Файл: азастан тарихы жне леуметтікгуманитарлы пндер кафедрасы.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 15.03.2024

Просмотров: 139

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
бұл:

* эйдостар әлемі
*қанатты сөздер
*қарапайым сұхбат
*құдайлық ілім
*+ақиқатты туындату өнері
#46

*!Аристотель ілімі бойынша метафизика дегеніміз:
*ирониялық сипатта пайымдау

*ақыл айту формалары

*әлдене туралы «жеңіл желпі» сұхбат құру өнері

*+жоғарғы, физикалықтан тыс әлемді зерттейтін ғылым

*ақиқат жөнінде сұхбат құру
#47

*!Скептицизм дегеніміз не?
*танымның қайнар көзі сезім деп есептейтін философиялық бағыт

*танымның қайнар көзі ақыл деп есептейтін философиялық бағыт

*+объективті шындықты тану мүмкіндігіне күмәнмен қарайтын философиялық бағыт

*сансара шеңберінен шығу

*дүниенің пайда болуы туралы ілім
#48

*!Протогор философиясының негізгі қағидалары
*қоршаған шындыққа сыни көзқарас

*+адам үшін бүгінгі игілік, шынайы игілік

*барлық тіршіліктің негізі от деп есептеді

*адамның өзіндегі физикалық және рухани тірек

*қоғамдық тәртіпті сақтау
#49

*!Аристотель бойынша материя:
*материя болмыстың негізі

*дәлелдеу мүмкін болмағандықтан, ұғымдар жалған

*материя тәуелсіз субстанция ретінде шынайы өмір сүрмейді

*болмыс материяның туындысы

*+формамен шектелген, потенция
#50

*!Сократқа дейінгі кезең сипаттамасы
*ци энергиясын таза күйінде сақтау

*+әлемнің алғашқы түпнегізін іздеу

*рух пен бабаларды құрметтеу

*атеисттік ойлар айтылды

*идеализм мен теологияны толығымен теріске шығарды
 #51

*!Фалес іліміндегі материализм түрі:

*диалектикалық материализм
*субъективті идеализм
*антропологиялық материализм
*+тұрпайы материализм

*объективті идеализм
 #52

*!Милет мектебі философиясының ерекшеліктері:


*+материалды заттарды әлемнің түпнегізі деп есептеді
*болмыстың негізі рух мен материя деп есептеді
*дуализмді жақтады
*болмысты тәжірибе арқылы танып болады деп есептеді 
*түпнегізді сандармен байланыстырды
#53

*!«Бәрі ағады, бәрі өзгереді» тұжырымының мәні

*+Гераклиттің диалектикалық ойы 
*Парменидтің метафизикалық тұжырымы
*софисттер релятивизмі
*Аристотель логикасы
*скептиктердің сыншыл позициясы
#54

*!Демокрит онтологиясы

*+дүние заттардың ұсақ бөлінбейтін бөлшектерінен, яғни атомдардан тұрады

*әлемнің түпнегізі апейрон 
*дүние материямен форманың бірлігі
*әлемнің түпнегізі сандар
*дүниені тану мүмкін емес
#55

*!Платон пайымдауынша таным дегеніміз:

*рационалды таным
*+еске түсіру
*тәжірибеге негізделген білім
*ақиқатты тану мүмкін емес

*нысанды зерттеу үдерісі
#56

*!Схоластика
*шіркеу әкейлерінің діни ілімі

*+догматикалық алғышарттардың рационалистік методикамен байланысын сипаттайтын философияның түрі

*қоршаған шындықты тану мүмкіндігін теріске шығаратын философиялық бағыт

*Құдайдың әлемді жоқтан бар ретінде жаратқандығы туралы діни ілім

*христиандық діни ілімді жақтаушылардың шығармашылығы
#57

*!Пантеизм
*+Құдайды табиғатпен теңестіру

*материяның алғашқылығын мойындау

*ақылды – танымның басты құралы деп есептеу

*сананың алғашқылығын мойындау

*көпқұдайлықты мойындау
#58

*!Креационизм дегеніміз
*христиандық шіркеудің қасиетті әкейлерінің ілімі

*Құдайды табиғатпен теңестіру

*сот ісіндегі қорғау, ақтау үрдісі

*«рәміз» ұғымына жақын ұғым

*+Құдайды әлемді жоқтан бар жаратушы ретінде мойындау
#59

*!"Патристика" дегеніміз
*танымның қайнар көзі ақыл деп есептейтін философиялық ілім

*+шіркеу әкейлерінің діни ілімі

*схоластиканың бағыты және католицизмнің теологиясы

*зерттеу пәні мораль болып табылатын философиялық ілім

*христиандық ілімнің қорғаушыларының шығармашылығы
#60

*! Христиандық догматқа негізделген Құдайдың әлемді жоқтан бар ретінде жаратушы идеясы
*космоцентризм

*патристика

*материализм

*агностицизм

*+креационизм
#61

*!Ортағасырлық теологиялық философияның ерекшелігі
*адам, табиғат және ғарыштың біртұтастықта қабылдау

*көпқұдайлықты мойындаумен ерекшеленді

*+дәстүршілдік, догматизм, діни ағартушылықпен ерекшеленді

*индивидуализмнің салтанат құруы

*Шіркеу мен шіркеу идеологиясына қарсылық
#62

*!Реализм – бұл
*әдістемелік қағида

*кеңістікті шындықтың рухани, құдайлық құрылымы ретінде қабылдау үлгісі

*қағидаларды қатал сақтау
*+заттың өзі емес, оның жалпы атауы «универсалилер» пайда болады деп есептейтін бағыт
*шын өмірде тек қана заттар өмір сүреді, универсалилер - жалпы ұғымдар тек қана заттардың аты деп есептейтін бағыт
#63

*!Номинализм – бұл
*әдістемелік қағида

*кеңістікті шындықтың рухани, құдайлық құрылымы ретінде қабылдау үлгісі



*қағидаларды қатал сақтау
*заттың өзі емес, оның жалпы атауы «универсалийлер» пайда болады деп есептейтін бағыт
*+шын өмірде тек қана заттар өмір сүреді, универсалилер немесе жалпы ұғымдар тек қана заттардың аты деп есептейтін бағыт
#64

*!Христиандық діни ілімнің қағидасы
*+жаратылыс мен сенім идеясы
*Құдайды табиғатпен теңестіру
*ғылыми әдістемені өңдеу
*адам мен қоғам дамуындағы сыртқы факторға назар аудару
*әрекетсіздік пен аскетизм қағидалары
#65

*!А. Августин философиясының маңызы
*+шіркеудің мемлекетке үстемдік ету идеясы негіздеді

*адамзаттың құтқарылуын моральмен байланыстырды
*категориялық императивті ұсынды
*демократия идеясын ұсынды
*күн жүйесінің пайда болуын ғылыми дәлелін ұсынды
#66

*!Ф. Аквинский гносеологиясына сәйкес:
*сенім ақылдан жоғары

*ақыл сенімнен жоғары

*+сенім мен ақыл ақиқат білім береді

*сенім таным процесіне қатыспайды

*сенім мен ақыл бір
#67

*!Інжілдің іргелі идеялары


*болмыс пен бейболмыстың болуы Брахманың тыныс алуымен байланысты
*әлем бөлінбейтін ұсақ бөлшектерден тұрады
*құдайлар көп, бірақ Зевс ең жоғарғысы
*реинкарнация тұжырымы
*+адам құдайдың бейнесіне ұқсас жаратылған
#68

*!Б.д. II ғ. апологетика философиясының маңызы

*Юлиан Отступниктің жақтастары
*+христиандық діни ілімді қорғады
*аскетизм мен әрекетсіздікті насихаттады
*рух пен материяның қарама қарсылығын қарастырды
*атомизм ілімін жалғастырды

#69

*!Ортағасыр философиясының негізгі мәселелері


*әлеуметтік шындықты зерттеу
*табиғатты зерттеу
*+сенімнің рационалды дәлелін табу
*таным теориясын негіздеді
*ғылыми әдісті ұсынды
#70

*!Ф. Аквинский философиясындағы адам жаны мәселесі

*+жан материясыз таза форма, ол тәнсіз
*жан тәннің бір бөлігі
*жан нәзік материядан тұрады,
*жан индивидуалды рухтың көрінісі

*жан рухани сезімнің көрінісі
#71

*!Ф. Аквинский тұжырымындағы Құдай анықтамасы

*көпқұдайлық идеясын қорғады
*+Құдайды толығымен трансцендентті, танылмайтын ретінде мойындады
*Құдайды тану оның табиғатқа әсерімен байланысты
*Құдай — бұл табиғат
*Құдай – шексіз құдірет иесі
#72

*!Әл-Кинди философиясының маңызы

*«эманация» идеясын ұсынды
*«қос ақиқат ілімі» концепциясын ұсынды
* таным процесіндегі ақылдың ролін негіздеді
*+араб философиясына Аристотель дәстүрін енгізді
*дуалисттік философияның негізін қалады
#73

*!Әл-Фараби философиясының мәні неде?
*+«эманация» идеясын ұсынды
*«қос ақиқат ілімі» концепциясын ұсынды
*таным процесіндегі ақылдың ролін негіздеді
*араб философиясына аристотель дәстүрін енгізді
*дуалисттік философияның негізін қалады
#74

*!Ибн-Рушд философиясының маңызы
*«эманация» идеясын ұсынды
*+«қос ақиқат ілімі» концепциясын ұсынды
*таным процесіндегі ақылдың ролін негіздеді
*араб философиясына аристотель дәстүрін енгізді
*дуалисттік философияның негізін қалады
#75

*!Араб философиясының қалыптасуына әсер еткен философиялық дәстүр
*орыстың діни философиясы

*+ислам дінінің қайнар көздері және грек философиясы мен ғылымы

*ежелгі Шығыс философиясы

*христиан философиясы мен жүйеленген схоластика

*классикалық неміс философиясы
#76

*!Қос ақиқат ілімі теориясы
*+ философия мен діни ілімнің бір бірінен тәуелсіздігі туралы ілім

*таным теориясындағы заттар мен құбылыстардың ойша бөлшектенуі

*тәжірибе нәтижелері мен ойша анализдің қайшылықтарына байланысты шешілуі қиын мәселе

*христиандық діни ілімді қорғаушылардың шығармашылығы

*психикалық үдерістердің жиынтығын білдіреді
#77

*!Эсхатологияның мағынасы
*таным териясына қатысты ұғым

* христиандық діни ілімді қорғаушылардың шығармашылығы

*+адам мен әлемнің ақыры туралы діни ілім

*адам ұмтылуға тиісті рухани күй

*барлық шынайылықты білдіретін философиялық категория
#78

*!Ибн-Сина философиясының маңызы
* «эманация» идеясын ұсынды
*«қос ақиқат ілімі» концепциясын ұсынды
* таным процесіндегі ақылдың ролін негіздеді
*араб философиясына аристотель дәстүрін енгізді
*+ жаратылыстану ғылымдарының дамуы үшін философиялық идеяларды негіздеді
#79

*!Суфизм
*мұсылмандық схоластикалық діни ілімнің ұстанушылары

*+исламдағы аскетизм мен кемелденген руханилықты уағыздаушы эзотерикалық ағым

*радикалды исламды жақтаушылары

*теологиялық философиядағы реформаторлық ағым

*философиясының негізі өткір сыншылдық
#80

*!Әл-Фараби бойынша материя
*+тәуелсіз онтологиялық субстанция

*материя формаға тәуелді

*болмысты ақылмен тануға болады

*болмыс-бұл атомдар

*тәуелсіз екі субстанция өмір сүреді

#81

*!Ортағасыр философиясы

*антика философиясын толықтай теріске шығарды
*антик философиясын өткір сынға алды
*+антик философтарының идеяларын өз философиясына үйлесімді қолданды
*антикалық мифология мотивтерін қолданды
*антика философиясымен таныс емес
#82

*!Патристика философиясының маңызы

*+христиандық догматика мен философиясын үйлестіру
*христиандық діни ілімді қорғады, жақтады
*диалектиканың негізін қалады
*рух пен материяның қарама-қарсылығын қарастырды
*атомизм ілімін жалғастырды
#83

*!Универсалилер туралы пікірталаста реалистердің ұстанымы

*+жалпы ұғымдарды мойындады
*универсалиялардың шынайылығын мойындамады
*жеке заттарды мойындады
*универсалиялар танымның априорлы құрылымы деп есептеді
*универсалиялар психическалық иллюзия деп есептеді

#84

*!Номинализм


*христиандық теологияны нығайтты
*+теологияны философиядан ажыратудың алғышартын жасады
*христиандық діни ілімді қорғады
*Жаңа Заман ғылымының қалыптасуын тежеді
*мистиканың дамуына түрткі болды

#85

*!Ортағасыр философиясындағы адам мен Құдай арақатынасы
*Адам Құдайдан үстем

*Адам мен Құдай тең

*Адам мен Құдай антогонизмі

*+Адам – Құдайдың жаратылысы

*Адам Құдай
#86

*! Ғаламның физикалық бірлігі туралы тұжырымға қатысты Дж.Бруноның пікірі:


*ғарыш – бұл шексіздік, жаратылмаған шексіз болмыс (Құдай)
* ғарыш—әлемді шексіз құдай жаратқандықтан, ол құдайдың атрибуты
*+ғарыш шексіз, бірақ бос кеңістікпен қоршалған (Құдаймен)
*ғарыш–бос кеңістік, құдайды өз орталығы ретінде қоршап тұрады
* ғарышты құдай жаратқан және ол шектеулі
#87

*!Эмпиризм жақтастарының пікірінше, теориялық ойлау
*білімнің басты қайнар көзі

*тәжірибенің шеңберінен шығып кете алады

*эмпирикалық таныммен байланысы жоқ

*+тәжірибенің шеңберінен шыға алмайды

*практикалық таныммен байланысты
#88

*!Ф.Бэконның ойынша, қоғамдық орындарда кең тараған бұрыс сөздердерді қолдану, таным жолында кедергі келтіретін елестің түрі:
*+алаң елесі

*үңгір елесі

*театр елесі

*тектік елес

*рухани елес
#89

*!Ф. Бэконның тұжырымдауынша, ғылымның мақсаты, мәні – бұл:
*+қоғамға пайда әкелу және адам өмірін жақсарту

*билік пен даңққа қол жеткізу