ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 29.03.2024

Просмотров: 36

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


Сыртқы ауаны сыртқа тарату желдеткішіне жинау жерден кемінде 2 м биіктікте жүргізіледі. Зиянды және агрессивті заттарды қолдана отырып, учаскелер орналасқан үй-жайларда қабырғаларды, төбелерді және басқа да беттерін, оның ішінде ішкі құрылыс конструкцияларын әрлеу үшін сіңіруді болдырмайтын және жүйелі тазартуға, ылғалды және вакуумды жинауға, қажет болғанда зарарсыздандыруға жол беретін материалдар көзделуі тиіс.

29. Ашылатын терезелермен немесе жарық фонарларымен жабдықталған ғимараттарда және құрылыстарда еденнен немесе жұмыс алаңынан басқарылатын, ашық ойықтардың шамасын реттеуге арналған механизмдер, сондай-ақ осыған ұқсас жұмыстарды ыңғайлы және қауіпсіз орындауды қамтамасыз ететін терезені, фонарьларды және жарық арматурасын тазартуға арналған механизмдер көзделуі тиіс.

  1.  Автомобильден шығатын зиянды заттарға қойылатын санитариялық- эпидемиологиялық талаптар?

"Көлік құралдарына және жолаушыларға қызмет көрсету жөніндегі объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 27 ақпандағы № 156 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 15 сәуірде № 10728 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 23 қыркүйектегі № ҚР ДСМ - 98 бұйрығымен.

Осы "Көлік құралдарына және жолаушыларға қызмет көрсету жөніндегі объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалар (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) көлік құралдарына және жолаушыларға қызмет көрсету жөніндегі объектілерге:

      1) жобалау, жер таңдау, салу;

      2) реконструкциялау, жөндеу, іске қосу және күтіп-ұстау;

      3) өндірістік және тұтыну қалдықтарын жинау, аймақтарды күтіп-ұстау;

      4) сумен жабдықтауды, су бұруды, жарық беруді және желдетуді (кондиционерлеуді) ұйымдастыру;

      5) қызметкерлерге еңбек жағдайын жасау, адам денсаулығына зиянды әсер ететін өндірістік факторлармен жұмысқа;

      6) гигиеналық оқыту, медициналық қамтамасыз ету, қызметкерлерге арнайы және емдік-профилактикалық тамақтану және тұрмыстық қызмет көрсету кезінде қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды белгілейді.

      7) инфекция ошақтарын шоғырландыру бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу.


  1. Адам денсаулығына автомобильден шығатын зиянды шығындылардың әсері жәнесанитарлық-эпидемиологиялық талаптар?

Автомобильден жанып шыққан газдың кұрамындағы улы заттар (көмір қышқыл тотығы, азот тотығы, көмірсутегі т.б.) атмосфераға тарап, адам организмін уландырып, кей жағдайларда қатерлі ісік ауруларына шалдықтырады. Экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету — күрделі жэне каржыны көп талап ететін шара. Оны аймак, кала немесе автопарк деңгейінде шешу үшін кешенді экологиялық максатты жоспар жасалуға тиіс. Ол жоспар автопарктің көздеген мақсатының орындалуын қамтамасыз етуі кажет.Экологиялық тазалықты сақтаудың бір жолы: автомобильдің техникалық жағдайын жақсарту; экологиялық талаптарға сай жанармай пайдалану; жұмыс істеген майларды, аккумуляторды зиянсыздандыру т.с.с. Экологиялық жағдайды түзеу үшін арнаулы мемлекеттік стандартты орындау қажет. Автомобиль көліктері қоршаған ортаға екі жолмен әсер етеді: біріншіден, автомобиль көліктерінің қоршаған ортаға тікелей эсер етуі; екіншіден, жанама эсер етуі.Автомобиль көліктерінің қоршаған ортаға тікелей әсер етуі — ол жанар-жағармайдың жерге ағуы, жұмыс істеген газдың шығуы, ыдыстағы жанармайдың булануы, шаң, шинаның желінуі, жағымсыз дыбыстың шығуы, діріл, адам организміне жарақат түсіру. Мысалы, 15…20 жыл аралығында АҚШ және басқа да өркендеген елдерде экологиялық таза жа- нармай қолдану жоспарлануда, ол — сутегіні қолдану.Автокөліктердің адамға жанама эсер етуі — ол энергетикалык корды пайдалану; материалдық корды пайдалану; жер қорын пайдалану; адам қорын пайдалану.

Өркендеген елдерде автокөліктердің энергетикалық корды пайдалану бөлігі 12…17% құрайды. АҚШ-та материалдық корды пайдалану: болат — 20%, алюминий — 12%, қорғасын — 50%, цинк — 35% т.с.

  1. Тұрғын үй-жайларды жарықтандыру, жылыту және желдету.


Қоғамдық ғимараттар мен тұрғын үй-жайларын жарықтандыру.

Қоғамдық ғимараттардағы үй-жайлардың табиғи және жасанды жарықпен

жарықтандырылу деңгейі ҚР ҚН 2.04-01 және қолданыстағы санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес келуі керек. Қоғамдық ғимараттар үй-жайларындағы жалпы жарықтандыру біркелкі


болуы керек. Жалпы жергілікті жарықтандыруды:

- стационарлық ірі жабдығы бар үй-жайларда (дүкендердің сауда залдары, мұрағат және кітап сақтау орындары);

- экспозиция жазықтықтары тұрақты көрме үй-жайларында;

- жұмыс орындары жекелеген учаскелерге (тігу және жөндеу шеберханалары, кір үтіктеу орындары, зертханалар) жиналған топ болып орналасқан үй-жайларда,

- әртүрлі учаскелерінде талап әрқалай жарықтандырылуды талап ететін әртүрлі дәлдіктегі жұмыстар орындалатын үй-жайларда қарастыру қажет.

Табиғи жарықтандырусыз төмендегідей орындарды жобалауға болады:

- жертөле қабаттарына орналастыруға болатын үй-жайларды;

- акт залдарын;

- конференц-залдарды, дәрісханалар мен кулуарларды;

- дүкендердің сауда залдарын;

- тамақтану блогының ас үй ыдыстары жуылатын орындарды, буфеттерді және мектепке дейінгі тәрбиелеу және оқыту ұйымдарының қызмет көрсетуші қызметкерлерінің бөлмелерін;

- көрсету, спорттық-көрсетілім және спорттық-ойын-сауық залдарын;

- мұз жабыны бар спорт залдарын, спорт құрылыстарының нұсқаушылар мен бапкерлер құрамының бөлмелерін;

- наркоз жасау, ота жасау алдындағы бөлмелерді, секциялы және секция алды, функционалдық, эндоскопиялық, сәулелі диагностика кабинеттерін; гало- және спелеотерапия процедураларын жүргізу, клизма жасау бөлмелерін; аппарат тұратын, салмақ өлшеу, термостат тұратын бөлмелерді, микробиологиялық бокстарды; қызмет көрсететін қызметкерлердің бөлмелерін, емдеу мекемелерінің стационарларындағы тамақтану блогының және тамақ ішу үй-жайларын; буфеттерді, кір жуатын бөлмелерді, дезинфекциялық өңдеу және емдеу-сауықтыру мекемелерінің үй-жайларын; сондай-ақ рентгенодиагностикалық кабинеттердің процедура жүргізу бөлемелері жобаланады;

- тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарына келушілерге арналған салондарды;

- санитарлық өткізу орындарын; дәретханаларды; киім ауыстыратын бөлмелерді;

душтарды; қоймаларды; құрғақ бу моншалары үй-жайларын; солярийлер үй-жайлары мен процедура жасау бөлмелерін; бассейн жанындағы нұсқаушы бөлмесін, қызметкерлер бөлмелерін; автокөлік тұрақтарына арналған үй-жайларды.

Бір, екі қабатты ғимараттарда күннен қорғауды көгалдандыру арқылы қамтамасыз ету қажет.

Оқу орындарындағы рекреация ретінде пайдаланылатын дәліздерге табиғи жарық түсуі керек.

Технологиялық талаптар бойынша ауаның кіруіне жол бермейтін немесе ауаны баптауды қарастыру қажет болатын үй-жайларды қоспағанда, табиғи жарық түсетін


үй-жайларды фрамугалар, желкөздер немесе басқа да құрылғылар арқылы желдету керек.


  1.  Тұрғын үйлердің орналасуы және оның микроклимат пен жарық режиміне әсері. Жатақханаларды жоспарлау ерекшеліктері.

Тұрғын үй маңызды әлеуметтік-гигиеналық мәселе болып саналады.Тұрғын үйде адам өзінің өмірінің көп уақытын өткізеді,сондықтан тұрғын үй адамның денсаулығына,көңіл –күйіне,жұмыс қабілетіне әсер етеді.Үй адамды қоршаған орта факторларының теріс әсерінен; ыстық,суық,қар,жаңбырдан қорғану үшін,жұмыс істеуге және дем алуға онтайлы жағдай жасау үшін қажет.

йде даладағы микроклиматтық жағдайға қарамастан тұрақты климат болу керек,оны микроклимат деп атайды,ол адамға жақсы жағдай тудырады. Тұрғын бөлме микроклиматы дегеніміз,ол сол бөлменің;

1.температурасы

2.ылгалдылыгы

3.ауа жылдамдылыгы

4.болменыны ышындеге ауа температурасы

Конвекция арқылы жылу беру тек қоршаған орта температурасы адам денесінің температурасынан төмен жағдайда ғана жүреді. Жылу берудің негізгі жолы-радиациялы түрде жылу беру,яғни жылуды қоршаған ортаға беру,ол бөлмеде жылу режимі жақсы сақталғанына ғана байланысты емес, оның ішкі қабырғаларының,еденнің,терезенің де температурасына байланысты. Біздің климаттық жағдайда тұрғын бөлменің температурасы нормада 18-20 С градус

Микроклиматқа температурадан басқа ауа ылғалдылығы да әсер етеді. Бөлмеде ауа ылғалдылығы нормада 40-60 % Қошаған ауаға жылу беру мөлшері ауа жылдамдылығына байланысты. Ауа жылдамдылығы өскен сайын конвекция жолымен жылу беру өседі. Тұрғын бөлмеде жайлы жағдай жасалу үшін көптеген шаралар қолданылады:

Жылыландыру дегеніміз даладағы температураның өзгерісіне қарамастан бөлмені біркелкі температурамен қамтамасыз ету.Бөлмеде біркелкі температура болу белгілі бір жағдайлармен анықталады;жылыландыру жүйесі,отынның сапасы,жылыландырудың жергілікті және реттілігі. Бөлме температурасы нормада қысқы уақытта 18-29 С градус аралығында болу керек.бөлмеде тәулік бойы температураның ауытқуы болмау керек. Мұндай жайлы жағдайды тек орталықтандырылған жылуландыру жүйесі ғана қамтамасыз ете алады,сондықтан тұрғын үйдің орталықтандырылған жылыландыру жүйесімен қамтамасыз етілгені дұрыс.
Туртын уйлерді жане когамдык гимараттарды
жобалауда онын табиги и жане жасанды
жарыктануынын жаксы болуы манызды орын
алады .Табити жане жасанды жарыктандыру жаксы болса ,ол адамнын керу кабілетіне, емірлік тонусына, жумыс кабілетіне эсер етеді.

*Тургын жане котамдык гимараттардын жарыктандырылуы «Таби и жане жасанды жарыктану»КНменЕ нормативті кужатынын талаптарына сайкес болуы керек.

  1. Ауылдық тұрғын үйлерді жоспарлау.

Жаңа ауыл салу немесе қолданыстағы ауылды кеңейту үшін жер учаскесін таңдау кезінде мынадай ойлар басшылыққа алынады. Учаске безгек масаларының пайда болу ошақтарынан 3 км-ден жақын болмауы керек: батпақтар, сулы-батпақты жағалаулары бар ағындар және т.б. топырақ құмды, құмды сазды немесе сазды болғаны жөн; бұл аумақтың шамадан тыс батпақтануына жол бермейді. Жер бедерінің немесе жасыл массивтердің арқасында учаске суық желдің, қардың немесе құмның әсерінен табиғи қорғанысқа ие болса жақсы. Учаске теміржол немесе тас жол магистральдарымен қиылыспауы керек.
Ауылдық елді мекендерді жоспарлау және салу ауыл шаруашылығындағы экономика мен еңбек жағдайларынан, табиғи факторларға жақындықтан, үй учаскелерінің болуынан және т.б. туындайтын кейбір ерекшеліктермен сипатталады. сонымен бірге оларды жоспарлауға қалалар мен жұмысшы ауылдарды жоспарлаумен бірдей гигиеналық талаптар қойылады.
Таңдалған аймақ жеткілікті ашық болуы керек және сонымен бірге қатты желден рельефпен немесе жасыл екпелермен қорғалуы керек. Сонымен қатар, сайлармен қатты қиылысатын жерлерден аулақ болу керек, бұл ұтымды орналасуды едәуір қиындатады. Ақырында, сайт жеткілікті жақсы сумен қамтамасыз етілуі керек, Ең жақсысы жер асты көздерінен. Аталған шарттар сақталған жағдайда ірі су айдындары мен орман алқаптарының жанында орналасқан жерлер артықшылыққа ие болады, бұл ретте ауылдар су тасқыны кезінде су баспайтын өзеннің неғұрлым жоғары жағасында орналасуы тиіс. Сондай-ақ, елді мекендерді көркем аумаққа орналастырудың оң психогигиеналық маңыздылығын есте ұстаған жөн.
Бірнеше параллель және перпендикуляр көшелері бар тұрғын аудандарға айқын бөлінетін ауылды жоспарлаудың ең қолайлы түрі. Тоқсандық құрылыс түрімен. Ғимараттардың жол бойындағы сызықтық орналасуы, керісінше, жағымсыз. Ат трактаттарының орнында пайда болған қазіргі заманғы ірі көлік магистральдары, егер оның дамуы автомобильдің үлкен жылдамдығымен үздіксіз ағынмен жүретін тас жолдың екі жағында болса, ауылды іс жүзінде бөлшектейді.