ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 08.02.2024
Просмотров: 7
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
СӨЖ
Иммунитет.Қанның иммундық қасиеті.
Иммундық жүйе – ағзаны аурудан қорғайтын биологиялық процестердің желісі. Ол вирустардан паразиттік құрттарға дейінгі патогендердің кең ауқымын, сондай-ақ рак клеткаларын және ағаш жоңқалары сияқты заттарды анықтайды және оларға жауап береді, оларды дененің сау тіндерінен ажыратады. Көптеген түрлерде иммундық жүйенің екі негізгі ішкі жүйесі бар. Туа біткен иммундық жүйе жағдайлар мен ынталандырудың кең ауқымына алдын ала конфигурацияланған жауап береді. Адаптивті иммундық жүйе бұрын кездескен молекулаларды тануды үйрену арқылы әрбір тітіркендіргішке жеке жауап береді. Екеуі де өз функцияларын орындау үшін молекулалар мен жасушаларды пайдаланады.
Барлық дерлік ағзалардың иммундық жүйесі бар. Бактериялардың вирустық инфекциялардан қорғайтын ферменттер түріндегі қарапайым иммундық жүйесі бар. Басқа негізгі иммундық механизмдер ежелгі өсімдіктер мен жануарларда дамып, олардың қазіргі ұрпақтарында сақталды. Бұл механизмдерге фагоцитоз, дефенсиндер деп аталатын микробқа қарсы пептидтер және комплемент жүйесі жатады. Жақ омыртқалы жануарлардың, соның ішінде адамдарда, одан да күрделі қорғаныс механизмдері, соның ішінде патогендерді тиімдірек тануға бейімделу қабілеті бар. Адаптивті (немесе жүре пайда болған) иммунитет иммунологиялық жадты тудырады, бұл сол патогенмен кейінгі кездесулерге реакцияның жоғарылауына әкеледі. Жүре пайда болған иммунитеттің бұл процесі вакцинацияның негізінде жатыр.
Иммундық жүйенің бұзылуы аутоиммунды ауруларға, қабыну ауруларына және қатерлі ісікке әкеледі. Иммундық жүйе нашар жұмыс істеген кезде иммун тапшылығы жағдайлары байқалады, соның салдарынан организм инфекцияларға осал болады. Иммунитет тапшылығы туа біткен, генетикалық ауытқуларға байланысты немесе жүре пайда болуы мүмкін, мысалы, АИТВ-инфекциясы немесе иммуносупрессивті препараттарды қабылдау нәтижесінде.
Гуморалды иммунитет, ағзаға түскен әрбір антигенге антидене түзілу арқалы қамтмасыз етіледі.Ол қан мен басқа да биологиялық сұйықтықтардағы ақуыздар түрінде берілген.Оған вирустардың әрекетәне қарсы тұратын интерферон;комплименттік жүйені іске қосатын қанның С-реактивті ақуызы,;антигендердің қабырғаларын ерітетін лизоцим ферменті жатады. Бұл аталғандар арнамалы емес гуморалды иммунитетке жатады. Сонымен қатар арнамалы антиденелер және интерлейкиндер түріндегі арнамалы гуморалды Иммунитет те бар.
Клеткалық иммунитет лимфоциттермен және фагоциттермен қамтамасыз етілетін, антиденелердің қатысуынсыз жүретін иммунитет түрі. Негізіне лимфоциттердің түрлері тимуста жетілетін Т-киллер, Т-хэлпер, Т-супрессор жатады. Т-киллер антигендерді жоятын клеткалар, Тхэлперлер антиденелерді бірінші танып, Ткиллерлердің түзілуіне қажет ферменттерді өндіретін клеткалар, ал Т-супрессорлар иммундық қызмет артық болған жағдайда оны тежейтін клеткалар.
