Файл: аза тiлі тест 2012 і нса деби тілді формаларын крсет.doc
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 19.03.2024
Просмотров: 38
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Қазақ тiлі тест 2012
І нұсқа
-
Әдеби тілдің формаларын көрсет
а) жазбаша с) жазбаша, ауызша
в) ауызша д) формалары жоқ
е) берілген жауаптардың бәрі дұрыс
-
Қазақ тіліндегі «әдеб» сөзі қандай сөздің негізінде жасалған?
а) мәдениет в) сөз әдебі с) әдебиет
д) сөз сөйлеу мәнері е) әдеп
-
Тіл қаруы - ... , сөз қаруы –ой
а) сөйлеу в) шешендік с) ойлау
д) сөз д) ақыл
-
Мәтіннің құрылымы
а) сөздерден, сөйлемдерден, абзацтардан
в) сөздерден, тақырыптардан
с) сөйлемдерден, әріптерден
д) жай және күрделі сөйлемдер
е) берілген жауаптардың бәрі дұрыс
-
Мәтіннің құрамындағы сөздердің байланысу түрлері
а) тақырып бойынша, негізгі ой бойынша, айқын идея арқылы
в) тек тақырып бойынша
с) тек айқын идея арқылы
д) негізгі ой және тақырып бойынша
е) тақырып және негізгі ой бойынша
-
Мағына дегеніміз не?
а) сөздің сыртқы қабығы в) сөздің жалпы формасы
с) сөздің жасалу жолдары д) сөздің ішкі мазмұны
е) сөздің айтылу мәндері
-
«Елу» деген сөздің бастапқы түрі қандай болған?
а) леу в) елудей с) елліг д) оғл е) оғул
-
Лексикалық мағынасы бар сөзді көрсет
а) бар, ғой, ілк в) кел, мет, шырақ
с) хол, решд, бас д) бас, өмір, шырақ
е) шырақ, решд, өмір
-
«Малай» сөзінің қазақ тіліндегі мағынасын тап
а) бала в) қызметші, жалшы с) қызметкер
д) ұл, қыз е) қырқыл
-
Қазақ тіліндегі көкпар сөзінің құрамын көрсет
а) көк және ат в) көк тұлпар с) көк және жылқы
д) ат ойын е) көк және бөрі
-
Тура мағына дегеніміз не?
а) Сөздің затты я құбылысты атап білдіретін мағынасы
в) Сөздің затты я құбылысты тұспалдап білдіретін мағынасы
с) Сөздің затты я құбылысты атап, тұспалдап білдіретін мағынасы
д) Берілген жауаптардың бәрі дұрыс
е) Сөздің затты я құбылысты баяндайтын мағынасы
-
«Күннің көзі» дегендегі көз қандай мағынада қолданып тұр
а) тура мағынада в) тура және ауыспалы мағына
с) туынды мағына д) ауыспалы мағына е) тұспал мағына
-
Берілген тіркестер құрамындағы «терең сөзінің тура мағынада тұрғанын көрсет»
а) терең білім в) терең сезім с) терең ой
д) терең құдық е) терең ақыл
-
Сөздің екі я одан да көп мағынаға ие болуын не дейміз?
а) сөздің тура мағынасы в) сөздің көп мағыналығы
с) сөздің ауыспалы мағынасы д) сөздің бір мағынасы
е) сөздің жауаптарының бәрі дұрыс
-
«Білген кісі тауып айтады, білмеген кісі қауып айтады» деген мақалда ауыспалы мағынадағы сөзді көрсетіңіздер
а) тауып в) айтады с) білмеген
д) қауып е) білген
-
Біркелкі дыбысталып айтылатын, бірақ мағынасы басқа-басқа сөздердің тобы
а) синонимдер в) антонимдер
с) омонимдер д) көп мағыналы сөздер
е) тура мағыналы сөздер
-
Түбір не сөздерге жұрнақтар қосылу нәтижесінде пайда болған омонимдер
а) тура омонимдер в) омонимдер ұясы
с) түбір омонимдер д) жасанды омонимдер
е) туынды омонимдер
-
Омонимдерді тап
а) әдемі, көркем сұлу
в) ат болады деп Бұрылды, мақтады, оның аты Асан
с) қысқа, ұзын, ақ, қара
д) әдемі, ұзын, қысқа, көркем
е) тәтті, ащы
-
Мағыналары бір-біріне жақын, бірақ әр түрлі дыбысталып айтылатын сөздер
тобы?
а) синонимдер в) антонимдер
с) көп мағыналы сөздер д) омонимдер
е) тура мағынасындағы сөздер
-
Сын есімдерден болған синонимдерді көрсет
а) оң, сәлемдесу, түр, түс
в) тез, амандасу салмақты, шапшаң
с) салмақты сабырлы, байыпты, ұстамды
д) ұстамды, байыпты, ажар, кескін
е) түс, келбет, пішін рең, дидар
ІІ нұсқа
-
Зат есімдерден болған омонимдерді тап
а) амандасу, тез, жылдам
в) салмақты, сабырлы, тез
с) өң, түр, түс, келбет, пішін
д) амандасу, сәлемдесу, еселдесу
е) тез, жылдам, шапшаң
-
Етістіктерден болған синонимдерді көрсет
а) өң, қол, түс, келбет, пішін
в) салмақты, сабырлы, байыпты
с) тез, жылдам, шапшаң, лезде
д) амандасу, сәлемдесу, есендесу
е) тез, салмақты, есендесу
-
Үстеулерден болған синонимдерді көрсет
а) амандасу, сәлемдесу, есендесу
в) тез, жылдам, шапшаң, лезде
с) салмақты, сабырлы, байыпты
д) ажар, көрік, әлпет, кескін
е) пішін, жылдам, есендесу
-
«Ғажап» сөзінің синонимін табыңыз
а) сұлу в) ұсқымсыз с) өкінішті
д) керемет е) әдемі
-
Жаз бен қыс қасарысып, қарсыласып, айтысты.
Сөйлемдегі синонимдерді тап
а) жаз бен қыс в) қасарысып, қарсыласып
с) қарсыласып айтысты
д) қыс, қасарысып е) жаз, айтысты
-
Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы болып келетін сөздер тобы
а) антонимдер в) синонимдер с) омонимдер
д) көп мағыналы сөздер е) қос сөздер
-
Антоним сөздерді тап
а) көрікті, әлем в) ат, ажал с) үлкен-кіші
д) бай, дастархан е) үлкен, үлкендеу
-
Болымды-болымсыздық мағынадағы антонимді тап
а) жақсы-жаман в) ал-бер с) сулы-құрғақ
д) жақсы-жаман емес е) көңілді-қапалы
-
Биік сөзінің антонимін тап
а) аласа в) сары с) ақ д) биіктеу е) ұзын
-
Синонимдік қатарды көрсетіңіз
а) батыл, қорқақ, сыйлық, ала
в) амандасу, сұлу, дастархан
с) батыр, батыл, қаһарман, ер жүрек
д) ұзын, қысқа, ақ, қараша
е) әдемі, ажарсыз, адамның
-
Табу қандай ұғыммен байланысты?
а) этнографикалық в) этнолингвистикалық
с) лексикалық д) синонимдік
е) берілген жауаптардың бәрі дұрыс
-
Мифтік ескі наным бойынша атын тура айтуға тиым салынған сөздер тіл білімінде қалай аталады?
а) эльфилизм в) синоним с) омоним
д) табу е ) антоним
-
Тіліміздегі дөрекі сөздерді сыпайы, жағымды сөздермен ауыстырып айтуды не дейміз?
а) дисфемизм в) эвфемизм
с) табу д) синоним е) астарлап айту
-
«Мылжың» сөзінің эвфемизімін ата
а) қосып айту в) қолды болды
с) сөзуар д) ала жібін аттамау
е) өтірік айту
-
Әдепті сөзді дөрекі сөзбен жеткізу құбылысы
а) дисфемизм в) эвфемизм
с) табу д) синоним е) астарлап айту
-
Дисфемизм мағынасы жағынан қай құбылысқа қарама-қарсы келеді?
а) антонимдер в) синонимдер
с) эвфемизм д) омонимдер
е) берілген жауаптардың дұрысы жоқ
-
Тұрақты тіркестердің анықтамасын көрсетіңіз
а) Мағынасы бір-біріне қарама-қарсы болып келетін сөздер
в) Біріккен дыбыстардан айтылатын, бірақ мағынасы басқа-басқа сөздер тобы
с) Мағынасы бір-біріне жақын, бірақ әртүрлі дыбысталатын сөздер
д) Берілген жауаптардың бәрі дұрыс
е) Екі немесе бірнеше сөздердің тіркесуі арқылы бір ғана мағына білдіретін сөз тіркестері
-
Тас бауыр деген тұрақты тіркестің мағынасын табыңыз
а) ақылды в) мейірімсіз с) ақымақ
д) қорқақ е) батыр
-
Қорқақ деген сөздің фразеологизмін табыңыз
а) тас бауыр в) тайға таңба басқандай
с) қас қараша д) су жүрек
е) ит жүрісін басына қаптады
-
Тұрақты тіркесті құрайтын сөздерді ауыстырып немесе басқа сөзбен алмастыруға болады ма?
а) ия в) мүмкін
с) кейде болады д) болмайды
е) мағынасына қарай ауысады
ІІІ нұсқа
-
«Көз ілмеді» фразеологизмінің синонимдік баламасын табыңыз
а) тас қараңғы
в) көрер таңды көзімен атырды
с) қыздың жиған жүгінде
д) ит жүрісін басына қаптады
е) азар да безер болды
-
Тұрақты сөз тіркесінің антонмдік жұбын табыңыз
а) көзді ашып жұмғанша – ұзын арқан
в) көзді ашып жұмғанша – қас пен көздің арасында
с) көзді ашып жұмғанша – ит арқасы қиянда
д) ұзын арқан – кең тұсау
е) ауызды жиып алғанша – көзді ашып жұмғанша
-
Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін білдіріп, белгілі бір тұжырым жасайтын сөздер тобы дегеніміз не?
а) фразеологизмдер в) синонимдер с) антонимдер
д) мақал-мәтелдер е) мақал
-
Мақалды табыңыз
а) Қызым, саған айтам, келінім, сен тыңда
в) Біреу тоңып секіреді, біруе тойып секіреді
с) Көзді ашып жұмғанша
д) Кең болсаң, кем болмайсың
е) Ит өлген жер
-
Ой-пікір бейнелі әрі тұспалдап айтылған ишара түрінде болатын сөздер тобы
а) мақал-мәтелдер в) мақал с) мәтел
д) синонимдер е) фразеологизмдер
-
Туыстықты білдіретін атауларды көрсетіңіз
а) ет, сүт, айран, қымыз, т.б.
в) ата, ана, нағашы, жиен, аға, т.б.
с) күн, ай, жел, бұлт, тау, т.б.
д) жеңіл, ащы, тұшщы, жылы, т.б.
е) кел, бар, кет, сөйле, күл, т.б.
-
Заттардың түр-түсін, сапасын білдіретін атаулар
а) қызыл, жасыл, қалың в) ата, ана, нағашы, т.б.
с) күн, ай, жен, т.б. д) жеңіл, ащы, тұщы, жылы, т.б.
е) кел, бар, кет, т.б.
-
Қимыл-қозғалысқа, әрекетке қатысты сөздер
а) ет, сүт, айран, т.б. в) ата, ана, нағашы, т.б.
с) жел, топырақ, ағаш, т.б. д) дәмді, тұщы, қою, т.б.
е) кел, бар, кет, отыр, сөйле, т.б.
-
Тамаққа қатысты атаулар
а) ет, сүт, айран, қымыз, т.б. в) ата, ана, нағашы, т.б.
с) жел, топырақ, ағаш, т.б. д) дәмді, тұщы, қою, т.б.
е) жеңіл, ащы, жылы, т.б.
-
Қазан, ожау, қасық т.б. сөздердің мағыналық қай тобына жатады
а) тұрмыс қажетіне қатысты атаулар
в) сал атаулары с) есімдіктер
д) анатомиялық атаулар е) аң-құс атаулары
-
Сөздік құрам дегеніміз не?
а) тілдегі сөздердің құрамы
в) тілдегі сөздердің тұтас жиынтығы
с) тілдегі сөздердің сыртқы пішіні
д) тұрақты сөз тіркестері е) антонимдер
-
Сөздік құрамдағы сөздер қолданылуына қарай нешеге бөлінеді?
а) 3 в) 4 с) 2 д) 5 е) 6
-
Сөздік құрамдағы сөздер қолданылуы жағдайына қарай қандай сөздерге бөлінеді?
а) кәсіби, диалектизмдер в) антонимдер, синонимдер
с) жиі қолданылатын сөздер және сирек қолданылатын сөздер
д) термин сөздер, ауыз екі тілге тән қарапайым сөздер
е) кәсіби сөздер мен терминдер сөздер
-
Сөздік құрамның ең басты және тұрақты бөлігін қандай сөздер құрайды?
а) термин сөздер
в) қазақтың байырғы жөн сөздері
с) диалектизмдер
д) ауыз екі тілге тән қарапайым сөздер
е) неологизмдер
-
Қолданыстан шығып қалып, тарихи шығармаларда ған кездесетін, мағынасы көмескі сөздерді ... дейміз
а) антонимдер в) фразеологизмдер с) көнерген сөздер
д) тарихи сөздер е) сөздік құрам
-
Қолданылған дәуірі өтіп, ескі заманның өзімен бірге көнерген тарихи атаулар дегеніміз не?
а) антонимдер в) фразеологизмдер с) көнерген сөздер
д) тарихи сөздер е) сөздік құрам
-
Тарихи сөздерді табыңыз
а) хан, патша, уәзір в) әдемі, көркем, сұлу
с) мен, жаз, өлең д) қызбала, ұл е) ескі, көне
-
...... – халықтың тұрмыс тіршілігін, салт-сана, әдет ғұрпына қарай әр дәуірде өзгеріп, басқа сөздермен ауысып отыруға немесе ескіріп кеткен сөздер
а) көнерген сөздер в) архаизмдер с) тарихи сөздер
д) фразеологизмдер е) синонимдер
-
Архаизмдерді табыңыз
а) уәзір, би, сұлтан, аға в) итшабақ, балық, шортан
с) торқа, биқасап, дүрия д) торқа, уәзір, дүрия
е) дүрия, сұлтан, аға
-
Мата атауларына қатысты архаизмдер
а) велюр, қыжым, шыт в) биқасап, дүрия
с) атлас, шәйі, барқыт д) мақпал, шибарқыт
е) берілген жауаптардың бәрі дұрыс
ІV нұсқа
-
Жаңа сөздер немесе неологизмдердің анықтамасын табыңыз
а) тілдегі тұтас сөздердің жиынтығы
в) қолданыстан шығып қалған сөздер
с) белгілі бір кәсіпке байланысты сөздер
д) тілдегі жаңа ұғымды білдіретін сөздер
-
Банкіден несие алып, соның ақшасына оқытып жатырмыз.
