Файл: 5сыныпа арналан олимпиада сратары арышты денелер дегеніміз не.doc
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.05.2024
Просмотров: 71
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
5-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары
1. Ғарыштық денелер дегеніміз не?
а/ Жердің шегінен басқа денелерді атайды.
б/ Қоршаған денелер.
в/ Табиғатты оқып үйреніу.
2. Жаратылыстану ұғымы қандай сөздерден тұрады?
а/ Оқу және үйрену.
б/ Табиғат және тану.
в/ Жаратылыстану.
3. Жұлдыз дегеніміз не?
а/ Бірнеше мың градус температураға дейін қызып тұратын аспанның жарық денесі.
б/ Қатты денелерден тұратын өте суық шар.
в/ Кометалардың бір түрі.
4. Галактика дегеніміз не?
а/ Ғарыштық кеңістік.
б/ Жеке жұлдыздар тобы.
в/ Аспан денелері.
5. Күн дегеніміз не?
а/ Балқылған ыстық газды дене.
б/ Галактикалық жыл.
в/ Ғарыштық кеңістік.
6. Табиғатты танудың әдісі?
а/ Қарым-қатынас жасау.
б/ Шыдамдылық.
в/ Тәжірибе.
7. Табиғаттағы құбылыс?
а/ Жанартау (вулкан) атқылауы.
б/ Жылдық маусымдардың өзгеруі.
в/ Күннің шығуы.
8. Жұлдызды аспанды зерттеуде үлкен үлес қосқан органикалық ғалым?
а/ Ұлықбек.
б/ Коперник.
в/ Персей.
9. Қазіргі кезде астронамдардың есептеуі бойынша қанша шоқжұлдыздар бар?
а/ 88
б/ 105
в/ 63
10. Ең жақын Галактика?
а/ Пегас.
б/ Цефрей.
в/ Андронеда.
11. Жер мен Күннің орташа арақашықтығы?
а/ 100 млн км.
б/ 150 млн км.
в/ 195 млн км.
12. Ғаламшарлардың Күнді айналып өтетін сызығын қалай атайды?
а/ Сақина.
б/ Орбита.
в/ Шар.
13. Жер Күннен нешінші қашықтықта орналасқан ғаламшар?
а/ Үшінші.
б/ Екінші.
в/ Алтыншы.
14.Ең алғашқы ғарыш кемесі?
а/ Север.
б/ Запад.
в/ Восток.
15. Жер тобына жататын ғаламшар?
а/ Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун,
б/ Меркурий, Шолпан, Жер, Марс.
в/ Плутон, Уран, Марс.
16. Комета дегеніміз не?
а/ Атмосферадан өтіп жерге құлайтын дене.
б/ Кіші планета.
в/ Шаң-тозаңмен және мұздан тұратын үлкен шар.
17. Экватор дегеніміз не?
а/ Жердің өз осінен айналуы.
б/ Географиялық ендіктер.
в/ Жердің дәл ортасынан 0 деп алып шартты түрде жүргізілген сызық.
18. Ең жарық жұлдыздың түсі?
а/ Қызыл.
б/ Сары.
в/ Көгілдір.
19. Экатордың ұзындығы неше шақырым (км)?
а/ 40 000 км.
б/ 63 780 км.
в/ 39 960 км.
20. Алғашқы қазақ ғарышкері?
а/ Мұсабаев Т.
б/ Әубәкіров Т.
в/ Хаббл Э.
21. Экватор дегеніміз не?
а/ Жердің өз осінен айналуы.
б/ Географиялық ендіктер.
в/ Жердің дәл ортасынан 0 деп алып шартты түрде жүргізілген сызық.
22. Жетінші ғаламшар?
а/ Шолпан.
б/ Уран.
в/ Марс.
23. Күнге жақын орналасқан ғаламшар?
а/ Меркурий.
б/ Шолпан.
в/ Нептун.
24. Күн жүйесіне неше ғаламшар кіреді?
а/ 5
б/ 7
в/ 9
25. Ғарышқа алғашқы жол қай жылы ашылды?
а/ 1957 ж.
б/ 1958ж.
в/ 1959ж.
6-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары
1-тур
1. Қай жылы Х.Колумб өзінің кемесімен Испаниядан шығып Атлант мұхиты арқылы батысқа қарай жүзген? А) 1499 жылы, мамырда В) 1492 жылы, тамызда С) 1495 жылы, желтоқсанда Д) 1504 жылы, сәуірде Е) 1507 жылы, тамызда
2. Шолпан планетасындағы атмосфераның неше %-ы тіршілікке зыянды көмірқышқыл газынан тұрады? А) 97 % В) 95 % С) 93 % Д) 91 % Е) 89 %
3. Жер бетінің қағазға кішірейтіліп түсірілген нұсқасын не деп атаймыз? А) азимут В) тұсбағар С) карта Д) план Е) масштаб
4. Картада ендік оның қай жеріне жазып қойылады? А) меридиандардың шетіне В) параллелдердің шетіне С) картаның шетіне Д) солтүстік жарты шарға Е) оңтүстік жарты шарға
5. Ең терең ұңғы қанша км тереңдікке дейін жеткен? А) 10 км В) 12 км С) 13 км Д) 14 км Е) 15 км
6. Литосфера тақталарының төмен қарай батқан жерінде не пайда болады? А) шұңғыма В) су асты тау жоталары С) шатқалдар Д) аралдар Е) жанартаулар
7. Жердің терең қойнауындағы тау жыныстары қабаттарының кенет жарылып, ығысатын жері қандай аталады? А) эпицентр В) жер сілкіну ошағы С) жер сілкіну шкаласы Д) тау жасалу қозғалысы Е) жер қыртысының қозғалысы
8. Тау торабы дегеніміз ... А) Бір-біріне жалғасып, ондаған, жүздеген км-ге созылған таулар В) Тау жыныстарының шоғырлануы С) Бірнеше тау жоталары келіп түйісетін жер Д) Тау жоталарының бір біріне жалғасып жатуы Е) Аласа таулардың орналасуы
9. Абсолют биіктігіне қарай жазықтарды неше түрге бөлеміз? А) 3 В) 4 С) 5 Д) 6 Е) бөлінбейді
10. Мұхит түбінің 200 метрден 2800 метрге дейінгі бөлімі қандай аталады? А) ойыстар В) су асты жоталары С) шельфтер Д) материктік беткей Е) қазаншұңқырлар
11. Радиозондтардың шарықтау биіктігі неше км ге дейін барады? А) 20-30 км В) 25-30 км С) 30-35 км Д) 35-40 км Е) 30-40 км
12. Әрбір 100 метр биіктікке көтерілгенде температура қанша 0С қа төмендейді? А) 1,20С В) 0,60С С) 0,30С Д) 1,60С Е) төмендемейді
13. Ауаның жер бетіне жақын қабатындағы булар су тамшыларына айналғанда ...... А) шық түседі В) қырау түседі С) тұман түседі Д) қылау түседі Е) жауын-шашын түседі
14. Қабат бұлт қанша км биіктікке дейін түзіледі? А) 1,0 км В) 1,5 км С) 2,0 км Д) 2,5 км Е) 0,5 км
15. Жер бетіндегі ауаның горизонтал бағытта бір жерден екінші жерге ауысуына не дейміз? А) ауа массалары В) ауа фронты С) депрессия Д) циклон Е) жел
16. Жер шарындағы метеорологиялық стансалардың саны қанша? А) 5 мың В) 7 мың С) 8 мың Д) 9 мың Е) 10 мың
17. «Суб» сөзі (субэкваторлық) қай тілден алынған? А) италян В) грек С) испан Д) француз Е) латын
18. Атлант мұхиты суының орта температурасын белгілең? А) 19,40С В) 17,30С С) 16,50С Д) 17,50С Е) 14,30С
19. Теңізден 64 км жердегі қаланы белгілең? А) Шанхай В) Лондон С) С-Петербург Д) Каир Е) Рио-де-Жанейро
20. Өзеннің ағып шығатын жері оның ..... деп айтылады. А) сағасы В) атырау С) саласы Д) ағысы Е) бастауы
21. Каспий, Арал - .... А) тектоникалық көлдер В) қалдық көлдер С) бөген көлдер Д) ағын көлдер Е) ағынсыз көл
22. Мұзтаудың көлемінің қанша % ы әдетте су астында болады? А) 50-60 % В) 70-90 % С) 60-70 % Д) 100 % Е) 40-50 %
23. Өсімдікпен жануарлардың таралуы негізінен қандай затқа байланысты болып келеді? А) жер бедеріне В) климатқа С) су ресурстарына Д) географиялық қабыққа Е) топырақ қабатына
24. Табиғат зоналары ондағы басым ...... атымен айтылады? А) жануарлардың В) жер бедерінің С) өсімдіктердің Д) өзендердің Е) климат белдеулерінің
25. Қазіргі кезде Жердегі халықтың тығыздығы 1 км2 жерге .... А) 27 адам В) 33 адам С) 40 адам Д) 42 адам Е) 35 адам
6-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары
2-тур
1. Мұхиттарда таралған ағыстарға сипаттама.
| № | Атауы | Қайсы мұхитта | Ағыстың жылы не суықтығы |
| 1 | Солтүстік пассат | | |
| 2 | Муссон | | |
| 3 | Курасио | | |
| 4 | Оңтүстік пассат | | |
| 5 | Перу | | |
| 6 | Бенгал | | |
| 7 | Шығыс Австралия | | |
| 8 | Гольфстрим | | |
| 9 | Калифорния | | |
| 10 | Мозамбик | | |
| 11 | Батыс желдері | | |
| 12 | Пассатаралық қарсы ағыс | | |
| 13 | Канар | | |
Әр бір дұрыс жауап үшін 2 ұпай. Жалпы 26 ұпай.
2. Шөгінді, магмалық және метаморфикалық жыныстар.
Жалпы 14 ұпай.
3. Таудың беткейіндегі температура +220С, тау шыңының биіктігі 3000 метр. Тау шыңындағы температураны есептең?
Жалпы 10 ұпай.
7-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары
1-тур
1. Терминдерге сипаттама беріңіздер: Гаруа, Биоценоз, Тропик сызығы, Хамада, Рифт;
Әр бір дұрыс жауап үшін 4 ұпай. Жалпы 20 ұпай.
2. Тест сұрақтары.
1. 1 м3 ауадағы су буының нақты граммен есептелетін мөлшері?
А) су буымен қанықпаған ауа
В) су буымен қаныққан ауа
С) абсолют ылғалдық
Д) салыстырмалы ылғалдық
Е) судың булануы
2. Қандай проекция қолданылған карталардан материктермен елдердің, мұхиттардың
ауданын нақты анықтауға болады?
А) еркін В) тең бұрышты С) тең аралықты Д) тең ауданды Е) цилиндрлі
3. Координата сөзі қай тілден алынған?
А) орыс В) латын С) грек Д) неміс Е) ағылшын
4. Үлкен Каньон қай өзеннің бойында орналасқан?
А) Колорадо В) Колумбия С) Миссури Д) Рио-Гранде Е) Потомак
5. Теңіз суының тұздылығы 33 ‰ (промилле) ге тең. 2 тонна теңіз суынан қанша кг тұз алу мүмкін?
А) 33 кг В) 66 кг С) 6600 кг Д) 330 кгЕ) 3 кг
6. Нүктенің бастапқы меридианнан градус есебімен алынған қашықтығы
А) географиялық ендік В) географиялық бойлық С) географиялық координата
Д) солтүстік ендік Е) оңтүстік ендік
7. Жер бетінің қанша % ы құрлықтың үлесіне тиеді?
А) 30,3 % В) 29,2 % С) 70,8 % Д) 21,9 % Е) 61,2 %
8. Латынша «суб» сөзі қандай мағынаны білдіреді?
А) өтпелі В) тайыз С) үлкен Д) орта Е) кіші
9. Ниагара сарқырамасы қай көлдердің аралығында орналасқан?
А) Жоғары мен Эри В) Эри мен Онтарио
С) Мичиган мен Гурон Д) Гурон мен Эри Е) Жоғары мен Гурон
10. Маорилер Жаңа Зеландия халқының қанша % ын құрайды?
А) 2 % В) 4 % С) 6 % Д) 8 % Е) 10 %
11. Ф.Магеллан қай жылдары тұңғыш рет дүние жүзін айналып шығу саяхатын жасаған?
А) 1499-1507 ж.ж. В) 1507-1511 ж.ж. С) 1519-1522 ж.ж.
Д) 1503-1511 ж.ж. Е) 1525-1528 ж.ж.
12. Оңтүстік полюста орналасқан ғылыми-зерттеу станциясын белгілең?
А) Восток В) Саипл С) Скотт Д) Мирный Е) Амундсен-Скотт
13.
белгісі қандай мағынаны білдіреді? А) қала
В) шырша
С) аралас орман
Д) кең жапыракты орман
Е) кесілген ағаш
14. Еуропалықтар+үндістер= ……
А) монголоид
В) метис
С) мулат
Д) самбо
Е) ацтек
15. Африканың экваторлық ормандарындағы аласа адамдар
А) тутсилер
В) бушмендер
С) зулустар
Д) пигмейлер
Е) готтенготтар
16. Қазақтың тұңғыш-географ ғалымын белгілең?
А) П.П.Семенов
В) Ы.Алтынсарин
С) Ш.Уәлиханов
Д) Қ.Сәтпаев
Е) А.Құнанбаев
17. Каңтар өзенін белгілең?
А) Ла Плата
В) Ресифи
С) Ориноко
Д) Сальвадор
Е) Рио де Жанейро
18. Дүниежүзлік мұхиттың қанша % ы Атлант мұхитының үлесіне тиеді?
А) 27,3 % В) 24,6 % С) 25,8 % Д) 26,1 % Е) 26,8 %
19. Муссон сөзі қай тілден алынған?
А) ағылшын В) испан С) қытай Д) үнді Е) араб
20. Таудың биіктігі 4200 м, жер бетіндегі температура +80С, қысым 760 мм тең. Таудың шыңындағы температура және қысым қаншаға тең болады?
А) температура – 18,60С, қысым 760 мм
В) температура – 10,50С, қысым 460 мм
С) температура – 17,20С, қысым 340 мм
Д) температура – 17,20С, қысым 440 мм
Е) температура – 12,20С, қысым 340 мм
21. Оңтүстік-бағыт азимуты неше градусқа тең?
А) 1350
В) 2250
С) 1800
Д) 900
Е) 2700
22. Сөнбеген жанартаулары және мұз басу іздері жоқ материк
А) Аустралия
В) Антарктида
С) Африка
Д) Солтүстік Америка
Е) Оңтүстік Америка
23. Канаданың мемлекеттік туында бейнеленген ағаш
А) қайың
В) үйеңкі
С) қарағай
Д) шырша
Е) емен
24. Қай белдеуде жылдың 4 мезгілі айқын көрінеді?
А) экваторлық
В) тропиктік
С) қоңыржай
Д) полярлык
Е) субэкваторлық
25. Африкада кездесетін кеуіп қалған арналар
А) самум
В) даман
С) гамада
Д) крик
Е) уәд
26. Сьерра ...... тілінен аударғанда ара деген мағынаны білдіреді.
А) испан В) үндісС) ағылшын Д) француз Е) португал
27. Қалыпты атмосфералық қысым қаншаға тең?
А) 740 мм
В) 750 мм
С) 760 мм
Д) 770 мм
Е) 680 мм
28. Жер шарындағы ең ұзын үңгір
А) Оптимист
В) Джевал
С) Гринбрайер
Д) Озерная
Е) Флинт-Мамонт
29. Ең кең (950 км) және терең (5248 м) бұғазды белгілең?
А) Мозамбик
В) Карпентария
С) Гренландия
Д) Беринг
Е) Дрейк
30. Солтүстік Американың дала зонасының қасқыры
А) койот
В) скунс
С) опоссум
Д) бизон
Е) даман
Әр бір дұрыс жауап үшін 1 ұпай. Жалпы 30 ұпай.
1-тур бойынша жалпы 50 ұпай.
7-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары
2-тур
1. Антарктида материгінде орналасқан ғылыми станциялардың қайсы елге тиесілі екендігін анықтау.
1) Жапония А) Халли
2) Ресей Федерациясы Б) Домон-Д’ Юрвилл
3) Ұлыбритания С) Восток
4) Франция Д) Сёва
Әр бір дұрыс жауап үшін 2,5 ұпай. Жалпы 10 ұпай.
2. Елдердің қай материкте орналасқанын және астанасын табу
| № | Ел аты | Қай материкте орналасқан | Астанасы |
| 1 | Куба | | |
| 2 | Аустралия | | |
| 3 | Аргентина | | |
| 4 | Қазақстан | | |
| 5 | Марокко | | |
Әр бір дұрыс жауап үшін 2 ұпай. Жалпы 10 ұпай.
3. Бұл өзен өзі орналасқан материктің ең ұзын өзені. Ұзындығы 6671 км болған өзен көптеген елдердің аумағынан ағып өтіп теңізге құяды. Теңізге құяр жерінде үлкен атырау жасайды.
А) Өзеннің аты _________________________________
Ә) Қай материкте орналасқан _________________________________
Б) Қай елдердің аумағынан өтеді _________________________________
В) Қайсы теңізге құяды _________________________________
Әр бір дұрыс жауап үшін 2,5 ұпай. Жалпы 10 ұпай.
4. Аустралия материгінің табиғат зоналарына сипаттама.
Дұрыс жауап үшін 8 ұпай.
5. Жылдық орташа температураны және жылдық амплитуданы табу
| Айлар | Жылдық орташа температура | Жылдық амплитуда | |||||||||||
| І | ІІ | ІІІ | ІҮ | Ү | ҮІ | ҮІІ | ҮІІІ | ІХ | Х | ХІ | ХІІ | | |
| -140 | -100 | - 20 | +20 | +80 | +140 | +190 | +160 | +90 | +10 | - 30 | - 90 | | |
Температураны дұрыс есептегені үшін 8 ұпай, амплитуданы дұрыс есептегені үшін 4 ұпай. Жалпы 12 ұпай.
2-тур бойынша жалпы 50 ұпай.
7-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары
1-тур
1. Сәйкестендіру.
1) Еуразия А) Налларбор
2) Аустралия Б) Пампа
3) Солтүстік Америка С) Прерия
4) Оңтүстік Америка Д) Полонина
Әр бір дұрыс жауап үшін 2,5 ұпай. Жалпы 10 ұпай.
2. Материктердің ірі өзендері
| № | Өзен аты | Қай материкте орналасқан | Ұзындығы | Қай жерден бастау алады | Қайсы теңізге құяды |
| 1 | Муррей | | | | |
| 2 | Ніл | | | | |
| 3 | Дунай | | | | |
| 4 | Янцзы | | | | |
| 5 | Парана | | | | |
Әр бір дұрыс жауап үшін 2,5 ұпай. Жалпы 12,5 ұпай.
3. Аталған ел түбекте, астанасы негізгі бөлігінде емес, жанындағы аралдардың бірінде орналасқан. Мемлекеттік құрылысы королдік болып есептеледі. Елдің құрлықтағы шекарасы әлемнің «химияласқан» елі арқылы өткен.
А) Елдің атауы _________________________________
Ә) Астанасы _________________________________
Б) Қайсы дүние бөлігінде орналасқан _________________________________
В) Химияласқан ел _________________________________
Әр бір дұрыс жауап үшін 2,5 ұпай. Жалпы 10 ұпай.
4. Еуразия материгінің табиғат зоналарына сипаттама.
Дұрыс жауап үшін 10 ұпай.
5. Бөлмедегі ауаның құрамындағы судың мөлшерін есептеңдер?
250 м3
t0 = +200C
Жалпы 7,5 ұпай.
2-тур бойынша жалпы 50 ұпай.
7-сыныпқа арналған олимпиада сұрақтары
2-тур
1. Терминдерге сипаттама беріңіздер: Нунатак, Рифт, Меланезия, Колхида, Динар;
Әр бір дұрыс жауап үшін 5 ұпай. Жалпы 25 ұпай.
2. Тест сұрақтары.
1. 1:7 500 000 масштабты картадағы ұзындығы 3 см. кесінді жергілікті жердегі қандай ара қашықтыққа тең?
A)125 км.
B) 225 км.
C) 275 км.
D) 350 км.
E) 370 км.
2. Везувий жанартауының лайлы тасқыны және күлі қай қалаларды басып қалған?
А) Рим, Наполи
В) Бари, Помпей
С) Помпей, Геркуланум
Д) Сицилия, Корсика
Е) Милан, Турин
3. Ауа су буымен қаныққаннан кейің будың артығы ...
А) буланып кетеді
В) салыстырмалы ылғалды болады
С) су тамшыларына айналады
Д) мұзға айналады
Е) өзгеріс болмайды
4. «Амазуну» (Поророку) сөзінің мағынасы
А) үлкен өзен
В) тентек өзен
С) кері ағыс
Д) мол сулы өзен
Е) өзендер құдайы
5. Антарктикадағы «Халли» ғылыми-зерттеу станциясы қайсы елге тиесілі?
А) АҚШ
В) Аргентина
С) Ұлыбритания
Д) Жаңа Зеландия
Е) Ирландия
6. Ніл өзенінің бастауын белгілең?
А) Килиманджаро
В) Дебунджа
С) Кагера
Д) Виктория
Е) Лимпопо
7. Биіктігі 72 метрді құрайтын сарқырама
А) Анхель
В) Виктория
С) Игуасу
Д) Парана
Е) Чурун
8. Үндістер+негрлер = ……
А) метис
В) мулат
С) самбо
Д) монголоид
Е) негроид
9. Климаттық белдеулердің қалыптасуы ....... байланысты
А) географиялық орнына
В) температурасына
С) ылғалдығына
Д) ауа массаларына
Е) күн жылуы мөлшеріне
10. Шөгінді жыныстар қандай түрлерге бөлінеді?
А) төгілме және тереңдік
В) органикалық, химиялық және кесек
С) химиялық және биологиялық