ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 11.04.2024
Просмотров: 11
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
7. Оқытудың нәтижелері
| ОН-1 | Метаболизмнің биохимиялық негіздері және оны реттеу саласындағы күрделіліктің негізгі категориясында ғылыми білімді көрсетеді. |
| ОН-2 | Биохимия, ағзалар мен ұлпалардың биохимиясы, клиникалық және патологиялық биохимия негіздері бойынша жаңа қолданбалы білім алуға қабілетті. |
| ОН-3 | Көмірсулар, липидтер, белоктар және нуклеотидтердің метаболикалық бұзылуларының пайда болу аумағында күрделіліктің негізгі категориясының проблемаларын түсінеді. |
| ОН-4 | Биохимия, биологиялық белсенді қосылыстардың химиясының күрделілігінің негізгі категориясының қол жетімді және жиналған ақпаратын талдайды. |
-
Пререквизиттер: химия, молекулалар және жасушалар.
-
Постреквизиттер: ішкі аурулар, жалпы дәрігерлік практика, хирургиялық аурулар, акушерия және гинекология, балалар аурулары.
-
Тақырыптық жоспар
10.1 Дәрістің тақырыптық жоспары
| № | Дәрістің тақырыбы | Өткізу түрі | Сағаты | |
| Медициналық биохимия | ||||
| 1 | Энергия және заттар алмасуы. а)Эндергоникалық және экзергоникалық реакцилар. Макроэргтік қосылыстар. в)Биологиялық тотығу. Тіндік тыныс алу. Тотыға фосфорлану. ЭТТ ферменттері коферменттері. | Тақырыптық | 1 | |
| 2 | Катаболизмнің жалпы жолдары. Метаболизм, катаболизм, анаболизм. Негізгі тамақтың заттардың балалар организмдегі катаболизмі. Кребс циклі, реакциялар тізбегі, ферменттері. | Тақырыптық | 1 | |
| 3 | Көмірсулардың, алмасуы және қызметтері. 1)Көмірсулар қорытылуы мен сіңірілуінің жасқа сәйкес сипаттамасы. 2)Глюкозаның катаболизмі. Аэробты және анаэробты алмасу. 3)Лактозаның балалар организмінде сіңбеуі фруктоземия, галактоземия. | Тақырыптық | 1 | |
| 4 | Липидтер алмасуы және қызметтері. 1)Маңызды липидтер олардың биологиялық рөлі. 2)Балалардың жасына қарай майлардың қорытылу және сіңірілу ерекшеліктері. 3)Майлардың транспорттық түрі: Жоғары май қышқылдарының β -тотығу және глицериннің тотығуы. 4)Липидоздар, бауырдың май басу, семіздік. | Тақырыптық | 1 | |
| 5 | Аминқышқылдарының алмасуы және қызметтері. 1)Ақуыздардың балалар организмінде қорытылуы және сіңірілу. 2)Аминқышқылдарының жасушаішілік алмасуы: трансаминдену, дезаминдену, декарбоксилдену. Бұл реакциялардың балалар организм үшін маңызы. | Тақырыптық | 1 | |
| Барлық сағат: 5 | ||||
| Барлығы: 5 сағат | ||||
| | | |||
10.2 Практикалық (семинар) сабақтардың тақырыптық жоспары:
| № | Практикалық сабақтың тақырыптары | Тақырыптың негізгі сұрақтары | Өткізу түрі | Сағаты | |
| Медициналық биохимия | |||||
| 1 | Ақуыздар, құрылысы, қызметтері. | 1)Ақуыздардың аминқышқылдық құрылысы. 2)Ақуыздардың физико-химиялық қасиеттері. 3) Ақуыздардың құрылымдық ұйымдасуы. | Дискуссия, пептидтерді құрау. Шағын топтардағы жұмыс. | 2 | |
| 1л | Тұздау және тунбаға түсу реакциялары. | Нәруыздардың физико-химиялық қасиеттері. | Лабораторлық сабақ | 1 | |
| 2 | Витаминдер, олардың балалар организмдегі рөлі. | 1)Суда еритін витаминдер, олардың коферменттік қызметтері. 2)Майда еритің витаминдер. Олардың балалар организмдегі рөлі. 3)Витамин тәрізді заттар. Олардың балалар организмдегі рөлі. | Дискуссия, есептер шығару Шағын топтармен жұмыс | 3 | |
| 3 | Ферменттер, олардың балалар организмдегі рөлі. | 1)Ферменттер, олардың жіктелуі, номенклатурасы. Витаминдердің коферментік қызметі. 2)Ферменттердің жалпы қасиеттері, t-ға, ортаның рН-а, тәуелділігі. 3)Ферменттердің белсенділігіне активаторлар мен ингибиторлардың әсері. | Дискуссия, есептер шығару Шағын топтармен жұмыс | 2 | |
| 3л | Ферментік реакцияларға жылдамдығына активатор мен ингибиторлардың әсері | Адам ағзасындағы ферменттердің белсенділігін реттеу. | Лабораторлық сабақ | 1 | |
| 4 | Ферменттер белсенділігінің реттелуі. | 1)Қайтымды коваленттік модификация. 2)Қайтымсыз коваленттік модификация. 3)Аллостерлік реттеу. | Дискуссия, Шағын топтармен жұмыс | | |
| 5 | Аралық бақылау №1 | «Ақуыздар. Витаминдер. Ферменттер.» | Ауызша және жазбаша | 3 | |
| 6 | Балалар организмдегі энергия алмасу ерекшіліктері. | 1)Эндергоникалық, экзергоникалық реакциялар. 2)Макроэргтік қосылыстар, рөлі. 3)Тіндік тыныс алу, ферменттері, коферменттері ТАТ. 4)Тотыға фосфорлану. Тотығу мен тыныс алуды ажыратушылар. | Дискуссия, есептер шығару | 3 | |
| 7 | Катаболизмнің жалпы жолдары. | 1)Пирожүзім қышқылының тотыға декарбоксилденуі, ферменттері, энергияның шығымы. 2)Үш карбон қышқылдарының циклі, реакция тізбектері, ферменттері, жасушада орналасуы, биологиялық рөлі. | Дискуссия, есептер шығару Шағын топтармен жұмыс | 3 | |
| 8 | Көмірсулар алмасуы мен қызметі. | 1)Тағам құрамындағы негізгі көмірсулар. 2)Көмірсулардың қорытылуы мен сіңірілуінің жасқа қарай өзгеруінің сипаттамасы. 3)Глюкозаның аэробты және анаэробты алмасуы, энергетикалық шығым. 4)Глюконеогенез, ұрық метаболизмдегі бұл процестің рөлігликолиз және гликонеогенездің бір-бірімен байланысы. | Дискуссия, есептер шығару Шағын топтармен жұмыс | 2 | |
| 8л | Қан сарысуы құрамындағы глюкозаны сандық анықтау. | Қан сарысуындағы глюкоза мөлшерінің реттелуі. Гипо- және гипергликемия. | Лабораторлық сабақ | 1 | |
| 9 | Глюкозаның пентофосфаттық жолмен алмасуы, рөлі. | 1)Глюкозаның пентофосфаттық жолмен алмасуы, рөлі. 2)Гликогеннің алмасуы гликогеноз және агликогеноздар. | Дискуссия, Шағын топтармен жұмыс | 3 | |
| 10 | Аралық бақылау №2 | «Катаболизмнің жалпы жолдары. Көмірсулар алмасуы мен қызметі.» | Ауызша және жазбаша | 3 | |
| 11 | Липидтердің алмасуы және қызметтері. | 1)Тағамның маңызды липидтері және олардың биологиялық рөлі. 2)Жасқа қарай балаларда майлардың қорытылу және сіңірілу ерекшіліктері. 3)Май қышқылдарының β-тотығу бұл процестің реттелуі. Глицериннің тотығуы. 4)МҚ-биосинтезі, ферменттері. 5)Липидоздар, бауырдың май басу, сезімдік. | Көрсетілмеген кестелермен жұмыс. Дискуссия есептер шығару | 3 | |
| 12 | Холестериннің алмасуы. | 1)Холестериннің биосинтезі, реттелуі. Холестериннің организмнен шығару жолдары. 2)Атеросклероздардың даму себептері. 3)Балаларда холестерин мөлшерінің жасқа қарай өзгерістері. 4)Әр түрлі жастар балаларға қажет майлардың тәулік мөлшері. | Шағын топтармен жұмыс | 2 | |
| 12л | Қан сарысуындағы жалпы холестеринді сандық анықтау. | Қан сарысуындағы холестеринді, анықтаудың диагностикалық маңызы. | Лабораторлық сабақ. | 1 | |
| 13 | Аминқышқылдарының алмасуы және қызметтері. | 1)Балалар организмінде ақуыздардың қорытылуы және сіңірілуі. 2)Трансаминдену, декарбоксилдену, дезаминделу реакциялары және олардың балалар организмі үшін биологиялық маңызы. 3)Аммиактың түзілу жолдары. Аммиакты залалсыздандыру. Мочевинаның биосинтезі. | Дискуссия, есептер шығару Шағын топтармен жұмыс | 2 | |
| 13л | Биологиялық сұйықтарда мочевинаның сандық мөлшерін анықтау. | Биологиялық сұйықтарда мочевинаны анықтаудың диагностикалық маңызы. | Лабораторлық сабақ. | 1 | |
| 14 | Гормондар, биологиялық рөлі. | 1)Гормондардың балалар организмінің дамуындағы биологиялық рөлі. 2)Гормондардың жіктелуі.ОЖЖ рөлі. 3)Рилизинг-факторлар. Ағзалар және нысана-жасушалар. 4)ц-АМФ-гормондар мен жасуша ішілік реттеу механизмінің аралық заты. 5)Қалқанша безі, ұйқы безі, бүйрек үсті безінің қыртысты қабаттарының гормондары, олардың балалар организмінің дамуыну. | Дискуссия, есептер шығару Шағын топтармен жұмыс | 3 | |
| 15 | Аралық бақылау №3 | «Липидтер. Аминқышқылдарының алмасуы. Гормондар.» | Ауызша және жазбаша | 3 | |
| Барлық сағат: 45 | |||||
| Барлығы: 45 сағат | |||||
10.3 Оқытушының жетекшілігімен білім алушылардың өз бетінше атқаратын жұмысының тақырыптық жоспары (ОБӨЖ)
| № | ОБӨЖ тақырыптары | Өткізу түрі | Сағаты |
| Медициналық биохимия | |||
| 1 | Күрделі ақуыздар, олардың биологиялық рөлі. Нуклеопротеидтер, фосфопротеидтер, гликопротеидтер. | Шағын топтармен жұмыс Тестілеу және есептер шығару | 2 |
| 2 | Гипо- және гипер - витаминоздар. Витаминдер жетіспеушілігі кезінде туатын аурулар. Провитаминдер, антивитаминдер. | Есептер шығару | 2 |
| 3 | Ферменттердің медицинада алынатын орны. Клинико-диагностикалық маңызы, балалар ауруына диагноз қою үшін ферменттер белсенділігін аңықтау. | Тестілеу, есептер шығару | 2 |
| 4 | Балалар организмдегі энзимопатиялар. Ферменттер – дәрілік препараттар. | Тестілеу, есептер шығару | 2 |
| 5 | Зат алмасуға кіріспе. Метаболизм, катаболизм, анаболизм. Балалар организмінде жүретін негізгі тамақтың заттар катаболизмнің сызбанусқасын көрсету. | Тестілеу, есептер шығару | 2 |
| 6 | Балалар организмдегі гипоэнергетикалық күйлердің даму себептері. | Тестілеу, есептер шығару | 2 |
| 7 | Тамақтың заттармен организмді энергия мен қамтамасыз етудің жасқа байланысты сипаттамасы. | Тестілеу, есептер шығару | 2 |
| 8 | Лактозаны балалардың сіңіре алмауы. Фруктоземия, галактоземия. Басқа да дисахаридтердің сіңірілмеу себептері. | Тестілеу, есептер шығару | 2 |
| 9 | Балаларда қант диабетінің дамуы. Галактоземияның биохимиялық негіздері. | Тестілеу, есептер шығару | 2 |
| 10 | Эйкозаноидтар:  3,5 жоғары май қышқылдары, простогландиндер, лейкотриендер, тромбоксандар, олардың биологиялық рөлі. | Тестілеу, есептер шығару | 2 |
| 11 | Липидтердің транспорттық түрлері: ХМ, ТТЛП, ТЖЛП, ТӨТЛП, ТӨЖЛП. | Шағын топтармен жұмыс | 1 |
| 12-13 | Аминқышқылдары алмасуының бұзылуының туқым қуалаушылық аурулары: фенилкетонурия, алкаптонурия, альбинизм. | Тестілеу, есептер шығару | 2 |
| 14-15 | Гипо- және гипертиреоз кезінде болатын өзгерістер. Эндемиялық жемсау дамуының себептері алдыналу. | Шағын топтармен жұмыс | 2 |
| Барлық сағат: 25 | |||
| Барлығы: 25 сағат | |||
10.4 Білім алушылардың өз бетінше атқаратын жұмысының тақырыптық жоспары (БӨЖ)
| № | БӨЖ тақырыптары | Өткізу түрі | Сағаты |
| Медициналық биохимия | |||
| 1 | Дәрілік заттар – фермент ингибиторлары ретінде. | Презентация. | 15 |
| 2 | Простогландиндер, түзілуі, бейтараптануы, биологиялық маңызы. | Презентация. | 15 |
| 3 | Балалардағы қалқанша безінің қызмет ету ерекшіліктері. Туа біткен гипотиреоз және оның көріністері. | Презентация. | 15 |
| 4 | Асқазан сөлі, химиялық құрамы, биологиялық рөлі 1)Асқазан сөлінің минералды құрамы. 2)Ас қорытудағы тұз қышқылының рөлі. 3)Асқазан сөлінің патологиялық компонеттері. | Презентация. | 15 |
| 5 | Биогенді аминдер , түзілу механизмі , физиологиялық қызметтері. | Презентация. | 15 |
| Барлық сағат: 75 | |||
| Барлығы: 75 сағат | |||
11. Білім деңгейің бағалау критерийлері:
Білім деңгейін бағалау критерийлері АБ-100%.
Биологиялық химия сұрағын (коллоквиум) бағалау (ауызша жауап)
| Сұраққа жазбаша жауаптың сипаттамасы | Баға |
| - негізгі оқу материалы мен қосымша әдебиеттерді терең зерттеу, - жауап беру кезінде негізгі теориялық ережелерді суреттейтін мысалдарды қолдана отырып, материалды дәйекті және логикалық тұрғыдан дұрыс көрсету, - басқа пәндердің білімін тарта отырып, оқулықта тікелей жауабы жоқ қойылған өзгертілген сұрақтарға толық жауап берушіге, - биохимиялық процестердің клиникалық маңыздылығын талдай алатын, зерттелетін мәселелердің пәннің басқа бөлімдерімен байланысының дәлелді негіздемесін ұсына алу | 25 |
| ең аз дәлсіздіктермен негізгі оқу материалының толық игерілуін көрсету, - Материалды ұсыну кезінде қосымша әдебиеттер мен ғылыми терминологияны қолдану, - жауапты мысалдармен өз бетінше суреттей алады, - оқытушының қосымша сұрақтарына дұрыс және жан-жақты жауап беру | 20 |
| - негізгі материалдың игерілуін көрсете алу, - сұрақтарға еш қиындықсыз жауап беру, - елеулі қателіктерге жол бермей, қажетті ғылыми терминологияны қолдана отырып, материалды баяндай алу, - жетекші сұрақтардың көмегімен жеке дәлсіздіктерді жою оңай | 15 |
| - сұрақтарға жауап беру жеткілікті анық және толық емес, бірақ жауапта жіберілген қателерді өз бетінше түзетуге қабілетті, - пән бойынша негізгі ұғымдар мен ғылыми терминологияны меңгерген болу керек - қосымша сұрақтарға әлсіз жауап беретіндерге нақты мысалдармен жауапты растау қиынға соғады. | 10 |
| - сауалнамаға қатысқан материалды толық, үзінді түрде иелену жеткіліксіз - қойылған сұрақтарға жауап берудегі елеулі қателер | 5 |
| негізгі бағдарламалық материалға иелік етпеу | 0 |
Биологиялық химия бойынша сұрақты (коллоквиумды) бағалау (ситуациялық міндет)
| Сұраққа жазбаша жауаптың сипаттамасы | Баға |
| Тапсырмаға жауап мыналарды көрсетеді: - негізгі және қосымша әдебиеттерді терең зерттеу, толық толық жауап беру, - биохимиялық терминологияны жақсы меңгеру, -басқа пәндердің білімін қолдана отырып, себеп-салдарлық байланыстар орната білу, проблеманы нақты және жан-жақты талдай білу, - биохимиялық процестер мен көрсеткіштердің клиникалық маңыздылығын білу. - химиялық формулаларды қолдана отырып есептерді шешу | 50 |
| Тапсырмаға жауап мыналарды көрсетеді: - баяндалған мәселе бойынша негізгі материалды игеру, - биохимиялық биохимиялық процестердің клиникалық маңыздылығын талдау. - терминологияны меңгеру, - қойылған сұрақтарға жауап беруде қателіктердің болмауы, қорытындылардағы, формулалардағы кішігірім дәлсіздіктерді қабылдау. | 40 |
| Тапсырмаға жауап мыналарды көрсетеді: - мәселені шешу кезінде білімнің толық көлемін көрсетпегендерге мысалдармен жауапты растау. - формулаларды жазу кезіндегі қателіктер -Биохимияның негізгі теориялары мен тұжырымдамаларында бағдарланған. | 30 |
| Тапсырмаға жауап мыналарды көрсетеді: - бағдарламалық материалдың ең аз көлемін игеру - мәселені шешуде олқылықтардың болуы және логикалық реттіліктің бұзылуы - мәселені шешуде формулалардың болмауы | 20 |
12. Білім деңгейің бақылаудың қорытынды нысанын бағалау
Қорытынды бақылау есептеледі: қорытынды ОРД-60% (қорытынды ОРД 3 аралық бақылау бағаларының орташа арифметикалық мәні ретінде есептеледі), емтихан бағасы-40%.
Биологиялық химия бойынша жазбаша емтихан сұрағын бағалау
| Сұраққа жазбаша жауаптың сипаттамасы | Баға |
| Оқу бағдарламасының барлық бөлімдері бойынша, сондай-ақ одан тыс негізгі мәселелер бойынша жан-жақты жүйелі және терең білім көрсеткен, биологиялық химия курсының негізгі ұғымдарын еркін меңгерген, бағдарлама ұсынған негізгі және қосымша әдебиеттерді толық меңгерген, материалды стилистикалық сауатты және логикалық тұрғыдан дұрыс баяндайтын студентке қойылады. Студент тірі организмдердің биохимиялық құрамын, ағзаны құрайтын заттардың қасиеттерінің сипаттамасын, олардың негізгі метаболикалық жолдарын, әртүрлі жолдардың өзара байланысын және олардың реттелуін білуі керек. Студент күрделі мәселелерді өз бетінше және шығармашылықпен шеше білуі, биохимиялық процестердің клиникалық маңыздылығын талдай білуі тиіс. Биохимияның теорияларын, бағыттары мен тұжырымдамаларын сыни тұрғыдан бағалай білуі, жауап беру кезінде басқа пәндердің білімін пайдалана білуі тиіс. | 25 |
| Оқу бағдарламасының барлық бөлімдері бойынша толық және терең білім көрсеткен, материалды жақсы баяндайтын, биологиялық химия курсының негізгі ұғымдарын меңгерген, негізгі және ұсынылған қосымша әдебиеттермен таныс студентке қойылады. Студент тірі организмдердің биохимиялық құрамын, ағзаны құрайтын заттардың қасиеттерінің сипаттамасын, олардың негізгі метаболикалық жолдарын, әртүрлі жолдардың өзара байланысын және олардың реттелуін білуі керек. Студент Биохимия бойынша білімнің жүйелі сипатын және одан әрі оқу барысында оларды өз бетінше толықтыру және жаңарту қабілетін көрсетуі, биохимияның негізгі теориялары мен тұжырымдамаларын бағдарлай білуі, мамандықты игерудегі биохимияның негізгі ұғымдарының рөлін игеруі керек. | 20 |
| Оқу бағдарламасының көлемінде жеткілікті толық және жүйелі білім көрсеткен, қажетті ғылыми терминологияны қолдана отырып материал баяндайтын, бағдарлама ұсынған негізгі әдебиеттерді меңгерген және негізделген қорытынды жасай алатын студентке қойылады. Студент тірі организмдердің биохимиялық құрамын, ағзаны құрайтын заттардың қасиеттерінің сипаттамасын, олардың негізгі метаболикалық жолдарын, әртүрлі жолдардың өзара байланысын және олардың реттелуін білуі керек. Студент биохимияның негізгі теориялары мен тұжырымдамаларын бағдарлау, мамандық алуда биохимияның негізгі ұғымдарының рөлін игеру қабілетін көрсетуі керек. | 15 |
| Негізгі оқу-бағдарламалық материалды одан әрі оқу үшін жеткілікті көлемде меңгерген, негізгі ғылыми терминологияны дұрыс пайдаланатын студентке қойылады. Студент тірі организмдердің құрамына кіретін заттардың биохимиялық құрамы мен қасиеттерін, негізгі метаболикалық жолдарды жарықтандыру кезінде негізгі әдебиеттерді білуі керек, әртүрлі метаболикалық жолдардың өзара байланысын және олардың реттелуін көрсете білуі керек. Студент Биохимияның негізгі теориялары мен тұжырымдамаларын басшылыққа алуы керек. | 10 |
| Білім беру стандарты шеңберінде білімнің толық көлемін көрсетпеген, негізгі бағдарламалық әдебиеттерді ішінара игерген, тірі организмдердің химиялық құрамын баяндау кезінде елеулі қателіктер жіберген, негізгі метаболикалық жолдарды суреттей алмайтын және олардың сипаттамасын бере алмайтын, метаболизмді реттеу механизмдерін нашар түсінетін студентке қойылады. | 5 |
| негізгі бағдарламалық материалды меңгере алмау | 0 |
