Файл: Тойшыбаева лаззат атымтаевна.doc

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 18.10.2024

Просмотров: 9

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы

«Биология» пәнінен 2-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары

1. а) Адам ағзасының ішкі ортасының көлемін көрсетіңіз

А) Қан-3литр, Лимфа-1 литр, Ұлпа 14-16 литр

Б) Қан-4литр, Лимфа-1-2 литр, Ұлпа 14-17 литр

В) Қан-5литр, Лимфа-1-3 литр, Ұлпа 14-20 литр

Г) Қан-6литр, Лимфа-1-4 литр, Ұлпа 14-22 литр

Д) Қан-7литр, Лимфа-1-5 литр, Ұлпа 14-23 литр [1]

б)Ағзаның ішкі ортасының қызметтерін анықтаңыз

Ағза ішкі ортасы

Қызметтері

  1. Қан

  2. Лимфа

  3. Ұлпа сұйықтығы

А) Қажетсіз заттардызәршығару жүйесіне жеткізеді

В) Құрылыс материалын ұлпаларға тасымалдайды

С) Денені жұқпалы аурулардан қорғайды

D) Қан сарысуынан түзілетін мөлдір сұйықтық

E) Қылтамырлар мен жасушалардың арасындағы байланыс не арқылы жүзеге асады

F) лимфоциттердің қайта айналымына, біріншілік және екіншілік иммундық жауаптардың дамуына қатысады.

[3]

1

2

3










  1. Сызбаға назар аударыңыз






3

https://yandex.kz/images/search?pos=6&img_url=https%3A%2F%2Fds02.infourok.ru%2Fuploads%2Fex%2F1213%2F00057cca-dd094b11%2Fimg8.jpg&text=%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D1%86%D0%B8%D1%82%D1%82%D0%B5%D1%80&rpt=simage

Қан жасушаларын анықтап қызметтерін сипаттаңыз

1-

2-

3-
[1]

  1. Суретке назар аударыңыз


а) Суретте қан жасушалары берілген. Қан жасушаларының айырмашылығын анықтаңыз




https://yandex.kz/images/search?pos=100&p=3&img_url=https%3A%2F%2Fcf.ppt-online.org%2Ffiles%2Fslide%2Fc%2FceLrqTJYCPAKgHz91yW0dfohx7viUGONl8SI6m%2Fslide-1.jpg&text=%D2%9B%D0%B0%D0%BD%20%D0%B6%D0%B0%D1%81%D1%83%D1%88%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B&rpt=simage
___________________________________________________________________

[1]

  1. Лейкоциттердің түрлі типтерінің қызметін көрсетіңіз

Лейкоциттердің түрлері

қызметі

Базофильдер




Эозинофиль




Нейтрофилдер




[3]

  1. Т және В лимфоциттердің қызметін салыстырыңдар.

Лимфоциттер

Қызметі

Т- лимфоцит




В-лимфоцит




[2]

  1. Саңырауқұлақтар, қарапайымдар, бактериялар және вирустар арқылы берілетін аурулардың алдын алу жолдарын ұсыныңыз.

  1. қолды сабынмен жуу

  2. вакцинация

  3. ауру адаммен қарым қатынасты шектеу

  4. ауру адамға маска кигізу

  5. Қолды шаю

[1]

7. Адамның қорғаныштық қасиеті мен иммунитет түрінің сәйкестігін көрсетіңіз

Иммунитеттің түрі

Қорғаныштық қасиеттері

а) белсенді жасанды

ә)табиғи туа біткен

б) енжар жасанды

в) жүре пайда болған табиғи

1. Ауру жеңіл түрде өтеді

2. Организмде сақталмайды

3. Жұқпалы аурумен ауырғаннан кейін пайда болады

4. Вакциналар ендірілгенде пайда болады

5. Организмде емдік сарысу ендірілгенде пайда болады

6. Организмге ата-анадан тұқым қуалау арқылы беріледі





а

ә

б

в













[4]
8.а)Қан тобындағы дұрыс үйлесімдікті табыңыз

Қан тобы

донор

рецепиент

I







II







III







IV








[2]
б) Резус-фактор-_________________________________________________________________

[1]

  1. Жануарлардың қанайналым жүйесін көрсетіңіз

Жануарлар өкілдері

Жүрегінің құрылысы

Қанайналым жүйесінің типі

Шұбалшаң







Ұлу







Балықтар







Қосмекенділер







Жорғалаушылар







Құстар







Сүтқоректілер







[2]
10. Суретте артерия және вена қантамырлары берілген. Вена және артерия қантамырының қабырғаларына сипаттама беріңіз______________________________________________________________________


https://yandex.kz/images/search?pos=146&p=4&img_url=https%3A%2F%2Fpresent5.com%2Fpresentation%2F406053591_444052358%2Fimage-5.jpg&text=%D2%9B%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D2%A3%20%D2%9B%D0%B0%D0%B1%D1%8B%D1%80%D2%93%D0%B0%D1%81%D1%8B%20%D1%82%D2%AF%D0%B7%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D1%96&rpt=simage
Артерия____________________________________________________________

Вена_______________________________________________________________

[2]

  1. Дене жаттығуларының жүрек жұмысына әсерін сипаттаңыз ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

[1]

  1. Тыныс алу қозғалыстарын қандай бұлшықеттер қамтамасыз ететінін сипаттаңыз_______________________________________________________


[1]


  1. Сызбаға назар аударыңыз Өкпедегi және ұлпадағы газ алмасу механизмін сипаттаңыз __________________________________________________________________________________________________________________________________






https://yandex.kz/images/search?pos=10&img_url=https%3A%2F%2Fds04.infourok.ru%2Fuploads%2Fex%2F0e0a%2F000096c1-ff5b9a17%2Fhello_html_382c49d1.jpg&text=%D3%A9%D0%BA%D0%BF%D0%B5%20%D0%BC%D0%B5%D0%BD%20%D2%B1%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B%20%20%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%83%20%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96&rpt=simage
[1]


  1. Өкпенің тіршілік сыйымдылығын сипаттаңыз

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



  1. Спортшы қалыпты жағдайда 500см3 ауа жұтады. Спортшының жүзу кезіндегі тыныс алып, тыныс шығарғанда 600см3 ауа жұтады. 1 минутта адам 18 рет тыныс алады. Спортшының 1 минуттағы тыныс алу сыйымдылығын есептеңіз

______________________________________________________________________

[1]


Сұрақ

Жауап

Балл

Қосымша

ақпарат

1

а)В

б)1-А, С;

2- В, F;

3- D, Е

1
3




2

Эритроциттер- оттегіні тасымалдауға қатысады

Лейкоциттер- қорғаныштыққызмет атқарады

Тромбоциттер-қанның ұю және қан кетуді тоқтату

3




3

(а) Бақада- ядро бар, адамда- ядро жоқ

1




4

Базофильдер-гепарин бөліп шығарады, олар гепариноциттер деп аталады..

Эозинофиль — гистаминді ыдырататын гистаминаза ферментін бөліп шығарады және құрамында гистамині көп өлі базофиль түйіршіктерін қармап алып корытады

Нейтрофильдер организмді микробтар мен улы заттардың залалды әсерлерінен қорғайды.


3

Кез-келген дұрыс жауап қабылданады

5

Т лимфоцит-жанама иммунитетті қамтамасыз ететін белсенді лимфоциттердің қалыптасуын іске асырады

В лимфоцит-гуморальдық иммунитетті қамтамасыз ететін антиденелердің түзілуіне қатысады

2




6


С) ауру адаммен қарым қатынасты шектеу


1





7

б) а-4,5; ә-6; б-2; в-1,3


4




8

Қан тобы

донор

рецепиент

I

I,II,III,IV

I

II

II,IV

I,II

III

III,IV

I,III

IV

IV

I,II,III,IV



б) Резус-фактор — ерекше нәруыздық зат

2
1




9



Жануарлар өкілдері

Жүрегінің құрылысы

Қанайналым жүйесінің типі

Шұбалшаң

жүрекшелер

қанайналым жүйесі тұйық

Ұлу

жүрек қарыншасы

қанайналым жүйесі ашық

Балықтар

2 бөлімді

2 шеңберлі

Қосмекенділер

3 бөлімді

2 шеңберлі

Жорғалаушылар

3 бөлімді жартылай жарғақты

2 шеңберлі

Құстар

4 бөлімді

2 шеңберлі

Сүтқоректілер

4 бөлімді

2 шеңберлі




2






10



Артерияның қабырғасы тығыз, иілгіш және серпім ді келеді. Артерияның берік әрі созылғыш қабырғасы бұл қысымға шыдамды келеді және созылады.

Веналардың қабырғасы артериялар қабырғасынан жұқа, сондайақ бұлшықет, созылғыш талшықтары аз. Вена қабырғасының ішкі қабаты қан ағысының бағыты бойынша

орналасқан қалта тәрізді қақпақшалар түзеді, бұл қанның кері кетпей жүрекке қарай ағуына себепші болады

2

Кез-келген дұрыс жауап қабылданады

11

Тыныштық жағдайда жүрек минутына 70—75 рет жиырылады. Физикалық жүктеме кезінде жүрек минутына 120—140—160—180 рет жиырылуы мүмкін, яғни жылдам жиырылу барысында жүрек шынығады.

1




12

қабырға аралық бұл шықет пен көкет

1





13

Оттекке қаныққан артериялық қанқанайналымның үлкен шеңберімен организмнің барлық ұлпаларына тасымалданады.


1




14

Өкпенің тіршілік сыйымдылығы —> тыныстық сыйымдылық (500 мл) + тыныс алудың қосымша сыйымдылығы (1500 мл)+ тыныс шығарудың қосымша сыйымдылығы (1500 мл). ӨТС=500 мл+1500 мл+1500 мл=3500 мл


1




15

600см3х18=10800см3

1




Жалпы балл

30






«Биология»

8-сынып

3-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ

3-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу

Ұзақтығы-40

Балл саны-30
Тапсырма түрлері:

ДЖТ- дұрыс жауапты таңдауды қажет ететін тапсырмалар.

ТЖ- толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.

ҚЖ- қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар.

Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: дұрыс жауабын таңдауды қажет ететін сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.

Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап береді.

Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және шығармашылық дағдыларын көрсетеді.

Нұсқа: 15 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын сұрақтар.

Қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар берілген. Тапсырмаларда суреттер, кестелер, сызбанұсқалар ұсынылған.


3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы


Бөлім

Тексерілетін мақсат

Ойлау дағдыларының деңгейі

Тапсырма саны*

Тапсырма №*

Тапсырма түрі*

Орындау уақыты, мин*

Балл*

Бөлім бойынша балл

Бөліп шығару


8.1.5.1 адамның зәр шығару жүйесі мүшелерінің құрылысы мен қызметін сипаттау

Білу және түсіну


3


1


ДЖТ


1


1

5

8.1.5.2 бүйректің құрылымдық бөліктерін танып білу

Білу және түсіну

2

ҚЖ

1

1

8.1.5.3 терінің құрылысы мен оның бөліп шығарудағы маңызын сипаттау

Қолдану



3


ҚЖ


1


2

8.1.5.4 тері ауруларының алдын алу шараларын түсіндіру

Қолдану

ТЖ

3

1

Қозғалыс. Биофизика.

8.1.6.1 тірек – қимыл жүйесінің қызметтерін сипаттау

Білу және түсіну


7

4

ДЖТ

1

1


13

8.1.6.2 сүйектің химиялық құрамын, макро және микроскопиялық құрылысын зерттеу


Қолдану


5


ТЖ


3


1

ҚЖ

1

2

8.1.6.3 сүйектердің байланыс түрлерін салыстыру



Қолдану


6

ҚЖ

1

3

8.1.6.4 буынның әр түрлі типтерінің құрылысы және олардың қызметтерінің арасында байланыс орнату


ДТЖ


1


1

8.1.6.5 бұлшық ет ұлпасының құрылысын, қызметін және олардың түрлерін сипаттау



Қолдану

Білу және түсіну




7

ҚЖ

1

1

8.1.6.6. адам бұлшық еттерінің құрылысы мен бұлшықет топтарын оқып тану.

ҚЖ

1

1

8.1.6.7 гиподинамия салдарын атау


Білу және түсіну


8

ДТЖ

1

1

8.1.6.8 сымбаттың бұзылуы және жалпақ жалпақтабандылықтың пайда болу себептерін анықтау

Білу және түсіну


9

ТЖ

3

1

8.4.4.1 Тік жүруге байланысты адам қозғалуының биомеханикалық ерекшеліктерін зерттеу

Жоғары деңгей дағдылары

10

ТЖ

3

1

Координация және реттелу

8.1.7.1 көруді қабылдаудың ерекшеліктерін зерттеу және көру гигиенасы ережесін сипаттау

Қолдану



5

11

ТЖ

3

1



12

8.1.7.2 дыбысты қабылдау ерекшеліктерін зерттеу және есту гигиенасының ережелерін сипаттау

Қолдану

ТЖ

3

1

8.1.7.3 көру және есту рецепторларының құрылымы мен қызметтерін сәйкестендіру

Қолдану

ҚЖ

1

2

8.1.7.4 эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасқан жерлерін анықтау

Білу және түсіну



12



ҚЖ

1

3

8.1.7.5 бездердің негізгі қызметтерін түсіндіру

Қолдану

ТЖ

3

1

8.1.7.6 эндокриндік бездер қызметінің бұзылуынан туындаған ауруларды атау

Білу және түсіну

13

ҚЖ

1

2

8.1.7.7 терінің сезімталдығын зерттеу

Жоғары деңгей дағдылары

14

ТЖ

3

1

8.1.7.8 жылықанды жануарлардың дене температураны сақтаудағы терінің ролін сипаттау


Қолдану



15

ТЖ

3

1

Барлығы







15

15




40

30

30

Ескерту: * -өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер