ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 19.03.2024
Просмотров: 43
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
| Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Бөлім 4 «Тамақтану мәдениеті» | Мектеп: | ||||||||
| Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | ||||||||
| Сынып: 6 | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | |||||||
| Сабақ тақырыбы | Қазақ халқы мен түрлі халықтардың мәдениетінде және де қоғамдық тамақтану орындарындағы дастарқан басында өзін-өзі дұрыс ұстау ережелері | ||||||||
| Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары | 6.2.4.1-Қоғамдық тамақтану орындарында, қазақ халқы мен әлем халықтарының мәдениетіндегі дастарқан басында өзін-өзі ұстау ережелерін салыстыру және сипаттау 6.2.4.2-Әртүрлі іс-шараға арналған дастарханды безендірудегі білімдері мен тәжірбиелік дағдыларын көрсету | ||||||||
| Сабақ мақсаттары | Дастархан басында әдептілік сақтау, өзін-өзі ұстау мәдениетін ұқтыру, ретсіз тамақтанудың зияндылығын меңгерту, гигиеналық ережелерді күнделікті сақтайды. Санитарлық, гигиеналық, эстетикалық, практикалық талаптарды есепке ала отырып, тамақ қабылдау үшін үстел дайындау дағдыларын жетілдіреді. Кестеде мінез-құлық мәдениетіне арналған материалды орындайды | ||||||||
| Сабақ барысы | |||||||||
| Сабақ кезеңі | Педагог іс-әрекет | Оқушы әрекеті | Бағалау | Ресурстар | |||||
| ұйымдастыру | Ынтымақтастыру атмосферасын құру «Шаттық шеңбері» оқушылар бір-бірімен қол ұстасып, шеңбер бойымен тұрады. Бір – біріне қарап, жақсы тілек айтады. Оқушыларға сабақтың тақырыбы хабарланады. Оқушылармен бірлесе отырып, сабақтың мақсаты мен жетістік критерийін құрастыру. « Миға шабуыл» бейне көрініс талқылау Ас адамның арқауы, Деген сөз бар ежелден. Бойға сіңіп, тарқауы, Үшін керек ереже. | Оқушыларға түрлі іс-әрекеттер бейнеленген карточкаларды беріп, оларды рет-ретімен орналастыруды сұрау. Жетелеуші сұрақтар арқылы оқушыларды жоспарлау туралы ұғымға әкелу | Өзін-өзі бағалау | оқулық | |||||
| Жаңа білім | - Дастархан мәзірі дегеніміз не? Дастархан мәзірі -тамаққаішу үшін керек.Дастархан мәзірінің басты мақсаты - барлық қажетті элементтерді қамтамасыз ету , үстелге тәртібін жасау.Дастархан мәзірінің тәртібі- ең жайлылық отыруға қажеттілігі талаптарын орындап, отырғандарға қолайлы жағдай жасау. Дастархан мәзірін таңғы асқа, кешкі асқа қою үшін не қажет? Бұл сұраққа жауап беру үшін біз тест қолданамыз. Этикет ережелері. Үстелдің шетінен мүлде алыс жайғасқанда немесе өте жақын отырып, шынатақты оның үстіне қойып алған да дұрыс емес. Тәрелкеге еңкеймей тік отыру керек. Үстелдің үстіне асылып барып тамақ алуға болмайды. Жеке бастың қолдануына арналған майлықты ашып тізеге жайып қояды. Тамақты жеп болған соң майлықпен ерінді және саусақтарды сүртуге болады. Тамақтанып болған соң майлық үстелдің үстіне бүктелмей, жай ғана қойылады, майлық балалардың жағасына қыстырылады. Денсаулыққа пайдасы бар тағамдар мен көкөністер туралы қандай мақал-мәтелдерді білесіңдер? Жаны саудың – тәні сау. Денсаулықтың қадірін ауырғанда білерсің. Тазалық – саулық негізі, Саулық – байлық негізі. Көзің ауырса қолыңды тый, Ішің ауырса аузыңды тый. Досы көптің жаны семіреді, Асы көптің тәні семіреді. Нан – тамақтың атасы, Ынтымақ – көптің батасы. Мақал-мәтелдерді жалғастыру. Ас иесімен тәтті, … (тағамымен жақсы) Ас тұрған үйде … (ауру тұрмайды) Ас тасыса қатығы төгілер … (ашуы тасыса ақылы төгілер) Ас атасы … (нан) Қойдың сүті … (қорғасын) Ішің ауырса … (аузыңды тый) Ас адамның … (арқауы) | (оқушылар жауаптары) Үстел басында әңгіме байыппен айтылады. Әңгіме барысында, әсіресе пышақ, шанышқы ұстап отырып, қолды сермеуге болмайды. Ортақ табақтағы тамақты өзіңе ең жақын немесе үстіндегі бөлікті арнайы қойылған шанышқымен немесе қасықпен салған жөн. Табақ қонақтарға сол жағынан беріледі де, босаған ыдыс оң жағынан жинап алынады. Әдетте тағамдар шанышқының, қасықтың, қалақшаның немесе қысқаштың көмегімен тәрелкеге салынады, бірақ бірқатар азықтар қолмен алынады. Олар нан, печенье, жемістер, цитрус жемістері, қант. Бұл тағамдарды пышақпен немесе шанышқымен бөлуге болмайды, олар қолды былғамайды, әр қайсысы бөлек-бөлек алынып, тәрелкеге немесе кесеге салынады. Нанды үлкен бөлікпен жеу немесе тұтас бөлкенің өзін дастарханға тұтастай қою онша жарасымды көрінбейді, сондықтан мейлінше қажетіне қарай ұқсас бөліктерге бөліп қойған дұрыс. Жалпы, әр отбасының ең басты байлығы – балалары болуға тиіс. Қоғамдағы отбасы институтының негізгі міндеті де – бала тәрбиелеп, елге дұрыс азаматтар өсіріп, қосу. Алайда, бүгін материалдық жағдай мен мәнсапты бірінші кезекке қойған замандастарымыздың көпшілігі баланы отбасының байлығы деп санамайды. Сол себепті, бұрынғы аталарымыздай баласының санымен емес, дүниемен ғана мақтануға тырысады. | үстелде қалай отыруға болатынын біледі. дастарханды әдемілеп жабдықтауды біледі өзіндастархан басындадұрыс ұстауды үйренеді | http://24.kz/ru/tv-projects/etiket/item/229331-etiket-natsionalnye-pravila-povedeniya-kazakhov-za-stolom | |||||
| қорытынды | Рефлексия. «Жеиістік баспалдағы» | | Өзара бағалау | стикер | |||||
1. Дұрыс тамақтану үшін тамақтанудың гигиеналық ережелерін сақтау керек. Тамақ ішер алдында қолды жуу керек. (қолды жуу суреті)
2. Тамақты жиі қабылдау майлы, тәтті, тұзды тағамдарды пайдалану зиянды әдеттерге жатады. Олардың бірі семіздікке, кейбіреуі асқазан, бауыр, бүйрек ауруларына әкеп соқтырады. (семіз, бауыр, бүйрек, асқазан) Тамақты жақсы ұста. Тамақты ішкен кезде сөйлеме.
3. Тамақтың жақсы ішуіне тағамның сыртқы түрі, иісі, үстел әзірлігі де әсер етеді. (Дастархан мәзірі)
4. Үстелде отырғанда өзіңді жақсы ұста, тамақ ішкен кезде сөйлеме, тамақты жақсылап шайна, әдептілік сақта. (дастархан басында өзіңді жақсы ұста, тамақты шайнау)
5. Ретсіз тамақтану (кейде ерте, кейде кеш) көбінесе асқазан ауруына шалдықтырады. Белгіленген уақытқа сәйкес тамақ ішіп үйренсе, сол уақытқа сәйкес асқорыту сөлдерінің бөлінуі қалыптасады. Бұл ағзаның жұмысын жеңілдетіп астың жақсы қорытылуына жағдай туғызады. Ретсіз тамақтану 8.00 де, 13.00 де, 20.00 де, тамақты ұйқыға дейін 2 сағат бұрын ішу керек. Бата беру.
6. Тамақты ұйқыға дейін екі сағат бұрын ішу керек
| Бөлім: Тамақтану мәдениеті. | Мектеп: | ||||||
| Күні: | Оқытушының аты-жөні: | ||||||
| Сынып: | Қатысушылар саны: | Қатыспағандар: | |||||
| Сабақтың тақырыбы: | Қазақ халқы мен түрлі халықтардың және де қоғамдық тамақтану орындарындағы дастарқан басында өзін-өзі дұрыс ұстау ережелері | ||||||
| Сабақта меңгерілетін оқу мақсаттары | 6.2.4.1-Қоғамдық тамақтану орындарында, қазақ халқы мен әлем халықтарының мәдениетіндегі дастарқан басында өзін-өзі ұстау ережелерін салыстыру және сипаттау 6.2.4.2- Әртүрлі іс-шараға арналған дастарханды безендірудегі білімдері мен тәжірбиелік дағдыларын көрсету | ||||||
| Сабақтың мақсаты: | Барлығы: Оқулықта берілген және қосымша тапсырмаларды орындайды; Көпшілігі: Топтық жұмысты бірлесе орындайды және өз бетінше жұмыс жасайды; Кейбіреуі: Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмаларды тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіреді | ||||||
| Сабақтың барысы | |||||||
| Сабақтың кезеңі/уақыт | Педагогтың іс-әрекеті | Оқушылардың әрекеті | Бағалау | Ресурстар | |||
| Ұйымдастыру | Сәлемдесу .Түгендеу. Ынтымақтастық атмосферасын құру. Сабаққа қызығушылығын ояту мақсатында ұлттық тағамдар туралы презинтатция көрсетемін. «Ойлан , бірік, бөліс» әдісі Қазақтың ұлттық тағамдарын білесің бе? | Оқушылар амандасып ,бір-біріне сәттілік тілейді. «Ойлан , бірік, бөліс» әдісі арқылы оқушылар қайталау сұрақтарына жауап береді | Өзін-өзі бағалау. | Оқулықтағы түсініктеме-лер мен иллюстра циялық суреттер Мен қосымша тапсырмалар | |||
| Жаңа білім | «Ой шақыру» сұрақ-жауап әдісі Қолдарыңыздағы үстелдер жайлы не айта аласыздар? Сол дастарқанға жайылатын мерекелік ас мәзірлері жөнінде не білесіздер? Үстелдерді безендіру түрлерін ата. Постер құру. Қазақ ,орыс және қытай халықтары ыдыс –аяқтарының айырмашылықтарын және ұқсастықтарын тап.Тағам түрлерін атап бер. Англия, Франция, Қытай, Үндістан, Америка, Италия т.б.) мен ол елдердің дастарқан басында өзін ұстау мәдениеті туралы мәліметтер жазылған карточкалар алады. Кестеге әр елдің қонақта өзін-өзі ұстау мәдениетінің жалпы және жеке ережелерін анықтап, толтырады. Дастарқан жабдықтау ережесінің негізін көрсетеді. Асханалық құралдармен мерекелік дастарқан жабдықтайды. Сулықтардың бір пішінін таңдап, өз бетінше бүктеп, үстелді безендіреді. | . Дәптермен жұмыс Оқушылар қазақ халқының қонақта өзін-өзі ұстау мәдениеті туралы видеоролик көреді. Оқушылар бейнежазба көріп болған соң қазақ халқының өзінөзі ұстау мәдениеті туралы пікірлерімен бөліседі Оқушылар мәліметті постерде бейнелеу арқылы бекітеді де сынып алдында таныстырылым жасайды.. | | http://missisx.com/pravilnayaservirovka-stola-fotopravila.htm Үстелді жабдықтау - фото, ережелер, этикет, әсем сулықтар kitchenmag.ru/posts/13 25-devyat-pravilidealnoy-servirovkistola-tri-yarkikhvarianta үстелді жабдықтаудың 9ережесі + 3 варианты www.mastervo.ru/ukras henie мата сулықтарды бүктеудің 60 әдісі http://supercook.ru/za27.html Үстелді жабдықтау | |||
| Қорытынды | Кері байланыс: «Алма ағашы» әдісі.
Өз ойларын еркін жеткізу . | Өз ой пікірлерін білдіру | Өзара бағлау | стикер | |||
| Бөлім: Тамақтану мәдениеті Көркем еңбек | Мектеп: | |||||
| Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | |||||
| Сынып: | Қатысушылар саны: | Қатыспағандар: | ||||
| Сабақтың тақырыбы: | Жартылай дайын өнімдерден тағамдар әзірлеу технологиясы | |||||
| Сабақта меңгерілетін оқу мақсаттары | 6.2.4.3-Жылдам орындалатын тағамдар мен десерт дайындау технологияларын білу және қолдану 6.2.4.4-Әр түрлі тағамдарды дайындау үшін азық-түліктер, құрал-саймандар мен керек-жарақтарын анықтау және таңдау | |||||
| Сабақтың мақсаты: |
| |||||
| Сабақтың барысы | ||||||
| Сабақтың кезеңі/уақыт | Педагогтың әрекеті | Оқушылардың әрекеті | Бағалау | Ресурстар | ||
| Ұйымдас-тыру | Сабақбасында:
Оқушылардың назарына сабақ тақырыбы мен оқу мақсатына көз жүргізу. Сұрақ;
| Оқушылар амандасып ,бір-біріне сәттілік тілейді. Ойлан , бірік, бөліс әдісі арқылы оқушылар қайталау сұрақтарына жауап береді | Қалыптастыру-шы бағалау: Бірін –бірі бағалау. | Оқулықтағы түсініктемелер мен әртүрлі заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер. | ||
| Жаңа білім | Дүкен тоңазытқыштарына лық толған осы тамақтардың бәрі бірдей жарамды ма? Оқушылар бүгінгі тақырыпты талқылап, сабақ барысындағы білу және түсіну дағдыларымен қатар, жасау дағдысына керекті құрал-саймандарын анықтайды. . Солардың бірі – жартылай дайын фабрикат тағамдары. Бұлар: котлет, құймақ, тұшпара, манты, самса, фаршталған бұрыш, көкөністер, жемістер және тағы басқалар. Мысалы, тұшпара, вареник, самса, мантыларды тасымалдағанда, дүкендерде электр қуаты болмай қалған жағдайда сырты жарылып кетеді. Ал көкөністер мен жемістер пішінін жоғалтады, яғни, тағам пайдалануға жарамсыз болғандықтан, ондайларды алмаңыз. Мұғалім:"Жартылай фабрикат" сөзіне балама ретінде қазақ тілі сөздігінде "дүмбілзат", "дүмбілдәм" деген сөздер ұсынылып жүр. Осы терминнің нағыз қазақша баламасы сіздердің ойыңызша қандай болуы керек? | Оқушылар оқулықты және қосымша әдебиеттерді пайдаланып Оқушылар назарына төмендегі екі бейнероликті ұсыну. тапсырмаларды орындайды.. |
Аз мәзірінің жасалу жолдарын суреттеу. | indiiskie-lepeshki хачапури әзірлеу https://1000.menu/cook ing/14758-xachapuri-stvorogom https://1000.menu/catal og/xachapuri пицца жартылайфабрикаттар http://www.stranamam. ru/post/6775397/ http://pedagogic.ru/boo ks/item/f00/s00/z00000 53/st008.shtml -тамақ әзірлеу үшін ыдыстарды қолдану. http://vannadecor.ru/ka chestvennaya-ibezopasnaya-posudadlya-prigotovleniyapischi - қауіпсіз ыдыс. http://blog.eurodom.ru/ 2014/02/ - ыдыс түрлері http://edaetoprosto.ru/in dex303.html - асханалық ыдысаяқтың арнайы қызметі | ||
| қорытынды |  . | Оқушылар бүгінгі сабақты қандай деңгейде түсініп,білгендерін қалпақты таңдау арқылы көрсетеді . Ақ қалпақ бәрін жақсы түсінген оқушылар таңдаса қызыл , кейбіреулерін дұрыс түсінбеген , толықтырамын деген оқушылар қара қалпақ сары тапсырманы орындай алмаған ,түсінбеген оқушылар таңдап бүгінгі сабақтағы білім деңгейінің қаншалықты нәтижеге жеткендігін көрсетеді. | Оқушылардың таңдаған қалпақтарына пікір қалдыру. | Ақ , қызыл , қара , сары ,жасыл , көк түсті қалпақтар | ||
| Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Тамақтану мәдениеті | Мектеп: | |||||||||||
| Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | |||||||||||
| Сынып: 6 | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | ||||||||||
| Сабақ тақырыбы | Жартылай дайын өнімдерден тағамдар әзірлеу технологиясы. | |||||||||||
| Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 6.2.4.3 Жылдам орындалатын тағамдар мен десерт дайындау технологияларын білу және қолдану. 6.2.4.4 Әр түрлі тағамдарды дайындау үшін азық-түліктер, құрал-саймандар мен керек-жарақтарын анықтау және таңдау. | |||||||||||
| Сабақ мақсаттары |
| |||||||||||
| Сабақ барысы | ||||||||||||
| Сабақ кезеңі | Педагог іс-әрекет | Оқушы әрекеті | бағалау | Ресурстар | ||||||||
| Ұйымдастыру | Оқушылармен амандасу/тексерісжүргізу/ оқушылардың зейінін шоғырландыру.
Оқушылардың назарына сабақ тақырыбы мен оқу мақсатына көз жүргізу
| Оқушылар бүгінгі тақырыпты талқылап, сабақ барысындағы білу және түсіну дағдыларымен қатар, жасау дағдысына керекті құрал-саймандарын анықтайды. | Өзін-өзі бағалау | оқулық | ||||||||
| Жаңа білім | Көптеген тағамның сыртқы түрлерінен сапасын білуге болады. Ол үшін орамына мұқият қарап, алдымен әзірлеген мерзімін көріңіз. Содан соң тағамның сапасын зерттеңіз. Мысалы, тұшпара, вареник, самса, мантыларды тасымалдағанда, дүкендерде электр қуаты болмай қалған жағдайда сырты жарылып кетеді. Ал көкөністер мен жемістер пішінін жоғалтады, яғни, тағам пайдалануға жарамсыз болғандықтан, ондайларды алмаңыз. Егер котлет, фрикаделька сияқты жартылай фабрикат тағамдар тым арзан болса, онда олар еттен емес, соядан жасалған деген сөз. Әрине бұған тыйым салынбайды, алайда өндіруші орамның сыртында соядан жасалғаны туралы ақпаратты көрсетуге міндетті.. "Жартылай фабрикат" сөзіне балама ретінде қазақ тілі сөздігінде "дүмбілзат", "дүмбілдәм" деген сөздер ұсынылып жүр. Осы терминнің нағыз қазақша баламасы сіздердің ойыңызша қандай болуы керек? Кестені толтыру
Практикалық жұмыс.Тұшпараның/котлет, балмұздақ/жасау жолдарын суреттеу. Тұшпара жасау үшін керекті құралдарды анықтап, олардың жасалу жолдарын А4 қағаз бетіне суреттеу. Композициялық шешімін анықтау; Түстік шешімін таңдау;
| Оқушылар өзара топтаса шешкен ойларымен/жаңалықтарымен сынып ішінде бөліседі. Оқушылар өзара сұрақ қойып, білу және түсіну дағдыларын тексере алады. Оқушылар назарына төмендегі екі бейнероликті ұсыну. Оқушылар жұмыстарын жақсарту мақсатында өзара сынып ішінде ақыл-кеңеске жүгіну.
Сынып ішінде талқылау жасап, көркейту жұмыстарын орындайды. | Бағалау критерийлері Жартылай тағамдардың әлсіз және мықты тұстарын өзара салыстырады. Тағамның өзара ерекшеліктерін саралап түсіндіре алады. Берілген уақытты ұтымды пайдаланады. Қорытынды жасайды.критерийлері Тамаққа керекті құрал-жабдықтарды ыдыс-аяқтарды суреттейді. Композиция заңдылықтарын сақтайды. Берілген уақытты ұтымды пайдаланады. Өз ойымен/идясын жүзеге асырады. Түстік шешімін анықтап суреттей алады. Тамақтың жасалу жолдары суреттелген. | Балмұздақтың жасалу жолдары https://www.youtube.com/watch?v=87a2_VTU1x8 Тұшпара жасалу жолдары https://www.youtube.com/watch?v=JkLz-Ny_CFo https://www.youtube.com/watch?v=87a2_VTU1x8 Как Это Сделано - Мороженое | ||||||||
| Бекіту | ||||||||||||
Рефлексия: «Ресторан» әдісі
