Файл: Электротехниканы теориялы негіздері 1 Пніндегі зертханалы Жмыстара арналан дістемілік нСаулар.doc
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 19.03.2024
Просмотров: 74
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Сурет 3.1. Кедергілердің тізбектей қосылуы
Кирхгофтың екінші заңы бойынша тізбек үшін:
мұндағы - барлық тізбектің жалпы кедергісі.
Тізбектің жалпы қуаты:
.
Жүктемелердің параллель қосылуы
Схемада (сур. 3.2) резисторлар R1, R2, R3 параллель жалғанған (бір кернеудің астында) және U кернеу көзіне қосылған.
Кирхгофтың бірінші заңы бойынша қарастырылатын тізбек үшін:
Сурет 3.2. Кедергілердің параллель қосылуы
,
мұндағы - тармақ өткізгіштігіне тең тізбектің жалпы өткізгіштігі.
Тізбектің жалпы қуаты:
,
.
Егер тізбекте параллель жалғанған екі кедергі болса, онда
немесе
, ,
. (3.1)
Екінші тармақтың тоғы үшін де:
. (3.2)
(3.1) және (3.2) формулалары жалпы тоқ белгілі болса, ажырасқан жерде тоқты оңай анықтауға мүмкіндік туғызады.
Жүктемелердің аралас қосылуы
Тізбекте (сур. 3.3 (а)) кейбір кедергілер параллель кейбіреулері тізбектей жалғанған. Мұндай тізбектегі тоқтар 3.3 суретінде көрсетілгендей тізбекті кезектеп жинақтау әдісімен есептелінеді:
,
Ι4
а
R4
U
Uab
а)
б)
в)
Сурет 3.3 Эквивалентті кедергіні есептеу схемасы
Онда тізбектегі жалпы тоқ: .
Кернеу (сур. 3.3 в). Қалған тоқтар:
, .
Қуатттар балансы
Кез-келген электр тізбегінде қуат балансы болады. Энергия көздерінен алынатын қуат қосындысы әрқашан пайдаланылатын қуат қосындысына тең болады.
немесе
.
Егер Еk көзінің бағыты мен Ik тоқ сәйкес келмесе, онда қозғалтқыш режимінде істеп, қуаты теріс мәнмен алынады.
Жұмыстың мазмұны
1. Тармақталған және тармақталмаған электр тізбектерінің схемаларын жинау.
2. Тұрақты кернеу желісіне кернеу және тоқ мәндерін қосып, тік және жанама әдіспен өлшеулер жүргізу. Реостат тұтынатын қуатты өлшеу.
3. Тәжірибелік берілгендермен қуат балансын тексеру.
Жұмысты орындауға нұсқау
Зертханалық жұмысты орындау үшін тармақталған және тармақталмаған электр тізбектерінің схемаларын жинау қажет (сур.3.4, 3.5., 3.6).
Сурет 3.4 Тоқ қабылдауыштарын тізбектей жалғағандағы электр тізбектерін зерттеу схемасы
Сурет 3.5 Тоқ қабылдауыштарын параллель жалғағандағы электр тізбектерін зерттеу схемасы
Сурет 3.6 Аралас типті тізбекті зерттеу схемасы
Кернеу және кедергі көздерінің мәндері өз бетінше алынады. Ұсынылатын интервал: кернеу – 100…1000 В, реостат кедергісі – 50…500 Ом.
Тізбекті жинақтағаннан кейін тәжірибе жүргізуді бастайды. Кернеу мен тоқтың тура және жанама әдіспен есептелген нәтижелері 3.1, 3.2, 3.3 кестелеріне енгізіледі.
Кесте 3.1 – Тоқ қабылдауыштарын тізбектей жалғағандағы электр тізбектерін есептеу мен өлшеулерінің нәтижесі
Бекітілген | Әдіс | Тәжірибе нәтижесі | ||||||||
Е | R1 | R2 | R3 | I | U1 | U2 | U3 | Rэкв | P | |
| | | | тура | | | | | - | - |
| | | | жанама | | | | | | |
| | | | тура | | | | | - | - |
| | | | жанама | | | | | | |
Кесте 3.2 – Тоқ қабылдауыштарын параллель жалғағандағы электр тізбектерін есептеу мен өлшеулерінің нәтижесі
Бекітілген | Әдіс | Тәжірибе нәтижесі | ||||||||
Е | R1 | R2 | R3 | I | I1 | I2 | I3 | Rэкв | P | |
| | | | тура | | | | | - | - |
| | | | жанама | | | | | | |
| | | | тура | | | | | - | - |
| | | | жанама | | | | | | |
Кесте 3.3 – Пассивті элементтерді аралас жалғағандағы тізбектерді есептеу мен өлшеулер нәтижесі
Бекітілген | Әдіс | Тәжірибе нәтижесі | ||||||||||
Е | R1 | R2 | R3 | I1 | I2 | I3 | U1 | U2 | U3 | Rэкв | P | |
| | | | тура | | | | | | | - | - |
| | | | жанама | | | | | | | | |
| | | | тура | | | | | | | - | - |
| | | | жанама | | | | | | | | |