Файл: Жалтыр жалпы орта білім беретін мектеп.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 16.03.2024

Просмотров: 32

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Жалтыр жалпы орта білім беретін мектеп



_____________________________________

(Тегі)

_______________________________________

(Аты)

_______________________________________

(Әкесініңі аты)

_______________________________________

(Туған жылы, айы, күні)

_______________________________________

(Сынып)

І тарау.

Фонетика

  1. 1. Фонетика гректің «фоне» деген сөзі негізінде қолданысқа енген. Фоненің мағынасы - дыбыс, үн, дауыс. Фонетика-тіл білімінің дыбыстық жағын зерттейтін сала.



Т іл дыбыстары кестедегі сөйлеу мүшелері арқылы жасалатынына назар аударту.










Тапсырма№1: Адасқан әріптерді орнына қой. Кім жылдам?

і, м, б, л, і __________________

ш, о, б, а, л, қ, а __________________

к, р, е, м, т, е, е ________________

с, ұ, з, а, т ________________

к, т, е, м, е, т, е ________________

а, л, а, д ________________

Тапсырма №2. Бір буынды сөздердің дауысты, дауыссыз дыбыстарын өзгертіп, жаңа сөздер құраңдар:

Ат, тал, сой, ақ, ес, ін, ұл, күн, қақ, жаз.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. Қазақ әліпбиі тарихының хронологиясы
1. Кестені толтыр.


жылдары

аталуы

Авторы

1912 -1929 жылдар




Ахмет Байтұрсынов




Латын әліпбиі




1940 жылдан осы уақытқа дейін




Қазақ,орыс зиялылары


Тапсырма №2: Оқулықтағы ережені пайдаланып кластерді толтыру


Тапсырма№3:
Әріптерді әліпби ретімен жазу.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Тапсырма№4: Жоғалған әріптерді қой.

Қ...за... ...азба м...ралар...ны... к...пш...лігі ара... ә...іпби... арқ...лы біздің ...ама...ымы...ға жет...і. 1912 жы...ы ...хмет Ба...тұр...ынов а...аб әліп...иін... н..гіз...елген қа...ақ жазуы...а ал...ғаш ре...орма жа...а...ы.

3. Дауысты дыбыстар



Тапсырма№1. Дауысты дыбыстан басталатын сыныптағы оқушылардың есімін дәптерлеріне жазу. Ол дыбыстарға сипаттама беру

Үлгі: Әлия - ә -дауысты дыбыс, жіңішке

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Тапсырма№2: «Қазақ» сөзіне фонетикалық талдау жасау.

  1. Айтылу, жасалу, жазылу жолдарына қарай - ____________ буынды сөз.

  2. Бұл сөз ____________ болып ___ буынға бөлінеді. – ____ - буыны ______ буын, себебі, _________________________________________ дыбысқа аяқталып тұр, – ____ - буыны ______ буын, себебі, _________________________________________ дыбысқа аяқталып тұр.

  3. Бұл сөз _______________ болып ______ жағдайда ғана тасымалдауға болады.

  4. ____________сөзінде екпін соңғы_______ дауысты дыбысына түсіп тұр.

  5. _____________________________________________

  6. _____________________________________________

Дауыстылар: ____________

Тілдің қатысына қарай – жуан: _____________

жіңішке: _____________

Жақтың қатасына қарай – ашық: __________

қысаң: _____________

Еріннің қатысына қарай – еріндік: ____________

езулік: _________

Дауыссыздар: _________________

Үн мен салдырдың қатысына қарай:

- қатаң: ___________

- ұяң: ____________

- үнді: __________

Еріндік дауыстыдан

Көру,


Қысаң дауыстылардан

Құрық,


Жіңішке дауыстылардан

Әже,


Езулік дауыстыдан

Асыл,


Ашық дауыстыдан

Әйел,


Жуан дауыстыдан

Арық,



Тапсырма№3. Кім көп біледі?

Тапсырма№4.Тапқыр болсаң, тауып көр.

Кім көп ағаштардың аттарын табады. "Тал-дарақтар" сөзсызбасы

Қ

Қ

А

Т

Е

К

Ж

А

Ғ

А

А

Й

Р

Е

Р

К

А

Ш

Е

Н

Ш

Ы

А

Ү

К

Ө

Ң

Ғ

К

Ө

Ы

Ң

Ғ

Й

Т

Б

А

А

Қ

Ж

Р

Е

А

Е

Е

К

Л

Й

А

Ғ

Ш

М

Й

Ң

Р

Е

Қ

А

Р

А

А

Е

Н

К

1

Ш

Е

Т

Е

Н



4. Дауыссыз дыбыстар



Тапсырма №1. Семантикалық картамен жұмыс.

Сөз

Дауы-сты

жуан

жіңішке

ашық

Қысаң

Ерін-дік

Езулік

дауыссыз

Қа-таң

ұяң

үнді

М


































Ұ


































Ғ


































А


































Л


































І


































М


































Тапсырма №2. Берілген дауысты және дауыссыз дыбыстардан сөз тізбек жаса.

Мысалы, т
– тары, тон, табиғат, тал, табақ т.б.

А, Б, Ә, К, Ұ, Д, Ө, Ж.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Тапсырма№3. Дауыссыз дыбыстардан басталатын ұлттық спорт ойындарын атап, дәптеріңе жаз және келтірген мысалыңның 2-3 түріне сөйлем құра.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Тапсырма№4. Тек қана бір дауыссыздан басталатын сөздерден сөйлем құрастыр.

Үлгі: Жанат жазда жаяу жылдам жүреді. Біз-бақытты баламыз.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Тапсырма №5. Төмендегі берілген мысалдан дауысты дыбыстың астын бір, дауыссыз дыбыстың астын екі сызықпен белгіле.

Құран – ислам дінінің ең негізгі, басты кітабы. Ол діннің ғана емес, араб әдебиетінің классикалық үлгісі. Араб әдебиеті тарихында кітап болып басылып, жарық көрген тұңғыш көркем шығарма. Онда тарих, әдебиет, шариғат, салт-сана, әдет-ғұрып, тазалық, шипагерлік секілді жан-жақты бай мазмұн қамтылған.