Файл: Химия пні бойынша тосана арналан жиынты баалау спецификациясы 9 сынып.docx

іі) Төмендегі сурет бойынша алканды алкеннен қалай ажыратуға болады? Жауабыңызды түсіндіріңіз.

[1]
ііі) Кез келген алкен мен алкиннің бром суымен әрекеттесу реакция теңдеулерін жазыңыз.

[2]

[Барлығы 4]

Алкендердің құрамында қос байланыс болғандықтан, полимерлену реакцияларына оңай түседі. Пропеннің полимерлену реакциясын жазыңыз және қолданылуына мысал келтіріңіз.

Реакция теңдеуі:

Қолданылуы:

[2]

Елімізде биоотын өндірісі қарқынды дамып келеді. Биоотын – биологиялық қалдықтарды қайта өңдеу арқылы биологиялық шикізаттан алынған отын. Биоэтанол – биоотынға жатады.

Төмендегі суретке қарап биоотынның артықшылықтары мен кемшіліктерін сипаттаңыз? Биоэтанодың алу жолын реакция теңдеуі арқылы көрсетіңіз.

[3]

Этанолды зертханада гидратация әдісі арқылы алады. Реакция теңдеуін жазыңыз.

[1]

Этанолдың қолданылуына мысал келтіріңіз.

[1]

[Барлығы 2]

Нәруыз адам ағзасына аса қажет қоректік зат. Нәруыздың қызметі қандай?

[1]

Нәруызға

бай тағам түрлеріне үш мысал келтіріңіз.

[1]

[Барлығы 2]

Балл қою кестесі

№	Жауап	Балл	Қосымша ақпарат
1	C	1
2	В	1
3		4
4	Әр изомерген 1 балл	3
5	Мольдік қатынастардың есептегені үшін – 1 балл Көміртек 80/12.01= 6.66 Сутек 20/1.01 = 19.80 1: 3 Молекулалық формула үшін – 1 балл ^М(СН3⁾⁼^{15 г/моль} ⁿ⁼^{30/15 = 2 формуласы:}^С2^Н6	2
5	^2С2^Н6 ⁺⁷^О2 ^→^4СО2⁺^6Н2^О	1
6	Этен, этин – 1 балл Алкен бром суын немесе калий перманганатын түссіздендіреді, ал алкан өзгеріске ұшырамайды. – 1 балл Әр дұрыс мысалға реакцияға – 1 балдан	4	Кез келген алкен мен алкиннің формуласын жазуға болады

7	Пластмасса, парфюм, ыдыс жасауды	2
8	^C6^H12^O6 ^{→ 2 C}2^H5^OH⁺^{2 CO}	1
8	Артықшылықтары: Қоршаған ортаға аз көміртек бөледі, жану өнімі ^СО2 ^және^су.^{Сарқылмайды. – 1 балл} Кемшіліктері: Алу үшін көп энергия қажет, жылу беруі төмен– 1 балл	2
9	^С2^Н2 ⁺^Н2^О^→^С2^Н5^ОН Медицинада дәрі-дәрмек жасау үшін, спирттік ішімдік жасауда. Еріткіш ретінде қолданады.	2
10	Нәрузы организмдер тіршілігінде олардың құрылысы дамуы мен зат алмасуына қатысуы арқылы әртүрлі және өте маңызды қызмет атқарады. Жаңғақ, бұршақ, ет, жұмыртқа	2
10	Барлығы	25