Файл: Географияны баса ылымдардан ерекшелігі.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 28.04.2024

Просмотров: 45

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
: тектоникалық, мұздық, мұздық-тектоникалық, қалдық, жанартаулық

  • 57. Ең терең көл: Байкал (тектоникалық)

  • 58. Тектоникалық көлдер: Байкал, Танганьика (рифтілік), Ыстықкөл, Марқакөл, Зайсан, Шығыс Африка көлдері

  • 59. Мұздық-тектоникалық көлдер: Ұлы көлдер, Фенноскандия көлдері

  • 60. Мұздық көлдер таралған аумақ: Альпі, Кавказда

  • 61. Қалдық көлдер: Чад, Каспий, Арал, Балқаш

  • 62. Еуразиядағы ең үлкен көл: Каспий;

  • 63. Еуразиядағы ең тұзды көл: Өлі теңіз

  • 64. Поляр шеңберінен солтүстікке қарай орналасқан ең ірі көл: Таймыр көлі

  • 65. «Мың көлдер елі»: Финляндия (87 мыңдай көл бар)

  • 66. Байкал көлінде шамамен жинақталған су көлемі: 23 мың км² (Азов теңізінен 95 есе көп)

  • 67. Орталық Азияда көшіп жүретін көл: Лобнор

  • 68. Лобнор көлінің орны мен пішінінің өзгеруіне әсер ететін өзендер: Тарим мен Кончедария

  • 69. Балқаш көлінің ерекшелігі: батысы-тұщы, шығысы-тұзды

  • 70. Танзания аумағындағы ірі көлдер: Виктория, Танганьика, Ньяса;

  • 71. Мұздықтар: атмосфералық жолменпайда болған мұздардың табиғи жинақталуы

  • 72. Мұздықтар алып жатырған құрлық ауданының пайыздық көрсеткіші: 11%

  • 73. Фринге: мұз массасы

  • 74. Глетчер: Мұздық мұзы

  • 75. Мұздықтар түрлері: 2 (жамылғы, тау мұздықтары)

  • 76. Жамылғы мұздықтар: қоңыржай белдеулерге дейін жеткен соңғы мұз басу дәуірінен бері сақталып қалған мұз қалқандары

  • 77. Тау мұздықтары: тауларда орналасқан жер беті мұздары

  • 78. Тау мұздықтарының түрлері: шың мұздықтары, беткей мұздықтары, аңғар мұздықтары

  • 79. Тау мұздықтарының ішінде ең көп таралғаны: аңғарлық мұздықтары

  • 80. Трог: аңғардың түрі

  • 81. Ең ірі тау мұздығы: Хабборт мұздығы (145км)

  • 82. Қар сызығы дегеніміз: жыл бойы қардың ерімей сақталатын бөлігі

  • 83. Морена: мұздықтардың тасымалдаған жыныстары

  • 84. Тұщы сулардың Ұлы көлдерге тиесілі бөлігі: 20%

  • 85. Жер шарындағы тұщы көлдердің ең ірісі: Жоғары көл

  • 86. Ұлы көлдердің жалпы ауданы қай елмен сәйкес: Италияның

  • 87. «Алтын таға» өнеркәсіпті қалалар тізбегіне кіретін қалалар: Торонто, Гамильтон, Кобург

  • 88. Ұлы көлдер маңындағы ең алып қала: Чикаго

  • 89. Чикаго қаласы қаланған жыл: 1806ж

  • 90. Онтарио көлінің аудармасы: «тамаша су»

  • 91. Көлдер түрлері
    : ағынды (тұщы), ағынсыз (тұзды)

  • 92. Тұздылығы өте жоғары көлдер: АҚШ-тағы Үлкен тұзды көл, Оңтүстік-Батыс Азиядағы Өлі теңіз

  • 93. Су: өте күшті еріткіш

  • 94. ХХІ ғасырда оң шешімін таба алмай отырған басты мәселелердің бірі: тұщы су тапшылығы

  • 95. Сапалы ауыз суға зәру болып отырған адам саны: 1 млрд адам

  • 96. «Тұщы су дәуірі» ғасыры: ХХІғ

  • 97. Сапалы ауыз суды пайдаланып отырған қалалар: Астана мен Алматы облысы

  • 98. «Ақбұлақ-2020» бағдарламасы қабылданған уақыт: 2011-2020жж

  • 99. «Ақбұлақ -2020» бағдарламасының мақсаты: қалалар мен ауыл тұрғындарын сапалы ауызсумен қамтамасыз ету

  • 100. Су тазартудың түрлері: механикалық, химиялық, физикалық-химиялық, биологиялық

  • 101. Механикалық су тазарту: тұндыру және сүзгіден өткізу арқылы тазарту

  • 102. Химиялық су тазарту: түрлі химиялық заттарды қосу арқылы тазарту

  • 103. Физикалық-химиялық су тазарту: ультрадыбыс, электр тогымен өңдеу және озон, хлор сияқты заттарды қосу арқылы тазарту

  • 104. Биологиялық су тазарту: ұсақ тірі организмдер (моллюска, инфузория, ұсақ шаян) және бактериялар көмегімен тазарту

  • 105. Балқаш көлінің ластану себептері: зиянды өнеркәсіп қалдықтары, ауыр металдармен ластануы

  • 106. Су ресурстарын тиімді пайдалану мақсатында жүргізіліп отырған шаралар: аймақтар мен белдеулер құру, суды қорғау жөніндегі міндетті шараларды қолдануды қадағалау, экологиялық сауаттылық пен мәдениеттің деңгейін тұрақты көтеріп отыру

  • 107. Су нысандарындағы ең қауіпті құбылыс: су тасқыны

  • Табиғат зоналары атауы ненің құрметіне беріледі: өсімдік жамылғысының

  • Өсімдік жамылғысы таралуы қалай анықталады: климаттық жағдай, температура мен ылғалдылықтың арақатынасы

  • Екі поляр аймағын алып жатқан белдеу: арктикалық, антарктикалық

  • Жоғары сатыдағы өсімдіктер мүлдем кездеспейтін белдеу: полярлық белдеуде

  • Тундра алып жатқан аумақ: арктикалық, субарктикалық белдеудің шегіінде

  • Тундраның климаты: өте қатал, күшті желдер жиі соғады, қар жамылғысы 7-9 ай бойы жатады

  • Тундраның өсімдігі: мүк пен қына

  • Орманды тундра: өтпелі зона, субарктикалық белдеу жатады

  • Оңтүстік жарты шарда орманды тундра алып жатырған жер: Оңтүстік Георгия

  • Орман зонасы: қоңыржай белдеуде

  • Орман зонасының солтүстік жарты шарда кездесетін зоналар: тайга, аралас орман, жалпақ жапырақты орман

  • Орман зонасының климаты

    : жазы жылы, қысы мұхиттан алшақтаған сайын күрт төмендейді

  • Орман зонасында көп кездесетін жер: батпақты жерлер көп

  • Топырағы: күлгін

  • Негізгі ағаштары: шырша, қарағай, балқарағай, майқарағай, самырсын

  • Орманды дала: өтпелі зона

  • Прерий: Солтүстік Америкадағы Сеңгір таулардың шығыс етегін бойлай орналасқан орманды дала зонасы

  • Пампа: Оңтүстік Америкадағы Ла-Плата ойпатындағы субтропиктік дала

  • Дала зонасының негізгі өсімдігі: шөптесін өсімдігі

  • Тақырлар: сазды шөлдер;

  • Хамада: тасты шөлдер

  • Эргтер: құмды шөлдер

  • Шұраттар: шөлдердегі жерасты суы деңгейі жақын жатқан жерлер мен өзен аңғарлары

  • Субтропиктік орман зоналарына жатады: ауыспалы ылғалды, саванна, сирек орман зонасы

  • Саванна зонасының ең басты белгісі: ылғалды және құрғақ кезеңдердің айқын ажыратылуы

  • Саваннаның негізгі топырағы: қызыл түсті, құрғақ саваннанда қызыл қоңыр

  • Гилея: ылғалды экваторлық орман, тропиктік ормандар

  • Гилея ұғымын енгізді: А.Гумбольт

  • Каулифлория: Өсімдіктердің гүлдері мен жемістері ағаш діңінің үстінен тікелей шығуы

  • Ылғалды тропиктік ормандар топырағы: қызыл сары ферралитті

  • Еуразияда кездесетін табиғат зоналары: арктикалық белдеу (арктикалық шөл зонасы, тундра, орманды тундра), қоңыржай белдеуде (тайга, аралас орман, орманды дала, дала, шөлейт, шөл), субтропиктік белдеу (қатты жапырақты мәңгі жасыл ормандар, дала, шөлейт, шөл), тропиктік шөл, субэкваторлық белдеу, экваторлық белдеу

  • Тундрада көп кездесетін өсімдік: бұғы мүгі

  • Субтропиктік ауыспалы ылғалды ормандар зонасы тән аумақтар: Жапон аралдары, Кореяның оңтүстігі. Тынық мұхит жағалауы, Үнді қытай түбегі

  • Тропиктік шөлдер: Арабия түбегі мен Үндістандағы Тар шөлі

  • Субэкваторлық ауыспалы ылғалды ормандар тән: Үндістанның батысы, Үндіқытай түбегі, Филиппин аралдарының солтүстігі

  • Жабайы пілдер сақталған аймақ: Үндістан мен Шри-Ланка аралы

  • Экваторлық белдеудің ылғалды ормандары тән: Еуразияның оңтүстігіндегі аралдар

  • Солтүстік Американың табиғат зоналары: арктикалық шөл зонасы, тундра зонасы, тайга зонасы, аралас және жалпақ жапырақты, ауыспалы ылғалды ормандар т.б.

  • Арктикалық шөл зонасы алып жатырған жерлер: Канаданың арктикалық архипелагы, Гренландия аралы


  • Солтүстік Американың тундра алып жатырған бөлігі: Лабрадор түбегі

  • Солтүстік Американың тундра зонасында кездесетін бұғының ерекше түрі: карибу

  • Тайга зонасының алып жатырған аумақ: Кордильердің шығыс беткейі, Атлант мұхитына дейінгі жер

  • Тайганың топырағы: күлгін

  • Тайгада мекендейді: қара аю- барибал, гризли аюы, бұлан, вапити бұғысы

  • Тайга зонасына кіреді: Кордильера тауларының Тынық мұхиты жағалауы

  • Эверглейдс батпағы кездесетін жер: Флорида түбегі

  • Секвойя ағашын сақтау мақсатында ұйымдастырылған ұлттық саябақ: Редвуд саябағы

  • Койот: дала қасқыры

  • Суккуленттің екінші Отаны: Мексика таулы қыраты

  • Бірінші отаны: Бразилия

  • Дүниежүзінде тұңғыш ұйымдастырылған саябақ: Йеллоустон (1872ж)

  • Йеллоустон саябағында қорғалады: гейзер, тасқа айналған ағаштар

  • Экватор мен тропик аралығының алып жатырған пайыздық көрсеткіші: Африка 96%, Оңтүстік Америка 81%, Аустралия 75%

  • Анд тау жүйесінің төменгі бөлігінде орналасқан шөл: Атакама жағалық шөлі

  • Анд тауындағы жабайы түйе түрлері: викунья мен гуанако

  • Ламаның түрлері: альпака мен кәдімгі лама

  • Анд тауындағы терісі бағалы кеміргіш: шиншилла

  • Анд тауының символдары: Кондор мен Лама

  • Анд тауы мен Орталық Кордильера тауларындағы мәдени өсімдіктер: картоп, тәтті картоп, мақта, жүгері, үрмебұршақ, бүрыш, асқабақ, күнбағыс, темекі, какао, томат

  • Африкада саваннаның алып жатқан аумағы; 40%

  • Сахара шөлінің жылжу бағыты: 650км2 (50 жыл ішінде)

  • Африкадағы орман белдеуінің ұзындығы: 1500км

  • Аустралияның эндемик жануарлары: кенгуру, үйректұмсық, ехидна

  • Аустралияның эндемик өсімдіктері: эвкалипт, казуарина

  • Тек қана Аустралияға тән өсімдіктердің пайыздық көрсеткіші: 75%

  • Тек қана Аустралияға тән жануарлардың пайыздық көрсеткіші: 90%

  • Аустралияның басым көпшілігін алып жатырған табиғат зонасы: тропиктік шөл, шөлейт

  • Африкада кездесетін шөлдер: сазды, тасты, құмды шөлдер

  • Аустралияның елтаңбасында бейнеленген: эму мен кенгуру

  • Аустралияның күміс ақшаларында бейнеленген: ехидна, үйректұмсық, лирақұйрық

  • Аустралияның ұлттық саябақтары: Улуру, Какаду, Үлкен Тосқауыл рифі

  • Антарктикада кездесетін қырқұлақ ауруына ем болатын көкөніс
    : кергелен қырыққабаты

  • Планктондар ненің қорегі: киттер, итбалықтар, балықтар мен құстар

  • Ұзындығы 3 метрге жететін итбалық түрі: Уэддел

  • Итбалықтардың ең ірісі жойылу қауіпінде тұрған сүтқоректі: теңіз пілі

  • Антарктида жағалауында кездесетін мұртты киттер түрлері: финвал, горбач, сейвал, нағыз киттер

  • Киттерді жойылу қаупінен сақтау мақсатында қорғауға алынған жыл: 1967ж

  • Антарктикдада кездесетін пингвиндер саны: 17

  • Ең ірі пингвин: Император (50кг)

  • Ең кіші пингвин: адели

  • Жаз кезінде Антарктида жағалауына ұшып келетін құстар: дауылпаз, шағала, су құзғындары

  • Құстардың ішінде ең ірісі: альбатрос

  • Кит аулау бойынша ең жоғары көрсеткіш: 3 млн т

  • Кит аулау кәсіпшілігіне тыйым салынатын мороторий қабылданған жыл: 1982ж

  • Аборигендік кит аулау кәсіпшілігі тән аумақтар: Чукотка, Гренландия, Аляска

  • Антарктида аумағында ең жетекші сала: балық аулау кәсіпшілігі

  • НАСА мәлімдемелері бойыншаозон қабығы жұқарған ауданның рекордтық көрсеткіші тіркелді: 2000ж