И.Айвазовский, И.Шишкин, И.Левитан, А. Куинджи, К.Коровин А.Саврасов, А.Пластов, Жорж Сера, К. моне, Уке Ажиев, М. Кенбаев, К. Бекмағанбетов,Ә. Қастеев, М. Тельжанов,С.Кульбеков, Н. Хлудов, Шарденов Ж.,Анар Абжанова

Ә.Қастеевтің (немесе Қ.Тельжанов, С.Романов) шығармасында берілген идеяны сипаттаңыз. Сипаттау барысында қандай терминдерді қолданасыз? Жазыңыз.

Мысалы:



(14-сурет) Ә.Қастеев

Қоғамдық қызметпен де айналысқан

Шығармашылықтан бөлек Әбілхан Қастеев (14-сурет)қоғамдық қызметпен де айналысқан. Ол екі рет (1955 және 1959 жылдары) Оңтүстік Қазақстан облысының Сайрам ауданының атынан Қазақ ССР-інің Жоғарғы кеңесінің депутаты болып сайланған. Жары Сақыш “Сол кезде Әбілханға Оңтүстік Қазақстаннан ғана емес, сонау Сарыарқадан, Маңғыстаудан тағдыр талқысына түскен адамдар келіп, мәселелерін айтып, көмек сұрайтын. Сол өтініштерді жерге тастамауға тырысатын” деп еске алады. Ал қызының айтуынша, Әбілхан Қастеев ауылды жерлерде мектеп, емхана салуға себепкер болғаннан бөлек, жазықсыз сотталғандарды ақтап алуға да көмектескен көрінеді.

Қазақстандық ең қымбат суретшілердің бірі

2018 жылдың соңындағы Forbes Kazakhstan жасаған рейтинг бойынша, Әбілхан Қастеев қазақстандық “қымбат” авторлардың қатарына енген. Оның акварельмен салынған суреттері 10 000 - 25 000 долларға бағаланса, кенептері 40 000 - 80 000 долларға сатылады екен. Ал осыдан біраз жыл бұрын оның “Пейзаж” атты картинасы 413 000 долларға аукционға қойылған көрінеді. Ал суретшінің ең танымал туындылары Алматыдағы Мемлекеттік Әбілхан Қастеев атындағы өнер музейінде сақталған.



(15-сурет)Түрксіб теміржолы
Түрксіб теміржолын салуға қатысқан

Әбілхан Қастеев Түркістан-Сібір теміржолының құрылысында үш жыл жұмыс жасаған. Бос уақытында ол саздан түрлі мүсіндер жасап, жұмысшылардың портретін салады екен. Бірде Әбілхан Лениннің портретін тасқа қашап салған көрінеді. Ол протрет Мәскеуден келген адамдардың көзіне түсіп, олар “Бұл жігіттен жақсы суретші шығады. Ол оқуы тиіс” дейді. Алайда оқуға жіберместен бұрын, оның туған жерінен шыққан тегі жайлы анықтама алынады. Осылайша Әбілхан байдың емес, расымен кедейдің баласы екені расталған соң, жас жігіт Алматыға аттанады. Кейін, яғни 1969 жылы Қазақстанның ең танымал суретшісі атанған Қастеев Түрксіб (15-сурет)

---

туралы естелігін кенеп бетіне түсіреді. Композицияда қазақ даласын бірінші рет басып өткен пойыз бен оны тамашалауға шыққан адамдар бейнеленген. Бұл туынды суретшінің үздік әрі танымал картиналарының қатарынан орын алды.
(16-сурет)Амангелді сарбаздары

Амангелді Имановтың портретін салуға ұзақ дайындалған

1916 жылғы халық көтерілісінің 20 жылдығына орай көрме өтетін болып, Әбілхан Қастеев революция тақырыбында бірнеше картиналар жазады. Бірақ өзінің ең танымал туындыларының бірі - Амангелді Имановтың портретін салу үшін суретші ұзақ дайындалады(16-сурет)

. Бірде-бір суреті сақталмаған батырдың бейнесін барынша ұқсату мақсатында Әбілхан Торғай облысына барып, Амангелдінің туыстарымен сұқбат құрған екен. Сондай-ақ Амангелді Имановты жақсы білген Әліби Жангелдинмен әңгімелеседі. Осылайша Әбілхан Амангелдіні көрген-білген жандардың суреттеуі бойынша бірнеше нобайлар жасайды. Бірақ көлемді портретін тек 1950 жылы салған. Амангелдіні танитындар картинаны көргенде ұқсастықты байқап, қатты таң қалған деседі. Осы туындыдан кейін Әбілхан Қастеевке Халық суретшісі атағы беріледі. Сонымен қатар 1970 жылы Әбілхан тағы да 1916 жылғы көтеріліс тақырыбына оралып, “Амангелді сарбаздары” картинасын жазады.
Қазақстанның атақты суретшісі Ә.Қастеевтің өмірбаянымен танысыңыз, оның «Шоқан Уәлихановтың портреті» (17-сурет)атты шығармасын талқылаңыз.
Мысалы: «Шоқан Уәлихановтың портреті»


(17-сурет) «Шоқан Уәлихановтың портреті»
Дескриптор Білім алушы - өз жазбасында пәндік терминологияны қолданады; - альбомдарында (скетчбуктерінде) жазба жұмыстарын жүргізеді; - суретші шығармаларын зерттейді; - суретші жұмыстарында берілген идеялар мен тақырыптарды сипаттайды

Дескриптор Білім алушы  Қазақстанның атақты суретшісі Ә.Қастеевтің өмірбаяны мен шығармашылығымен танысады;  суретшінің «Шоқан Уәлихановтың портреті» атты шығармасын топта талқылайды.
Қанафия Темірболатұлы Телжанов кескіндемеші, қазақ монументті кескіндеме өнерінің негізін салушылардың бірі, педагог, қоғам қайраткері, Қазақ КСР-інің (1963) және КСРО-ның (1978) халық суретшісі, КСРО Көркемсурет академиясының корреспондент мүшесі (1967), Халықаралық жоғары мектебі ҒА-ның құрметті (1995) және ҚР Ұлттық ғылым академиясының (2003) академигі.

---

• 
  Алғашқы көркем шағын жанрлық туындысы – “Жамал” картинасы (1955, Мәскеу, Третьяков галереясы) арқылы одаққа танылды.
  
• 
  Қазақ бейнелеу өнеріне елеулі бетбұрыс әкелген “Еңбек адамдары” атты топтамасына (“Атамекен”, “Домбыра әуендері”, екеуі де 1958; “Көкпар”(17-сурет), 1960; “Тыныштық” 1964; “Кеңес”, 1966) 1967 жылы Қазақ КСР-і Мемлекеттік сыйлығы берілді.
  

(18-сурет) Көкпар(19-сурет) Атамекен

• 
  Төңкеріс тақырыбындағы монументті полотнолардың “Қазақстан 1918 жылдары” (1957), “Революция күзетінде” (1980 – 81), “Бастау” (1967), “Қазан” (1970), “Бозаралдықтар” (1972) атты триптихтердің
  

тұрмыстық (“Бүркіт салу”, 1964; “Қыз қуу”, 1966) «Атамекен»(19-сурет) Атамекен

• 
  ұлттық (“Абылай”, “Бостандық үшін”, 1990) тақырыптағы еңбектердің авторы.
  
• 
  Телжанов жеке басқа табынушылық кезеңінің қасіретіне (“Yйде”, 1965) алғашқылардың бірі болып қылқалам тартқан суреткер.
  
• 
  Телжановтың “Алғашқы рет” (1954), “Қарлығаш” (1958), “Күн сәулелі өлкеде” (1960), “Жеңіс” (1975, “Төңкеріс күзетінде – 11” (1988), т.б. туындыларынан лиризмге толы асқақ поэзия байқалады.
  
• 
  Суретші кескіндемелік монументті картиналарымен қатар графикалық еңбектер (“Венеция” графикалық топтамасы, 1961) жасаған. Әскери жанрдағы еңбектері үшін 1968 жылы М.Б. Греков атындағы күміс медальға ие болған.
  
• 
  “Қазақстанның бейнелеу өнері” (М., 1974; қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде) және “Қазақ КСР-інің мемлекеттік өнер музейі” (А., 1981; қазақ, орыс, неміс, француз және ағылшын тілдерінде) альбомдарын құрастырып, алғы сөзін жазды.
  
• 
  1949 жылдан Телжанов шығармалары респ., бұрынғы ТМД елдерімен қатар халықаралық көркемсурет көрмелерінде (Венгрия, (Венгрия, Финляндия, ГДР, Үндістан, Чехословакия, Румыния, Югославия, Польша, Бельгия, Цейлон, Бирма, Швеция, Дания, Ауғанстан, Моңғолия, Канада, Мексика, т.б.) қойылған. Телжановтың картиналары Қазақстанның (негізінен Алматы қаласындағы ҚР Мемлекеттік өнер музейінде), Ресейдің (Мәскеу қаласындағы Третьяков галереясында) мұражайларында және шетелдердегі жекеменшік галереялар қорында (АҚШ, Қытай, Жапония, т.б.) сақтаулы.
  

 жұпта интернет желісін қолдана отырып өнердің үздік туындыларын анықтайды;

 альбомдарында (скетчбуктерінде) жазба жұмыстарын жүргізеді;

---

 Леонардо да Винчи туындысы Мона Лиза портретін сипаттайды.

Өзінің шығармашылық шешімдеріне сипаттама жасап, сыни көзқарасты талдап, өз нәтижесін түсіндіре отырып, өзгенің және өзінің жұмысын жетілдіруге конструктивті өзгертуүшін ұсыныстар жасайды

•Өнердің қайта өркендеуі, импрессионизм, экспрессионизм,заманауи өнер, кескіндеме, графика, мүсін, сәулет өнері,пейзаж, натюрморт, дақ, штрих, көлем, форма, кеңістік, түс, сызық.

Импрессионизм және экспрессионизм өнердегі әртүрлі бағыттарды білдіреді.

Импрессионизм (ағылш. импрессион-әсер) Францияда 1860 жылдардың соңында пайда болды. Оның өкілдері олардан алған әсерлерін жеткізе отырып, нақты әлемдегі көріністерді жеткізуге тырысты. Бұл стильдегі суретшілер бояуларды бөлек соққылармен жағып, суреттің бір бөлігінде қарама-қарсы реңктерді (қызыл және жасыл, сары және күлгін, қызғылт сары және көк) қолданды. Импрессионистік суреттердің айрықша ерекшелігі-түстердің жыпылықтауының әсері. Импрессионисттердің суреттері өткір әлеуметтік мәселелерге әсер етпеді.

Экспрессионизм (лат. expressio," өрнек") — ХХ ғасырдың алғашқы онжылдықтарындағы еуропалық өнердегі ағым, негізінен Германия мен Австрияда. Оның өкілдері қоршаған әлемді бейнелеуге ғана емес, сонымен бірге автордың эмоционалды жағдайын көркемдік жолмен жеткізуге тырысты.

Стиль атаулары қайдан шыққан?

"Импрессионизм" сөзі Клод Моне "әсер" картинасының атауынан шыққан. 1874 жылғы көрмеде ұсынылған" күннің шығуы". "Le Charivari" журналының журналисі Луи Леруа көрмеге қатысқан суретшілерді "импрессионистер" деп атай отырып, классикалық жанрдағы көрмеге қатысушылардың назардан тыс қалмауын білдірді. Дегенмен, атау тамыр алды және бастапқы теріс мағынасын жоғалтты.



20-суретКөтерілген күн. 1872 Фото:
"Экспрессионизм" терминді 1910 жылы чех өнер тарихшысы Антонин Матешек импрессионизм терминіне қарсы енгізді.

Импрессионизмнің пайда болуының алғышарты не болды?

Импрессионизм әлеуметтік-тарихи дәуірлердің бұзылуында пайда болды және өз уақытының ең тән сәттерін көрсетті. Кейбір жас суретшілер үкіметтік топтардың талғамын білдіретін діни әсерден және академиялық өнерден алшақтап, стильді білдірудің жаңа тәсілдерін іздей бастайды.

Стильдің негізін қалаушылар оның ең көрнекті өкілдері болды — Эдуард Мане, Эдгар Дега, Август Ренуар, Клод Моне. Суретшілер кенепке өткір соққылармен бояулар салды, олар суреттен жеткілікті қашықтыққа кеткен көрерменнің көз алдында қажетті нәтиже жасады(20-сурет).

---

Суретшілер нақты әлемді өзінің ұтқырлығы мен өзгергіштігінде табиғи және жанды түрде түсіруге мүмкіндік беретін әдістерді қолдануға тырысты, бірақ суретшінің өзін қабылдады. Мысалы, импрессионистік суреттердегі жер күлгін, сирень, көк, қызғылт немесе қызғылт сары болуы мүмкін, бірақ ешқашан қоңыр болмайды. Қажетті нәтижеге жету үшін суретшілер көбінесе оптикалық араластыру техникасына жүгінді, олар түстерді бір-бірімен араластырмады, бірақ оларды кенептің жанына қойды. Нәтижесінде көрермен қызыл және көк түстердің кішкентай соққыларын күлгін ретінде көрді. Түстердің арқасында импрессионисттер бұлттардың қозғалысын, Жарық ойынын, желдің екпінін, жаңбыр ағындарын немесе құлаған қарды суреттерде көрсете алды.

Импрессионисттерге тән тақырып ландшафт болды, бірақ олар өз жұмысында суретшілер қазіргі қаланың күнделікті өмірінің көріністері, адамдардың өмірі және ойын — сауық сияқты көптеген басқа тақырыптарды қозғады.

Бастапқыда импрессионизмді сыншылар мазақ етіп, қорлады, бірақ 1880 жылдардың аяғынан бастап кескіндемедегі жаңа техниканы академиялық және салон өнерінің өкілдері қабылдады. 1886 жылға қарай импрессионизм бүкіл өнер әлемін жаулап алып, АҚШ, Ұлыбритания, Германия, Скандинавияға таралды.



21-суретИмпрессия, импровизация
Импрессия, импровизация, композиция. Василий Кандинскийдің әйгілі суреттері(21-сурет)

Бақылау сұрақтары:

1.Өнердің қандай туындылары сендердің көңіліңді қаратты?

неге?

2. Жұмыстардың бір –бірінен қандай айырмашылықтары бар.

Виртуальді мұражайлар: өнердің туындыларымен танысу

1. Сіздің ойыңызша суретші не үшін… материалдарды қоладанады?

сипаттап беріңіз.

2. Бұл техника сізге не үшін ұнады?

3. Суретші жұмысы сізді не үшін қызықтырды?

4. Өз жұмысыңызды қалай жақсартар едіңіз?

"Джоконда" деген Леонарда да Винчи"Давид" Микеланджело

"Турксиб" Кастеев А. неге осыларды өнер туындылары деп атайды.?

5. Өнердің туындылары қайда сақталады?

6. Қазақстанда қандай ірі мұражай бар?

Шешу үшін тапсырма

1.Өнердің үздік туындыларын зерттеп, идеяларыңызды дамыта отырып, Мона Лиза портретін сипаттаңыз.

---

Смотрите также файлы

• Виды заработной платы в системе оплаты труда.docx

• Г. Москва 2023 Вопросы для анализа консультации.docx

• Контрольная работа По дисциплине История Выполнил Группа Вариант Древний Египет Проверил.docx

• Анафора в выделенном фрагменте из стихотворения М. Лермонтова используется такое выразительное средство, как Ночевала тучка золотая на груди утёсавеликана Тип ответа Текcтовый ответ.docx

• Реферат дисциплина Логика Тема Семиотика возникновение и развитие Проверил Омск 2023 Содержание.docx