғалтқыш сияқты.
Біріккен сериялы 2П машинаның білігінің айналу биіктігінің 11 габариті болады 90,100, 112,132,160,180,200,225,250,280, және 315мм толқынды айналуы 750-ден 4000 об/мин.-дейін. 2П сериалы машинанаң диапазанының қуаты: қозғалтқыштар үшін- 10,17-ден 200кВт-ін, генераторлар үшін- 0,37-ден 180кВт-ін.
Машиналардың әр 11 габариттеріне біліктің айналу биіктігі станинаның екі ұзындығы жасалады ( М және L). Сонымен қатар 2П сериялы машинада қорғау тәсілі және салқындатқыш машинаның төрт қабылданған.
1. 2ПН- қорғаулы дайындалған желдеткішті;
2. 2ПФ- қорғаулы дайындалған бөгде желдеткіштен желдетуді керек етпейтін;
3. 2ПБ- жабық күінде орындалған шынайы салқындатқышы бар;
4. 2ПО- жабық күінде орындалған басқа желдеткіштің көмегімен үрленетін;
2П сериалы тұрақты токтың генераторы тек қорғаулы дайындалған етіп дайын-далады. (2ПН). Генератордың қоздырылуы аралас, параллель немесе тәуелсіз.
|
|
|
|
|
Оқыту элементі
Атауы: Электр машиналарының құрылысы
Мамандығы: 1108000«Темір жол жылжымалы құрамын пайдалану,жөндеу және техникалық қызмет көрсету»
|
Беті
24
|
2П сериялы біліктің айналу биіктігі 90-200 мм өздігінен желдеткіші бар немесе желдетудге тәуелі емес тұрақты токтың машиналары В, изоляцияланған еруге төтеп беретін етіп дайындалады, ал біліктің айналу биіктігі жоғары машиналарда 225-315 В өздігінен немесе желдетулді керек етпейтін және жабық күінде орындалған біліктің айналым биіктігі 90-200мм - F- изоляцияланған еруге төтеп беретін етіп дайындалады.
Якордың өзекшесі және полюстері салқын топталған жұқа қабатты элекролтехникалық болаттан дайындайды.
|
|
|
|
|
Қ
