Файл: ркениет ымы. ркениет ымын зерттеуді негізгі баыттары.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 17.10.2024
Просмотров: 44
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
§1. «Өркениет» ұғымы. «Өркениет» ұғымын зерттеудің негізгі бағыттары
1. Локальды өркениет теориясы туралы жаңа көзқарас қалыптастырған тұлғалар
-
Я.Данилевский мен Ф.М.Вольтер -
К.Маркс пен Ф.Энгельс -
А.Фергюсон мен Л.К.Морган -
Ф.М.Вольтер мен К.Маркс -
Я.Данилевский мен О.Шпенглер
2. «Мәдениет» ұғымының синонимі:
-
Әдебиет -
Ғылым -
Өркениет -
Архаизм -
Тағылық
3. Өркениеттілікті ақыл-парасат пен әділдік салтанат құрған қоғам деп сипаттады.
-
Әдебиет -
Ғылым -
Өркениет -
Архаизм -
Тағылық
4. Өркениетті адамзат дамуының толық біртұтас прогрессивтік идеалы ретінде ( әсіресе техникалық тұрғыдан) қарастыратын унитарлы бағытты қалыптастырды:
-
А. Фергюсон -
Л.К.Морган -
Ф.М.Вольтер -
К.Маркс -
К.Ясперс
5. XIX ғасырда« өркениет» ұғымын танудың негізгі үш бағыты мен олардың мағынасын сәйкестендіріңіз
1. Унитарлы
2. Сатылы (сызықтық-сатылы)
3. Локальды- тарихи
А. Өркениет–адамзаттың біртұтас прогрессивті дамуының кезеңі.
В. Өркениет–сапалы, әртүрлі ерекше этникалық немесе тарихи- қоғамдық құрылым.
С. Өркениет адамзаттың біртұтас прогрессивті дамуының идеалы.
-
1-В, 2-С, 3-А -
1-С, 2-А, 3-В -
1-В, 2-А, 3-С -
1-А, 2-С, 3-В -
1-С, 2-В, 3-А
6. «Өркениет» ұғымы А.Гумбольт, Ф.Гизо, Ж. Гобино, Г. Рюккерт және т.б. ғалымдардың еңбектерінде көрініс тапқан бағыты
-
Өркениеттілік -
Унитарлы -
Сатылы -
Локальды-тарихи -
Эволюциялық
7. «Өркениет» ұғымын анықтаудағы эволюциялық бағыт аясында тарихтың басты субъектісі:
-
барша адамзат -
тарихи қалыптасқан қауым -
локальды өркениет -
еңбек құралдары -
қоғамның әлеуметтік құрылымы
8. А. Гумбольт, Ф. Гизо, Ж. Гобино, Г. Рюккерт және басқа ғалымдардың еңбектерінде көрініс тапқан идея:
-
Өркениеттердің бірегейлік идеясы -
Өркениеттердің біртұтастық идеясы -
Өркениеттердің алуантүрлілік идеясы -
Өркениеттердің пассионарлық идеясы -
Өркениеттердің қайталмалылық идеясы
9. «Өркениет» ұғымын анықтауда «бұл адамзаттың жетістігі, оның жануарлық жағдайдан қол үзіп, одан кейін жабайылық пен варварлық кезеңінен дамып, нағыз адамдық өмірдің формасына қадам басу процесі» деп түсіндіретін бағыт
-
эволюциялық бағыт -
өркениеттілік бағыт -
революциялық бағыт -
қосалқы бағыт -
негізгі бағыт
10. «Өркениет» ұғымы түсінігінің бірі
-
Локалды мәдениеттің құлдырауы -
Индустрия мен техниканың тоқырауы -
Таптық қоғамның шиеленісуі -
Этносаралық жанжалдардың туындауы -
Адамзаттың тарихи дамуының кезеңі
11. Өркениеттілікті жабайылық пен варварлық кезеңінен айыратын негізгі ерекшелік (-тер):
-
мемлекет пен құқықтың пайда болуы -
аң аулаудан аңшылықтың пайда болуы -
терімшіліктен егіншіліктің пайда болуы -
моногамды отбасының пайда болуымен қалыптасуы -
экзогамды отбасының пайда болуымен қалыптасуы -
полигамды отбасының пайда болуымен қалыптасуы -
тәжірибелерді жинақтап, кейінгі ұрпаққа қалдыратын жазудың пайда болуы -
матриархаттан париархатқа көшу
12. Адамзаттың прогресті, қарқынды дамуын негізге алып, оның жоғарғы сатысы өркениет болып санайтын сатылы бағытты қалыптастырды:
-
Л. Г. Морган, К. Маркс, Ф. Энгельс -
С. Хантингтон, К. Ясперс -
Ф. М. Вольтер, Ш. Л. Монтескье, Д. Дидро -
О. Тоффлер, У. Ростоу -
А. Тойнби, Ж. Гобино, Г. Рюккерт
13. Өркениетті мәдениеттегі тұтастықтың пайда болуы деп түсіндірген:
-
Ф. М. Вольтер -
Ш. Л. Монтескье -
Д. Дидро -
С. Хантингтон -
К. Ясперс -
О. Тоффлер -
У. Ростоу -
А. Тойнби
14. Өркениетті бостандық, әділдік және құқық салтанат құрған азаматтық қоғамның келбеті деп түсіндірген:
-
С. Хантингтон -
К. Ясперс -
О. Тоффлер -
У. Ростоу -
А. Тойнби -
Л. Морган -
К. Маркс -
Ф. Энгельс
15. Өркениетті адамдардың тарихи қауымын өзге құрылымдардан ерекшелейтін, өзіндік экономикалық, әлеуметтік, саяси , рухани, құндылықтар тұтастығы деп түсіндірген:
-
С. Хантингтон -
К. Ясперс -
Ф. М. Вольтер -
Ш. Л. Монтескье -
Д. Дидро -
О. Тоффлер -
У. Ростоу -
А. Тойнби
16. Өркениетті дамудың белгілі кезеңінде тұрған қоғам деп түсіндірген:
-
С. Хантингтон -
К. Ясперс -
Ф. М. Вольтер -
Ш. Л. Монтескье -
Д. Дидро -
О. Тоффлер -
У. Ростоу -
А. Тойнби
17. Өркениетті қандай да болмасын мәдениеттің соңғы эволюциялық сатысы деп түсіндірген:
-
С. Хантингтон -
К. Ясперс -
Ф. М. Вольтер -
Д. Дидро -
О. Тоффлер -
У. Ростоу -
А. Тойнби -
О. Шпенглер
18. Өркениеттілікті жабайылық пен варварлық кезеңінен айыратын негізгі ерекшелік (-тер):
-
еңбек бөлінісінің пайда болуы -
тас құралдарының темір құралдарымен алмастырылуы -
алғашқы қауымдық құрылыстың қалыптасуы -
материалдық-техникалық дамудың жоғарғы деңгейі -
ру мен тайпалар арасындағы айырмашылықтың пайда болуы -
таптардың пайда болуы -
пиктографиядан иероглифтік жазуға өту -
әлеуметтік қайшылықтар мен алғашқы таптық жанжалдардың пайда болуы
19. «Өркениет» ұғымын анықтауда «бұл тарихи тағдырлары ортақ, құндылықтар жүйесімен әлеуметтік реттік механизмдері біртұтас халықтардың жергілікті этника аралық қауымдастығы» деп түсіндіретін бағыт
-
эволюциялық бағыт -
өркениеттілік бағыт -
революциялық бағыт -
қосалқы бағыт -
негізгі бағыт
20. «Өркениет» ұғымын ғылымға енгізген француз ағартушылары:
-
С. Хантингтон -
К. Ясперс -
Ф. М. Вольтер -
Д. Дидро -
О. Тоффлер -
У. Ростоу -
Ш. Л. Монтескье -
А. Тойнби
§2. Өркениеттердің жіктелуі.
Қазіргі өркениеттердің дамуына ақпараттық технологиялардың әсері.
1.Индустриялды өркениеттің пайда болуының негізі
-
қол еңбегінің ығыстырылуына байланысты -
техникалық прогрестің шектелуінен -
қоғамдық өмірдің ретсіздігінен -
қоғамның меншік қатынасынан -
нарықтық қатыныстың тежелуінен
2. Молекулярлық биология саласында зерттеулер жүргізіп, тұқым қуалау арқылы берілетін, заттардың кодын анықтайтын және оған өзгеріс енгізе алатын гендік инженерияның негізін қалаған бағыт:
-
микроэлектроника -
наноэлектроника -
биотехнология -
информатика -
геометрия
3. Таптық айырмашылықтың жойылуы, орта таптың салмағының артуы, негізгі әлеуметтік жанжал тудыратын «бай-кедей» көзқарасынан «жақсы білім алған, нашар білімді» көзқарасқа ауысуы:
-
индустриалды өркениет -
архаикалық өркениет -
постиндустриалды өркениет -
антикалық өркениет -
дәстүрлі өркениет
4. Сипаты бойынша, тарихи тұңғыш техногендік қоғамдық жүйе:
-
архаикалық өркениет -
антикалық өркениет -
дәстүрлі өркениет -
ақпараттық өркениет -
индустриалды өркениет
5. Өркениет түрлері мен ондағы өндіріс түрлерін сәйкестендіріңіз.
1. Дәстүрлі (аграрлы)
2. Индустриалды
3. Постиндустриалды (ақпараттық)
A. Өндірістік шаруашылық, техникалық еңбек
B. Ақпараттық өндіріс, интеллектуалдық (рухани еңбек)
C. Ауылшаруашылық өндірісі, қол еңбегі
-
1-В, 2-С, 3-А -
1-С, 2-А, 3-В -
1-В, 2-А, 3-С -
1-А, 2-С, 3-В -
1-С, 2-В, 3-А
6.Индустриялды өркениет түріне тән өндіріс түрі
-
Ақпараттық -
Қол еңбегі -
Техникалық еңбек -
Интеллектуалдық -
Ауылшаруашылық
7. Машинаның жаппай қолданысқа еніп, өндірісте қол еңбегін ығыстыруына байланысты пайда болған қоғамдық жүйе:
-
индустриалды өркениет -
архаикалық өркениет -
антикалық өркениет -
дәстүрлі өркениет -
ақпараттық өркениет
8. Постиндустриалды өркениетке өту басталды:
-
XX ғ. 50-жж. ортасында -
XX ғ. 60-жж. ортасында -
XX ғ. 80-жж. ортасында -
XX ғ. 70-жж. ортасында -
XX ғ. 90-жж. ортасында
9. Әртүрлі тақырыптар бойынша пікірталас ұйымдастырылатын арнаулы сайттар:
-
форумдар -
кластар -
кеңестер -
сенаттар -
факультативтер
10. Өркениет түрлері мен ондағы меншіктің жетекші түрлерін сәйкестендіріңіз.
1. Дәстүрлі (аграрлы)
2. Индустриалды
3. Постиндустриалды (ақпараттық)
A. Интеллектуалдық өнімге
B. Жерге
C. Өндіріске
-
1-В, 2-С, 3-А -
1-С, 2-А, 3-В -
1-В, 2-А, 3-С -
1-А, 2-С, 3-В -
1-С, 2-В, 3-А
11. Миллиондаған компьютерді біртұтас жаһандық ақпарат жүйесіне біріктіретін дүниежүзілік компьютерлік жүйе:
-
интернет -
ғаламшар -
интеграция -
нейтрон -
позитрон
12. Постиндустриалды қоғамның жоғарғы сатысы:
-
ақпараттық қоғам -
индустриалды өркениет -
архаикалық өркениет -
антикалық өркениет -
дәстүрлі өркениет
13. Ғылыми- техникалық төңкеріс нәтижелерінің жалғасы және қазіргі замандағы ғаламдық мәселелерді шешудің процесіндегі индустриалды қоғамнан кейінгі қоғамдық дамудың кезеңі
-
постиндустриалды өркениет -
индустриалды өркениет -
архаикалық өркениет -
антикалық өркениет -
дәстүрлі өркениет
14. Ақпаратты қоғамда басты құндылық:
-
уақыт -
жер -
тауар -
қару-жарақ -
баспана
15. Көшпелілердің ерекшеліктері мен өзіндік өмір салты туралы негізді пікір айтып кеткен КСРО ғалымы:
-
Ш.Шөкин -
Қ.Сәтбаев -
Ә.Марғұлан -
Қ.Жұмалиев -
А.Жұбанов
16. Өндірістік төңкерістер әсерімен саяси өмірде болған маңызды бетбұрыстар:
-
демократия, парламентаризм, азаматтық қоғам қалыптаса бастады -
«Шығыс деспотиясы» Батыс Еуропа елдеріне де тарады -
Аграрлық шаруашылық қалыптасты -
Монотеистік діндер кең қанат жайды -
аристократия мен центуриат қалыптасты
17. Постиндустриалды өркениеттің ерекшелігі:
-
ақпараттың, білімнің, өзін-өзі дамыту рөлінің бірден артуы -
әлеуметтік негіз– қоғам мен отбасы -
басқару формасы–деспоттық -
құқық пен заңға қарағанда, билік–үлкен құндылық -
өндіріс технологияларының құлдырауы
18. Социалистік идеяны белсенді дамытушылар француз философтары
-
А. Сен-Симон -
В.де Сика -
П. Джерми -
Л. Висконти -
Ш. Фурье -
Дж. Де Сантес -
Р. Росселини -
Э.Эррио
19. XX ғ. ортасында көшпелілердің өміріне арналған еңбектерді жарыққа шығарған қазақстандық тарихшы (-лар):
-
А.Кастанье -
Г.Потанин -
А.Затаевич -
С.Зиманов -
А.Жұбанов -
В.Шахматов -
Ж.Жабаев -
С.Толыбеков
20. Аграрлық өркениеттің ерекшеліктері:
-
табиғи-климаттық жағдайларға тәуелділік -
техникалық прогрестің шектеулігі -
өз қажеттілігі үшін ғана өнім өндірудің басым болуы -
өмір сүру ұзақтығының артып, денсаулыққа мән беріледі -
ірі буржуазия қалыптасып, орта буржуазия әлсірейді -
ғылым мен техника дамып, еңбек өнімділігі артады -
жұмысшылар наразылыққа шығу құқығына ие болады
22. Постиндустриалды өркениеттің ерекшелігі (-тері):
-
адам саясаттан алшақ, саясат–азғантай ақсүйектер тобының ісі -
мемлекеттің жеке адам мүддесімен санаспауы -
бүкіл әлемдік біртұтас көп арналы ақпараттық жүйенің қалыптасуы -
әлеуметтік негіз– қоғам мен отбасы -
басқару формасы–деспоттық -
өндірістің, қызмет көрсетудің, білімнің индивидуализациялануы -
құқық пен заңға қарағанда, билік–үлкен құндылық -
қалдықсыз, экологиялық «жасыл технологияға» көшу
23. Аграрлық өркениеттің ерекшеліктері:
-
адам саясаттан алшақ, саясат–азғантай ақсүйектер тобының ісі -
мемлекеттің жеке адам мүддесімен санаспауы -
дәстүр мен салттың ықпалымен қоғамдық қатынастарды реттеу -
бүкіл әлемдік біртұтас көп арналы ақпараттық жүйенің қалыптасуы -
өндірістің, қызмет көрсетудің, білімнің индивидуализациялануы -
қалдықсыз, экологиялық «жасыл технологияға» көшу -
ғылыми-техникалық прогрестің адам өмірінің барлық салаларына әсер етуі -
қол еңбегінің машинам өндірісімен алмастырылуы