Файл: 1 дріс. Метрология лшеулер бірлігін амтамасыз етуді Мемлекеттік жйесіні ылыми негізі (МЖ).docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.02.2024
Просмотров: 82
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Е.3 кесте – Айнымалы токтарды өлшеу құралдары
| Айнымалы токтарды өлшеу үшін пайдаланатын аспаптар | Өлшеулердің жоғарғы шегі, А | Жиілік диапазоны, Гц | Ең кіші қателік, % | ||
| ең кішісі | ең үлкені | ||||
| тура қосылу | токты өлшеу транформаторы бар | ||||
| Цифрлық | 2·10-5 | 10 | - | 45-2·104 | 0,4 |
| Электрондық анлогтық | 10-5 | 1 | - | 10-107 | 0,5 |
| Термоэлектрлік | 5·10-3 | 50 | 102 | 1-108 | 1,0 |
| Электромагниттік | 1,5·10-3 | 3·102 | 2·105 | 45-3·103 | 0,5 |
| Түзеткіш | 2,5·10-5 | 2·102 | 104 | 30-2·104 | 1,5 |
| Электродинами- калық | 5·10-3 | 2·102 | 6·103 | 45-4·103 | 0,1 |
Е қосымшасының жалғасы
Е.4 кесте – Айнымалы кернеулерді өлшеу құралдары
| Айнымалы кернеулерді өлшеу үшін пайдаланатын аспаптар | Өлшеулердің жоғарғы шегі, В | Жиілік диапазоны, Гц | Ең кіші қателік, % | |||
| ең кішісі | ең үлкені | |||||
| тура қосылу | сыртқы қосымша кедергісі бар | кернеуді өлшеу транформаторы бар | ||||
| Цифрлық | 0,01 | 103 | - | - | 4-105 | 0,15 |
| Электрондық анлогтық | 3·10-6 | 3·102 | - | - | 10-109 | 0,5 |
| Электромагниттік | 0,5 | 6·102 | 7,5·102 | 6·105 | 45-104 | 0,5 |
| Түзеткіш | 0,5 | 1,2·103 | - | 3·104 | 30-2·104 | 0,5 |
| Электростати- калық | 30 | 7,5·104 | - | - | 20-1,4·107 | 0,5 |
| Электродинами- калық | 7,5 | 6·102 | - | 3·104 | 45-2·103 | 0,1 |
Ж қосымшасы
Ж.1 кесте – Қуат, энергия және электр мөлшерін өлшеу құралдар метрологиялық мінездемелері
| Өлшенетін шама | Бірлігі | Өлшеу диапазоны | Ең кіші қателік, % |
| Қуат: тұракты токтың бірфазалы айнымалы токтың үшфазалы айнымалы токтың үшфазалы токтың реактив Энергия тұракты токтың бірфазалы айнымалы токтың үшфазалы токтың (үшсымды тізбектің) үшфазалы токтың (төртсымды тізбектің) үшфазалы токтың реактив Электр мөлшері | Вт В·А В·А вар кВт·ч кВт·ч кВт·ч кВт·ч квар·ч Кл | 0,9-2,4·105 2·10-7-8·109 40-3,5·1010 40-8·105 Iном=5÷1000 А Uном=6÷3000 В Iном=1÷1000 А Uном=110÷380 В Iном=1÷50 А Uном=110÷380 В Iном=1÷50 А Uном=110÷380 В Iном=1÷50 А Uном=110÷380 В 5·10-3-4·1010 | ±0,02 ±0,1 ±0,1 ±0,5 ±1,0 ±2,0 ±0,5 ±1,0 ±1,5 ±0,5 |
Ж.2 кесте – Жиілік, ұзақтылық, фазалық ығысу бұрышы және қуат коэффициентін өлшеу құралдар метрологиялық мінездемелері
| Өлшенетін шама | Бірлігі | Өлшеу диапазоны | Ең кіші қателік, % |
| Жиілік Электр импультердің ұзақтылығы Бірфазалы тізбектің фазалық ығысу бұрышы Қаут коэффициенті: өнеркәсіп жиілік тізбектерінде жоғары жиілік тізбектерінде (500 Гц-ке дейін) | Гц с …º - - | 10-2-2·1010 10-9-105 0-360 -1-0-1 -1-0-1 | ±10-7 ±10-7 ±0,1 ±0,5 ±1,5 |
К косымшасы
Фазалық ығысу
К.1 сурет – Жиілік өлшеу үшін қолданатын Лиссажу фигуралары
К.2 сурет – Фазалық ығысу өлшеу үшін қолданатын Лиссажу фигуралары
Әдебиеттер тізімі
1. Аубакиров Г.О. Казахско-русский словарь терминов по метрологии, стандартизации и управлению качеством. – Алматы, 1993.- 104 с.
2. Аубакиров Г.О. Практикум по метрологии, стандартизации и управлению качеством: Учебное пособие для вузов. – Алма-Ата, 1992.
3. Иванова Г.М., Кузнецова Н.Д., Чистяков В.С. Теплотехнические измерения и приборы. – М.: Энергоиздат, 1984. - 232 с.
4. Классен К.Б. Основы измерений. Электронные методы и приборы в измерительной технике. - М.: Постмаркет, 2000.
5. Крылова Г.Д. Основы стандартизации, сертификации, метрологии: Учебник для вузов. – 2-ое изд., перераб. и доп. – М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2001.
6. Метрология, стандартизация, сертификация и электроизмерительная техника. Учебное пособие/ К.К. Ким, Г.Н. Анисимов, В.Ю. Барбарович, Б.Я. Литвинов. – СПб.: Питер, 2006. – 368 с.
7. Никифоров А.Д., Бакиев Т.А. Метрология, стандартизация и сертификация: Учебное пособие: - М.: Высшая школа, 2002. – 424 с.
8. Новицкий П.В., Заграф И.А. Оценка погрешностей результатов измерений. – Л.: Энергоатомиздат, 1991.
9. Основы метрологии и электрические измерения: Учебник для вузов. –Под ред. Е.М.Душина. – Л.: Энергоатомиздат, 1987.
10. Преображенский В.П. Теплотехнические измерения и приборы.- М.: Энергия, 1978.
11. Сергеев А.Г., Крохин В.В. Метрология: Учебник для вузов. – М.: Логос, 2001. – 408 с.
12. Спектор С.А. Электрические измерения физических величин: Методы измерений: Учебное пособие для вузов. - Л.: Энергоатомиздат. Ленингр. отд-ние, 1987. – 320 с.
13. Тартаковский Д.Ф., Ястребов А.С. Метрология, стандартизация и технические средства измерений. – М.: Высшая школа, 2001.
14. Айтжанов Н.М., Джумагалиев Б.С.,Хан С.Г. Метрология, өлшеу және техникалық реттеу. Оқу құралы. – Алматы: АЭжБУ, 2010.
15. Айтжанов Н.М.,Хан С.Г. Метрология және өлшеу. Есептеу-сызба жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нұсқау (5В070200 – Автоматтандыру және басқару мамандығының студентері үшін)- Алматы: АЭжБУ, 2011.
16. Хан С.Г. Метрология и измерения. Методические указания к выполнению лабораторных работ (для студентов специальности 5В070200 – Автоматизация и управление). – Алматы: АУЭС, 2010.