Файл: Тсінік хат Пні Жаратылыстану Сынып 5 Оулы авторлары Б. Ш.бдіманапов, А. У.білазиев Алматы Атамра 2017ж Негізгі жаттар.doc
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 19.03.2024
Просмотров: 27
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
2) көптүрлі табиғат құбылыстары мен нысандарын жүйелеу принциптерін түсінуге мүмкіндік береді.
5. «Жаратылыстану» пәнінен оқу бағдарламасы негізгі мектепте зерттеу, ойлау, коммуникативтік дағдылар мен біліктіліктер негіздерінің қалыптасуына бағытталған:
1) гипотеза құру және оларды тексерудің жолдарын ұсыну, эксперименттер арқылы алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасау;
2) зерттеу мәселелерін дұрыс алу, зерттеу жұмысының жоспарын құру, бақылаулар мен эксперименттер нәтижелерін бағалау және сипаттау, қорытынды шығару;
3) бұқаралық ақпараттық құралдары хабарламаларындағы, интернет желісі ресурстарындағы, ғылыми-көпшілік әдебиеттердегі жаратылыстану бағытындағы ақпараттармен жұмыс: іздеу әдістерін игеру, ақпараттың мағыналық негізін анықтау және ақпараттың растығын бағалау;
4) зерттеу қорытындыларын түрлі формада ұсыну;
5) жаратылыстану ғылымы бағытындағы маңызды жетістіктердің қолданбалы мәнін түсіндіру.
6. «Жаратылыстану» пәні негізгі мектептегі «Биология», «География», «Химия», «Физика» пәндерін зерделеу, негізін қалауға бағытталған кіріктірілген курс болып табылады.
7. Бағдарламаның мақсаты оқушыларды жаратылыстану ғылымы тұрғысынан табиғат пен қоғамның өзара байланысы, табиғаттағы заңдылықтардың біртұтастығы туралы білім, ұғым, түсінік қалыптастыру және білімдерін күнделікті өмірде кездесетін табиғат құбылыстары мен үдерістерін түсіндіру, сипаттау, болжау үшін қолдану білігін дамытуға бағытталған.
8. Пән бағдарламасы келесі міндеттерді шешуге бағытталған:
1) әлемнің қазіргі заманғы жаратылыстану ғылымы тұрғысынан қалыптасқан бейнесі мен жаратылыстану ғылымдарының әдістері туралы білім негіздерін қалыптастыру; жаратылыстанудың техника мен технология дамуына елеулі ықпал еткен маңызды идеяларымен, жетістіктерімен таныстыру;
2) білімдерін қоршаған әлемнің құбылыстарын түсіндіру үшін қолдану және бұқаралық ақпараттық құралдары, интернет ресурстары, арнайы және ғылыми-көпшілік әдебиеттерден алынған жаратылыстану ғылымы тұрғысынан және өмірлік маңызды мазмұны бар ақпаратты қабылдау біліктіліктеріне ие болу;
3) зияткерлік, шығармашылық қабілеттерді, сын тұрғысынан ойлау қабілетін қарапайым зерттеулер, құбылыстарды талдау, жаратылыстану ғылымдық ақпаратты қабылдау және түсіндіру барысында дамыту;
4) күнделікті өмірде тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, заманауи технологияларды сауатты пайдалану, денсаулық пен қоршаған ортаны қорғау үшін жаратылыстану ғылымдары бойынша білімдерін қолдану.
Бағдарламада оқу мақсаттарын пайдалану ыңғайлылығы үшін кодтау енгізілді. Кодта бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар – бөлім мен бөлімшенің, төртінші сан – оқу мақсатының реттік санын білдіреді. Мысалы, 5.2.1.4. кодында «6» - сынып, «2.1» - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, «4» - оқу мақсатының реттік саны.
| Сынып | Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаурәсімдерінің саны | |||
| 1-тоқсан | 2-тоқсан | 3-тоқсан | 4-тоқсан | |
| 6-сынып | 2 | 1 | 2 | 2 |
«ЖАРАТЫЛЫСТАНУ» ПӘНІ БОЙЫНША 6-СЫНЫПҚА АРНАЛҒАН КҮНТІЗБЕЛІК-ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАР
(БАРЛЫҒЫ 72 САҒАТ, АПТАСЫНА 2 САҒАТ)
| № | Ауыспалы тақырыптар | Сабақтардың тақырыптары | Оқу мақсаттары | Сағат саны | Мерзімі | Ескерту | Үй тапсырмасы |
| І-тоқсан | |||||||
| 1 | Бөлім 6.1А Ғылым әлемі | Ғылым рөлі.Зерттеу сұрағы | 6.1.1.1 жаратылыстану ғылымдарының зерттеу нысандарын тізіп атау 6.1.2.1 тәуелді, тәуелсіз және бақыланатын айнымалыларды анықтау | 1 | 01.09 | | §1 |
| 2 | | Зерттеуді жоспарлау | 6.1.3.1 жоспар бойынша зерттеу жұмысын жүргізу 6.1.3.2 қауіпсіз жұмыс жүргізудің жағдайларын анықтау | 1 | 05.09 | | §2 |
| 3 | | Деректерді жинау және жазу. | 6.1.4.1 Халықаралық бірліктер жүйесінің өлшем бірліктерін пайдалану | 1 | 08.09 | | §3 |
| 4 | | Деректерді талдау | 6.1.5.1 алынған деректерді графикалық түрде көрсету | 1 | 12.09 | | §4,5 |
| 5 | | Қорытынды және талқылау БЖБ 1 | 6.1.6.1 алынған қорытындыларды түрлі формада көрсету | 1 | 15.09 | | §6 |
| 6 | Бөлім 6.1В Ғалам. Жер. Адам. | Макро және микроәлем | 6.2.1.1 макро- және микроәлем нысандарының параметрлерін атау | 1 | 19.09 | | §7 |
| 7 | | Жер туралы жалпы мағлұматтар | 6.2.2.1 Жер бетіндегі бақыланатын үдерістер мен құбылыстарды түсіндіру | 1 | 22.09 | | §8 |
| 8 | | Жер өрістері және олардың құрамдас бөліктері | 6.2.2.2 Жердің қасиеттерін түсіндіру 6.2.3.1 Жер қабықтарының өзара байланыс тәсілдерін түсіндіру | 1 | 26.09 | | §9 |
| 9 | | Жердегі тіршілік | 6.2.4.1 Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы ғылыми болжамдарды салыстыру 6.2.4.2 адамның Жерде тіршілік етуінің қазіргі жағдайларын бағалау | 1 | 29.09 | | §10 |
| 10 | | Жер бетін бейнелеу тәсілдері | 6.2.5.1 географиялық карталар мен шартты белгілерді жіктеу 6.2.5.2 шартты белгілерді пайдаланып, географиялық карталарды оқу | 1 | 03.10 | | §11 |
| 11 | | Жер бетін бейнелеу тәсілдері | 6.2.5.3 масштабты пайдаланып, арақашықтықты есептеу 6.2.5.4 географиялық координаттарды анықтау | 1 | 06.10 | | §12,13,14 |
| 12 | | Материктер мен мұхиттар | 6.2.6.1 жоспар бойынша материктер мен олардың физикалық-географиялық аймақтарының табиғат ерекшеліктерін анықтау | 1 | 10.10 | | §15 |
| 13 | | Материктер мен мұхиттар. БЖБ 2 | 6.2.6.2 жоспар бойынша мұхиттар табиғатының ерекшеліктерін анықтау | 1 | 13.10 | | §16 |
| 14/15 | | Халық географиясы | 6.2.7.1 халықтың қоныстану заңдылықтарын анықтау 6.2.7.2 халық тығыздығының көрсеткіштеріне баға беру 6.2.7.3 дүниежүзіндегі халық тығыздығының жоғары және төмен аймақтарын анықтап, себептерін түсіндіру | 1 | 17.10 20.10 | | §17 |
| 16 | | Тоқсандық жиынтық бағалау (ТЖБ №1) | | 1 | 22.10 | 24.10 | |
| 17 | | Қорытынды сабақ | | 1 | 27.10 | | |
| | | | | 17 сағат | | | |
| ІІ тоқсан | |||||||
| 18 | Бөлім 6.2А Заттар және материал-дар | Заттардың құрылысы мен қасиеттері | 6.3.1.1 атом мен молекулаларды, қарапайым және күрделі заттарды айыра білу | 1 | 07.11 | | §18 |
| 19/20 | | Заттардың құрылысы мен қасиеттері | 6.3.1.2 атомның негізгі бөлшектерін және олардың орналасуын сипаттау | 2 | 10.11 14.11 | | §19 |
| 21/22 | | Заттардың құрылысы мен қасиеттері | 6.3.1.3 заттардың қасиеттерін (балқу және қайнау температураларын) сипаттау | 2 | 17.10 21.11 | | §20 |
| 23 | | Заттардың жіктелуі | 6.3.2.1 заттарды органикалық және бейорганикалық заттар күйінде жіктеу | 1 | 24.11 | | §21 |
| 24 | | Заттардың жіктелуі | 6.3.2.2 тірі және өлі табиғатта қышқыл, сілтілі және бейтарап ортаны айыра біледі және әмбебап индикатор көмегімен ортаны анықтау | 1 | 28.11 | | §22,23,24 |
| 25 | | Заттардың жіктелуі | 6.3.2.3 бейтараптандыру үдерісін түсіндіру | 1 | 01.12 | | §25 |
| 26 | | Заттардың пайда болуы мен оларға қол жеткізу | 6.3.3.1 жасанды материалдардың артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау | 1 | 08.12 | | §26 |
| 27 | | Заттардың пайда болуы мен оларға қол жеткізу | 6.3.3.2 тұрмыстық химия өнімдерін қолдану саласын және оларды қауіпсіз қолдану ережелерін түсіндіру | 1 | 12.12 | | §27 |
| 28 | | Табиғаттағы құбылыстардың көптүрлілігі | 6.3.3.3 Қазақстандағы пайдалы қазбалардың орындарын және қолдану салаларын анықтау | 1 | 15.12 | | §28 |
| 29 | | Табиғаттағы құбылыстардың көптүрлілігі | 6.3.3.4 Қазақстандағы пайдалы қазбаларды өндеудің ірі орталықтарын атау және көрсету | 1 | 19.12 | | §29 |
| 30 | | Табиғаттағы құбылыстардың көптүрлілігі.БЖБ 1 | 6.3.3.4 Қазақстандағы пайдалы қазбаларды өндеудің ірі орталықтарын атау және көрсету | 1 | 22.12 | | §30 |
| 31 | | Тоқсандық жиынтық бағалау (ТЖБ №2) | | 1 | 26.12 | | |
| 32 | | Қорытынды сабақ | | 1 | 29.12 | | қайталау |
| | | | | 16 сағат | | | |
| ІІІ тоқсан | |||||||
| 34 | Бөлім 6.3А Тірі және өлі табиғаттағы үдерістер | Өлі табиғаттағы үдерістер | 6.4.1.1 өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістерді модельдеу (таудың жасалу, мүжілу үдерістері, табиғатта заттардың айналымы) | 1 | 09.01 | | §31 |
| 35 | | Өлі табиғаттағы үдерістер | 6.4.1.2 табиғаттағы заттардың химиялық айналымын түсіндіру | 1 | 12.01 | | §32 |
| 36 | | Тірі табиғаттағы үдерістер | 6.4.2.1 жасуша компоненттерін анықтау 6.4.2.2 тірі ағзаларға тән үдерістерді түсіндіру | 1 | 16.01 | | §33,34 |
| 37 | | Тірі табиғаттағы үдерістер | 6.4.2.3ағзалардың қоректену типтерін ажырату | 1 | 19.01 | | §35 |
| 38 | | Тірі табиғаттағы үдерістер | 6.4.2.4 толыққанды тамақтану рационын құру 6.4.2.5 азық-түлік өнімдеріндегі органикалық заттардың болуын тестілу | 1 | 23.01 | | §36 |
| 39 | | Тірі табиғаттағы үдерістер | 6.4.2.6 ағзалардағы қоректік заттардың тасымалдануын модельдеу | 1 | 26.01 | | §37 |
| 40 | | Тірі табиғаттағы үдерістер | 6.4.2.7 тыныс алғанда және тыныс шығарғандағы ауа құрамындағы айырмашылықты зерттеу | 1 | 30.01 | | §38 |
| 41 | | Тірі табиғаттағы үдерістер | 6.4.2.8 ағзадан бөлініп шығатын өнімдерді атау | 1 | 02.02 | | §39 |
| 21 | | Тірі табиғаттағы үдерістер БЖБ 1 | 6.4.2.9 тірі ағзалардың тітіркендіргіштерге жауап беру реакциясын зерттеу | 1 | 06.02 | | §40 |
| 43 | Бөлім 6.3В Энергия және қозғалыс | Энергия түрлері мен көздері | 6.5.1.1 энергия көздерін атау | 1 | 09.02 | | §41 |
| 44 | | Энергия түрлері мен көздері | 6.5.1.2 энергияны шығарумен және оның жұтылуымен байланысты үдерістерді атау және мысалдар келтіру | 1 | 13.02 | | §42 |
| 45 | | Энергия түрлері мен көздері | 6.5.1.3 электр энергиясының бірлігін атау 6.5.1.4 электр энергиясының құнын есептеу | 1 | 16.02 | | §43 |
| 46 | | Энергия түрлері мен көздері | 6.5.1.5 энергияны алудың баламалы көздерін ұсыну | 1 | 20.02 | | §44 |
| 47 | | Қозғалыс | 6.5.2.1 қозғалыстың салыстырмалылығына мысалдар келтіру және түсіндіру | 1 | 23.02 | | §45 |
| 48 | | Қозғалыс | 6.5.2.2 қатты денелер, сұйықтар мен газдардың қысымдарын айыра білу | 1 | 27.02 | | §46 |
| 49 | | Қозғалыс | 6.5.2.3 адам қаңқасының құрылысын сипаттау | 1 | 02.03 | | §47 |
| 50 | | Қозғалыс. БЖБ 2 | 6.5.2.4 бұлшық еттің құрылысын сипаттау | 1 | 06.03 | | §48 |
| 51 | | Қозғалыс | 6.5.2.5 тірі ағзалар үшін қысымның мәніне мысалдар келтіру 6.5.2.6 тиісті құралдарды қолдана отырып, атмосфералық және артериялық қысымды өлшеу және қорытынды жасау | 1 | 09.03 | | §49,50 |
| 52 | | Тоқсандық жиынтық бағалау (ТЖБ №3) | | 1 | 13.03 | | |
| 53 | | Қорытынды сабақ | | 1 | 16.03 | | |
| | | | | 20 сағат | | | |
| ІҮ тоқсан | |||||||
| 54/55 | Бөлім 6.4А Экология және тұрақты даму | Экожүйелер | 6.6.1.1 экожүйе құрамдас бөліктерінің өзара байланысын график түрінде көрсету және түсінду | 2 | | | §51 |
| 56 | | Экожүйелер | 6.6.1.2 экожүйе ауысымдарының себептерін түсіндіру | 1 | | | §52 |
| 57/58 | | Экожүйелер | 6.6.1.3 экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын түсіндіру | 2 | 6.04 10.04 | | §53 |
| 59 | | Тірі ағзалардың сан алуандығы | 6.6.2.1 өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін анықтау үшін ағзалардың өзіндік ерекшеліктерін қолдану | 1 | | | §54 |
| 60/61 | | Тірі ағзалардың сан алуандығы | 6.6.2.2 жергілікті экожүйелердегі тірі ағзалардың алуан түрлілігін зерттеу | 2 | | | §55 |
| 62/63 | | Табиғатты қорғау | 6.6.3.1 өзінің аймағындағы кейбір экологиялық мәселелердің себептерін талдау | 2 | | | §56,57,58 |
| 64/65 | | Табиғатты қорғау БЖБ 1 | 6.6.3.2 экологиялық мәселелерді шешу жолдарын ұсыну | 2 | | | §59,60 |
| 66/67 | Бөлім 6.4В Әлемді өзгертетін жаңалықтар | Әлемді өзгерткен жаңалықтар | 6.7.1.1әлемді өзгерткен жаңалықтардың маңызын талқылау | 2 | | | |
| 68 | | Әлемді өзгерткен жаңалықтар .БЖБ 2 | 6.7.1.2 жаратылыстану ғылымдарын дамытуда қазақстандық ғалымдардың үлесін талқылау | 1 | | | §61 |
| 69/70 | | Болашақ жаңалықтары. | 6.7.1.3 ғылыми зерттеулердің бағыттарының болашақтағы дамуына болжам жасау | 2 | | | §62-63 |
| 71 | | Тоқсандық жиынтық бағалау (ТЖБ №4) | | 1 | | | §64 |
| 72 | | Қорытынды сабақ | | 1 | | | |
| | | Тоқсандық сағат саны | | 19 сағат | | | |
| | | Жылдық сағат саны | | 72 сағат | | | |
Түсінік хат
Пəні: Биология // Сынып:7// Оқулықтар: А.Соловьева, Б. Ибраимова. Ж.Алина Алматы «Атамұра» 2017 ж.
Негізгі құжаттар:
2022-2023 оқу жылындағы күнтізбелік жоспарды жасақтағанда, «Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарын бекіту туралы» (Қазақстан Республикасы Оқу ағарту министрінің 2022 жылғы3 тамыздағы№ 348 бұйрығы);
«Қазақстан Республикасында бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» (ҚРМП 2012жылғы 8қарашадағы № 500 бұйрығына ҚР Оқу ағарту министрінің 12.08.2022 жылғы №365 өзгерістер мен толықтырулар);
«Білім алушылардың үлгерімінеағымдықбақылау,аралықжәнеқорытынды аттестаттау өткізудің үлгілік ережелерін бекіту туралы» (Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18наурыздағы №125 бұйрығы);
«Оқулықтардың, оқу-әдістемелік кешендердің, оқу құралдарының және басқа да қосымша әдебиеттердің, оның ішінде электрондық тасымалдау құралдары тізбесін бекіту туралы» (ҚР ОАМ 2022 жылғы 21 маусымдағы №291 бұйрығы);
«Орта білім беру ұйымдарында 2022-2023 оқу жылының басталуын , ұзақтығын және каникул кезеңдерін айқындау туралы» ҚР Оқу ағарту министрінің 2022 жылғы 12 тамыздағы № 363 бұйрығы ;
2022-2023 оқу жылында «Биология» оқу пәні бойынша оқу процесін ұйымдастыруда Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрінің 2019 жылғы «26» шілдедегі №334 бұйрығымен бекітілген Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9 сыныптарына арналған «Биология» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы;
«2022-2023 оқу жылында Қазақстан Республикасының орта білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері туралы» (2022 жылғы 21 шілдедегі №8 хаттама) әдістемелік нұсқау хаты;
Бағдарлама құрылымы:
«Биология» пәні жаратылыстану ғылымдарының құрамдас бөлігі ретінде оқушыларға қоршаған ортаның көп түрлілігі мен эволюциясы туралы білім береді, тірі ағзалардың даму заңы мен заңдылықтарын қарастырады, сонымен қатар әлемнің таңғажайып құбылыстарын оқып-тануға және зерттеуге мүмкіндік береді.
7-сыныпқа арналған «Биология» пәнінен жаңартылған мазмұндағы оқу бағдарламасы оқушыларға алған білімдерін нысандар мен ақпаратты бақылау, топтастыру, жүйелендіру, салыстыру, талдау, себеп-салдарлық байланыстарды орнату сияқты дағдыларын дамыту үшін қолдануға көмектеседі.
«Биология» пәні: биологияның оқу құрал-жабдықтарын пайдалану бойынша, эксперименттік зерттеу жоспарын құру, зерттеулер жүргізу, алынған мәліметтерді жинау, өңдеу және түсінік беру сияқты бірқатар практикалық дағдыларды дамытуға мүмкіндік береді. Биологияны оқу, оқушыларға алған білім, білік пен дағдыны күнделікті өмірде қолдануға мүмкіндік береді.
«Биология» пәнінің мақсаты – оқушыларға органикалық дүниенің көптүрлілігі, ондағы болып жатқан құбылыстар мен үдерістердің заңдары мен заңдылықтары, сонымен қатар адам оның ажырамас бөлігі туралы білім мен түсінік жүйелерін беру.
Оқу пәнінің міндеттері:1) жер бетіндегі барлық тірінің құндылығын түсіну үшін өмірдің құрылымды-функционалды және генетикалық негіздері туралы, тірі табиғаттың негізгі патшалықтары ағзаларының көбеюі мен дамуы, экожүйе, биоалуантүрлілік, эволюция туралы білім жүйесін асыру;
2) экологиялық этика нормалары мен ережелерін, табиғатқа жауапкершілікпен қарауын қалыптастыру;
3) генетикалық сауаттылықты қалыптастыру - салауатты өмір салты негіздері, психикалық, тән және моральдық денсаулық сақтау;
4) оқушылардың тұлғалық қасиеттерін дамыту, биологиялық білімдерін практикада қолдануға ұмтылу, медицина, ауыл шаруашылығы, биотехнология, экологиялық менеджмент және қоршаған ортаны қорғау саласындағы практикалық іс-шараларға қатысу;
«Биология» пәні бойынша жаңартылған оқу бағдарламасының негізі оқытудың төрт бөлімін қамтиды: «Тірі ағзалардың алуан түрлілігі, құрылымы және функциялары»; «Көбею, тұқым қуалаушылық, өзгергіштік»; «Эволюциялық даму, ағза және қоршаған орта»; «Кіріктірілген қолданбалы ғылымдар».
Биология бойынша білім беру бағдарламасы оқытудың бастапқы сатыларының өзінде пән туралы бүтіндей түсінік қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Биология бойынша оқу бағдарламасына мынадай бөлімшелер енгізілді: «Тұқым қуалаушылық және өзгергіштік заңдылықтары», оның шеңберінде тұқым қуалайтын және жүре пайда болған белгілері қаралады, «Микробиология және биотехнология» – микроорганиздер, антибиотиктер және антисептиктер туралы түсініктер енгізіледі.
Аталған бөлімшелерді оқыту оқушыларды қоршаған ортаны түсіну, сонымен қатар жоғары сыныптарда пәнді барынша тереңірек одан әрі зерделеуге көмектеседі.
Биология бойынша бағдарламаның негізгі ерекшеліктері болып биология бөлімдерін зерделеу жүйелілігінде оқытудың «шиыршық»