Файл: Адамны шыу тегіні негізгі кезедері.pptx

Адамның шығу тегінің негізгі кезеңдері

Схема – таблица толтыру


парапитектер

дриопитектер

австралопитектер

алғашқы адамдар-

епті адамдар

көне адамдар-

тік жүретін адамдар (питекантроп, синантроп)

жаңа адамдар-

саналы адам кроманьон, қазіргі адамдар

проплиопитектер

көне адамдар-

саналы адам-неандерталь

Жаңа адам

дриопитек

австралопитек

Тік жүретін адамдар-питекантроп, синантроп

Көне адамдар - неандерталь

кроманьон

Қазіргі адам

Жаңа адам

дриопитек

австралопитек

Тік жүретін адамдар-питекантроп, синантроп

Көне адамдар - неандерталь

кроманьон

Қазіргі адам

маймылтектес жануар, мерзім-18-9 млн ж

адамтектес маймыл, мерзім-5 млн ж

тікжүретін адам, мерзім-2,5 млн-500 мың ж

саналы адам,

мерзім-500-30 мың ж

саналы адам,

мерзім-40 мың ж

саналы адам,

мерзім-10 мың ж

маймылтектес жануар, мерзім-18-9 млн ж

адамтектес маймыл, мерзім-5 млн ж

тікжүретін адам, мерзім-2,5 млн-500 мың ж

саналы адам,

мерзім-500-30 мың ж

саналы адам,

мерзім-40 мың ж

саналы адам,

мерзім-10 мың ж

Суреттегі тұлға кім болуы мүмкін?

Неге Қазақстандағы ең үздік университет осы кісінің есімімен аталған?

Қысқамерзімді жоспар бөлімі: этникалық, әлеуметтік және саяси процесстер Бөлімше 2.1: Антропогенез және этногенез

Сабақ тақырыбы:

Этностардың шығу тарихы

Оқу мақсаттары:

10.2.1.4 – этностардың шығу тегі және дамуы туралы Л.Н.Гумилевтің ғылыми көзқарастарының ерекшеліктерін зерттеу.

Л.Н.Гумилевтің кім екенін білу
Жаңа терминдерді қолдана отырып, Л.Н.Гумилевтің пассионарлық теориясын түсіндіру;
Этностардың шығу тарихы туралы Л.Н.Гумилевтің теориясы туралы білімдерін синквейн арқылы тұжырымдау.

Бағалау критерийлері, оқушы:

Л.Н.Гумилевтің кім екенін біледі
Жаңа терминдерді қолдана отырып, Л.Н.Гумилевтің пассионарлық теориясын түсіндіреді;
Этностардың шығу тарихы туралы Л.Н.Гумилевтің теориясы туралы білімдерін синквейн арқылы тұжырымдайды;
Аргументтер мен фактілер келтіре отырып Қазақ тарихындағы пассионарлы тұлғалардың еңбегін бағалайды.

---

Жаңа терминдер

Пассионарий - бойында артық күш-қайраты бар, бастамашылық, мақсатқа жету үшін құрбандықтар мен қиыншылықтарды көтеруге дайын болуға, қоршаған әлемді өзгертуге деген ұмтылыс сияқты қасиеттерге ие адамдар. Өзін-өзі сақтау инстинктісі пассионарийге жат. Пассионарий болып ғалым, суретші, жазушы, саясаткер немесе жауынгер, қолбасшы бола алады.
Үйлесімді адам-қоршаған ортамен тепе-теңдікте болатын адамдар. Оның биологиялық энергиясы мен психологиялық мақсаттары бір-бірін теңестіреді.
Субпассионарий – пассивтілікке, жалқаулыққа, паразитизмге, нәпсіқұмарлыққа, ашуланшақтыққа, қызғанышқа, өзімшілдікке және сатқындыққа бейім адамдар. Оның биологиялық импульстары психикалық энергиядан асып түседі. Субпассионарлардың типтік өкілдеріне қаңғыбастар, маргиналдар және жезөкшелер жатады.

1 тапсырма Жеке жұмыс

1 тапсырма Жеке жұмыс

Мәтінмен жұмыс: мәтінді оқып, кластер құрыңыз

Дескриптор:

өмір сүрген жылдарын көрсетеді
қызметін жазады шығу тегін көрсетеді
тарихқа қосқан үлесін жазады ашқан теориясын жазады

ҚБ: Топ мүшелерімен өзара пікір алмасу

Лев Николаевич Гумилев

1912-1992 жылдары өмір сүрген белгілі кеңестік этнолог, XX ғасырдың көрнекті еуразияшыл ғалымы, тарихшы-этнолог, тарих және география ғылымдарының докторы, ақын, парсы тілінен аудармашы.
Белгілі ақын Николай Гумилев пен ақын Анна Ахматованың ұлы.
Ғұндардың, түріктердің, монғолдардың, наймандардың, керейіттердің, қыпшақтардың, яғни Еуразия көшпенділерінің тарихын зерттеуші. Көшпелі әлемнің тарихы туралы өз еңбектерінде Еуразияның шөлейт аймақтарындағы біртұтас концепциясын қалыптастырды. Сол арқылы көшпенділерді тұрғылықты-отырықшы өркениеттің жаулары ретінде қарау туралы стереотиптерді өзгертуге тырысты. Көшпенділердің орыс княздығымен байланысы туралы, моңғол шапқыншылығы туралы Шыңғыс ханның рөлі мен оның жаулап алған жерлері туралы зерттеулері сол жылдардағы тарихи ғылымдардағы құдайшылық концепциясынан ерекшеленді, сондай-ақ, көшпенділердің рөлі мен орны туралы көзқарастарды Ресей тарихында ғана емес, әлем бойынша да өзгертті.
Гумилев – этностардың тарихи даму заңдылықтарын түсіндіретін этногенездің пассионарлық теориясының

---

авторы. Аталған теорияға сәйкес жер бетіндегі барлық этностар даму барысында бірнеше кезеңдерді басынан өткереді: өрлеу, акматикалық – процесс шыңы, сыну, инерционды (пассивті), обскурация (құлау), мемориальді (есте сақталған).

Тапсырма 2. Топтық жұмыс Мәтінмен жұмыс 15 минут

1-топ Этникалық жүйелер түрлері
2-топ Этникалық контакт формалары
3-топ Этникалық жүйелердің даму кезеңдері


1 топ Дескрипторлары:

Мәтін мазмұнына сәйкес қорғау Этникалық жүйе түрлерін көрсетеді
Әр этникалық жүйе түріне сипаттама жасайды


ҚБ: «Алақан-жұдырық» әдісі

2 топ Дескрипторлары:

Мәтін мазмұнына сәйкес қорғау Этникалық контакт фомаларын көрсетеді
Әр этникалық контакт формаларына сипаттама жасайды


3 топ Дескрипторлары:

Мәтін мазмұнына сәйкес қорғау
Этникалық жүйелердің даму кезеңдерін көрсетеді
Әр Этникалық жүйелердің даму кезеңіне сипаттама жасайды


1-топ. Этникалық жүйелер түрлері

2-топ. Этникалық контакт формалары

3-топ Этникалық жүйелердің даму кезеңдері

3 тапсырма (жеке тапсырма, 5 мин)

«Л. Гумилёвтің пассионарлы теориясы» тақырыбында синквейн құрастырыңыз

1 жол – синквейннің негізгі тақырыбын білдіретін, бір зат есім.

2 жол – негізгі ойды білдіретін екі сын есім

3 жол – әрекетті білдіретін 3 етістік

4 жол – белгілі бір мағынаны білдіретін фраза.

5 жол – зат есім формасындағы қорытынды (бірінші сөзбен ассоциация)

ҚБ: қол шапалақтау

Л.Н.Гумилевтің кім екенін білу
Жаңа терминдерді қолдана отырып, Л.Н.Гумилевтің пассионарлық теориясын түсіндіру;
Этностардың шығу тарихы туралы Л.Н.Гумилевтің теориясы туралы білімдерін синквейн арқылы тұжырымдау.

Рефлексия

Рефлексия

Бүгінгі сабақта мен …
Қиындықтар кезікті …
Сабақтың негізгі идеясын 1 сөйлеммен қорытындылау

---

Пассионарий

Үйлесімді адам

Субпассионарий

Үй жұмысы

Қазақ тарихындағы сіздің ойыңызша пассионарий 1 тұлғаны таңдап, оның пассионарий екенін дәлелдеңіз
Дескриптор: Кем дегенде 3 дәлел келтіру

---