Файл: Микроазаларды. Вирусология зерттейді вирустарды Микроскопты алаш ашан алым Левенгук.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 16.10.2024
Просмотров: 9
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
.Микробиология зерттейді Микроағзаларды
.Вирусология зерттейді вирустарды
Микроскопты алғаш ашқан ғалым Левенгук
Вирустарды ашып, зерттеген ғалым Ивановский
Микроағзаларды ашқан ғалым Луи Пастер
Хирургиялық аспаптарды залалсыздандыру әдістерін ашкан ғалым
Луи Пастер
Туберкулез таяқшасын ашқан ғалым Роберт Кох
Шешек ауруынан қорганудың жолын ашқан ғалым Дженнер
Иммунитетті зерттеген ғалым И.Мечников
Обаның белгілі бір жәндіктен таралатынын анықтаған орыс дәрігері
Д.Самойлович
Микробиологияның алғашкы мектебін құрған ғалым Роберт Kx
Залалсыздандыру әдістерін медицинаға енгізген ғалым Луи Пастер
Фагоцитозды зерттеген ғалым И.Мечников
Қарапайымдыларды зерттейтін микробиологияның саласы
протозоология
Ағзаның қорғаныс қабілетін зерттейтін ғылым иммунология
Санырауқұлақтарды зерттейтін микробиологияның саласы микология
Бактерияларды зерттейтін микробиологияның саласы бактериология
Сүтқышқыл бактерияларды ашқан ғалым Луи Пастер
Тырысқақ ауруына қарсы вакцинаны ашқан ғалым Луи Пастер
Медициналық микробиология саласына жатпайды агромикробиология
Бактериялардың морфологиясы мен ультраструктурасы
1. Бактериология зерттейді бактерияларды
2. Шар тәрізді бактераяға жатады: сарцина
3.Таяқша тәрізді бактерияға жатады: бацилла
4. Спираль тәрізді бактерияларға жатады: спирилла
5.Шар тәрізді бактерияга жатады: стафилакокк
6.Сыртқы ортаның қолайсыз жағдайларынан сақтайтын бактериялық
жасушаның шырышты қабықшасы капсула
7.Бактериялардың көбею жолы тікелей бөліну арқылы
8.Қолайлы жағдайда бір бактериядан екі бактерия пайда болатын уақыт
20 мин
9.Өлі органикалық заттармен қоректенетін бактериялар сапрофиттер
10.Тірі ағзада ауру туындататын бактериялар паразиттер
11 Тізбектелген таяқша тәрізді бактерияға жатады стрептобактерия
12.Кілегейлі қабықшамен қапталған таяқшалы бактерия бацилла
13.Жүзім пішінді кокка жатады стафилакокк
14.Тізбектелген кокка жатады стрептококк
15. Қосарланып орналасқан кокка жатады диплококк
16.Үтір тарізді бактерия вибрион
17.Куб тәрізді бактерия сарцина
18.Кебеге қатысатын бактерияның бір бөлігі нуклеин кышкылы
19.Бактерияның сыртқы қабықшасы
негізгі қабықша
20.Қорғаныс қызметін атқаратын бактериялык жасушанын бөлігі негізгі қабықша
Микоплазмалар. Спирохеттер. Риккетсиялар. Хламидиялар.
Актиномицеттер
1. Микоплазмалардың пішіні әр турлі
2. Жасушалық қабырғасы жок микроарзя микопазма
3 Жіңішке, иілген, қозғалғыш микроағза спирохеттер
4. Спирохеттер туындататын ауру мерез
5. Риккетсиялар туындататын ауру борте сүзегі
6. Хламидиялар туындататын ауру хламидиоз
7. Актиномицеттер туындататын ауру актиномикоз
8. Риккетсиялардың пішіні таяқша, кокк тәрізді
9. Хламидиялардың пішіні кокк тәрізді
10. Актиномицеттердің пішіні бұтақталған тәрізді
11. Актиномицеттердің көбеюі спора арқылы
12. Риккетсияларды тасымалдайтын жәндік бит
13. Ер адамдарда хламидиялар туындататын ауру уретриттер
14.Әйелдерде хламидиялар туындататын ауру цервицит
15. Риккетсиялар дамитын ағза бит
Микроағзалардың зат алмасуы
1. Нәтижесінде құрылымдык заттар түзілетін ағзадағы реакциялардың жиынтығы ассимиляция
2. Нәтижесінде құрылымдык заттар түзелетін ағзадағы реакциялардың жиынтығы анаболизм
3. Нәтижесінде энергия бөлінетін ағзадағы реакциялардың жиынтығы
диссимиляция
4.Дайын органикалык заттармен қоректенетін бактериялар гетеротрофтар
5. Бейорганикалык заттардан органикалык заттар түзетін бактериялар
автотрофтар
6.Энергияны бейорганикалык заттардың жане органикалык
қосылыстардың қышқылдануы нәтижесінде алатын бактериялар
хемотрофтар
7.Энергия көзін күн сәулесінен алатын бактериялар фототрофтар
8.Оттегі бар жерде тіршілік ететін бактериялар аэробты бактериялар
9)Фототрофтарға жатады көк-жасыл балдырлар
10.Оттегі жок жерде тіршілік ететін бактериялар анаэробты бактериялар
11.Оттегі өте аз жерде тіршілік ететін бактериялар анаэробты бактериялар
12.Оттегі бар және жок жерде де тіршілік ететін бактериялар факультативті бактериялар
13.Оттегінің мөлшері 21% жоғары жерде тіршілік ететін бактериялар
облигатты аэробтар
14.Қоректенуіне байланысты вирустар жіктеледі паразиттер
15.Сүтқышқыл бактерия мына топқа жатады сапрофиттер
16. Фототрофтарга жатады
көк жасыл балдырлар
17.Топырақтың терең қабатында тіршілік ететін микроағзалар
анаэробты бактериялар
18.Ауа қабатында тіршілік ететін микроағзалар аэробты бактериялар
19.Көбею дегеніміз микроағзалардың бөліну нәтижесінде популяция санының өсуі
20. Көміртекті қолдануына байланысты микроағзалар бөлінеді
автотрофтарга және гетеротрофтарга
Антибиотиктер. Химиялык терапия
1.Химиялык терапия дегеніміз ауруды емдеу барысында химиялық заттарды қолдану
2.Антибиотиктер дегеніміз микроағзаларды іріктеп, өлтіруте немесе олардын өсуін тоқтатуға бағытталған тірі ағзалардың тіршілік өнімі
3.Химиялық терапияның негізін калаған ғалым П.Эрлих
4. Пенициллин бактериялардың өсуін тежейтінін дәлелдеген галым
А.Флеминг
5.КСРО (СССР) -да саңырауқұлақтардан пенициллинді бөліп алған
3.Ермольева
6 Антибиотиктердің жіктелу принциитері барлык, жауаптары дурыс
7.Саңырауқұлақтарға қарсы қолданылатын антибиотик нистатин
8.Бактерияларға қарсы қолданылатын антибиотик тетрациклин
9.Ісікке қарсы қолданылатын антибиотик рубомицин
10.Кандидоз дегеніміз терінің саңырауқұлақтармен закымдалуы
11.Дисбактериоз дегеніміз ішек микрофлорасының қальпты жағдайының бұзылуы
12.Қан түзетін мүшелерді зақымдайтын антибиотик левомицитин
13.Бауырды зақымдайтын антибиотик тетрациклин
14. Бүйрек қызметін бұзатын антибиотик цефалоспорин
15.Есту анализаторын зақымдайтын антибиотик стрептомицин
16.Аллергия дегеніміз ағзаның антибиотиктерге жоғары сезімталдығы
17.Қазіргі кезде қолданылатын антибиотиктердің саны 2000 астам
18.Актиномицетерден алынган антибиотиктер стрептомицин
19.Бактериялардан алынған антибиотик полимиксин
20. Саңырауқұлактардан алынған антибиоти пенициллин
Қоршаған орта факторларының микроағзаларга әсері
1.Топырақты зерттеген ғалым В. Докучаев
2.Топырақта кездесетін бактериялар ботулизм қоздырғышы
3.Суда тіршілік ететін бактериялар тырысқақ вибрионы
4.Ауада тіршілік ететін бактериялар туберкулез таяқшасы
5.Микроағзалармен өте ластанған судың аймағы полисапробты аймақ
6.Микроағзалармен орташа ластанған судың аймағы мезасапробты аймақ
7.Таза суға тән аймақ мезасапробты аймак
8.Мұрын қуысында бактерияларды жоятын фермент
лизоцим
9. Тыныс алу жолдарында қалыпты жағдайда кездесетін микроағзалар
стафилакокктар
10.Ағзаның қалыпты микрофлорасының бузылуы дисбактериоз
11.Салқынсүйгіш микроағзалар психрофилдер
12.Жоғары температурада тіршілік ететін микроағзалар
термофилдер
13.Топырақ микрофлорасын құрайды азотбекітетін, денитрифирцилейтін бактериялар,саңырауқұлактар
14.Микроағзалар өте аз мөлшерде кездеседі асқазанда
15.Кеңірдекте және аңқада кездесетін микроағзалар стафилакокктар, стрептококктар, дифтероидтар
16.Көз жасының курамына кіретін фермент лизоцим
17.Ересек әйелдердің қынабында кездесетін микроағза Дедерлейн таяқшалары
18.Мезофилдер дамитын оптималды температура 28-37°C
19.Ыстық минералды бұлак көздерінде кездесетін микроағзалар
термофилдер
20 Физикалық факторларға жатпайды фенол
Микроагзалар генетикасы
1.Генетика тұқымқуалаушылық пен өзгергіштіктің зандарын зерттейтін ғылым
2.Ағзадағы гендердің жиынтығы генотип
3.Ағзаның сыртқы және ішкі қасиеттерінің жиынтығы фенотип
4.ДНК молекуланың құрамына кіретін нуклеотидтер аденин, тимин, гуанин, цитозин
5.Құрылымдылық гендердің жұмысын реттейді реттеуші гендер
6.Тұқымқуаламайтын өзгергіштік модификация
7.Тұқымқуалайтын өзгергіштік мутация
8.Бактериялардың пішіні мен көлемінің өзгеруімен сипатталады
морфологиялық модификация
9.Бактериялардың дақылдық қасиеттерінің өзгеруімен сипатталады
дакылдык модификация
10.Генетикалық ақпаратты (ДНК-ны) донор бактериясынан реципиент
бактериясына карай бактериофагтын қатысуымен тасымалдау
трансдукция
11.Бактериялық хромосоманың түрлі бөліктерінде шоғырланған әртүрлі гендердің берілуі жалпы трансдукция
12. Фагтар аркылы бактериялдық хромосоманың арнайы бөліктерінде шоғырланған кейбір спецификалық гендердің берілуі
спецификалық трансдукция
13.Фаг арқылы бактериялдық хромосоманың белгілі бір бөлігін
Тасымалдау абортивті трансдукция
14.Бір бактериядан екіншісіне генетикалык материялды жасушалардың тікелей жанасуы арқылы беру коньюгация
15.Трансформация барысында баска жасушанын ДНК-сын кабылдауға қабілетті жасушалар компетентті
16.Бактериялдық мутациялардың түрлері спонтанды, индуктивті
17.Белгілері өзгерген бактериялар мутант
18.Мутанттарды туындататын факторлар
мутагендер
19.Тірі ағзалардың белгілі сиппатарын көптеген ұрпақ бойында сақтау қабілеті тұқымқуалаушылық
20. Ақуыздар туралы ақпаратты алып жүретін гендер құрылымдылық гендер
Жұқпалар туралы ілімі
1.Жұқпа немесе жұқпалы процесс
Микроағзалардың макроағзаға енген кезде биологиялык өзгерістердің пайда болуы
2.Микроағзалардың макроагзалармен бір бірімен өмір сүру симбиоз
З.Бір ағза екінші ағзаға әсерін тигізбей, сол арқылы өмір суруі мутуализм
4.Басқа ағза арқасында өмір сүріп, сол ағзаға зиянын тигізу паразитизм
5.Инфекциялық процестің пайда болып, дамуы үшін қажет
патогенді микроағзалардың болуы
6.Микроағзалардың белгілі бір ауру түрін туындату қабілеті патогенділік
7. Патогенділіктің жоғары сатысы вирулентілік
8.Бір аурудың симптомдарының қайталануы рецидизм
9.Бірінші инфекция жазылмай тұрып, сол микроағзаны кайталап жұқтыру
суперинфекция
10.Аурудың бір түрімен ауырып жазылғаннан кейін, оны қайталап жұқтыру
реинфекция
11. Белгілі бір мүшеде инфекцияның жасырынып дамуы ошақты инфекция
12. Сепсис нәтижесінде әртурлі мүшелерде іріңді одактардың түзілуі
септикопиемия
13. Қанда вирустардың айналуы вирусемия
14. Ауру қоздырғышының қанның құрамында ұзақ уақыт журіп, көбеюі
сепсис
15. Бір уақытта көп адамның бір жұқпалы аурумен ауруы эпидемия
16. Жұқпалы аурумен бірнеше елде немесе бірнеше континетте көп адамның бірден ауруы пандемия
17. Белгілі бір жерде аурудың таралуы эндемия
18. Ағзада патогенді микроағзаның енген жерінде асқыну процесінін байқалуы жергілікті инфекция
19. Жұқпалы аурулардың клиникалык белгілері байқалмай, жасырын түрде өтуі жұқпаның латентті түрі
20. Heгізгi ауруға баска қоздырғыш туындататын жұқпаның косылуы екіншілік инфекция
Иммунитет туралы ілім
1.Иммунитет дегеніміз ағзаның ауру туындататын микроағзаларға және олардың токсиндеріне қарсы тұру қабілеті.
2. Жұқпаның алдын алу ушін алғаш рет жасанды егуді жасаған ғалым
Э.Дженнер
3.Фагоцитоз бен иммунитетті зерттеген ғалым И.Мечников
4 Аурудан айыққан соң қалыптасатын иммунитет табиғи белсенді
5. Ағзаға дайын антиденелерді енгізу нәтижесінде пайда болатын иммунитет