ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.02.2024
Просмотров: 23
Скачиваний: 0
СОДЕРЖАНИЕ
VІ тарау. Химиялық элементтердің периодтық кестесі
§ 13. Химиялық элементтердің жіктелуі
металдар және бейметалдар деп жіктеуді ұсынды
1. И.Дëберейнердің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттандар.
И.Дëберейнер үштік топты, яғни триаданы іздеумен шектелді.
- И.Дëберейнердің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды;
1. Дж. Ньюлендстің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттандар.
октавалар заңы ( октан – сегіз) деп атады.
- Дж. Ньюлендстің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды;
1. Д.И. Менделеевтің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттандар
2. Теорияның кемшілігін жазыңдар
Д. И.Менделеев периодтық заңды ашқанда атомның құрылысы жайлы ештеңе білмеді.
(Периодтық жүйеде атомдық массаларының өсу ретімен орналаспаған элементтер болды)
- Д. И. Менделеевтің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды;
И.Дёберейнер Дж.Ньюлендс Д.И. Менделеевтің
Триадасы Октавасы Периодтық кестесі
_____________ ____________ __________
И. Дёберейнердің қосқан үлесі _____________________
Дж.Ньюлендстің қосқан үлесі ___________________
Д.И. Менделеевтің қосқан үлесі _________________
а) Na – Mg – Al ә) Be – Mg – Ca
- И. Дёберейнер триадаларындағы элементтердің
Мына таңбалармен: X , Y, Z қандай элементтер берілген?
- Периодтық жүйемен жұмыс жасай алады.
1) Периодық кестеден бейметалдар мен
- 1-топ «Жай заттар»
- 2-топ «Металдар»
- 3-топ «Бейметалдар»
Химиялық диктант
Алюминий Көміртек
Дескриптор Білім алушы
- суретке қарап алюминийдің қасиетін анықтайды;
- суретке қарап көміртектің қасиетін анықтайды;
- металл және бейметалға жіктейді;
- Периодтық кестедегі барлық элементтер металдар және бейметалдар деп екіге бөлінеді.
- Алюминий – металл. Көміртек – бейметалл.
- Егер Х элементінің металдық жылтыры болса, электр тогы мен жылуды өткізсе, онда ол Х элементі металл.
Дескриптор Білім алушы
- суретке қарап алюминийдің қасиетін анықтайды;
- суретке қарап көміртектің қасиетін анықтайды;
- металл және бейметалға жіктейді;
Химиялық диктант
VІ тарау. Химиялық элементтердің периодтық кестесі
§ 13. Химиялық элементтердің жіктелуі
металдар және бейметалдар деп жіктеуді ұсынды
Мәтінмен жұмыс
- 1 топ. Дёберейнер элементтерді қалай жіктеді?
- 2 топ. Дж. Ньюлендс элементтерді қалай жіктеді?
- 3 топ. Д.И. Менделеев элементтерді қалай жіктеді?
Тапсырма
Тапсырма
И. Дëберейнер
Триадасы
1829 жыл
1. И.Дëберейнердің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттандар.
Ол кейбір қасиеттері ұқсас элементтерді үш-үштен топқа біріктіруді ұсынды және олардың ортасындағы элементтің атомдық массасы екі жағындағы элементтердің атомдық массаларының арифметикалық ортасына тең екенін байқады. Ол оны триада деп атады.И.Дëберейнер үштік топты, яғни триаданы іздеумен шектелді.
Дескриптор Білім алушы
- И.Дëберейнердің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды;
Дëберейнер Иоганн Вольфганг
(1780 - 1849 )
Тапсырма
Тапсырма
Дж. Ньюлендс
Октавасы
1865 жыл
1. Дж. Ньюлендстің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттандар.
Ол химиялық элементтерді әрбір сегізіншісі қасиеттері бойынша біріншіге ұқсас болатындай етіп топтастырды (октава ережесі). Химиялық элементтер қасиеттерінің атомдық салмаққа тәуелділігін байқады. Бұл табылған заңдылықты ол жеті музыкалық гаммалардың анологиясы бойыншаоктавалар заңы ( октан – сегіз) деп атады.
Оның кестесінде бос орын болмады. Ол әр периодты жеті топ жасаумен шектелді және кейбір үяшықтарға бірнеше элементтерді орналастыруға тура келді.
Дескриптор Білім алушы
- Дж. Ньюлендстің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды;
Джон Александр
Рейн Ньюлендс
(1838-1898)
Тапсырма
Тапсырма
Д. И. Менделеевтің
Периодтық кестесі
1869 жыл
1. Д.И. Менделеевтің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттандар
Периодтық заңның анықтамасы:
Химиялық элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің атомдық массаларына периодты (цикл) түрде тәуелділікте болады.
Д.И. Менделеев атомдық массаларының өсу принципіне көзсіз берілген жоқ. Ол кейбір элементтердің массалары дәлдікпен анықталмауы мүмкін екенін ескерді.
Әлі ашылмаған элементтерге орын қалдырды, ол орындар келесі онжылдықтарда толтырылды. Әр элементке атомдық массаларының артуына қарай рет нөмірі берілді.
2. Теорияның кемшілігін жазыңдар
Д. И.Менделеев периодтық заңды ашқанда атомның құрылысы жайлы ештеңе білмеді.
(Периодтық жүйеде атомдық массаларының өсу ретімен орналаспаған элементтер болды)
Дескриптор Білім алушы
- Д. И. Менделеевтің элементтерді жіктеуін атауы және мәні бойынша сипаттайды;
Дмитрий Иванович Менделеев
1834 - 1907
Д.И. Менделеевтің қолымен
жазылған периодтық кестесі
- 1911 ж Атомның құрылысы ашылғанда, элементттің рет нөмірі атомның ядро зарядына тең екені дәлелденгенде периодтық заң жаңа тұжырымға ие болды:
- Химиялық элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол элементтердің ядро зарядына (атомдық массаларына) периодты түрде тәуелділікте болады.
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K
7 9 11 12 14 16 19 20 23 24 27 28 31 32 35,5 40 39
И.Дёберейнер Дж.Ньюлендс Д.И. Менделеевтің
Триадасы Октавасы Периодтық кестесі
_____________ ____________ __________
1829 жыл 1865 жыл 1869 жыл
Қорытынды
И. Дёберейнердің қосқан үлесі _____________________
Дж.Ньюлендстің қосқан үлесі ___________________
Д.И. Менделеевтің қосқан үлесі _________________
№2
№2
а) Na – Mg – Al ә) Be – Mg – Ca
23 24 27 9 24 40
23 + 27 = 50 9 + 40 = 49
50 : 2 = 25 79 : 2 = 24,5
Дескриптор Білім алушы
- И. Дёберейнер триадаларындағы элементтердің
массаларын анықтайды.
Мына таңбалармен: X , Y, Z қандай элементтер берілген?
Дескриптор Білім алушы
- Периодтық жүйемен жұмыс жасай алады.
| 2- период | X | Y | Z |
| 2- период | Li | Be | B | C | N | O | F | Ne |
X – Li , Y - C , Z – Ne.
№8
№8
| Элементтердің аталуы (әріптері ауыстырылған) | Металл немесе бейметалл |
| Магний | Металл |
| Фосфор | Бейметалл |
| Темір | Металл |
| Күкірт | Бейметалл |
| Сутек | Бейметалл |
| Кальций | Металл |
| Оттек | Бейметалл |
Дескриптор Білім алушы
- Элементтердің аталуын тауып, жіктей алады.
Ширату тапсырмалары
1) Периодық кестеден бейметалдар мен
металдарды көрсету 2) «Химиялық диктант» . № 7 (78 бет)
3) Кесте толтыру. №8 (78 бет)