---

4.6 ЖАРЫҚТАНДЫРУ ТОРАБЫН ЕСЕПТЕУ
0,5-63А айырғыш тоғымен он Easy9 (Schneider Electric) автоматтар мен ЩРВ-П-36 қалқанды таңдаймыз.

Автоматтардың айырғыш токтарын анықтау үшін әр бір топтарға есептік токтарды анықтаймыз. Есептік токтарды анықтау үшін есептік жүктемені анықтаймыз.

Топтық жарықтандыру қалқанға 10 топты қосамыз:

Р_есеп.=0,795 кВт,бөлмелер қосындысы;

Жарықтандыру желінің есептік жүктемесі формула бойынша анықталады, кВт:

Р_е= Р_қон.∙К_с,
мұндағы: Р_тұр. –тұрақталған қуат, ол шамдардың бүкіл қуаттарыннан

қосылады;

К_с – сұраным коэффициенті жарықтандыру аспаптар үшін К_с=1 .

Үшсымды желінің есептеу тогы (бір фазалы), А :
,
мұндағы: U_ф – фазалық кернеу, U_ф = 220 В;

соsφ – жүктеменің қуатты коэффициенті (соs =0,92 люминесценті шамдармен жарықтандыру желі үшін) .

Жұмысшы жарықтандыру жарықтандырудың негізігі түрі болып көрсетілген. Ол берілген бөлмеде қалыпты жағдайда көру үшін арналған.

1 топ:

Топтағы есептік тоқты анықтаймыз, А:


Автоматтың айырғыш тогың табамыз, А;
I_{айыр. 1}=1,25 ∙ I_р = 1,25 ∙ 4,27= 5,34
Автоматтың айырғыш тоғы IEK BA47-29 16А , [7]:

2 топ


I_{айыр. 2}=1,25 ∙ I_р = 1,25 ∙ 23,7 = 29,64
Автоматтың айырғыш тоғы IEK BA47-29 30А, [7]:

Топтық қалқаның кірмесінде есептік қуатты анықтаймыз, кВт:
Р_есеп.= Р_тұр.∙К_с = 5,664 ∙ 1= 5,664
Тұрақталған қуаттың есебің жүргіземіз:

мұндағы: Р_тұр. – 2 топқа тұрақталған соммаға тен тұрақталған қуат, кВт.

Үшфазалы төртсымды желі үшін есептік ток, А:

I _айыр =1,25 ∙ I_р = 1,25 ∙ 9,06 = 11,34.
Қысқа тұйықталу токтардан жарықтандыру топтарды қорғау үшін IEK BA47-29 автоматты, 40А автоматтың номиналды тогын, жарықтандыруға 40А-ге автоматтың айырғыш тогын таңдаймыз.
40А >11,34А.
Кесте 4.6 Жарықтандырудың топтық қалқандардың есептік токтар

№ топтар	Ртұр., кВт	Iесеп., А	Iайыр, А	Полюс	Iавт., А	Iайыр.ав, А
1	0,864	4,27	5,34	1	16	16
2	4,8	23,7	29,64	1	30	30
Барлығы қалқан бойынша	5,664	9,06	11,32	3	40	40

---

4.7 КАБЕЛЬДЕРДІҢ ҚИМАСЫҢ, МАРКАЛАРЫН ТАҢДАУ
Жарықтандыру желіні көректену үшін тармақтардың санымен мыс кабельді қолданады.

- жарықтандыру топтар үшін – 3 тармақ,

- жарықтандыру қалқандарды көректену үшін 5- тармақ.

Кабельдін қимасы мен маркасының таңдауы қыздыру шарт бойынша жүргізіледі:

I_қос.>I_есеп.,
мұндағы: I_қос. - өткізгіштің ұзақтты рұқсат етілген тогы, А.

Есептік тогы бойынша қалқанның жарықтандыру тобының көректену үшін кабель қимасын анықтаймыз.
Р_{есеп.2-топ} = 4,8кВт, I_есеп.1= 23,7А
Қазақстан Республикасының электрқондырғының құрылымының ережесі 1.3.4. кесте бойынша НРГ 3 х 2,5 маркалы кабельді таңдаймыз. [7]
I_қос.= 27 А

27А >23,7А
Кернеу жоғалтуы бойынша таңдалған кабельдің тексеруін орындаймыз.

Таңдалған кабель шарт бойынша қанағатандыру керек [7]:
ΔU< 2 %,

мұндағы: ΔU - кернеудің жоғалтуы.

Моменттен және өткізгіш қимасынан тәуелділі болып кернеудің жоғалтуын 12-19 кесте [8] бойынша анықтаймыз.

Жүктеме моменті, кВт∙м.
М = ∑Р_i · L_i,

мұндағы: Р – шамдардың қуаты, кВт;

L – өткізгіштің келтірілген ұзындығы, м


20м



1,5м






0,072кВт

0,072кВт

Сурет 4.1. Жүктеменің моментің анықтау.
2 топ үшін моменті анықтаймыз, кВт∙м: [7]
М = Р₁ ∙ L₁ + Р₂ ∙ (L₁+ L₂) = 20*0,072+1,5*0,072=1,548
12-19 кесте бойынша табылған момент және өткізгіштің қимасы бойынша кернеудің жоғалтуын анықтаймыз, % . [7]
ΔU%=М/(С· S)=1,548/(12·2,5) =0,0517 ,
мұндағы: С- кернеуден, сымның санынан, өткізгіштің материалыннан тәуелділі коэффициенті, ол 10-13 кестеден таңдалады. [8] Мыс сым үшін С=12.

ΔU = 0,0517% < 2%
Таңдалған сым кернеу жоғалту шартты бойынша қанағаттандырылады.

Кернеу жоғалтуы бойынша таңдалған сым шартты қанағатандырады.

Жарықтандыру қалқанды көректендіру үшін 12-3 кесте бойынша НРГ 5х1,5 мм

---

² маркалы кабельді таңдаймыз [7].
Р_есеп. = 5,664кВт, I_есеп.= 9,0,6 А,
I_қос.= 16 А,
16А >9,06А.
Автоматтардың ажырату токтарын және маркаларын, сандарды, кабель кимасын таңдау және топтты қалқандарды мен қалған топтар үшін кернеуді жоғалту бойынша тексеру, 4.3 кестеде көрсетілген.
Кесте 4.3 Жарықтандыру қалқандардың жарықтандыру топтары бойынша есептік параметрлері

Есепетік параметрлер	№1 топ
Топтардың қуатты кВт	0,864
Топтардың тогы, А	4,27
Желінің қимасы, мм2	1,5
Ұзақтық қосымша ток, А	19
Жүктеменің моменті, кВт∙м	1,647
Кернеудің жоғалтуы, %	0,0622

4.8 АВАРИЯЛЫҚ ЖАРЫҚТАНДЫРУДЫ ЕСЕПТЕУ
Авариялық жарықтандыру жұмысшы жарықтандыруы сөніп қалған кезде қосылуға арналған. Ол адамдардың сыртқа шығуына жеткілікті және жұмысты жалғастыруға жеткіліті және ашық жерде жұмысшы жарықтандыруы сөніп қалған кезде өрт, жарылыс, газдармен улану, технологиялық үдерістің ұзақ тоқтап қалуын, маңызды нысандардың тұрып қалуын, соның ішінде элетрлік станцияының сумен жабдықталуы, радиоберілісінің түйіндері сияқты жағдайларды тудырған кезде қажетті жарықтандыруымен қамтамасыз етуі керек.

Авариялық жарықтандыру кезінде ғимарат ішінде жұмысшы беттерінің жарықтандыруы кем дегенде 30 лк және ашық алаңдарда 1 лк кем болмауы керек.

Адамдарды көшіру кезінде авариялық жарықтандыруды келесі жағдайларда қолданылады:

• 
  өндірістік панажайларда, ол жерде персонал күнде жұмыс атқарады, сондықтан жұмысшы жарықтандыруы сөніп қалған кезде, жарақат алу қаупі жоғары;
  
• 
  негізгі өтетін жерлерді немесе басқыш алаңдарында, өндірістік және қоғамдық ғимараттардан адамдарды шығару, ол жерде кемінде 50 адамнан жоғары болады.;
  
• 
  ашық алаңдарда өткізіліп жатқан жұмыс жерінен, егер адамдарды көшіру кезінде жарақат алуға жоғары қауіп болатын болса;
  

өндірістік емес ғимараттарда, оларда көбінесе 100 адамнан жоғары болады.

Авариялық жарықтандыру негізігі өтетін жерлер желсісі бойынша адамдарды көшіру еден деңгейінен және басқыш аландарында 0,5 лк кем болмауы (ғимарат ішінде) және 0,2 лк кем болмауы керек (ашық алаңдарында). Авариялық жарықтандырудың шамдалдары жұмысшы жарықтандыру торабыга байланыссыз торапқа жалғануы керек; авариялық жағдайлар кезінде тәуелсіз қоректендіру көздеріне автоматты ауыстырып қосуы бар болғанда ғана жұмысшы жарықтандырудың торабына жалғауға рұқсат етіледі. Авариялық жарықтандыру шамдалдары жұмысшы жарықтандыру шамдалдарынан типі, өлшемі немесе арнайы белгілері бойынша ерекшеленуі керек.

---

Авариялық жарықтандыру үшін қыздыру шамдарымен қатар люминесцентті шамдарын қолдануға рұқсат етіледі (соңғысы ауа температурасы 10°С кем болмауы керек).

Спорт комплекс авариялық жарықтандыру есебі пайдалану коэффициенті әдісі бойынша жүргізіледі. Панажай индексі:

i = 2,89 қабылдаймыз.

Шағылу коэффиценті және панажай индексі бойынша, 5-11[8] кестелерінен жарық ағынын пайдалану коэффицентінің мәнін анықтаймыз η=0,67.

Шамның қажетті жарық ағыны анықталады, лм:
,
мұндағы: K_з – 4-5 [8] кестелері бойынша қор коэффициенті K_з =1,15;

S – панажай ауданы, м².

2-14 [7] кестелері бойынша F_л = 90 лм жарық ағыны бар LUNA 2211-7 типті диодты шамдал таңдалада.

Сәйкесінше барлық панажайлар үшін жарықтандыру жоғарыдағыдай есептелінеді, нәтижелері 4.4. кестесіне енгізіледі.

Авариялық жарықтандыру қалқанынын жүктемесі.

АЖҚ (ЩАО-1) [8]

Р_уст = 0,0288 кВт, cosφ = 0,95

АЖҚ –ға жалғанған кабельдің қимасы мен маркасын таңдаймыз

Токты есептейміз, А:

НРГ 5 х 1,5 I_доп = 19 А маркалы кабельді таңдаймыз:
19 А > 0,0046 А [8]

5 КҮШТІК ТОРАПТЫ ЕСЕПТЕУ

5.1 ӨТКІЗГІШТЕРДІҢ ҚИМАСЫ МЕН МАРКАЛАРЫН ТАҢДАУ
Электрлік тораптардың сұлбалары қарапайым, экономды болуы керек және электрқабылдағыштың электрменжабдықтау сенімділіген қойылатын талаптарына сәйкес тұрғызылуы керек.

Ішкі күштік тораптары өндірістік өнеркәсіптердегі, әр түрлі өндіріс цехтарындағ, қоғамдық ғимараттар ішіндегі электртехникалық жабдықтарды жалғау үшін төселеді.

Өткізгіштер мен кабельдер үшін қималарды таңдау күштік тораптары үшін жүктеменің жіберілетін тоғы мен механикалық беріктілігі бойынша жүргізіледі. [9]
Кесте 5.1 Күштік жабдықтар

№	Жабдықтар	Саны	Орнатылған қуат (кВт)	КПД, %
1	2	3	4	5	6
1	Компьютер	4	0,5	70	0,95
2	Желдеткіш	1	0,37	70	0,86
3	Велотренажер	4	0,9	70	0,95
4	Тоңазытқыш	1	1,6	73	0,70
5	Электрлік пеш	1	6	91	0,95
6	Телевизор	1	0,2	70	1
7	Жүгіру жолдары	4	0,7	70	0,95

---

Смотрите также файлы

• Управление персоналом.doc

• Общие требования к розничной реализации лекарственных препаратов.docx

• Задача 4.docx

• Речевая норма как центральное понятие культуры речи. Словари и речевая культура.docx

• Эпоха, стиль Хронологические и территориальные границы.docx