ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 26.04.2024
Просмотров: 143
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
– «Қате жіберу арқылы адам білім алады» деген тұжырымның шын екендігін дәлелдеңіз.
– Қателер білім алудың оң мүмкіндіктері ретінде қабылданатын және мұндай жағдайларда күрделі тапсырмалар құпталып, оқушылар ең жеңіл нұсқаны таңдауға ұмтылмайтын ахуал құрыңыз.
– Жеке жұмысқа немесе шағын топтың жұмысына түсініктеме беруге мүмкіндік беріңіз.
– Командалық және басқарылатын жұмыс жүргізудің белгілі бір режімін құрыңыз.
– Оқушылардың қосқан үлестері құнды екендігін үнемі еске салып отырыңыз.
– Жекелеген жағдайларда, өз қатеңізді немесе арнайы біліміңіздің жетіспейтіндігін мойындауға дайын болыңыз.
• Оқушыларда түсініктемелерді ой елегінен өткізіп, оларға жауап беруге уақыт жоқ.
– Барлық жауаптар ой елегінен өткізуді немесе реттеуді талап етпейді; кейбір жауаптар жай ғана мақұлданады, мойындалады немесе ынталандырылады.
– мысалы, «Сонымен, Сіз … дейсіз бе» деп, оқушының айтқанын қайталай отырып, оларға ойлануға көбірек уақыт беріңіз.
– Жұмысты түзетуге уақыт беріңіз.
– Тұрақты түрде сабаққа шолу жасаудың құрылымдалған тармақтарын енгізіңіз.
-
Түсініктемелер бірден қабылданбайды.
– Өз түсініктемелеріңізді мысалдармен растау үшін оқушылардың жұмыстарын пайдаланыңыз.
– Егер сенімді болмасаңыз, кейіннен тексеріңіз.
-
Кейбір оқушылар «сұрақ-жауап» жағдайында басым болады және олармен жүргізілетін ауқымды ауызша кері байланыс сыныптағы басқа оқушылардың оқу үдерісін бәсеңдетеді.
– «Қол көтермей» жауап алу оқушыларды талқылау жұмысына тарта отырып, оларға ойлануға уақыт беретін және мұғалімге барлық балаларды назарда ұстап, қолдау көрсетуге мүмкіндік беретін тамаша тәсіл болып табылады.
89
– Дереу болатын ауызша кері байланыс жекелеген оқушымен кеңейтілген өзара іс-қимылдың қажеттігін, алайда бұның басқа оқушыларға қызық еместігін көрсетсе, бұл мәселеге кейінірек, мысалы, жеке жұмыс кезінде көңіл бөліңіз.
– Шағын топтарға кеңейтілген кері байланыс ұсыныңыз.
– Мүмкін болған жағдайда кері байланысты бүкіл сыныппен өткізіңіз, ол үшін жауап алудан басқа әдістер, мысалы, көрсету немесе тақтаға жазу, «маған көрсет» сияқты әртүрлі әдістер арқылы оқушылардың түсінуін тексеруге болады.
• Жеке түсініктеме беруге бөлінген уақыт шектеулі.
– Жалпы оқу тапсырмалары болған кезде сыныпқа ұжымдық кері байланыс ұсынуға ұмтылыңыз.
– Қажеттіліктері бірдей оқушыларға кері байланыс ұсыну үшін шағын топта жұмыс жүргізу әдісін, болмаса жұмысты басқаруға мүмкіндік беретін әдістерді пайдаланыңыз.
– Кезеңдік шолулар кезек-кезекпен барлық оқушыларға ұсынылатынын түсіндіріп айтыңыз.
Әртүрлі мақсаттарға бағытталған ауызша кері байланыс
| Әртүрлі | Реплика үлгілері |
| мақсаттарға | |
| бағытталған | |
| ауызша кері | |
| байланыс түрлері | |
| Түзету | Жақсы талпыныс, бірақ бұл дұрыс емес, іс жүзінде бұл … |
| Таныстыру | Иә, Сіз айтып отырған нәрсе … деп аталады. |
| Бағалау, | Бұл ойға қонымды, ойыңыздың бағыты дұрыс! |
| мадақтау | Басқаларың осыған ұқсас шара қабылдап көрдіңдер ме? |
| Түрткі болу | Тағы бір рет жасап көр. Осы жолы … қосыңыз/өзгертіңіз. |
| Іздестіру | Түсіндіру көптеген элеметтерді талап етеді дегенде, Сіз не айтпақ |
| | болдыңыз? |
| Ынталандыру | Бұл зерттеуді, дәлелді одан әрі қалай қарастырар едіңіз? |
| Әзірлеу және | Не ... жақсырақ болар еді? |
| дамыту | |
| Қайта бағыттау | Бұл – мұқият зерделеу немесе иллюстрация. Енді түсіндіруге |
| | көшіңіз, өйткені бұл да маңызды. |
| Назар аударту | Осының бәрі маңызды, бірақ Сізге ... пайдалану қажет. |
| немесе оқуға | Бұл Сіздің жұмысыңызды шын мәнінде жақсартады. |
| бағыттау | |
| Растау, зерделеуді | Иә, бұл дұрыс, енді Сіз … аласыз. |
| жалғастыру | |
| Келесі қадамдарды | Сіз өзіңіздің … енгізетін екі түзету туралы бірнеше минут ойланып |
| жасау | көріңіз. |
| Білім алу және оны | Өткен материалды еске түсірейік. |
| жүйелеу | Біріншіден, біз … білдік. |
| Балаларды ойлануға | Біз талқыланған мәселе туралы ойлап көрейік – Сіздер қоса |
| ынталандыру | алатындай тағы не бар? |
| Оқу | Өте жақсы! … жақсарту тәсілін дәл, нақты қолдандыңыздар? |
| стратегияларына | |
| шоғырландыру | |
Жазбаша кері байланыс
90
-
Тиімді кері байланыс өздерінен не күтіліп отырғанын және өздері мұғалімнен не күтетінін білетін оқушыларға байланысты. Оқушыларға белгілі бір салада жетістікке жеткендерін, олардың себептерін және әрі қарай қалай жақсартуға болатындығы туралы түсініктеме беріп отыру қажет. Бұндай түсініктемелер оқушылардың назарын оқудың мазмұнына аударуға көмектесетін болады.
-
Оқу мақсаттары мен оқу нәтижелері мұғалімнің ауызша және жазбаша кері байланысы үшін бастама ретінде пайдаланылуы тиіс. Оқушылар бөлініп, тапсырманы орындауға кіріспестен бұрын оларға оқу мақсаттары мен күтілетін нәтижелері анық түсіндірілуі тиіс. Мысалы, оқушы үшін оқу нәтижесі мектеп директорына мектеп кеңесін құруға келісім беру сұралатын хат жазу болса, кері байланыс орнату үшін дұрыс жазу ережесі мен грамматикаға ғана көңіл бөлу дұрыс емес, бұл жағдайда кері байланыс оқушылар осыған дейін өткен сөз өнеріне тән тиісті шартты белгілерді пайдалануға да бағытталуы тиіс.
-
Оқушыларға олардың жетістіктері мен кемшіліктерін дәл бағалауды қамтамасыз ететін, терең ойлауға және талқы жүргізуге түрткі болатын, олардың оқудағы келесі қадамдарын айқындауға көмектесетін жазбаша кері байланыс ұсыну керек.
-
Оқушылардың оқудағы келесі қадамдарын айқындау үшін мұғалімдер олардың пән бойынша прогресін түсініп, оқушылардың қате түсініктері мен қиындықтарын білуге тиіс.
Сапалы кері байланыс
-
Кез келген оқушымен жүргізілетін кері байланыс оның ерекше қасиеттері мен мүмкіндіктеріне негізделуге тиіс. Оқушы өз жұмысын жақсарту үшін не істей алатындығы туралы кеңес беруге негізделіп, басқа оқушылармен салыстыруға жол бермейді.
-
Кері байланыс әрбір оқушыға оның қасиеттері мен кемшіліктерін айқын көрсеткен жағдайда ғана, оның білімінің жетілуіне ықпал етеді.
Блэк және Уильям (1998). Қара жәшік ішінде.
Жазбаша кері байланыс кезінде қарастыруға арналған факторлар:
-
оқушылардың үміттері; -
мұғалімдердің үміттері; -
жалпы оқу мақсаттары; -
оқудың жалпы нәтижелері; -
прогресс туралы идеялар; -
оқушылардың түсінбеушіліктері мен кездескен қиындықтарын түсіну.
Сындарлы жазбаша кері байланыс сипаттамасы:
-
оқу мақсатына іріктеп назар аудару; -
оқушылардың дұрыс жолда екендігін растау; -
қателерді түзегендерін немесе жұмысты жақсартқандарын марапаттау; -
оқушылар келесі қадамдарын жасаған кезде оларға қолдау көрсету; -
оқушыларға қандай да бір нәрселерді өздері ойлауға мүмкіндік беру; -
бірнеше ұмтылыстан кейін ілгерілегендеріне түсініктеме беру; -
басқа оқушылармен салыстыруды болдырмау; -
оқушыларға жауап беруге мүмкіндік беру.
ЖАУАП АЛУ ЖӘНЕ ДИАЛОГ
Тиімді диалогті іске асыруға арналған оқыту стратегиялары
| Командалық диалогті тыңдау | Ресурстарғанемесетапсырмаларға |
| Мұғалім идеяларды бір топтан екіншісіне | байланысты сұрақтар |
| беру немесе кейін жалпы сынып болып | Ресурс нақты сұрақ арқылы проблеманы |
| талқылау үшін оқу дәлелдемелеріне назар | ашу үшін пайдаланылады. Қиын сұрақты |
| аударады. Осы орайда, барлық сыныптың | құрастыру немесе толықтыру және қиын |
