Файл: 38. 39. Тартылыс былысы. Ауырлы кші. Баса планеталардаы ауырлы кші.ppt

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 27.03.2024

Просмотров: 19

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

§§38.39. Тартылыс құбылысы. Ауырлық күші. Басқа планеталардағы ауырлық күші.


Әлемдегі денелердің бір-біріне тартылуы бүкіл әлемдік тартылыс деп аталады.
И.Ньютон бүкіл әлемдік тартылыс заңын тұжырымдады.


Денелердің Жерге тартылу күшін ауырлық күші деп атайды.
Ға – ауырлық күші. Бірлігі [Н]

g тұрақтының мәні тұрған орынның географиялық ендігіне байланысты


Солтүстік полюсте g=9,832 Н/кг
Экваторда g=9,780 Н/кг
450 географиялық ендікте g=9,806 Н/кг
g тұрақтының мәні дененің Жер бетінен көтерілу биіктігіне байланысты
Теңіз деңгейінде g=9,8066 Н/кг
Хан тәңірі шыңында g=9,78Н/кг

Денелер тек қана Жерге емес аспан денелеріне де тартылады. Әр түрлі планеталарда массалары бірдей денеге әрекет ететін ауырлық күші де әр түрлі болады.

Безбендер

g=9,8 Н/кг (Жерде)


g=9,8 Н/кг (Жерде)
g=3,7 Н/кг (Меркурий)
g=8,8 Н/кг (Шолпан)
g=3,8 Н/кг (Марс)
g=24 Н/кг (Юпитер)
g=9,1 Н/кг (Сатурн)
g=9,8 Н/кг (Уран)
g=1,6 Н/кг (Ай)


Масса дененің негізгі сипаттамасы және дененің
қай орында болатынына тәуелсіз болғандықтан,
әр түрлі аспан денелері үшін тұрақты g-ның
мәні де түрліше болады.