Файл: Апаратты технологиялар жне экономика факультетi олданбалы биология кафедрасы.doc
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 04.05.2024
Просмотров: 20
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
«Alikhan Bokeikhan Universiy» білім беру мекемесі
Ақпараттық технологиялар және экономика факультетi
Қолданбалы биология кафедрасы
«БЕКІТЕМІН»
ОӘЖ проректоры, т.ғ.д Жарықбасова К.С.
ЖАС ЕРЕКШЕЛІК ФИЗИОЛОГИЯСЫ, АНАТОМИЯ ЖӘНЕ ГИГИЕНА
пәні бойынша оқу жұмыс бағдарламасы
(SYLLABUS)
-
Мамандық -
6B01201 «Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу»
Барлық кредит саны
3 кредит
Курс
1
Семестр
2
Дәріс
15сағат
Практикалық сабақ
15 сағат
Барлық аудиториялық сағаттар
90 сағат
Студенттің оқытушымен жасайтын өздік жұмысы (СОЖӨЖ)
15 сағат
Студенттің өздік жұмысы (СӨЖ)
45 сағат
Бақылау нысаны - емтихан
Семей, 2022 ж
«Жас ерекшелік физиологиясы, анатомия және гигиена» пәннің оқу-әдістемелік кешені модульдік білім бағдарламасы негізінде құрастырылған.
«Қолданбалы биология» кафедрасының отырысында талқыланды
05.05. 2022 ж. № 9 хаттама
Ақпараттық технологиялар және экономика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданды
20.05. 2022 ж. № 5 хаттама
Университеттің оқу әдістемелік кеңесінің отырысында бекітілген
25.05.2022 №5 хаттама
1. Пәнді оқыту мақсаты және міндеттері, оқу процесінде алатын орны
1.1 Пәнді оқыту мақсаты
Жас ерекшелік физиологиясы, анатомия және гигиена пәні болашақ педагогтарға балалар мен жасөспірімдер ағзасында жасқа байланысты болатын анатомо-физиологиялық ерекшеліктерді білуге үйрету және салауатты өмір салтын қалыптастыру жолдары туралы мағлұмат беру.
1.2 Пәнді оқыту міндеті:
білім деңгейінде:
- оқушыларды жасөсіпірімдердің физиологиялық және анатомиялық ерекшеліктері мен мектептегі гигиена талаптарымен таныстыру;
- оқушыларға қойылатын гигиеналық талаптар мен міндеттірді меңгеру;
- жасерекшелік физиологиясы және анатомиясы мен мектеп гигиенасының қазіргі заман талабына көзқарастарын қалыптастыру;
білік деңгейінде:
- оқытудың техникалық құралдары мен ақпараттық, қашықтан оқыту және компьютерлік технологияларын қолдану;
- сабақ барысында әдістемелік құрал-жабдықтарды пайдалана отырып, биологиялық міндеттерді игеруді үйрету;
танысу деңгейінде:
– ағзаның физиологиялық ерекшеліктерін игеруге;
– гигиеналық талаптарды меңгеруге;
_ ағзаның анатомиялық ерекшеліктерінигеруге;
– мектеп жанындағы оқу-тәжірибелік үлескіні жоспарлау мен ұйымдастыру,
– меңгерілген білімдерін практикалық сабақтарда және эксперименталды жұмыста пайдалануға;
1.3. Пәннің оқу процесіндегі орны.
- Базалық ;
- міндетті
Пәннің пререквизиті: мектептегі биология курсы
Пәннің постреквизиті: оқыту әдістемесімен байланысты пәндер
Курсты оқу нәтижесінде студенттер
Білуі тиіс:
- балалардың, жасөспірімдердің, ағзалардың, мүшелер жүйесінің және жалпы организмнің өсу, даму заңдылықтарын;
- адам ағзасының құрылысын, пішінін және атқаратын қызметтерін білу;
- жасөспірімдердің жас ерекшеліктері туралы заманауи ақпаратты, гигиеналық талаптарын;
- сыныптарға, мектеп жабдықтарына, мектеп жасындағы балалардың оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың гигиеналық негіздерін білуі керек.
Орындай алуы тиіс:
- студенттермен тәрбие жұмысының негізгі теорияларын, әдістерін және технологияларын тізіп, сипаттау;
- педагогикалық қызмет түрлерінің теориялық негіздерін жіктеу;
- алған теориялық білімдерін мұғалімнің тәжірибесінде қолдану;
- педагогикалық процесті ұйымдастыру туралы ақпаратты талдау және жүйелеу;
Меңгеруі тиіс:
- педагогикалық қызметтің негізгі аспектілерін анықтау;
- педагогика курсының мазмұнына, негізгі категорияларына, ұғымдарына тоқталу;
- Қазақстан Республикасындағы білім берудің қазіргі тұжырымдамасын және мектеп пен сыныптың тәрбие жүйелерін бағалау.
1.4. «Оқу форматы»: аралас.
2. Пәннің мазмұны
-
Сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу -
Пәннің тақырыптық жоспары
| № | Модуль. Тақырып | Сағаттар саны | ||||
| Дәріс | Практика | СОЖӨЖ | СӨЖ | |||
| Модуль 1. Оқушылардың өсуі мен дамуының жалпы заңдылықтары. | ||||||
| 1 | Кіріспе. Балалар мен жас- өспірімдердің өсуі мен дамуының жалпы заңдылықтары. | 1 | | | | |
| 2 | Балалардың физикалық дамуын бағалау әдістері. | | 1 | | | |
| 3 | Балалар мен жасөспірімдер организмнің өсуі мен дамуын анықтау. | | | 3 | | |
| 4 | Балалар арасында болатын жұқпалы аурулар профилактикасы. | | | | 9 | |
| Күтілетін нәтиже: Балалар мен жас- өспірімдердің өсуі мен дамуының жалпы заңдылықтары туралы білімдерін кеңейту. | ||||||
| Модуль 2. Жүйке жүйесінің анатомиясы және физиологиясы. | ||||||
| 1 | Жүйке жүйесінің құрылыс, қызметі, жүйе жүйесінің бөлімдері, физиологиясы туралы теориялық білімдерін кеңейту, тереңдету. | 1 | | | | |
| 2 | Жүйке жүйесінің физиологиясы. Адамның проприорецепті тізе рефлексін анықтау. | | 1 | | | |
| 3 | Жоғарғы дәрежелі жүйке жүйесі. | 1 | | | | |
| 4 | Балалардың жоғарғы дәрежелі жүйке жүйесінің типологиялық және жастық ерекшеліктері. Ассоциативті эксперимент | | 1 | | | |
| 5 | Анализаторлар, олардың жасқа байланысты ерекшеліктері. | 1 | | | | |
| 6 | Анализаторлар, олардың жасқа байланысты ерекшеліктері | | 1 | | | |
| 7 | Жоғары жүйке қызметі, оқушының жас ерекшеліктері. Рефлекстер. | | | 3 | | |
| 8 | Жоғары дәрежелі жүйке жүйесінің түрлері. | | | | 9 | |
| Күтілетін нәтиже Организмнің біртұтастығы, организм және қоршаған орта, организм қызметтерінің нейрогуморальдық реттелуі. Жүйке жүйесінің анатмиясы, физиологиясы мен гигиенасы және жас ерекшеліктерін түсіндіру. Жүйке жүйесінің құрылыс, қызметі. Жоғарғы дәрежелі жүйке жүйесі. Анализаторлар, олардың жасқа байланысты ерекшеліктері туралы білімдерін кеңейту. | ||||||
| Модуль 3. Тірек-қимыл аппаратының анатомиясы және физиологиясы | ||||||
| 1 | Тірек-қимыл аппартының құрылысы мен қызметі, олардың жасқа байланысты даму ерекшеліктері, тірек-қимыл аппаратының бұзылуларын алдын алу, жетілдіру жолдарын меңгеру. | 1 | | | | |
| 2 | Тірек-қимыл жүйесінің бұзылуының алдын алу және оның маңызы | | 1 | | | |
| 3 | Бұлшық еттердің құрылысы мен қызметі | | | 3 | | |
| 4 | Тірек-қимыл аппараты және оның жасқа байланысты дамуы. | | | | 9 | |
| Күтілетін нәтиже: Сенсорлы жүйелер және тірек-қимыл аппаратының физиологиясы. Тірек-қимыл аппартының құрылысы мен қызметі, олардың жасқа байланысты даму ерекшеліктері, бұлшық еттердің құрылысы мен қызметі туралы білімдерін кеңейту. | ||||||
| Модуль 4. Ішкі мүшелер жүйесінің анатомиясы және физиологиясы | ||||||
| 1 | Ішкі секрециялық бездер жүйесінің физиологиясы. Балалар мен жас өспірімдердің жыныстық жетілуінің қазіргі кезеңдегі ерекшеліктері және жыныстық тәрбиелеу | 1 | | | | |
| 2 | Ішкі секрециялық бездер жүйесінің физиологиясы. Мектеп жасында ішкі секреция бездері қызметінің бұзылыстары және алдын алу | | 1 | | | |
| 3 | Қан және қан айналу жүйесінің физиологиясы, оның жасқа байланысты ерекшеліктері. | 2 | | | | |
| 4 | Қанның құрамы, маңызы,қасиеті. | | 2 | | | |
| 5 | Жүректің құрылысы мен қызметінің жасқа сай ерекшеліктері. | 2 | | | | |
| 6 | Жүрек-қан тамырлар жүйесінің физиологиясы. Жүрек-тамыр жүйесінің барынша қарқынды дене жұмысы кезіндегі физиологиялық өзгерістерін тексеру. | | 2 | | | |
| 7 | Тыныс алу жүйесі, оның жасқа байланысты ерекшеліктері. | 1 | | | | |
| 8 | Тыныс алу жүйесінің дамуы. Тыныс алу ағзаларының қызметтерінің бұзылуы. | | 1 | | | |
| 9 | Асқорыту жүйесі, оның жасқа байланысты ерекшеліктері. | 1 | | | | |
| | Асқорыту жүйесі, оның жасқа байланысты ерекшеліктері. | | 1 | | | |
| 10 | Зәр шығару мүшелерінің құрылысы және жас ерекшеліктері. | 1 | | | | |
| 11 | Тері гигиенасы | | 1 | | | |
| 12 | Жас эндокринологиясы. Ішкі секреция бездері. Гормондар. | | | 3 | | |
| 13 | Ас қорыту мүшелерінің гигиеналық талаптары. Тамақтану гигиенасы. | | | | 9 | |
| Күтілетін нәтиже:. Ішкі секрециялық бездер жүйесінің физиологиясымен танысу. Қанның жастық ерекшеліктері және жүрек - қан тамырлары жүйесінің дамуы, тыныс алу жүйесінің дамуы, ас қорыту жүйесінің жасқа байланысты анатомиялық физиологиялық ерекшеліктері, зат пен энергия алмасуының, сыртқа шығару жүйесінің жас ерекшеліктерін меңгерту туралы білімдерін толықтыру. | ||||||
| Модуль 5. Мектеп гигиенасы | ||||||
| 5 | Мектеп гигиенасы. | 1 | | | | |
| 6 | Мектеп ғимараты мен мектеп маңындағы участокты санитарлық –гигиеналық тұрғыдан зерттеу. | | 1 | | | |
| 7 | Жұқпалы аурулар және олардың алдын алу жолдары | 1 | | | | |
| 8 | Жұқпалы аурулардың гигиенасы. | | 1 | | | |
| 9 | Зиянды дағдылар профилактикасы. | | | 3 | | |
| 10 | Мектеп оқушыларының демалыс күндерін гигиеналық жағынан дұрыс ұйымдастыру. | | | | 9 | |
| Күтілетін нәтиже: Балалардың дамуының әлеуметтік факторлары, мектепке бейімделу туралы білмдерін кеңейту. Физиологиялық ырғақтық өзгерістер, адамның сыртқы ырғаққа бейімделуінің негізгі қағидаларын білу. Салауатты өмір салтының физиологиялық көрсеткіштерін үйрету. | ||||||
| Барлығы: | 15 | 15 | 15 | 45 | ||
2.2Дәріс тақырыптары
| № | Дәріс тақырыптары | Дәрістің мақсаты және мазмұны | Оқу формасы | (сағ) саны |
| 1 | Кіріспе. Балалар мен жас өспірімдердің өсуі мен дамуының жалпы заңдылықтары | Мақсаты: оқушылардың физиологиялық дамуының педогогика және психология ғылымдарымен байланысы, оның оқу тірбие жұмысы мен еңбек тірбиесін ұйымдастырудағы, оқушылар денсаулығын сақтап нығайту, денелік даму жетілдіру мен жұмысқа қабілеттілігін арттыру Мазмұны: Оқушылардың физиологиялық дамунының негізгі кезеңдері. Оқушылардың физиологиялық дамуының Қазақстанда дамуы организмнің біртұтастығы. Организм және қоршаған орта. Организм қызметінің нейрогуморальдық реттелуі. Онтогенездің кезеңдерге бөлінуі, онтогенездің қатерлі кезеңдері. Денелік даму денсаулық жағдайының және әлеуметтік бақуаттылықтың маңызды көрсеткіші. Акселерация, ретардация, реактивтілік пен резистенттілік туралы ұғымдар. | күндізгі | 1 |
| 2 | Жүйке жүйесінің құрылысы, қызметі, жүйе жүйесінің бөлімдері, физиологиясы туралы теориялық білімдерін кеңейту, тереңдету. | Мақсаты: Жүйке жүйесінің құрлысын, рефлекс жүйке әрекетінің негізі, ОЖЖ бөлімдерінің құрлысы мен функционалдың маңызын меңгеру. Мазмұны: Жүйке жүйесінің құрлысы. Жүйке жүйесінің ақпарат қабылдау, оңдеу, өткізу және психикалық қызметтерін атқару үшін организмнің реакцияларын ұйымдастырудағы рөлі. Жүйке ұлпасы. Нейронның құрлысы мен қасиеттері. Жүйке талшақтарының миеленденуіне байланысты жас ерекшеліктері. Синапстар. ОЖЖ қозуды өткізу механизмі. Жүйке орталықтары және олардың қасиеттері. Рефлекс жүйке әрекетінің негізі, ОЖЖ бөлімдерінің құрлысы мен функционалдың маңызы. Автономиялық жүйке жүйке жүйесі. | күндізгі | 1 |
| 3 | Жоғарғы дәрежелі жүйке жүйесі. | Мақсаты: Ми қыртысының құрылымдық және функционалдық ұйымдасуын, шартты рефлекстер туралы білімдерін қалыптастыру және түсіндіру. Мазмұны: Ми қыртысының құрылымдық және функционалдық ұйымдасуы. И.М.Сеченьов және И.И.Павлов жоғары жүйке әрекеті туралы ілім. Шартты рефлекстер туралы ілім. Шартты және щартсыз рефлекстердің ерекшеліктері. Шартты рефлекстердің пайда болуының механизмі. Шартты рефлекстердің тежелуі. Шартсыз тежелу және олардың жас ерекшеліктері. Тежелудің қозғалыстық сиапаты. Шартты тежелу. А.А.Ухтомскидің доминанта туралы ілімі. Динамикалық стереотип. Мотивация, эмоция және іс әрекеттік реакциялары. | күндізгі | 1 |
| 4 | Анализаторлар, олардың жасқа байланысты ерекшеліктері | Мақсаты: Анализаторлар, олардың жасқа байланысты ерекшеліктерін меңгеру. Мазмұны: Сыртқы ақпаратты қабылдауды ұйымдастырудың жүйесі. Орнанизмнің сенсорлық жүйелері, олардың топтамасы. Сенсорлық жүйелердің құрылымы мен функционалдық жіктелуі. Көру талдағышы. Аккомодация және оның жасқа байланысты ерекшеліктері. Көру өткірлігі. Алыстан көру және жақыннан көргіштік. Әр төрлі жасты жарықты және тұсті сезгіштік. Есту талдағышы. Құлақтың құрылысы мен акустикалық қасиеті. Есту талдағыштарының жас ерекшеліктері. Есту гигиенасы. | күндізгі | 1 |
| 5 | Тірек-қимыл аппартының құрылысы мен қызметі, олардың жасқа байланысты даму ерекшеліктері, тірек-қимыл аппаратының бұзылуларын алдын алу, жетілдіру жолдарын меңгеру. | Мақсаты: адам қаңқасы, ет жүйесі, дене бітімі туралы ақпарат беру, білімдерін қалыптастыру. Мазмұны:Адам қаңқасы. Буындардың құрлысы мен қызметі. Ет жүйесі. Бұлшық еттің өқрлысы мен қызметі. Ет салмағы мен ет күшінің жас ерекшеліктері. Қозғалыс дағдыларының дамуы, жасқа жай қозғалысты үйлестіруді жетілдіру. Дене бітімі, оның дұрыс қалыптасуының маңызы. Дене қуысы қаңқасының деформациясы. Жалпақтабантылық. Тұру, отыру, жүру кезінде денені дұрыс ұстау. Дене бітімін дұрыс қалыптастыру мен табан тірегін нығайтуда дене жаттығуларының маңызы. Тірек қимыл жүйесінің бұзылыстарының алдын алу. | кундізгі | 1 |
| 6 | Ішкі секрециялық бездер жүйесінің физиологиясы. Балалар мен жас өспірімдердің жыныстық жетілуінің қазіргі кезеңдегі ерекшеліктері және жыныстық тәрбиелеу | Мақсаты: организм тіршілігін гуморальдық реттеу, ішку және сыртқы секреция бездерінің құрлысы мен функцияларын түсіндіру. Мазмұны: Ішкі секрециялық бездердің физиологиясы. Гормондар. Гипоталамус-гипофизарлық жүйе. Эпифиз безі, қалқанша, қалқанша маңы безі, айырша безі, қарын асты безі, бүйрек үсті безі, жыныс бездерінің құрылысы мен қызметі. Жыныстық жетілу стадиясы, жыныстық белгінің дамуы. Физиологиялық және әлеуметтік жыныстық жетілу. Медициналық, гигиеналық тәрбие беру міндеттері, принциптері, формасы мен әдістері. Жанұяның ар-ожданы және гигиеналық негізі. | күндізгі | 1 |
| 7 | Қан және қан айналу жүйесінің физиологиясы, оның жасқа байланысты ерекшеліктері. | Мақсаты: организмнің ішкі ортасы, қан айлалу жүйесі, қан қысымы және оның жас ерекшеліктері туралы білімдерін қалыптастыру. Мазмұны: Қан ұюы, қан топтары, қан құю, қан аздық оның профилактикасы. Жүректің құрылысы, физиологиясы. Жүрек циклі. Қан айналу схемасы. Жүректің минуттық және систолалық көлемінің жасқа сай өзгерісі. Гипотония, гипертония. | күндізгі | 2 |
| 8 | Жүректің құрылысы мен қызметінің жасқа сай ерекшеліктері | Мақсаты: жүрек құрылысы мен механизімі. Жүрек құрлысы мен қызметінің жас ерекшеліктері. Жүректің қызметінің бұзылуы, себептері және алдын алу. Мазмұны: Жүрек-тамыр жүйесінің қара күшке реакциясының жас ерекшелігі. Жүрек-тамыр ауруының профилактикасы. Жүрек- тамыр жүйесін жаттықтыру. | күндізгі | 2 |
| 9 | Тыныс алу жүйесі, оның жасқа байланысты ерекшеліктері. | Мақсаты: тыныс алу үрдісі мен механизмі. Тыныс алу ағзаларының құрлысы мен қызметінің жас ерекшеліктері. Тыныс алудың реттелуі мен оның жас ерекшеліктері. Мазмұны: Өкпенің тіршілік сыйымдылығы. Тыныс алу ағзаларының қызметтерінің бұзылуы, себептері және алдын алу. | күндізгі | 1 |
| 10 | Асқорыту жүйесі, оның жасқа байланысты ерекшеліктері. | Мақсаты: ас қорыту жүйесінің құрлысы мен қызметі, ауыз құысындағы ас қорыту, сілекей бездері. Ас қорытудағы ферменттердің қызметі. Тістер. Тістің алмасуы. Қарындағы ас қорыту. Ас қорыту бездері. Ас қорытылудағы бауыр мен ұйқы безінің маңызы. Ішектің сіңіру және моторлық қызметі. Қорғаныс ас қорыту рефлекстері. Мазмұны: Ас қорыту жүйесінің құрлысы мен қызметі, ауыз құысындағы ас қорыту, сілекей бездері. Ас қорытудағы ферменттердің қызметі. Тістер. Тістің алмасуы. Қарындағы ас қорыту. Ас қорыту бездері. Ас қорыту бездері. Ас қорытылудағы бауыр мен ұйқы безінің маңызы. Ішектің сіңіру және моторлық қызметі. Қорғаныс ас қорыту рефлекстері. | күндізгі | 1 |
| 11 | Зәр шығару мүшелерінің құрылысы және жас ерекшеліктері. | Мақсаты: сыртқа шығару үдерісінің маңызы. Сыртқа шығару ағзалары. Бүйректің құрлысы мен қызметінің жас ерекшеліктері. Зәр шығару жүйелереі ауруларының ладын алу. Кіші мектеп жасындағы балаларда түнгі зәр ұстай алмау дерт, оның себептері. Терінің құрлысы мен қызметтерінің жас ерекшеліктері. Терінің қызметі. Тері туындылары. Мазмұны: сыртқа шығару үдерісінің маңызы. Сыртқа шығару ағзалары. Бүйректің құрлысы мен қызметінің жас ерекшеліктері. Зәр шығару жүйелереі ауруларының ладын алу. Кіші мектеп жасындағы балаларда түнгі зәр ұстай алмау дерт, оның себептері. Терінің құрлысы мен қызметтерінің жас ерекшеліктері. Терінің қызметі. Тері туындылары. | күндізгі | 1 |
| 12 | Мектеп гигиенасы | Мақсаты: Мектеп гигенасы туралы білімдерін толықтыру. Гигиеналық талаптарды меңгеру. Мазмұны: Мектептің ғимараты мен оқу бөлмелеріне, ауа ортасына, жарықтандырылуына және құрал-жабдықтарына қойылатын гигиеналық тадаптар | күндізгі | 1 |
| 13 | Жұқпалы аурулар және олардың алдын-алу жолдары | Мақсаты: Жұқпалы аурулар туралы мағлұмат беру. Аурулардың алдын-алу және профилактикасын меңгеру. Мазмұны: Инфекциялық аурулардың алдын алу жолдарының ең басты ережелері. Гигиеналық талаптар. Жеке гигиена талаптары. Дұрыс тамақтанып, иммунитетті көтеру жолдары. | күндізгі | 1 |
2.2 Практикалық сабақтар
| № р/н | Сабақтардың тақырыптары | Мазмұны | Оқыту түрі | Са ғат саны |
| 1 | Балалардың физикалық дамуын бағалау әдістері. | Оқушының дене дамуын бағалау. Индекстер тәсілі. Сигмадан ауытқу. Регрессиялық анализ. Оқушылардың физиологиялық дамунының негізгі кезеңдері. | күндізгі | 1 |
| 2 | Жүйке жүйесінің физиологиясы. Адамның проприорецепті тізе рефлексін анықтау. | Синапстар. ОЖЖ қозуды өткізу механизмі. Жүйке орталықтары және олардың қасиеттері. Рефлекс жүйке әрекетінің негізі, ОЖЖ бөлімдерінің құрлысы мен функционалдың маңызы. Автономиялық жүйке жүйке жүйесі. | күндізгі | 1 |
| 3 | Балалардың жоғары дәрежелі жүйке жүйесінің типологиялық және жастық ерекшеліктері. Ассоциативті эксперимент | Жоғары дәрежелі жүйке жүесінің ерекшеліктері. | күндізгі | 1 |
| 4 | Анализаторлар, олардың жасқа байланысты ерекшеліктері | Анализаторлар, олардың жасқа байланысты ерекшеліктері. | күндізгі | 1 |
| 5 | Тірек-қимыл жүйесінің бұзылуының алдын алу және оның маңызы | Тірек-қимыл жүйесінің бұзылуының алдын алу және оның маңызы.Олардың алдын алу кезіндегі шаралар. | күндізгі | 1 |
| 6 | Ішкі секрециялық бездер жүйесінің физиологиясы. Мектеп жасында ішкі секреция бездері қызметінің бұзылыстары және алдын алу. | Мектеп жасында ішкі секреция бездері қызметінің бұзылыстары және алдын алу. | күндізгі | 1 |
| 7 | Қанның құрамы, маңызы, қасиеті | Қанның құрамы,маңызы,қасиеті. Жасқа байланысты ерекшеліктері. | күндізгі | 2 |
| 8 | Жүрек-қан тамырлар жүйесінің физиологиясы. Жүрек-тамыр жүйесінің барынша қарқынды дене жұмысы кезіндегі физиологиялық өзгерістерін тексеру. | Жүректің минуттық және систолалық көлемінің жасқа сай өзгерісі. Гипотония, гипертония. Жүрек-тамыр жүйесінің қара күшке реакциясының жас ерекшелігі. Жүрек-тамыр ауруының профилактикасы. Жүрек- тамыр жүйесін жаттықтыру. | күндізгі | 2 |
| 9 | Тыныс алу жүйесінің дамуы. Тыныс алу ағзаларының қазметтерінің бұзылуы. | Өкпенің тіршілік сыйымдылығы. Тыныс алу ағзаларының қызметтерінің бұзылуы, себептері және алдын алу. | күндізгі | 1 |
| 10 | Ас қорыту ағзаларының жас ерекшеліктері. Зат пен энергия алмасуы. Тағам гигиенасы | Қарындағы ас қорыту. Ас қорыту бездері. Ас қорытылудағы бауыр мен ұйқы безінің маңызы. Ішектің сіңіру және моторлық қызметі. Қорғаныс ас қорыту рефлекстері. | күндізгі | 1 |
| 11 | Тері гигиенасы | Терінің құрылысы. Маңызы. Қызметі.Жасқа сай ерекшеліктері. | күндізгі | 1 |
| 11 | Мектеп ғимараты мен мектеп маңындағы участокты санитарлық-гигиеналық тұрғыдан зерттеу | Мектеп ғимараты мен мектеп маңындағы участокты санитарлық-гигиеналық талаптарын алдын-алу. | күндізгі | 1 |
| 12 | Жұқпалы аурулар гигиенасы | Оқушылардың жұқпалы ауруларының құрылысының жас ерекшеліктері. Емдеу шаралары. | күндізгі | 1 |