Файл: Орта таырып Блімше.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 24.04.2024

Просмотров: 50

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.









«Суреттерді қарап шығу» тәсілі. Оқулықтағы суреттерді қарап шығамыз.

Жұптаса жұмыс істеу арқылы

суреттерді сипаттап жазып, сақтардың немен айналысқаны туралы қорытынды жасаңдар.
Оқулықтағы мәтінді (параграфтың 4- абзацы) оқимыз.

Мұғалім: – Оқылған абзацтағы негізгі ойды бір сөйлеммен беріңдер («Негізгі ойды бөл» тәсілі).

Сергіту сәті.

Ұ. 1, 2, 3, 4, 5 – бәріміз санай білеміз! Бір! Орнынан тұрып, керілу.

Екі! Еңкейіп, шалқаю.

Үш! Алақанмен үш шапалақ, басымызды үш изеу.

Төрт! Қолымызды жая ұстау. Бес! Қол бұлғау.

Алты! Партаға тыныш отыру.
Мұғалім: – Ал енді қазір сақтың салт атты жауынгерлерінің неге әлемде

Оқушылар А. тапсырмасын

«Оқушы дәптеріне» орындайды.

Ж. Оқушылар мәтінді кезектесіп оқиды (бір сөйлемнен).
ФТ. Оқушылардың жауабы:

  • сақтар туған жерін сүйе білген;

  • сақтар өз жерін

жаулардан ерлікпен қорғаған және т.б.
Сергіту жаттығуын орындайды.


ФТ. Оқушылардың жауаптары әртүрлі:














теңдесі жоқ батыр болғанын анықтаймыз.

Оқулықтағы суретке тағы да зер салып қараңдар. Сақ салт аттыларының

жабдықтарында қандай ерекшеліктер байқалады? («Миға шабуыл» тәсілі).
Егер оқушыларға жауап беру қиынға соқса, қазіргі кездегі салт аттының суретін көрсетуге болады.
Мұғалім оқушылардың жауаптарын толықтырады:

Сақтар аттың жүгенін ойлап тапқанмен, үзеңгі туралы білмеген. Қосымша тіреу ретінде үзеңгі болмағандықтан, салт аттыға атқа шабу үшін асқан шеберлік пен ептілік қажет болған. Сақ салт

аттыларының шеберлігі сонда, олар шауып келе жатқан бойда жүгенді қоя беріп, садақпен кез келген бағытта дәл көздеп ата білген. Олардың әлемдегі ең мықты жауынгерлер болғаны тегін емес.
Мұғалім оқушылардың айтқандарына түсіндірме жасайды:

– Сақтар жерлеріне шабуыл жасаған сансыз көп жаулардан туған жерін

жанқиярлықпен қорғаған. Ер балаларды жастайынан болашақ жауынгерлер

ретінде тәрбиелеген. «Туған жерді қорғау – борышың» деген ұранды олар бесіктен бойларына сіңіріп өскен. Сол

  • сақ салт аттыларының баскиімдері бір түрлі;

  • олардың киімдері ерекше және т.б.


Ж. Оқушылардың ең

байқампаздары ғана салт аттылардың аяқ тіреп отыратын үзеңгілері жоқ екендігін байқайды.
Оқушылар «Оқушы дәптеріндегі» В.

тапсырмасын орындайды.

ФТ. Оқушылардың жауабы:

  • біз сақ бабаларымыздан Отанды сүюді, оны

жаулардан қорғауды үйренеміз.






Оқушы дәптері







себепті бала жасынан жауынгер болу үшін – ерде отыра білуді, атқа шабуды, садақпен дәл көздеп атуды үйренді.
Мұғалім:

– Сақтардың тұла бойы тұнған өнер, Оюлап, өрнектеуге болған шебер.

Алтынмен аптап киген киімдерін Сәулетті сала білген қорған нелер. Айғағы соның бірі – «Алтын адам», Алтынмен тұла бойы жарқыраған. Мыңдаған жылдар ұзақ жатсадағы,

Тұлғасын шаң басып, от шарпымаған.
Ақынның суреттеуі өте дұрыс. Сақтар ұмытылмайды. Олардың даңқты

істерінің жаңғырығы жүрегімізді толқытып, айбынды жеңістері мақтаныш сезіміне бөлейді.
«Сұхбат» тәсілі.

Бізге тілші келді деп ойлаңдар. Ол сендерге сұрақ қояды:

– Біз ежелгі сақ бабаларымыздан нені үйрене аламыз?

«Микрофонға» таяу келіп, осы сұраққа жауап беріңдер.










Соңы

Оқушы дәптеріндегі С. тапсырмасын орындайды.

Оқушы дәптеріндегі С. тапсырмасын орындайды. Сақ тайпасындағы құрдас балаға сұрақ жазады.

ҚБ

Оқушы дәптері








  • Біз бүгін тарихтың бір ғана бетін ашып, қаншама өнеге аларлық нәрселерді білдік. Мен сендерге

сабақтағы белсенді жұмыстарың үшін алғыс айтып, жүректеріңде еліміздің тарихына деген қызығушылық өшпесін деп тілеймін!

  • Ал енді, балалар, бір-бірлеріңді мақтауға әбден болады. Әркім парталас көршісіне қошемет сөз айтуы керек.

Ақырын айтуға да болады, бастысы жүректен шықса болды. («Тамаша сәттер» тәсілі).

Сабақтағы өз жұмысыңа талдау жаса. Дұрыс

жауапқа сәйкес келетін смайликтің жанына √ белгі қойыңдар.

Ж. Оқушылар бір-біріне қошемет сөздер айтады (оқушы жеке қасиеті үшін, сабақтағы тәртібі мен

еңбегі үшін және т.б.). Мұғалім де мақтауға тұрарлық, ол да көп нәрсені түсіндіруге тырысты.









    1. сабақ




Ортақ тақырып: Бөлімше:

Саяхат

3.2. бөлімше Қазақстанның тарихи тамырлары.

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сынып: 1

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Сақ патшайымы – Томирис

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

1.3.4.1.– дереккөздерді зерделеу арқылы Томирис туралы әңгімелеу.

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар:

  • Томирис патшайымның тарихта немен белгілі екендігін білетін болады;

  • Томирис есімінің даңққа бөлену себебін түсіндіре алады.







Көптеген оқушылар:

  • Томирис патшайымды мысалға ала отырып, сақ тайпаларының парсы жаулап алушыларына қарсы ерлікпен күресін сипаттау;

  • сақтар мен парсылардың соғыс мақсаттарының айырмашылығын көрсету.

Кейбір оқушылар:

  • Томирис патшайымға тарихи тұлға ретінде баға береді;

  • оған өз көзқарастарын білдіреді.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Жұмысқа оң психологиялық көңіл күй қалыптастыру.

  • Балалар, бір-бірімізге күлімдеп қарайық!

Жайланып отырып, көздеріңді жұмыңдар да бастарыңды партаға қойыңдар. Менің соңымнан қайталаңдар:

  • Мен мектепте сабақтамын.

  • Қазір сабаққа кірісемін.

  • Мен бұған қуаныштымын.

  • Менің зейінім өсуде.

  • Менің есте сақтау қабілетім мықты.

  • Басымдағы ойлар айқын.

  • Менің оқығым келеді.

  • Менің оқығым келеді.

  • Мен жұмысқа дайынмын.

  • Мен жұмысқа кірістім!


Ж. Үй тапсырмасын тексеру

«оқушы дәптеріндегі» С. тапсырма:

Оң психологиялық көңіл күй қалыптастырады.

Бір-біріне күлімдеп қарап, жайланып отырып, көздерін

жұмады да бастарын партаға қояды.

Мұғалімнің айтқан сөздерін қайталайды.


«Оқушы дәптеріндегі» С. тапсырма:

Оқушылар сақ тайпасындағы






Оқушы дәптері








Оқушылар сақ тайпасындағы өз құрдасына қоятын сұрақтарын оқиды.
Мұғалім:

– Балалар, бүгінгі

сабағымыздың тақырыбы:

«Сақ патшайымы» – Томирис».

«Естегіні қазбалау» тәсілі,

  • Сақтар туралы бұрыннан не білесіңдер?

  • Тақырып атауы бойынша сендерге не таныс сияқты?

  • Бүгін не білгілерің келеді?

  • Сендерге мұны білу үшін не қажет?

  • Біз Томиристің атағы қалай мәлім болғанын, неліктен осы уақытқа дейін оны

ұмытпайтынын білгіміз келеді.

Ж.Ұ. Сабақтың мақсаттарын анықтайық.

Мұғалім: Біз бүгін туып-өскен жерлерін жауларынан қорғау арқылы сақтардың өз

бостандықтарын қалай сақтап қалғандығын білетін боламыз.

Бабаларымыз бостандықты

бәрінен биік қойған. Олардың тәуелсіздігін сақтап қалуда

Томирис патшайым үлкен рөл атқарды. Сендер бүгін

өз құрдасына қоятын сұрақтарын оқиды.

ФТ. Оқушылардың жауаптары:

  • Біз сақтар туралы өткен

сабақта оқып білдік. Сақтар – ежелгі уақытта Қазақстан аумағында тұрған халық.

  • Бізге Томирис есімі таныс. Сыныптасымызды солай атайды (жолдас қызымды, қарындасымды, көршімді

және т.б.)

  • Отанымыздың өткенін білу үшін (ең білгірлері жауап

береді).

Сабақтың мақсаттарын мұғаліммен бірлесе анықтайды.













сақтардың осы атақты

билеушісі туралы көбірек білу үшін дереккөздерді оқып- үйренесіңдер.










Ортасы

Ж.Ұ. Мұғалім: – Томирис есімі Қазақстанда кең таралған.

Бұдан екі жарым жыл бұрын өмір сүрген аңызға айналған сақ патшайымын осылай атаған.

Оқулықты ашыңдар, оқулық мәтінімен жұмыс істейміз.













Мұғалім: – Жұптаса жұмыс

істеп, бір-бірлеріңе құрастырған сұрақтарыңды қойыңдар.

Сұрақтар «...Кім?», «...Не?»,

«Қашан...?» деген сөздерден

басталады. «Сыпайы сұрақтар» тәсілі.

ФТ. Оқушылардың жауаптары әртүрлі.

Оқушылар сұрақтарының нұсқалары:

  • Томирис деген кім?

  • Томирис патшайым не істеген?

  • Томирис қай кезде өмір сүрген және т.б.

Оқулық




Мұғалім: «Оқушы дәптеріндегі» А. тапсырмасын орындаңдар.

Оқушылар Томирис

бейнеленген суреттің атауын жазады.

Оқушы дәптері




Сергіту сәті:

Сынып қолдарын көтереді – бір, Басымызды шайқаймыз – екі.

Қол соғамыз үш рет – үш,

Төрт – қолдарымызды жаямыз. Бес – қол бұлғаймыз,

Алты – орнымызға тыныш отырамыз.

Сергіту жаттығуын орындайды.











Мұғалімнің есіне!

Аңыз бойынша, Томирис

парсылармен соғыстан соң, тері торсықты адам қанымен

толтырып, өлген жаулардың ішінен Кирдің денесін тауып, басын шабуға бұйрық береді.

«Кирдің басын көтере ұстаған Томирис қолына қан

толтырылған тері торсықты алып, биік обаны жағалай

тізіліп тұрған барлық массагет жауынгерлеріне:

– Массагеттер! – деп айқайлады. Сендердің

ханшайымдарың сөзінде тұрды. Парсылардың патшасы, сен қанға шөлдеп ең, енді

тойғаныңша іш!Солай деп Томирис Кирдің басын торсыққа салып жіберді».

Бұл – Геродот аңызындағы кек алудың ең бір әсерлі сәті еді, және ең бір шындыққа аса

жанаспайтын тұсы. Геродоттың баяндауы– әдемі аңыз ғана.

Шындығында, парсы патшасы сақтармен соғыста қаза

болғаннан кейін денесі отанына жеткізіліп, Пасаргадағы ата-

бабаларының зиратына

жерленген. «Осы күнге дейін

Томирис туралы аңыз сақталып қалды, бірақ Кирдің мүрдесін
















ашып көргенде, басы орнында екендігі анықталған». (Болат Жандарбеков «Томирис»: – Алматы: Жалын, 1998.)

Сол себепті, біздің айтуымызша аңыздың бұл тұсы әсерлірек

болғанымен, балаларға бұны тәптіштеп баяндаудың қажеті жоқ.
Мұғалім: – Балалар! Сендер

бүгін сақтардың өмірі туралы, олардың өз патшайымдарының басшылығымен жерлерін парсы басқыншыларынан қалай қорғағаны туралы көптеген

жағдайларды білдіңдер. Сендер жаңа білімдеріңмен бөлісуге асығып отырсыңдар. Жұптаса отырып, бір-бірлеріңе Томирис патшайым туралы айтып

беріңдер. («Өзара білім алмасу» тәсілі).
Мұғалім: Оқушы дәптеріндегі С. тапсырманы орындауды ұсынады.
«Ой жүгіртеміз және бағалаймыз» тәсілі.

Мұғалім оқушыларға стикерлер таратып беріп, оларға Томирис патшайымның ұнайтын қасиеттерін жазуды сұрайды.


Ж. Оқушылар материалды жұптасып талдайды.

Оқушы дәптеріндегі

В. тапсырманы орындау.

Оқушы дәптеріндегі

С. тапсырмасын орындайды.

ФТ. Балалар стикерлерге

жазып, оларды үлкен жүрек формасында тақтаға

жапсырады.





Оқушы дәптері

Оқушы дәптері