ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 02.02.2024
Просмотров: 50
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
(5)-ті (6) – ға мүшелеп бөлсек: c = (7) – соңғы қажетті формула.
Сан мәндерін қойсақ: с ≈ 230 Яғни, есеп жауабы: с ≈ 230
№4есеп. 8- сыныптың №4 есебі.
10 сынып, №1 есеп.
Берілгені: U1=Uлента - тұрақты ; U2=Uжүк = 5м/с ; t = 4c өткенде U2 → U1 ; μ = 0,2
Т/к: 1) U1- ? 2) Sжүк/жер - ? 3) Sжүк/лента - ?
Талдау: Есептің шығарылу идеясы – есеп қозғалыс салыстырмалылығына берілгендіктен, қозғалысы қарастырылатын дене үшін санақ жүйелерін дұрыс таңдап ала білуге және динамика заңдарын [(1)-теңдеу] тиімді пайдалана білуге негізделген.
Жүктің алғашқы қозғалыс бағытын оң бағыт деп алсақ, оның лентаға қатысты үдеуі үйкеліс күші әсерінен туындайтындықтан:
a = - μ g (1), және (2) (3)
Ал Sжүк/жер - жерге қатысты орташа жылдамдық бойынша анықталады, яғни:
Sжүк/жер= (4)
Ал, Sжүк/лента - ны анықтау үшін жүк қозғалысын лентаға қатысты жүйеде қарастырсақ және лента тыныштықта деп алсақ, жүктің лентаға қатысты алғашқы жылдамдығы:
(5) - бойынша анықталар еді және лентаға қатысты соңғы жылдамдығы ноль, онда:
Sжүк/лента = = (6)
-
– ден: а = - 2 м/с2 ; онда (3), (4), (5) және (6) – бойынша сан мәндерін қойсақ:
U1 = - 3 м/с, Sжүк/жер= 4м , (5) - тен м/с болғандықтан: Sжүк/лента = 16 м.
Яғни, есеп жауаптары: U1 = - 3 м/с ; Sжүк/жер= 4м ; Sжүк/лента = 16 м.
№2 есеп. (9-сыныптың №2 есебі)
№3 есеп.
Берілгені: V=120 ; t1=15 °C ; T1=288°K ; t2=25 °C ; T2=298°K ; p=750мм.рт.ст=9,98·104Па; μ = 29·10-3
Т/к: ΔN - ?
Талдау: Есептің шығарылу идеясы – процесс изобаралық және шығып кеткен ауа молекулалары санын немесе ауа массасын идеал газ күйі теңдеуін - берілген бөлме көлемі үшін екі рет жазып анықтауға негізделген. Егер m
o – жеке молекула массасы, Δm -шығып кеткен ауа массасы десек:
ΔN = (1) Мұндағы: m1 және m2 Т1 және Т2 температуралардағы бөлме ішіндегі ауа массалары. Онда, V-көлемде екі жағдай үшін тұрақты болғандықтан:
(2) (3) Бұдан, шығып кеткен ауа массасы: (4)
(4)-ті (1)-ге қойсақ: (5) – соңғы қажетті формуланы аламыз.
Сан мәндерін қойсақ:
ΔN ≈ 1026молекула. Есеп жауабы: ΔN ≈ 1026молекула.
№4 есеп.
Берілгені: ν1= 30кГц ; d2 =1,44d1 ; L1 = L2 = L
Т/к: ν2 = ?
Талдау: (1) (2)
(3) → (2) (4) қажетті
соңғы формуланы аламыз.
Сан мәнін қойсақ: ν2 = 36кГц. Яғни, есеп жауабы: ν2 = 36кГц.
11сынып. №1 есеп. (9-сыныптың №2 есебі)
№2 есеп.
Берілгені: C1-белгісіз ; U1=80В ; C2=60.10-6 Ф; U2=16В ; U3= Uж =20В ; a) біртекті ; б) әртекті астарлар.
Т/к: a) C1 - ? б) C2 - ?
Талдау: Есептің шығарылу идеясы – электр зарядының сақталу заңын және конденсаторларды параллель қосу теңдеуін пайдалануға негізделген. Электр зарядының сақталу заңын жалпы түрде жазсақ: qж = q3 = q1 ± q2 (1)
Конденсаторлар параллель қосылады, онда:
С3 = Cж = C1 + C2 (2); және: q1=C1 U1 ; q2=C2 U2 ; q3=C3 U3 (3)-теңдеулерді аламыз.
-
Біртекті астарлармен қосылғанда (1) -ден: q3 = q = q1 + q2 (4)
(C1+C2)U3=C1 U1 +C2 U2 , бұдан: C1= (5)
б) Әртекті астарлармен қосылғанда және q1 > q2 десек, (1)-ден: q3 = q = q1 - q2 (6)
(C1+C2)U3=C1 U1 - C2 U2 , бұдан: C
1= (7)
Сан мәндерін қойсақ, есеп жауаптары: а) C1= 4.10-6Ф = 4мкФ
б) C1= 36.10-6 Ф= 36мкФ
№3 есеп.
Берілгені: L=1м ; =5м/с ; α = 90o ; U=2.10-2B
Т/к: В - ?
Талдау: Есептің шығарылу идеясы - R өте аз шама десек, индукцияланатын ЭҚК шамасы U - кернеуге тең деп алуға болады.
Онда: U=L B sin α (1), ал sin90o=0 , бұдан: (2) – қажетті формуланы аламыз.
Сан мәндерін қойсақ, есеп жауабы: В = 4мТл.
№4 есеп.
Берілгені: C1=56.10-12Ф ; C2=667.10-12 Ф ; λ1=40м ; λ2= 2600м ; с = 3.108м/с.
Т/к: L1-? L2-?
Талдау: c = λ ν = λ/T, бұдан: T= λ/c (1) (2) → (1) λ/c= , бұдан:
(3) – соңғы қажетті формуланы аламыз.
(3)-теңдеу бойынша сан мәндерін қойсақ, индуктивтіліктің төрт мәнін аламыз, бізге оның екеуі жеткілікті. Оны анықтау үшін:
(3)-тен: (4)-теңдеуді пайдаланамыз. Онда (4)-теңдеуден толқын ұзындықтарының шеткі мәндерін қанағаттандыратын төмендегі теңдеулерді алуға болады.
(5) және (6) Бұдан бізге қажетті соңғы теңдеулер: (7) және (8)
Сан мәндерін қойсақ, есеп жауаптары: L1 = 59,5Гн және L2=325Гн
Қосымша 2:
2010 жылғы ПРЕЗИДЕНТТІК ОЛИМПИАДАНЫҢ
аймақтық кезең тапсырмаларын талдау.
Теориялық сайыс.
Есеп 1. Төбесінің ажырау бұрышы α= π/6 және табанының радиусы R= 5см дөңгелек конус горизонталь жазықтық бойымен сырғанаусыз бірқалыпты дөңгелейді /1 сурет/. Конустың төбесі, конус табанының центрі болып келетін С нүктесімен бір деңгейде орналасқан О нүктесінде шарнирлі бекітілген. С нүктесінің жылдамдығы ???? = 10 см/с. Конустың бұрыштық жылдамдығының және бұрыштық үдеуінің модульдерін табыңыз.
α
1 сурет
Берілгені: α=300 R=5∙102 м ????c =0,1 м/с | Талдау: ???? ????1 ℓ ‘ B R ????2 O α ℓ C R O’ Суретте: 1 - Конустың өз осінен (OC) айнала қозғалысының бұрыштық жылдамдығы 1=2π ν =2π /T= =(???? = ????c)= ????c/R (1) 2-Конустың OC осін қоса O’O вертикаль осьті айнала қозғалысының бұрыштық жылдамдығы және 2=???? /ℓ (2) суреттен, векторлық шамалар = 1+ 2 => |
-? ℰ -? |
| |
| |
Бұрыштық үдеу:
яғни бұрыштық жылдамдық өзгерісі арқылы анықталады, ал ????- шамасы тұрақты, бірақ бағыты үнемі өзгереді, себебі O’O осін айнала қозғалады. Оның басы О нүктесі қозғалмайды, онда бұрыштық үдеу ℰ оның соңы В нүктесінің орын ауыстыру жылдамдығына тең болады. Ал В нүктесі O’O осін айналудың Т
2 периоды ішінде R радиусымен ????1-ге тең дөңгелек сызады.
Онда
Және суреттен: болғандықтан:
Шешуі:
Есеп жауаптары: және
Есеп 2. t= 270C температурада, p1=5∙105 Па қысымда орналасқан массасы m= 2кг газды изотермиялық түрде сығу кезінде қысымы 3 есе артады. Сығу жұмысы A= 1,4∙103 кДж. Қандай газ екенін және бастапқы көлемін анықта.
Берілгені: T=3000K p1=5∙105 Па m=2кг T=const p2=3p1 A=1,4∙103кДж | Талдау: Изотермиялық сығылуда істелетін жұмыс: |
V-? |
Шешуі:
Есеп жауаптары:
Есеп 3. Радиустары бірдей r болатын екі метал шарик, меншікті кедергісі ρ біртекті әлсіз өткізгіш ортада орналасқан. Шариктер арақашықтығы r- дан әлдеқайда үлкен болған жағдайда, олардың арасындағы ортаның R кедергісін анықтаныз.
Берілгені: r1=r2=r ρ- ортаның менш. кедергісі l»r l- шариктер ара қашықтығы | Т алдау: 1) S=πr2 (1) |
Rx= Rорта кедергісі-? |
2) Екі өткізгіш металл шарларға бірінші жағдайда қандай да бір U потенциалдар айырмасы түсірілген және арадағы кеңістік ештеңемен толтырылмаған деп елестетсек және оны есепте берілген жағдаймен, яғни, өткізгіштер арасы өткізгіш ортамен толтырылған, оған да U потенциалдар айырмасы түсірілген жағдаймен салыстырсақ. Бірінші жағдайда электростатикалық өрісті, 2-ші жағдайда электр өрісін сипаттайтын