Файл: Физикалы шама.docx

Сыну көрсеткіші

Дархан жарықты түрлі заттардан өткізіп,тәжірибе жасау арқылы жарықтың сыну құбылысын зерттеді. Тәжірибе барысында заттардың сыну көрсеткіштеріне берілген кестені қолданды. Жарықтың ауадағы таралу жылдамдығы 3⁕10⁸ м/с.


5. Жарықтың судағы жылдамдығы?

А) 1,13⁕10⁸ м/с

В) 2,26⁕10⁸ м/с

С) 0,44⁕10⁸ м/с

D) 1,25⁕10⁸ м/с

Е) 0,88⁕10⁸ м/с

6. Жарық судан алмазға өтті. Заттардың салыстырмалы сыну көрсеткіштері:

А) 1,33

В) 2,42

С) 1,09

D) 1,82

Е) 0,55

7. Жарық кварцтан алмазға өткенде жарық жылдамдығы:

А) 1,57 есе артады

В) 0,7 есе кемиді

С) 0,7 есе артады

D) 1,2 есе кемиді

Е) 1,57 есе кемиді

8. Жарық сәулесі судан майға өткен.Сәуленің осы ортадағы таралу жылдамдықтарының қатынасы: (ϑ₁ /ϑ₂)

А) 0,88

В) 1,33

С) 1,14

D) 0,19

Е) 1,52
9. Ауадан рубинге жарық 30 бұрышпен түсті. Жарық рубиндегі сыну бұрышы (sin30=1/2)

А) arcsin 0,5

В) arcsin 0,28

С) arcsin 0,56

D) arcsin 0,02

Е) arcsin 0,64
Күш

Ньютон заңдары Бұл заңда барлық материалдық обьектілерге ортақ қасиет – тыныштық күйін немесе бірқалыпты түзу сызықты қозғалысын сақтау

---

туралы айтылады. Яғни, кез келген дене өзінің тыныштық күйін немесе бірқалыпты және түзу сызықты қозғалысын басқа денелер әсер еткенге дейін сақтайды. Егер қозғалысты санақ жүйесімен байланыстыратын болсақ,

онда қозғалушы дене әсер етуші күштен бөлек және санақ жүйесімен байланысты бірқалыпты және түзу сызықты қозғалыста болады.
1. Жүгі бар арбаны аққу аспанға, шортан суға, шаян алға тартады. Арба орнынан қозғала ма? Тең әсерлі күш неге тең?

А. Қозғалмайды, ҒR=0

В. Қозғалады, ҒR=F1+F2+F3

C. Қозғалмайды, ҒR=F1+F2-F3

D. Қозғалады, ҒR=0

Е. ҒR=F1+F2
2.Нютонның үшінші заңын тұжырымдаңыз.

А. Әрекет етуші күшке әрқашан тең әсерлі күш әрекет етеді

В. Әрекет етуші күшке ешқандай күш әсер етпейді

С. Әрекет етуші күшке әртүрлі күш әрекет етеді

D. Әрекет етуші күшке ауырлық күші әсер етеді

Е. Әрекет етуші күшке тарту күші әсер етеді
3. Әсер етуші күш екі есе артса дененің алатын үдеуі қалай өзгереді?

А. Екі есе кемиді

В. Төрт есе артады

С. Екі есе артады

D. Төрт есе кемиді

Е. Өзгермейді
4. Ньютонның екінші заңының өрнегі:

А. F=mgh

В. F=ma

С. F=mν

D. F=mv²/2

E. F=-kx
С ур

---

етте электр тізбегі жинақталған


5. Тізбектегі электр тогының қуатын есептеңіз.

А) 144 Вт В) 14,4 Вт С) 1,44 Вт D) 14кВт Е) 1,44 кВт

6. Екінші реостаттың сымының ұзындығы 4 м, ал меншікті кедергісі 4,2*10^-7 Ом*м болатын никелин сымының ауданы қандай?

^А) 16,8 см² В) 0,168 мм² С) 1,68 см² D) 1,68 мм² Е) 16,8 мм²

7. Егер осы тізбек 1 сағат бойы қосылса, қандай жылу мөлшерін алуға болады?

А) 520 Дж В) 52 кДж С) 1440 Дж D) 1,44 Дж Е) 5,2 кДж
8. Тізбектегі жалпы кедергі шамасы қандай?

А) 4 Ом В) 60 Ом С) 3,75 Ом D) 16 Ом Е) 8 Ом

Бүкіл әлемдік тартылыс заңы

Ньютонның тартылыс заңы — кез келген материялық бөлшектер арасындағы тартылыс күшінің шамасын анықтайтын заң.

Ол И. Ньютонның 1666 ж. шыққан “Натурал философияның математикалық негіздері” деген еңбегінде баяндалған.

Айдың Жерді, планеталардың Күнді айнала қозғалуын зерттеу нәтижесінде И. Ньютон ашқан бұл заң табиғат

---

тағы барлық

денелерге және олардың барлық бөліктеріне қолданылады.

Аспан денелерінің қозғалысы жайындағы ғылым — аспан

механикасының іргетасын қалайды. Осы заңның көмегімен аспан

денелерінің қозғалу траекториясы есептелінеді және олардың аспан күмбезіндегі орындары алдын ала анықталады. Уран планетасының осы заңға сәйкес есептелінген орбитадан ауытқуы бойынша 1846 ж. Нептун планетасы ашылды.

1.Бүкіл әлемдік тартылыс заңының өрнегінде:

А. Тартылыс күші арақашықтықтың квадратына кері пропорционал В. Тартылыс күші арақашықтықтың квадратына тура пропорционал С. Тартылыс күші массалардың көбейтіндісіне кері пропорционал D. Тартылыс күші арақашықтық квадратына тең

E. Тартылыс күші массалар көбейтіндісіне тең

2. . Егер екі планета арасындағы әсерлесу күшін өзгертпей, әр планетаның массасын 3 есе арттырсақ, онда олар қандай арақашықтықта болар еді?

А. 3 есе артады В. 3 есе кемиді С. 9 есе кемиді D. 9 есе артады E. өзгермейді

3. Егер екі планета арасындағы әсерлесу күшін екі есе арттырсақ, онда олар қандай арақашықтықта болар еді?

А. 2 есе артады В. 2 есе кемиді С. 4 есе кемиді D. 4 есе артады E. Өзгер

---

мейді
4. Әрқайсысының массаы 200 г тыныштықта тұрған шарлар бір-бірінен 0,2 Н күшпен тартылса, онда олар қандай қашықтықта орналасқан?(G=6.67*10^-11м³/кг*с²)

А. ≈3,6*10^-6м В. ≈1,3*10^-11м С. ≈3,6*10^-11м D. ≈1,9*10^-11м E. ≈2,3*10^-11м
Kөзілдірік

Mарат ауылына баратын болды. Ол қарындасы мен атасының көздері нашар көретінін есіне түсіріп, оларға көзілдірік сатып алуды шешті. Қарындасымен телефон арқылы сөйлесіп, қарындасы оған кітапты көзінен 20 см арақашықтыққа қойып жақсы оқитындығын айтты. Ал атасына оптикалық күші 0,5 дптр көзілдірік алды.

1-сурет. Атасының көзінің ақауы




2-сурет. Қарындасының көзінің ақауы

5. Aтасының көзінің ақауы

A. алыстан көргіштік

B. сау көз

C. астигматизм

D. аккомодация

E. жақыннан көргіштік

6. Aтасының көзәйнегінің линзасының фокустық қашықтығы

А. 3 м

В. 2 м

С. 2,5м

D. 0,5 м

E. 1м

---