Файл: Семинар сабатарында жасалан баяндамалар дріс материалдарын толытыра тсуге жне студенттерді оу жне ылыми материалдармен жмыс істеу абілеттерін баалауа ммкіндік береді.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.05.2024
Просмотров: 12
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Баяндама белгілі бір тақырып бойынша көпшілік алдында, яғни тыңдаушылар алдында жасалынған толық жазылған ауызша хабарлама болып табылады.
Семинар сабақтарында жасалған баяндамалар дәріс материалдарын толықтыра түсуге және студенттердің оқу және ғылыми материалдармен жұмыс істеу қабілеттерін бағалауға мүмкіндік береді.
Баяндама дайындаудың кезеңдері:
1. Берілген тақырыпқа қатысты маңызды ғылыми еңбектерді оқу, оның тізімін оқытушы береді.
2. Оқыған материалға талдау жасау, тақырыпты барынша айқындайтын зерттеушілердің әр түрлі көзқарастарын, фактілерді және ғылыми жағдайларды бөліп көрсету.
3. Баяндама материалдарын логикалық жағынан дұрыс құру және талдап қорыту, мысалы, кеңінен ашып көрсетілген жоспар ретінде.
4.Баяндама мәтінін ғылыми еңбекке қойылатын талаптарды сақтай отырып жазу.
Баяндаманың құрылымы басқа ғылыми еңбектердегі сияқты үш бөлімнен тұрады:
- кіріспе;
- негізгі бөлім;
- қорытынды.
Кіріспеде - баяндаманың тақырыбы көрсетіледі, оның басқа мәселелермен байланысы, орны және тақырыпты ашып көрсетуде қолданылатын дерек көздеріне қысқаша шолу жасалады.
Қорытындыда - әдетте қарастырылған мәселе бойынша жалпы қорытынды және негізгі тұжырымдамалар жасалады.
Негізгі бөлім - логикалық жүйемен құрылған болуы тиіс. Бұл бөлімде тақырып бойынша келтірілетін материалдар дәйекті де дәлеледі болу керек. Осылайша, баяндамамен жұмыс студентте тек қана жаңа білімді қалыптастырмайды, сондай-ақ, маңызды ғылыми-зерттеу шеберлігін, ғылыми таным әдістерін, көпшілік алдында сөйлеу дағдысын игеруге мүмкіндік береді.
Баяндама түйіні – баяндама бойынша негізгі жағдайлар қысқаша түрде берілетін көлемі шағын мәтін. Алайда, түйін мәтіні көлемі шағын болғанымен, оны жазу баяндаманы жазудан қиынырақ келеді. Өйткені түйінде баяндаманың негізгі мазмұны сақтала отырып, соған сәйкес тұжырымдар жасалуы керек.
Баяндама тезисі- баяндама мазмұнында айтылатын мәселелердің қысқа, логикалық нұсқасы.
Баяндама – негізінен ғылыми конференцияларда, ғылыми зерттеу жұмысының бағыты, барысы, нәтижесі т.с.с., жөніндегі хабарлама. Оның баяндалу ұзақтығы 10-20 минут. Көбінесе, аралығы 2 инетервалмен басылған бір беттегі материалды оқып шығуға 2 минут көлемінде уақыт кететіндіктен, оның кғөлемі 5-10 беттен аспағаны жөн.
Баяндама дайындауға қойылатын талаптар.
Баяндама толық 4 бетке дейін (суретті қоса есептегенде) Word 6.0, 7.0 for Windows97-2000 редакторында, А4(210х297) форматты парақта дайындалып берілуі тиіс, қолданылатын шрифт – Times New Roman, Kz Times New Roman. Интервал – 1. парақтың барлық жағынан 25 мм алаң қалдырылуы тиіс. Материал төмендегі ретте орналасады: бірінші қатарда ЖОК көрсетіледі, 1 қатар тастап – баяндаманың тақырыбы (бас әріптермен), 1 келесі қатарда мекеменің және қаланың аталуы, бір қатардан соң резюме (тақырыпсыз курсивпен) қазақ (орыс тіліндегі баячндамалар үшін) немесе орыс (қазақ тіліндегі баяндамалар үшін) және ағылшын тілдерінде келтіріледі. Осыдан кейін бір қатар тастап, баяндаманың негізгі тексті басылады.Студенттен өзіндік интеллектуалдық еңбекті талап ететін баяндамаларды әзірлеу төмендегідей қадамдардан (этап) тұрады:
- таңдалған тақырып бойынша оқытушы тарапынан берілген әдебиеттермен танысып, оқып шығу;
- сол тақырып төңірегінде айтылған әр түрлі ғылыми пікірлерді жинап, салыстыру, зерттеу;
- тақырып төңірегіндегі ойын жинақтап, толық жоспар формасында логикалық құрылымын құрастыру;
- баяндама мәтінін жазуда ғылыми стиль талаптарын ескеру.
Кез келген ғылыми жұмыстардың құрылымы сияқты баяндама құрылымы да дәстүрлі үш бөлікиен тұрады: кіріспе, негізгі бөлім және қорытынды бөлім.
Кіріспе бөлімде баяндама тақырыбы, басқа мәселелермен байланысы, бұл тақырыптың қарастырылуы, негізгі дереккөздер беріледі.
Негізгі бөлімі логикалық жағынан нақты құрылуы керек. Мәліметтер өзара байланысты, дәлелді әрі нақты болу керек. Негізгі мәтінде айтылған ой қайталана бермеуі тиіс.
Қорытынды бөлімде тақырып төңірегінде тұжырымдар жасалып, негізгі мәселелер нақтыланады.
1-тапсырма.Жоғарыдағы мәтінді пайдалана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз.
Сұрақтар:
1. Баяндама дегеніміз не, оның қандай түрлері бар?
2. Баяндаманың құрылымдық жүйесі қандай?
3. Баяндама қандай мақсатта дайындалады?
4. Баяндама жазуда қандай стиль қолданылады, ол стильдің ерекшелігі не?
5. Баяндаманың басқа да ғылыми-зерттеу жұмыстарынан өзіндік ерекшелігі неде?
Баяндама немесе есеп беру - бұл ашық түрдегі, ресми хабарлама немесе мазмұны белгілі бір мәселені зерттеп, мәнін ашуға бағытталған құжат. Баяндама әрдайым құжаттық мәлiметтердiң негізінде дайындалады. Бұл іс қағазы басқармаға немесе лауазымы жоғары тұлғаға қандай да бір қызметтік ақпаратты жеткізу үшін қолданылады.
Баяндама – белгілі бір қатырып төңірегіндегі барынша кең ашылған, көпшілік алдында баяндалаты, ресми түрдегі көп жағдайда ауызша баяндалатын хабарлама
Техникалық құжат – арнайы әзірлеуші, немесе өндіруші немесе тапсырыс берушінің қалауымен жасалған техникалық шарттар жиынтығы. Техникалық құжаттамалар тұрмыста. Барлық пайдаланылатын нұсқаулар, пайдаланушы тұрмыстық техника – бұл да техникалық құжаттама.
Мен белгілі бір жұмыстарды орындау, сондай-ақ мүлікті немесе құрылғының жұмыс істеу ғана емес, қауіпсіздігі туралы айтып отырмын. Тоңазытқыштың ойластырылмаған жобасы өрт тудыруы мүмкін, оның иелерінің денсаулығына елеулі проблемалар әкелуі мүмкін.
ҚАУІПСІЗДІК ҚЫЗМЕТІ
Шығарылатын өнім қауіпсіздігі қызметі :
-
жұмыс орнында қауіпсіздік сақталуын бақылау, -
санитарлық-гигиеналық шаралар туралы ұйымдастыру жұмысы, -
жұмыс орнында өндірістік жарақаттанудың алдын алу, -
кәсіптік аурулардың алдын алу бойынша қызмет көрсету жұмыстары, -
Жоспарланған жұмыстың (қажет болған жағдайда) кезінде қорғау пайдалануды бақылау, -
жетілдіру жұмыста қауіпсіздік және құрылыс жұмыстарын жүргізу кезінде.
Жоғарыда айтылғандай, барлық техникалық құжаттама еңбекті қорғау бөлімінің мамандары тарапынан тексерілуге тиіс.
Сабақтың тақырыбы: Құжаттама жүйесінің қалыптасуыСабақтың мақсаты:
Білімділік: білімгерлерге құжаттама жүйесінің қалыптасуы туралы түсінік
бере отырып,білімдерін нығайту, жетілдіру.
Дамытушылық: білімгерлердің логикалық ойын, тілін дамыта отырып, ізденімпаздық қасиеттерін қалыптастыру. Тәрбиелік: мемлекеттік тілді құрметтеуге, Отанына деген патриоттық сезімін оята отырып адамгершілікке, жауапкершілікке тәрбиелеу. Сабақтың түрі: Интерактивті сабақ Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, баяндау, топтастыру.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, слайд, оқулықтар, құжат үлгілері, тест тапсырмалары.
Пайдаланатын әдебиеттер тізімі:
1. В.И.Скала. Қазақстан Республикасында іс қағаздарын жүргізу
Алматы: «LEM» баспасы. 2008ж
2.Т.Ө.Нұрғалиева. Іс қағаздарын жүргізу және техникалық құжаттама
Астана «Фолиант» баспасы. 2009ж
3. ҚР СТ 1042-2001 Ұйымдастырушылық -өкімдік құжаттама. Құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптар. Астана.
4. Қазақстан Республикасы мемлекеттік ұйымдарында құжаттау мен құжаттаманы басқарудың типтік ережелері. Астана: Елорда, 2009ж
5. В.Салагаев, Б.Шалабай. Іс қағаздарын жүргізу. Алматы. «Раритет» 2008ж
6. Л.Дүйсембекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы. 2008ж
7. А.Алдашева. Ресми іс қағаздары. Алматы. «Сөздік-Словарь» 2008ж
8. Б.Б.Жахина, А.Қ.Құрманова. Мемлекеттік тілде іс қағаздарын жүргізу курсынан практикалық тапсырмалар. «Келешек -2030» ЖШС, 2008ж
Пән аралық байланыс: қазақ тілі, информатика.
Сабақтың барысы
I. Ұйымдастыру кезеңі 2 мин
1) Білімгерлермен сәлемдесу.
2) Аудиторияның сабаққа әзірлігін тексеру.
3) Білімгерлер назарларын жаңа сабаққа аудару.
II. Өткен тақырыпты қайталау 15 мин
Тақырыбы: Құжат, оның қызметі және құжаттау тәсілдері.
1-кезең. «Бой қыздыру» (Сұрақ-жауап әдісі арқылы)
1. Құжат дегеніміз не?
2. Құжат пен ақпараттың байланыстылығы.
3. Құжаттың атқаратын жалпы қызметі
4. Құжаттың атқаратын арнайы қызметі
5. Құжат мәтініне қойылатын талаптар
Тест тапсырмалары арқылы үй тапсырмасын қорыту
III.Жаңа сабақты баяндау 54 мин
I-кезең. (Түсіндіру әдісі арқылы)
1. Құжаттама жүйесі, оның қалыптасуы, мақсаты.
2. Құжаттардың бір ізге түсірілген жүйелері
3. ҚР СТ 1042-2001. Ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттама. Құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптар.
4. Құжаттардың деректемелерін ресімдеу.
5. Ұйымдық-өкімдік құжаттарды бір ізге түсіру мен стандарттаудағы негізгі принцип.
6. Құжаттардың бланкілерін ресімдеу.
2-кезең. Берілген тапсырма бойынша хат алушы (12), құжатты бекіту белгісі (13), бұрыштама (14) деректемелерін ресімдеу
3-кезең. «Жылдам жауап» (Сұрақ-жауап әдісі арқылы)
Интерактивті тақтада 6 сұрақ
4-кезең. «Сәйкестендіру»
Әр сұрақтың дұрыс жауабын орналастыру
IV.Жаңа сабақты бекіту 15 мин
1. «Ойлы болсаң, озып көр» (Сұрақ-жауап әдісі арқылы)
Интерактивті тақтада 10 сұрақ
2. Тест тапсырмалары
3. Топтастыру әдісі
V. Қорытындылау, бағалау 2 мин
VI.Үй тапсырмасы 2 мин
1- тапсырма: Құжаттың келісілу белгісін, бекіту белгісін ресімдеу
2- тапсырма: Нақты құжат түрі бланкісін ресімдеу
Интерактивті тәсіл арқылы жаңа сабақты баяндау
Іс қағаздарын жүргізу мына кезеңдерден тұрады: құжаттау және құжат айналымы. Құжаттау ұйымның жұмыс істеуі үшін қажетті құжаттар кешенін жасау процесі. Құжат айналымы мекеменің өзі жасаған және сырттан келген дайын құжаттармен жұмыс жүргізу. Құжатты мекеменің, ұйымның, кәсіпорынның іс-әрекетінің бейнелеу негізі деп қарасақ, онда олар бір-бірімен өзара байланысты құжаттама жүйесінен тұрады. Мекеме құжаттарын құру және оларды өңдеу процесінің жиынтығын құжаттама жүйесі деп атайды.Шығу тегі, мақсаты, түрі, қызмет саласы бойынша өзара байланысты, ресімделуіне біріңғай талаптар қойылатын құжаттар жиынтығын құрайды.
Құжаттау жүйесі құжаттарды әзірлеу, жасау, келісу, ресімдеу, құжаттаманың барлық түрлерін өңдеу процестерінен тұрады.
Құжаттама жүйесінің мақсаты: құжаттау мен құжаттамаларды басқару процесін жетілдіру, басқару еңбегінің сапасын арттыру, мекеме, ұйым, кәсіпорында құжаттармен жұмыс істеудің талаптарын қалыптастыру. Құжаттама жүйесі белгілі бір талаптардан, құжат жасау нормаларынан тұрады. Бұл нормалар заңды актілермен белгіленген. Мемлекеттік органдар мен ұйымдар іс қағаздарын жүргізу кезінде мынадый нормативтік құқықтық актілердің талаптарын басшылыққа алулары керек.
Бірінші кезекте Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 27 қарашада қабылданған № 107-II «Әкімшілік рәсімдер туралы» Заңы, 2003 жылы 7-қаңтарда қабылданған № 370-II «Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы» Заңы, Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандарты 1042-2001 «Ұйымдастырушылық-өкімдік құжаттама. Құжаттарды ресімдеуге қойылатын талаптар». Мәдениет және ақпарат министрлігі 2009 жылғы 25 қыркүйекте № 128 бұйрығымен бекітілген «Қазақстан Республикасы мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарында құжаттау мен құжаттаманы басқарудың типтік ережелері» талаптары басшылыққа алынуы тиіс.
Заңды тұлға қызметінің құжаттауды қамтамасыз ету және құжаттармен жұмысты ұйымдастыру саласы басқаруды құжаттамалық қамтамасыз ету деп аталады.
Басқаруды құжаттамалық қамтамасыз ету-мекеменің дайын құжаттармен және сырттан алынған құжаттармен жұмыс жүргізуге байланысты қызметі (қабылдау, тіркеу, орындау, орындалғанын бақылау, анықтау, сақтау, мұрағатқа тапсыру)
Анықтама
15.09.2011 № 18 Тараз қаласы
Осы анықтама азамат Бейсенов Болатқа берілді. Бейсенов Болат шын мәнінде Жамбыл политехникалық колледжінде оқытушы болып жұмыс істейді. Анықтама М.Әуезов ауданының салық инспекциясы үшін берілді.
Анықтама 4 ай ішінде өз күшінде
Кадр бөлімшенің
басшысы __________ ____________________
қолы аты-жөні
2. Құжаттардың бір ізге түсірілген жүйелері.
Құжаттандырудың негізгі екі бағыты бар. Құжаттардың бір ізге түсірілген жүйесі және стандарттау. Құжаттардың бір ізге түсірілген жүйесі-бұл басқару құжаттарының біріңғай құрамы мен формасын белгілеу болып табылады. Құжаттың бір ізге түсірілген формасы-қызмет саласында шешілуге тиісті міндеттерге сәйекс қолданылатын деректемелер жиынтығы және олардың ақпарат негізіне белгілі бір тәртіппен орналасуы.
Бір ізге түсірілген жүйелерге мынадай мемлекеттік стандарттар бар: Мемлекеттік стандарт 6.10-1-88 «Бір ізге түсірілген құжаттама жүйесі. Негізгі ережелер» деп аталады. Осы стандарт белгілі бір қызметтік іс әрекеттер саласында қолданылатын, өзара байланысты құжаттар жиынтығының құжатталу жүйесін анықтайды.
