Файл: 7сынып 3тосан діжо.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 29.04.2024

Просмотров: 65

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
Рефлекстік доға: рецептор, сезгіш, аралық, қозғалыс нейрондары, жұмыс мүшесі. Зертханалық жұмыс №9 «Тізе рефлексі».

(Сабақ тақырыбы)


Бөлім:

«Координация және реттелу»

Педагогтің аты-жөні:




Күні: (2-сағат)




Сыныбы: 7 «а,ә,б»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Рефлекстік доға: рецептор, сезгіш, аралық, қозғалыс нейрондары, жұмыс мүшесі. Зертханалық жұмыс №9 «Тізе рефлексі». § 44.Рефлекторлық доға.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.1.7.5 – рефлекстік доға.

Сабақтың мақсаты:

рефлекстік доғаны зерделейді;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту


Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып тәртібін қадағалау.

Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыруда «Менен бір мотивациялық сөз» атты психологиялық ахуал туғызу.


Оқушылар ұстазымен амандасады. Сынып тәртібін сақтайды, мотивациялық сөздер айтады.

Мақсаты: оқушылар бойында идея немесе тілек білдіру, тыңдау дағдыларын дамытуға бағыттау, сондай-ақ барлық оқушыларды қатыстыру арқылы оқыту жағдайларын теңестіру.

Тиімділігі: оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жақындастырады, көңіл күйін көтереді, бауырмалдығын оятады.

Мотивациялық сөздер


Жаңа сабаққа кіріспе

Мағынаны білу


«Суретті сөйлет» әдісі арқылы жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой талқылау.



Мағынаны білу үшін суретті сөйлетеді, ой бөліседі, өз білгенін айтады;


Мақсаты: Функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


презентация



Сабақтың ортасы мағынаны түсіну





Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі.
Рефлекс дегеніміз не?

«Ғалымдар не дейді?»




(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы сұраққа жауап беру арқылы орындайды;)


Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


п резентация

Сабақтың ортасы

Мағынаны қолдану




Оқушыларға жалпылама төмендегі қолдану тапсырмалары беріледі. «Мағынаны қолдану» айдарындағы тапсырманы дәптеріне жазады.
Төмендегі суреттерді салыстыра отырып ұқсастығын табыңыз. Берілген сөздерді қолданып, үдерістерді сипаттаңыз.


Мидан келетін талшықтар

Жұлын

Аткарушы нейрондар

Тізе рефлексі кезіндегі аяқ

Аяқтың бастапқы қалпы

Мидан келетін талшықтар

Жұлын

Аткарушы нейрондар

Ыстықтан тартып алу рефлексі кезіндегі қол

Қолдың бастапкы қалпы






Бағалау критерийі:
- Рефлекстік доғаны зерделейді;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
- екі суретті салыстыра отырып ұқсастығын анықтайды – 1 балл;

- рефлекстік доғаның сипаттайды – 1 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны талдау



Оқушыларға жалпылама төмендегі талдау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі.

Рефлекс доға бөліктері мен қызметі арасындағы сәйкестікті анықтаңыз.


1. Рецептор.

2. Қимыл-қозғалыс жүйке ұштары.

3. Нейронаралық синапс.

4. Сезімтал жүйке талшықтары

5. Қимыл-қозғалыс жүйке талшықтары

A. Қозуды жұмыс мүшесіне өткізеді;

B. Қозуды жұмыс мүшесіне береді;

C. Ішкі мүшелерге тітіркенуді қабылдайды;

D. Бір нейроннан басқасына жүйке

импульсін береді;

E. Қозуды ж.ж орталық бөліміне өткізеді;

F. Сыртқы ортадан тітіркенуді қабылдайды.




Бағалау критерийі:
- Рефлекстік доғаны зерделейді;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
- рефлекстік доға бөлімдері мен олардың қызметі арасындағы

байланысты сәйкестендіреді – 2 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау




Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін жинақтау тапсырмасы беріледі.
Рефлекстік доға-рефлекторная дуга – Reflex arc

Сезімтал нейрон – чувствительный нейрон – Sensitive neuron

Аралық нейрон – вставочный нейрон – Intercalary neuron

Қозғалтқыш нейрон – двигательный нейрон –Motor neuron

Эффектор – эффектор –Effector

Жүйке орталығы-нервный центр – nerve center

Рецептор –Рецептор – Receptor



Бағалау критерийі:
-рефлекстік доғаны құрайтын құрылымдарды атайды;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
- рефлекстік доғаны құрайтын құрылымдарды үштілде оқиды – 2 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны бағалау

Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін бағалау тапсырмасы беріледі. Әр орындаған оқушы бағаланады.
9 зертханалық жұмыс

«Тізе рефлексін зерттеу. Рефлекс доғасын анықтау»
Мақсаты: мектеп дәрігері көмегімен тізе рефлексінің механизмін көрсетіңдер.

Құрал-жабдықтар: орындық, медициналық балға.
Орындауға арналған тапсырмалар

1.Бір оқушы орындыққа отырады. Бір аяғын екінші аяғының үстіне қояды.

2.Резеңке балғамен тізе қақпағынан сәл төмен жерге жайлап тигізу керек. Соғу әсерінен қозу бұлшық етке беріледі де тізе бүгіледі.

3.Өздерің байқаған тізе рефлексінің рефлекс доғасын сызба түрінде бейнелеңдер. Оның әрбір бөлімі қайда орналасқанын сипаттаңдар.


Бағалау критерийі:
-қарапайым тізе рефлексін зерттейді;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
-зертханалық жұмыс барысын жазады – 2 балл;

-тәжірибесін жасайды және қорытынды нәтижесін жазады – 2 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері
Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.


Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Кері байланыс


«Жетістік баспалдағы» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды.
Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.

Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.


Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.


Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар».







ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
Мінез-құлықтың рефлекторлық табиғаты: шартсыз және шартты рефлекстер. Шартты рефлекстердің сөнуі.

(Сабақ тақырыбы)


Бөлім:

«Координация және реттелу.»

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сыныбы: 7 «а,ә,б»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Мінез-құлықтың рефлекторлық табиғаты: шартсыз және шартты рефлекстер. Шартты рефлекстердің сөнуі.

§ 45. Мінез-құлық рефлекторлық сипаты.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.1.7.6 - мінез-құлықтың рефлекторлық табиғатын түсіндіру.

Сабақтың мақсаты:

мінез-құлықтың рефлекторлық табиғатын түсіндіреді;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту


І.Ұйымдастыру кезеңі:

а) Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін «Жүректен жүрекке» әдісін пайдаланып, оқушылар бір- біріне жақсы тілектер айту арқылы бір-біріне жүрек береді;


Оқушылар ұстазымен амандасады, жүректен жүрекке әдісі арқылы бір-бірлеріне жақсы тілектер айтады;

Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы жақындасады, көңіл күйін көтереді және бауырмалдығын оятады.







Жаңа сабаққа кіріспе

Мағынаны білу


«Суретті сөйлет» әдісі арқылы жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой талқылау.



Мағынаны білу үшін суретті сөйлетеді, ой бөліседі, өз білгенін айтады;


Мақсаты: Функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


презентация



Сабақтың ортасы мағынаны түсіну





Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі.


Рефлекс дегеніміз не?

Туа пайда болған рефлекстерге....................

Жүре пайда болған рефлекстерге................

Рефлекстер адамның мінезін басқарады ма?


(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы сұраққа жауап беру арқылы орындайды;)


Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


п резентация

Сабақтың ортасы

Мағынаны қолдану




Оқушыларға жалпылама төмендегі қолдану тапсырмалары беріледі. «Мағынаны қолдану» айдарындағы тапсырманы дәптеріне жазады.
Шартты рефлекстер, шартсыз рефлекстер түрлері және олардың сипаттамаларын сәйкестендіріңіз.


1. Шартты рефлекстер

2. Шартсыз рефлекстер

A. Тұрақсыз, түзілуі де жойылуы да мүмкін.

B. Организм қабылдайтын кез келген тітіркенуге түзіледі.

C. Тұқым қуалау арқылы берілетін, туа біткен.

D. Тұрақты рефлекс доғасы болады.

E. Сәйкес тітіркенуге жауап жүзеге асырылады.

F. Шартсыз рефлекс негізінде қалыптасады.

G. Үлкен ми сыңарларының қыртысының іс әрекеті арқылы

жүзеге асады.

H. Жұлын мен жұлын бағаны, қыртыс асты ядро деңгейінде

жүзеге асады.

I. Белгілі бір түр дараларына(особь) тән.

J. Дайын рефлекс доғасы жоқ.



Шартты рефлекстер (күнделікті өмірден мысалдар келтіру)

Шартсыз рефлекстер










Бағалау критерийі:
- Шартты және шартсыз рефлексті зерделейді;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
- шартты рефлекс сипаттамаларын анықтайды – 1 балл;

- шартсыз рефлекс сипаттамаларын анықтайды – 1 балл;

-шартты және шартсыз рефлекстерге мысалдар келтіреді – 2 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны талдау



Оқушыларға жалпылама төмендегі талдау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі.
«Ғалымдар не дейді?»



Бағалау критерийі:
-шартты және шартсыз рефлекстер туралы ғалымдардың тұжырымдарын салыстырады;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
- шартты және шартсыз рефлекстер туралы ғалымдардың тұжырымдарын сипаттайды – 2 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау




Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін жинақтау тапсырмасы беріледі.

«Жалғасын тап!»

шартсыз рефлекс дегеніміз..................

қорғаныштық шартсыз рефлекс дегеніміз ол ..................

бағдарлау рефлексі дегеніміз ...........................

шартты рефлекс дегеніміз ....................

уақытша байланыс деген ол.........................

Бағалау критерийі:
- шартты және шартсыз рефлекстерді анықтайды;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
- шартты және шартсыз рефлекстерге анықтама береді – 2 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны бағалау

Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін бағалау тапсырмасы беріледі. Әр орындаған оқушы бағаланады.
Ойлап жауап бер!
Егер сен қабырғаның кірпіштен қалай қаланатындығын көрмесең, оны өзің қалай алар ма едің?

Жұмысшы аралар да олардың туыстарының балауыздан ұяны қалай жасайтындығын көрмейді, бірақ мұндай жұмысты тез жасай алады. Неге?

Бағалау критерийі:
-берілген сұрақтарға ойланады;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
-берілген сұрақтарға жауап береді – 2 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері
Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.


Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Кері байланыс




«Шульманның үш көмекшісі» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды.
Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.

Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.


Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар».








ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
« » КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
Ішкімүшелержұмысыныңжүйкелікреттелуі.

(Сабақ тақырыбы)


Бөлім:

«Координация және реттелу.»

Педагогтің аты-жөні:




Күні: (2-сағат)




Сыныбы: 7 «а,ә,б»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ішкі мүшелер жұмысының жүйкелік реттелуі. § 46. Вегетативті жүйке жүйесінің қызметтері.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.1.7.7 - вегетативті жүйке жүйесінің қызметін сипаттау;

Сабақтың мақсаты:

вегетативті жүйке жүйесінің қызметін сипаттайды;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.


І.Ұйымдастыру кезеңі:

а)Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін «Жақсы сөз жарым ырыс…» әдісін пайдаланып, оқушылар бір- біріне жақсы тілектер айтады;



Оқушылар ұстазымен амандасады, бір-біріне жақсы тілектер айтады;

Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы жақындасады, көңіл-күйін көтереді және бауырмалдығын оятады.

Оқулық, жұмыс дәптері

Кітап, дәптер, қалам
(Қазіргі жағдайда) ДК экраны

Жаңа сабаққа кіріспе

Мағынаны білу


«Суретті сөйлет» әдісі арқылы жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой талқылау.


Мағынаны білу үшін суретті сөйлетеді, ой бөліседі, өз білгенін айтады;


Мақсаты: Функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


презентация



Сабақтың ортасы мағынаны түсіну





Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі.
«Ситуациялық сұрақтар» әдісі арқылы оқушылардың танымдық қабылетін қалыптастыру;
Жүйке жүйесі дегеніміз не?

(ОЖЖ) орталық жүйке жүйесін құрайтын мүшелер олар.............

(ШЖЖ)шеткі жүйке жүйесін құрайтын мүшелер олар........................

Ал, Вегетативті жүйке жүйесінің іс әрекеті ол....................

Вегетативті жүйке жүйесі неше бөлімнен тұрады?

Вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық бөлімі ол ...................

Вегетативті жүйке жүйесінің парасимпатикалық бөлімі ол.........................


(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы сұраққа жауап беру арқылы орындайды;)


Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


п резентация

Сабақтың ортасы

Мағынаны қолдану




Оқушыларға жалпылама төмендегі қолдану тапсырмалары беріледі. «Мағынаны қолдану» айдарындағы тапсырманы дәптеріне жазады.
Вегетативті жүйке жүйесі бөлімдерінің ағзаға әсерін сипаттаңыз;


Мүше немесе жүйке

Парасимпатикалық

Симпатикалық

Мидың тамыры







Көз қарашығы







Шеткі артерия тамырлары







Жүректің жиырлуы







Тердің бөлінуі







Асқазан







Бүйрек үсті безі







Қуық










Бағалау критерийі:
-Вегетативті жүйке жүйесінің қызметін анықтайды;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
-парасимпатикалық жүйке жүйесінің қызметін сипаттайды – 1 балл;

- симпатикалық жүйке жүйесінің қызметін сипаттайды – 1 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны талдау



Оқушыларға жалпылама төмендегі талдау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі.
Кестенің сол жак бағанында келітірілген орталык жүйке жүйесінің әрбір бөліміне тән қызметті табыңыз.


1. Жұлын.

2. Сопақша ми.

3. Мишық

4. Ортаңғы ми.

5. Аралық ми.

6. Үлкен ми сыңарының қыртысы

A. Жоғары жүйке әрекеті;

B. Дене қимылын үйлестіру, бұлшьщ ет тонусы;

C. Тыныс алу, ас қорыту, жүрек-кан тамырлары жүйелерінің орталыңтары;

D. Бағдарлау рефлекстері, бұлшық ет тонусын реттеуге қатысу;

E. Зат алмасу, дене температурасы

реттеу, нейрогуморальдық реттеуге қатысу;

F. Қимыл-қозғалыс жөне вегетативті шартсыз рефлекстерді жүзеге асыру.




Бағалау критерийі:
-Вегетативті жүйке жүйесінің қызметін анықтайды;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
-жұлынның қызметін көрсетеді– 1 балл;

- сопақша мидың қызметін көрсетеді – 1 балл;

- мишықтың қызметін көрсетеді – 1 балл;

- ортаңғы мидың қызметін көрсетеді – 1 балл;

- аралық мидың қызметін көрсетеді – 1 балл;

- үлкен ми сыңарларының қыртысының қызметін көрсетеді – 1 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау




Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін жинақтау тапсырмасы беріледі.
«Венн диаграммасы» әдісі арқылы вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық және парасимпатикалық бөлімдерінің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын сипаттайды;




Бағалау критерийі:
- вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық және парасимпатикалық бөлімдерінің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын сипаттайды;
(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)

Дескриптор:
- вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық және парасимпатикалық бөлімдерінің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын атайды – 1 балл;

Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны бағалау

Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін бағалау тапсырмасы беріледі. Әр орындаған оқушы бағаланады.
Биологиялық диктант.

1. Шеткі жүйке жүйесі ..................... және .................................. болып екіге бөлінеді.

2. Вегетативті жүйке жүйесі ......................... және ............................ болып екіге бөлінеді.

3. Жүйке жүйесінің іс-әрекетінің бұзылуына.....................................................................................................................................................................жағдайлар әсер етеді.

4. Парасимпатикалық бөлімнің тітіркенуі .........................................., ...................................,

......................................................жұмысын баяулатады.

4. Жүйке жүйесі шаршамас үшін ................................................................................... қажет.


Бағалау критерийі:
- вегетативті жүйке жүйесінің қызметін сипаттайды;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
-бос орындарға тиісті сөздерді жазады – 1 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері
Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.


Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Кері байланыс


«Аяқталмаған сөйлем» әдісі.

Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды.

Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.

Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.

.

Жеке жұмыс: - бүгінгі сабақта мен....түсіндім, ...білдім, ....көзімді жеткіздім.

- бүгін сабақта қуантқаны.....

- мен өзімді.....үшін мақтар едім.

- маған ерекше ұнағаны.....

- сабақтан соң маған........келді

- бүгін маған..........сәті түсті.

- қызықты болғаны.....

- ......қиындық тудырды.

- менің түсінгенім.....

- енді мен......аламын.

Мұғалім оқушыларды «Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды. Жарайсың!

Жақсы!

Талпын!







ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
Адам ағзасы үшін ұйқының маңызы. Биологиялық ритмдер. Ұйқының кезеңдері: баяу және жылдам ұйқы. Жұмысқа қабілеттілік Күн тәртібі.

(Сабақ тақырыбы)


Бөлім:

«Координация және реттелу.»

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сыныбы: 7 «а,ә,б»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Адам ағзасы үшін ұйқының маңызы. Биологиялық ритмдер. Ұйқының кезеңдері: баяу және жылдам ұйқы. Жұмысқа қабілеттілік Күн тәртібі. § 47. Ұйқының организмнің тіршілік әрекетін қайта қалпына келтіру және демалыс үшін маңызы. БЖБ (20мин)

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.1.7.8 – ағзаның тіршілік әрекеттерінің қалпына келуіне және тынығуына ұйқының маңызын түсіндіру;


Сабақтың мақсаты:

ағзаның тіршілік әрекеттерінің қалпына келуіне және тынығуына ұйқының маңызын түсіндіреді;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту


І.Ұйымдастыру кезеңі:

а) Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін «Көңіл күй» әдісін пайдаланып, оқушылар бір- бірінен көңіл-күйлерін сұрау арқылы психологиялық ахуал туғызады.


Оқушылар ұстазымен амандасады, көңіл-күйлерін сұрау арқылы психологиялық ахуал жасайды;

Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Тиімділігі: Оқушылар бір-бірінің көңілдерін сұрау арқылы жақындасады, көңіл күйін көтереді және бауырмалдығын оятады.







Жаңа сабаққа кіріспе

Мағынаны білу


«Суретті сөйлет» әдісі арқылы жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой талқылау.



Мағынаны білу үшін суретті сөйлетеді, ой бөліседі, өз білгенін айтады;


Мақсаты: Функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


презентация



Сабақтың ортасы мағынаны түсіну





Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі.

Ұйқы дегеніміз не?

Ұйқы қандай фазалардан тұрады?

Баяу ұйқының физиологиялық белгілері қандай?

Тез ұйқының физиологиялық белгілері қандай?

Қалыпты, сау ұйқы үшін қандай гигиеналық талаптар қажет?

Түс көрушілік деген не?

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы сұраққа жауап беру арқылы орындайды;)


Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


п резентация

Сабақтың ортасы

Мағынаны қолдану




Оқушыларға жалпылама төмендегі қолдану тапсырмалары беріледі. «Мағынаны қолдану» айдарындағы тапсырманы дәптеріне жазады.
Мағынаны қолдану тапсырмасы:

Күн тәртібін құрастырыңыз.




Күн тәртібі

Уақыты

Қосымша жұмыстар






























































(а) Күн тәртібінің сақталмауына себеп болатын факторларды атаңыз.

(б) Күн тәртібінің сақталмауының ағзаға әсерін сипаттаңыз.

(с) Күн тәртібінде ұйқының орны және маңызын түсіндіріңіз.


Бағалау критерийі:
- Ұйқыны зерделейді;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)

Дескриптор:
- күн тәртібін құрастырады – 1 балл;

- күн тәртібін сақтамауға әсер ететін себептерді жазады – 1 балл;

- күн тәртібінің сақталмауының ағзаға әсерін сипаттайды – 1 балл;

- ағзаның тіршілік әрекеттерінің қалпына келуіне және тынығуына ұйқының маңызын түсіндіреді – 2 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны талдау




Оқушыларға жалпылама төмендегі талдау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі.
«Венн диаграммасы» әдісі арқылы оқушылардың айтылым дағдысын қалыптастыру, оқушылар берілген тапсырманы талдайды;





Бағалау критерийі:
- Баяу және тез ұйқы фазаларын талдайды;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
-баяу және тез ұйқының ұқсастықтарын атайды – 2 балл;

-баяу және тез ұйқының айырмашылықтарын сипаттайды – 2 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау




Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін жинақтау тапсырмасы беріледі.
Мағынаны жинақтау тапсырмасы:

«Ұйқы гигиенасы» шағын эссе жазу;

Бағалау критерийі:
-ұйқы гигиенасын сипаттайды;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
-шағын эссе жазады – 1 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны бағалау

Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін бағалау тапсырмасы беріледі. Әр орындаған оқушы бағаланады.
БЖБ (20мин)


Бағалау критерийі:
-

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
-

Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері
Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.


Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Кері байланыс


«Бір ауыз сөз» әдісі.

Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды.

Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.

Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.

Жеке жұмыс:

Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ туралы өз ойларын түсіндіріп береді. Бір ауыз сөздеріне сабақты бағалайтын келесі сөздерді айтуға болады ұнады, пайдалы, қажет, білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай аламын. т.б.

Мұғалім оқушылардың сабаққа қатысқан белсенілігіне қарай 1-10 баллдық жүйе бойынша әр оқушының өзіне тиісті баллын қойып бағалайды. Сонымен қатар, оқушыларды ынталандыру үшін

«Қошеметтеу» әдісі арқылы бағалайды.





ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
« » КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
Оқу еңбегі мен дене еңбегінің гигиенасы. Күйзеліс. Күйзеліс жағдайларымен күрес және олардың алдын алу әдістері. Жүйке жүйесінің қызметіне алкаголь, темекі, және наркотикалық заттардың әсері.

(Сабақ тақырыбы)


Бөлім:

«Координация және реттелу.»

Педагогтің аты-жөні:




Күні:




Сыныбы: 7 «а,ә,б»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

§ 48.Қалыпты психикалық денсаулықты сақтау ережелері.

§ 49. Ішімдіктің, шылым шегудің және басқа да есірткі заттарының жүйке жүйесіне әсерінің зардаптары.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.1.7.9 – жақсы психикалық денсаулықты сақтаудың принциптерін сипаттау.

7.1.7.10 – жүйке жүйесінің қызметіне алкаголь, темекі, және наркотикалық заттардың әсерін түсіндіру.

Сабақтың мақсаты:

жақсы психикалық денсаулықты сақтаудың принциптерін сипаттайды және жүйке жүйесінің қызметіне алкаголь, темекі, және наркотикалық заттардың әсерін түсіндіреді;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту


І.Ұйымдастыру кезеңі:

а) Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін «Жүректен жүрекке» әдісін пайдаланып, оқушылар бір- біріне жақсы тілектер айту арқылы бір-біріне жүрек береді;


Оқушылар ұстазымен амандасады, жүректен жүрекке әдісі арқылы бір-бірлеріне жақсы тілектер айтады;

Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы жақындасады, көңіл күйін көтереді және бауырмалдығын оятады.







Жаңа сабаққа кіріспе

Мағынаны білу


«Суретті сөйлет» әдісі арқылы жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой талқылау.




Мағынаны білу үшін суретті сөйлетеді, ой бөліседі, өз білгенін айтады;


Мақсаты: Функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


презентация



Сабақтың ортасы мағынаны түсіну





Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі.

Адам денсаулығы маңызды ма?

Қалыпты психикалық денсаулықты қалай сақтау керек?

Психикалық денсаулықты қалыпты ұстау үшін не істеуіміз қажет?

“Адам денсаулығы” сөз тіркесі нені білдіреді?

Адам өз денсаулығына және айналасындағы адамдардың денсаулығына қалай қарау керек?

“Аурулардан сауықтыру” ұғымын қалай түсінесің?

Адамның физикалық және психикалық денсаулығының өзара байланысы қалай жүзеге асады?

Адам өзінің психикалық денсаулығын қалай қалыпты ұстауына болады?

Өз организміңді шынықтыру не үшін қажет?

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы сұраққа жауап беру арқылы орындайды;)


Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.


п резентация

Сабақтың ортасы

Мағынаны қолдану




Оқушыларға жалпылама төмендегі қолдану тапсырмалары беріледі. «Мағынаны қолдану» айдарындағы тапсырманы дәптеріне жазады.
1-тапсырма: Суретке қарап, оқушының күн тәртібі туралы әңгіме құрастырыңыз.




Бағалау критерийі:
- Жақсы психикалық денсаулықты сақтаудың

принциптерін зерделейді;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
- оқушының күн тәртібі туралы әңгіме жазады – 1 балл;

- әңгіме барысында суреттегі оқиғаларды баяндайды– 1 балл;

Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны талдау



Оқушыларға жалпылама төмендегі талдау тапсырмасы беріледі. Әр оқушы өз ойымен бөліседі.
Төмендегі суретті сипаттаңыз және оқушының оқу және еңбек гигиенасы ережесін

құрастырыңыз.



Бағалау критерийі:
- Жақсы психикалық денсаулықты сақтаудың

принциптерін зерделейді;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
- түзу отырудың пайдасын сипаттайды– 1 балл;

- қисық отырудың зиянын сипаттайды– 1 балл;

- оқу және еңбек гигиенасының ережелерін құрастырады– 1 балл;

Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны жинақтау




Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін жинақтау тапсырмасы беріледі.

Мағынаны жинақтау тапсырмасы: Адам ағзасына зиян келтіретін шылым құрамындағы заттардың әрқайсысының әсерін сипаттаңдар;



Бағалау критерийі:
-шылым құрамындағы заттарды зерделейді;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)

Дескриптор:
- шылым құрамындағы заттардың адам ағзасына зиян келтіретін әсерін сипаттайды– 1 балл;


Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы мағынаны бағалау

Оқушыларға бұгінгі тақырып бойынша алған білімдерін бағалау тапсырмасы беріледі. Әр орындаған оқушы бағаланады.
Мағынаны бағалау тапсырмасы:

Кестені толтырыңыз.




Зиянды заттар

Жүйке жүйесіне

әсері

Салдары

Әлеуметтік

зардабы





























































































Бағалау критерийі:
- Жүйке жүйесінің қызметіне зиянды заттардың әсерін анықтайды;

(Әр оқушы өз ойымен бөліседі. Бір-бірінің пікірін толықтырып, пікір алмасады, берілген тапсырманы бағалау критерийі бойынша орындайды;)


Дескриптор:
- жүйке жүйесінің қызметіне зиянды әсер ететін заттарды атайды– 1 балл;

- зиянды заттардың жүйке жүйесіне асерін сипаттайды– 1 балл;

- зиянды заттардан туатын салдарды атайды– 1 балл;

- зиянды заттардың әлеуметтік зардабын атайды– 1 балл;

Презентация, оқушы алдындағы оқулықтар, оқушының жұмыс дәптері
Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.


Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Кері байланыс




«Шульманның үш көмекшісі» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды.
Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.

Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.


Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар».