Файл: азастан тарихы нсау.doc

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 10.04.2024

Просмотров: 73

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


B)Орал тауы, Арал маңы, Бетпақдала

C)Торғай үстірті, Арал маңы, Қызылқұм

D)Солтүстік Қазақ жазығы, Маңғыстау, Алтай

E)Сарыарқа, Жалпы Сырт, Үстірт

  1. 1: 30 000 000 масштабтағы глобустан өлшенген қашықтық 5 см болса,жер бетіндегі қашықтық

A)150 км

B)3500 км

C)6000 км

D)1500 км

E)600 км


  1. Кариб теңізінде толысу құбылысы болғанда, қайту құбылысы орын алатын теңіз 

A)Баффин 

B)Охота 

C)Саргасс 

D)Жапон

E)Гренланд 

  1. Сино-тибет тіл әулетіне жататын, халқының саны Жамбыл облысында басым ұлт

A)тәжік

B)дүнген

C)ұйғыр

D)татар

E)кәріс

  1. Қазақстан аумағын ландшафттық аймақтарға бөлген ғалымның еңбегі

A)Үлкен Алтай

B)Сібірдің сызба кітабы

C)Арал теңізі

D)Түркістан бассейні

E)Үлкен Ембі

  1. Өскемен қаласында жиһаз жасау орталығының орналасу себебі 

A)электр энергияға бай

B)орман ресурсы жеткілікті

C)халық көп шоғырланған

D)теміржол магистральдары өтеді

E)су ресурсына бай

  1. Жаңа жылды бұрын қарсы алатын қала

A)Мәскеу

B)Баку

C)Берлин

D)Прага

E)Нұр-Сұлтан
Eлдердің адам дамуының индексі (АДИ) көрсеткіші бойынша салыстыру



Aдам дамуының индексі негізінен дамыған, дамушы және нашар дамыған елдер арасындағы айырмашылықтарды анықтау үшін, сонымен бірге экономикалық саясаттың өмір сапасына әсерін бағалау үшін қолданылады. 

  1. Карта бойынша АДИ көрсеткіші ең жоғары елдер

A)Беларусь, Қазақстан, Ресей

B)Жапония, Тайланд, Үндістан

C)Аустралия, АҚШ, Швейцария

D)Қытай, Жапония, Бразилия

E)Италия, Мексика, Грекия

  1. AДИ деңгейі төмен аймақ

A)Шығыс Азия

B)Оңтүстік Азия

C)Орталық Африка

D)Солтүстік Африка

E)Оңтүстік-Батыс Азия


  1. Eгер АДИ бойынша елдің рейтингісі жалпы ішкі өнім рейтингісімен салыстырғанда жоғары болса, онда

A)жан басына шаққандағы табыс деңгейлерінде айырмашылық болады

B)экономикалық өрлеу ел экономикасын дамытуға бағытталады

C)экономикалық өрлеу адам мүмкіншілігін дамытуға пайдаланылады

D)экономикалық өрлеу мен адам дамуы арасында байланыс болмайды

E)экономикалық өрлеу әлеуметтік жағдайға бағытталады


  1. AДИ көрсеткішінің Африка елдерінде төмен болу себебі

A)ересек тұрғындардың сауатсыздығы

B)өмір сүру ұзақтығының өсуі

C)климаттың қолайсыздығы 

D)өндірістің қарқынды дамуы

E)өмір сүру ұзақтығының жоғарылығы

  1. Катар ЖІӨ бойынша 1 орында, ал АДИ көрсеткіші бойынша 33 орында болу себебі

A)өмір сүру ұзақтығы жоғары

B)табиғи ресурстардың көп болуы

C)халықтың өмір сүру сапасы төмен

D)сауаттылық деңгейі жоғары

E)экономикасы қарқынды дамуда

Нұсқаулық: Сізге бір немесе бірнеше дұрыс жауапты тапсырмалар ұсынылған. Таңдалған жауапты жауап парағына сәйкес дөңгелекшені толық бояу арқылы белгілеу қажет. Бір немесе бірнеше дұрыс жауапты тест тапсырмаларында дұрыс жауаптардың саны үштен артық емес.

  1. Ғалымдардың болжамы бойынша мантияның жоғарғы жағындағы температура(-лар)

A)100°C-150°C

B)200°C-250°C

C)450°C -550°C 

D)500°C-550°C

E)400°C-450°C

F)250°C-300°C

G)300°C-350°C

H)350°C-400°C



  1. Мезозой эрасының дәуір(-лер)і

A)Юра

B)Пермь

C)Девон

D)Бор

E)Төрттік

F)Триас

G)Силур

H)Таскөмір

  1. Титан-магний комбинаты орналасқан қала(-лар)

A)Атырау

B)Өскемен

C)Орал

D)Кентау

E)Петропавл

F)Шымкент

G)Қызылорда

H)Көкшетау

  1. Егеменді Қазақстанда  ұлттық халық санағы өткен жыл (-дар)

A)2004 ж

B)2009 ж

C)2008 ж

D)1993 ж

E)1995 ж

F)1999 ж

G)2005 ж

H)1991 ж

  1. Мұхиттағы жылы ағыс (тар)

A)Канар

B)Лабрадор

C)Бразилия

D)Сомали

E)Мозамбик

F)Куросио

G)Перуан

H)Бенгел



  1. Д.Кук Антарктидаға саяхатқа шыққан жылдар аралығы

A)1725-1728 жж

B)1782-1785 жж

C)1759-1861 жж

D)1772-1775 жж

E)1718-1721 жж

F)1732-1735 жж

G)1775-1718 жж

H)1722-1725 жж


  1. Сарыарқаның тау(-лар)ы

A)Қарқаралы

B)Жетісу

C)Тастау

D)Қызыларай

E)Орал

F)Мұғалжар

G)Мұзтау

H)Алтай


  1. Талшықты дақыл (-дар)

A)зәйтүн

B)зығыр

C)батат

D)ямс

E)мақта

F)картоп

G)жасымық

H)какао


  1. Еліміздегі қазақтар мен орыстардан кейінгі саны бойынша басым ұлт өкілінің қоныстанған қаласы(қалалары)

A)Түркістан

B)Петропавл

C)Семей

D)Атырау

E)Орал

F)Ақтөбе

G)Ақтау

H)Шымкент


  1. Батыс Қазақстан экономикалық ауданы арқылы өтетін транзиттік теміржол магистралі

A)Трансазия

B)Трансқазақстан

C)Шығыс-Батыс

D)Транссібір

E)Оңтүстік Сібір


F)Орта Сібір

G)Орынбор-Ташкент

H)Солтүстік-Оңтүстік
ГЕОГРАФИЯДАН СЫНАҚ АЯҚТАЛЫ


БИОЛОГИЯ

Нұсқау: Сізге берілген бес жауап нұсқасынан бір дұрыс жауапты таңдауға арналған тапсырмалар беріледі. Таңдаған жауапты жауап парағындағы сәйкес орынға, дөңгелекшені толық бояу арқылы белгілеу қажет.

  1. Жоғары сатыдағы споралы өсімдік

A)егістік асбұршақ

B)зеравшан аршасы

C)зең саңырауқұлағы

D)жасыл мүк

E)жасыл балдыр

  1. Ұрық пен эндосперм арасында орналасады

A)тамыр

B)жарнақ

C)қабық

D)бүршік

E)тұқым

  1. Гидрада денесін қалпына келтіретін жасуша

A)аралық

B)эктодерма

C)энтодерма

D)атпа

E)безді

  1. Төменгі сатылы омыртқалы жануарлар

A)жорғалаушылар

B)құстар

C)балықтар

D)сүтқоректілер

E)қосмекенділер

  1. Ұлпа сұйықтығын қанайналым жүйесіне қайтарады

A)сарысу

B)қан

C)гемоглобин

D)лимфа

E)лейкоцит

  1. Құрсақ қуысының артқы бөлігінде орналасқан мүше

A)өкпе

B)асқазан

C)жүрек

D)бүйрек

E)бауыр

  1. Тағамдық заттардың құрамында болатын ерекше органикалық зат

A)тұз қышқылы

B)су

C)минералды тұз

D)витамин

E)сөл

  1. Прокариоттар

A)саңырауқұлақтар

B)жануарлар

C)қыналар

D)көк-жасыл балдырлар

E)өсімдіктер

  1. Үнемі өзгеріп, әрі дамып отыратын біртұтас ашық жүйе

A)литосфера

B)стратосфера

C)гидросфера

D)биосфера

E)атмосфера

  1. ХVII ғасырда табиғат зерттеушілер тобы кемемен ұзақ сапарға шықты. Сапар белгілеген уақыттан созылып кетті. Қорек аз болғандықтан, көкөністер мен жемістер таусылып, бірнеше ай бойы күріш кебегін азық етті. Көп ұзамай саяхатшылардың қызыл иектері қанап, тістері түсе бастауына әсер еткен витамин 

A)C

B)E

C)D 

D)K 

E)A

 

  1. Лалагүлділер тұқымдасының дәрілік түрі

A)сүмбілшаш

B)қырлышөп

C)секпілгүл

D)қызғалдақ

E)шырыш

  1. Балантидий тудыратын ауру түрі

A)шистозомоз

B)дикроцелиоз

C)описторхоз

D)балантидиоз

E)кокцидоз

  1. Бауырдың қызметіне жатпайды

A)қанды фильтрлейді

B)қанның түзілуіне қатысады

C)астың қорытылуы аяқталады

D)қандағы қанттың мөлшері сақталады

E)улы заттар залалсызданады


  1. Бір түрдің зат алмасу, тітіркену ұқсастығын сипаттайтын түр критерийі

A)генетикалық

B)морфологиялық

C)географиялық

D)этологиялық

E)физиологиялық

  1. Бұршақ тұқымдас өсімдіктерді егу арқылы топырақ құрамындағы азоттың мөлшерін молайтуға болатын бактерия

A)түйнек

B)көк-жасыл

C)оба

D)шіріту

E)ашыту


  1. Гүлшоғыры шашақ гүлді өсімдік

A)өгейшөп

B)жүгері

C)қарақат

D)жолжелкен

E)бақбақ

  1. Жабын жасушаларында кірпікшелі жасушалары бар құрт

A)суыртқы

B)бауыр сорғыш

C)ақ сұлама

D)жармасқақ

E)мысық сорғыш

  1. Білек сүйектерін құрайды

A)алақан, саусақ

B)жауырын, бұғана

C)мықын, шонданай

D)білезік, алақан

E)шынтақ, кәрі жілік

  1. Абиссиния орталығынан шыққан мәдени өсімдіктер

A)картоп, ананас

B)тары, қарақұмық

C)құмай, банан

D)жүгері, какао

E)орамжапырақ, жоңышқа

  1. Лизосомаларды липопротеидтерден тұратын мембрана қоршайды. Осы мембрананың бұзылуы жасуша тіршілігіне қауіп туғызады. Себебі

A)гидролиздеуші ферменттер сыртқа шығады

B)фосфатаза, рибонуклеаза лизосомада жинақталады

C)лизосомада липаза майды ыдыратады

D)нуклеаза ферменті жасушада жинақталады

E)лизосома жасушаның мембранасын түзеді


Харди-Вайнбергтің генетикалық тепе-теңдік заңы

Популяция дегеніміз — белгілі бір аумақта (ареалдың бөлігінде) ұзақ уақыт тіршілік еткен және сол түрдің басқа топтарынан салыстырмалы түрде оқшауланған, бір түрдің еркін шағылысатын дараларының жиынтығы. Белгілі бір жағдайда популяция генетикалық тепе­-теңдік жағдайында болады, яғни оның гендік қоры ұрпақтан­-ұрпаққа өзгермей беріледі. Бұл тепе­-теңдік принципі немесе Харди­-Вайнберг заңы. Харди-Вайнберг заңы гендер мен генотиптердің жиілігін анықтауға мүмкіндік береді. Харди-Вайнберг формуласы (P2AA + 2PqAa + q2aa = 1, P+q=1) бойынша табиғи популяциялардағы гендердің жиілігін анықтауға болады.




  1. Популяцияның маңызды белгісі

A)аймақтық оқшаулану

B)еркін шағылысу

C)еркін шағылыспау

D)туу көрсеткіші

E)ареалдары әртүрлі


  1. Харди­-Вайнберг формуласы бойынша анықталады

A)аймақтық оқшаулану ерекшеліктері

B)популяцияның туу көрсеткіші


C)табиғи популяциялардағы гендер жиілігі

D)түрлердің шағылысу мүмкіндігі

E)қоршаған орта жағдайлары

  1. Харди-Вайнберг формуласы бойынша доминантты гомозиготалардың жиілігі

A)Pq

B)q2

C)q

D)P2

E)P

  1. Харди-Вайнберг заңы бойынша генотиптердің жиіліктер жиынтығы тең

A)бірге

B)онға

C)нөлге

D)жүзге

E)екіге

  1. Бір қаланың перзентханасында 1 жыл ішінде өмірге келген 2500 баланың 25-інде рецессивті белгі ауру бар делік. Харди-Вайнберг заңы бойынша осы мәліметтерді пайдаланып, доминантты гомозиготалар жиілігін анықтау

A)0,1

B)81

C)0,81

D)0,01

E)8,1

Нұсқау: Сізге бір немесе бірнеше дұрыс жауабы бар тапсырмалар беріледі. Таңдаған жауапты жауап парағындағы берілген пәнге сәйкес орынға, дөңгелекшені толық бояу арқылы белгілеу қажет.

Бір немесе бірнеше дұрыс жауабы бар тест тапсырмаларында дұрыс жауаптар саны үшеуден аспайды.

  1. Қазақстанның «Қызыл кітабына» тіркелген ашықтұқымды(-лар)

A)шырша

B)арша

C)жатаған шырша

D)зеравшан аршасы

E)самырсын

F)туйя

G)карағай

H)қылша

  1. Қырықбуынның адам өміріндегі маңызы

A)тұщы су қоры

B)тас көмір алынады

C)сәнді өсімдік

D)улы өсімдік

E)бояу алынатын шикізат

F)дәрілік өсімдік

G)балауыз өндіріледі

H)пенициллин алынады

  1. Қозғалмай бекініп тіршілік ететін шаянәріздестер класының өкіл(-дер)і

A)актиния

B)циклоп

C)дафния

D)таңқышаян

E)теңізүйрек

F)дулығар

G)теңізжаңғақ

H)омар


  1. Маммалогия ғылымы зерттейді

A)құрттарды

B)жорғалаушыларды

C)сүтқоректілерді

D)құстарды

E)былқылдақденелілерді

F)қарапайымдыларды

G)балықтарды

H)қосмекенділерді

  1. Асқорыту сөлін бөлетін мүше(-лер)

A)қалқанша безі

B)ұйқыбезі

C)бүйрек

D)айырша без

E)сілекей бездері

F)эпифиз

G)бауыр

H)тимус

  1. Қызылшақа балапан шығаратын құстардың балапан(-дар)ы

A)көзі соқыр

B)тез жүгіріп кететін

C)көзі жақсы көреді

D)әлсіз

E)қорегін өзі табады

F)қауырсыны жетілмеген

G)қауырсын қаптаған

H)мықты

  1. Терінің негізгі қызмет(-тер)і

A)қорғаныштық

B)тасымалдау

C)сөл бөлу

D)құрғату

E)асты қорыту

F)ферменттеу

G)сипап сезу

H)жылу реттеу



  1. Синантроптардың белгісі (белгілері)

A)сүйекке сурет салған

B)қолөнер пайда болған