ЕРІТІНДІ КОНЦЕНТРАЦИЯСЫ

Теориялық бөлім

Ерітінді концентрациясы деп ерітіндінің масса не көлем бірлігінде не еріткіштің масса бірлігінде еріген зат массасымен, мөлшерімен анықталатын шаманы айтады. Ерітінді концентрациясын белгілеудің екі тәсілі бар:



Осы екі концентрацияны біріктіретін шама ерітінді тығыздығы болады (р).







Еріген заттың массалық үлесі (н') - деп ерітіндінің 100 грамында еріген заттың үлесін көрсететін шаманы айтады.







Бұл концентрацияны ерітіндінің пайыздық концентрациясы деп атайды. Моляльды концентрация (с_ц) деп еріткіштің 1 килограмында еріген заттың моль санымен өлшенетін шама.

---

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС «БЕЛГІЛІ КОНЦЕНТРАЦИЯЛЫ ЕРІТІНДІ

ӘЗІРЛЕУ»

1. 
   Тәжірибелік бөлім
   

Тәжірибе 1. Заттың ерітіндідегі массалық үлесі белгілі болатын ерітінді әзірлеу.

Қажетті реактивтер мен ыдыстар. А (қатты зат және судан).

NaС1 кристалл, дистильденген су, стакан, цилиндр, ареометр, таразы, шыны, термометр.

Тәжірибенің орындалуы

а) 200 г 5 %-дық не 100 г 20 %-дық ас тұзының ерітіндісін әзірлеу үшін қанша тұз және су қажеттігін есептеп, екі ерітіндінің біреуін әзірлеңдер. Ол үшін таразымен тұзды өлшеп, стаканға салып, үстіне қажетті суды цилиндрмен өлшеп құйып араластырыңдар. Әзірленген ерітіндінің температурасын термометрмен өлшеп, оны тұздар ерітіндісіндегі массалық үлесін және тығыздығы арасындағы байланысты көрсететін кестедегі температурамен сәйкестендіріңдер.

Ерітіндіні құрғақ әрі таза цилиндрге құйып, ареометр көмегімен тығыздығын анықтап, ерітіндінің моляльды және молярлы концентрациясын есептеңдер.

Қажетті реактивтер және ыдыстар. б) (концентрлі ерітінді және судан) НС1 ж = 36%, р = 1,183 г/мл , дистильденген су, цилиндр, стакан, ареометр, термометр, шыны таяқша.

Тәжірибенің орындалуы

б) 250 г 10 %-дық қышқыл ерітіндісін әзірлеңдер. Ол үшін қажетті қышқыл ерітіндісін және судың көлемдерін есептеп, цилиндр көмегімен оларды өлшеп алып, стаканға алдымен суды құйып, үстіне қышқыл ерітіндісін шыны таяқша көмегімен құйып, араластырып әзірлеңдер.

Ерітінді температурасын термометрмен өлшеп, кесте көмегімен ерітінді тығыздығы бойынша қышқыл концентрациясын анықтаңдар.

Тәжірибе 2. Ерітіндінің молярлығы мен еріген заттың эквивалентінің молярлы концентрациясын есептеңдер.

а) Массалық үлестері әртүрлі ерітінділерді араластыру арқылы.

Қажетті реактивтер мен ыдыстар: 20 %-дық NaС1 ерітіндісі, 50 %-дық NаС1 ерітіндісі, цилиндрлер, ареометр.

Тәжірибенің орындалуы

20. 
    %-дық және 5 %-дық ерітіндіден (ас тұзының) 8 %-дық 250 г ерітіндісін әзірлеуиі үшін қажетті есептеулер жүргізіп, ерітіндіні даярлап, тығыздығын анықтап, оның эквивалентінің молярлы және молярлы концентрациясын есептеңдер.
    

б) (Концентрлі ерітінді мен судан)

Қажетті реактивтер мен ыдыстар: НС1 ж = 30%, р = 1,183 г/мл, дистильденген су, өлшеуші колба, ареометр, цилиндр, термометр.

Тәжірибенің орындалуы

250 мл 1 молярлы тұз қышқылының ерітіндісін концентрлі ерітінді мен судан әзірлеуге қажетті есептеулер жүргізіп, өлшеуіш колбаға біраз дистильденген су құйып, қажетті қышқыл ерітіндісін цилиндр көмегімен өлшеп құйып, цилиндрді сумен шайып, ерітінді деңгейін колбаның деңгейіне шейін су құйып жеткізіп араластырып, температурасын кестедегімен сәйкестендіріп, тығыздығын өлшеп, басқа концентрацияларын есептеңдер.

---

2. 
   Бақылау сұрақтары мен есептері
   
   1. 
      
      Ерітінді концентрациясы дегеніміз не?
      
   2. 
      
      Массалық концентрация деген не?
      
   3. 
      
      Көлемдік концентрация деген не?
      
   4. 
      Көлемі 500 мл 2 молярлы Ка₂СӨ₃ ерітіндісін әзірлеу үшін қанша тұз керек?
      
   5. 
      Көлемі 1 л 0,25 нормальды Ка₂СӨ₃ ерітіндісін әзірлеу үшін 2 молярлы Ка₂СӨ₃ ерітіндісінен қанша көлем қажет?
      
   6. 
      Еріген заттың массалық үлесі 36,5 %-дық тығыздығы 1,18 г/мл тұз қышқылы ерітіндісінің эквивалентінің молярлы концентрациясын анықтаңдар.
      
3. 
   Жазба жұмыстар түрінде рәсімдеу
   
   1. 
      Дисперстік жүйе және олардың жіктелуі.
      
   2. 
      Заттардың (газ, қатты, сұйық) күйіндегі судағы ерігіштігі. Ерігіштікке әсер ететін факторлар.
      
   3. 
      Еру үрдісінің термодинамикасы.
      
   4. 
      Ерітінді концентрациясын белгілеу тәсілдері (массалық, көлемдік).
      

---

Смотрите также файлы

• В профессии психолога актуальность гуманистических качеств в специалисте.docx

• Маменкул Ерасыл.doc

• Экономика и финансы организации в соответствии с Парижской конвенцией по охране промышленной.pdf

• Инструкция по профилактике новой коронавирусной инфекции (сovid19).pdf

• Анализ положения спортклуба метрофитнес на рынке спортивных услуг.docx