ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 11.04.2024
Просмотров: 17
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
| Білім беру ұйымы | «Дөң мектеп-гимназиясы» КММ | |||||
| Пәні | Туған өлкем | |||||
| Педагогтің аты жөні: | Балтабекова Ә.Ә | |||||
| Күні: | 10.10.2022ж | |||||
| Сынып: | 5 а | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | |||
| Сабақтың тақырыбы: | Туған өлке табиғатының тазалығы мен экологиялық мәселелері | |||||
| Сабақтың мақсаты: | Жаңа сабақты меңгерту, дұрыс мазмұнын білу. Туған өлкенің табиғаты мен қыр-сырына жан-жақты мән бергізе отырып, зерттеуге, көрген-түйгенін білу.Өлке табиғатына деген ерекше ықыласын ояту, қызықтыру. Табиғатқа деген сүйіспеншілігін арттыру, қоршаған ортаның тазалығын сақтау, ластанудан қорғау, аялау, экологиялық тәрбие беру. | |||||
| Сабақтың барысы: | ||||||
| Сабақтың кезеңі | Педагог әрекеті | Оқушының әрекеті | Ресурстар | |||
| Сабақтың басы Сабақтың ортасы | Амандасу. Табиғатты қорғау үшін не істеуіміз керек? Толық қорғай аламыз ба? Я болмаса оған әсер етуші күштердің ықпалын азайтамыз ба? О замандардың өзінде алғашқы қауымдық құрылыстағы адамдар аншылықпен айналысып, жануарлардың талай түрін жойып жіберді. Мамонттардың жойылуының басты себебі осы адамдардың іс-әрекетінен. Бірақ ол адамдар табиғатқа зиян алып келетіндігін, жануарлардың жойылып кететіндігін ойлаған да жоқ. Осындай ой әлі күнге дейін жалғасып келе жатқан сияқты. Адамзат неше мыңдаған жылдардан бері бір-біріне соғыс өртін жариялап, қоршаған ортаның ластануына, жануарлар мен өсімдік жамылғысының азаюына және адамдардың өліміне әсер етуде. Табиғатты қорғау мемлекетаралық, мемлекеттік, аймақтың заңдармен – іс-шаралардың табиғатты қорғауға, сақтауға және тиімді пайдалану мен қалпына келтіруге арналған кешенді жұмыс. Табиғатты қорғау дегеніміз – тек қана өсімдік пен жануарларды ғана емес, топырақты, суды, атмосфераны, жылпы табиғи кешенді сақтап қорғап қалу. Оны тиімді жүргізу үшін ғаламшарымыздағы барлық елдер біріге отырып жұмыс жасауы қажет. Қазіргі кезде көптеген өнеркәсіп орындары пайдаланған суды арнайы сүзгіден өткізіп, тазалап қайтадан іске қосуда. Осындай жолмен ресурс қорын сақтап қалуға болады. Ұлттық тұрғыда қорғау дегеніміз – сол елдің заңдарына сәйкес іс-шаралар жүргізіледі. Халықаралық тұрғыдан қорғауға алынған объектілер – барлық елдерге тән. Мысалға Дунай өзені 9 мемлекетті кесіп өтеді, Балтық пен Каспий теңіздерінің жағалауы бірнеше мемлекетке тиесілі. Бұндай объектілер Халықаралық келісімшарттар (Конвенция және т.б.) арқылы қорғалады. Қоршаған ортаны қорғау үшін дүние жүзінде көптеген табиғатты қорғау ұйымдары бар. Олардың жалпы атауы «ГРИНПИС» (GREEN PEACE) – жасылдар әлемі немесе жасылдар қозғалысы. Дүние жүзінің барлық елдерінде жұмыс істейді. Олардың арасында мықты саяси партиялар да бар (мысалға Германияға) және кішігірім тышқандар мен тарақандарды қорғау, секвойя ормандарын қорғау, құрбақа мен көлбақаны қорғау сияқты әр түрлі деңгейдегі қоғамдық ұйымдар бар. | Ой толғау Дәптермен жұмыс | https://infourok.ru/magazin-materialov?utm_source=infourok&utm_medium=redirect&utm_campaign=bespl-mat-biblioteka-9-11-2022&sortTy | |||
| Сабақтың соңы | Табиғатты қорғау дегеніміз не? 2. Табиғатты қорғау не үшін қажет? 3. Өздерің тұратын жерлеріңде табиғатты қорғауға арналған қандай іс-шаралар жүргізілуде? | | | |||
| Білім беру ұйымы | «Дөң мектеп-гимназиясы» КММ | |||||
| Пәні | Туған өлкем | |||||
| Педагогтің аты жөні: | Балтабекова Ә.Ә | |||||
| Күні: | 17.10.2022ж | |||||
| Сынып: | 5 а | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | |||
| Сабақтың тақырыбы: | Өлкеміздің өзен-көлдері | |||||
| Сабақтың мақсаты: | Оқушыларды өзен бөліктерімен, көлдердің жасанды, тұщы, тұзды түрлерімен таныстыру. Қазақстанның өзен, көлдері туралы түсініктерін кеңейту. Өзендер мен көлдерді қорғаудың жолдарын үйрену. | |||||
| Сабақтың барысы: | ||||||
| Сабақтың кезеңі | Педагог әрекеті | Оқушының әрекеті | Ресурстар | |||
| Сабақтың басы Сабақтың ортасы | Амандасу. Психологиялық дайындық. (Топқа бөлу Балалар шаттық шеңберге тұрады. Бәрі бірге: «Елге тілек білдіру» барлық сынып оқушылары бірін - бірі қайталамай, тілек айтып шығады. «25 жыл» суретінен өз түсін таңдау арқылы 3 топқа бөлінеді. І топ. Жайық өзені ІІ топ. Есіл өзен ІІІ топ. Балқаш көл Топ басшысын тағайындайды, топ ережесін шығарады. Қимылдайды, сабаққа деген қызығушылықтары артады. Көңілдері көтеріледі. Балалар суреттерді алып, топқа қалай бөлінетіндіктерін тауып, топ ережесін шығарады. 1-тапсырма 1. Табиғаттағы су айналымы қалай жүреді? 2. Табиғатта су неше күйде болады? 3. Жер асты суы қалай пайда болады? 4. Бұлақ дегеніміз не? Су туралы мақал - мәтел. 5. Жер асты суын қалай алып пайдаланады? 6. Артезиан құдығы дегеніміз не? 7. Минералды су деп қандай суды айтамыз? 8. Қазақстанда қандай шипажайлар бар? 9 Сарағаш шипажайы туралы білетініңді айт. 10. Жер шарының қандай бөлігін су алып жатыр? 11. Су қоймаларына нелер жатады? 12. Cу туралы қандай жұмбақ білесің, айтып бер. Оқушылар өткен тақырып бойынша стикерегі сұрақтарға жауап беру арқылы үй тапсырмасын бекітеді. Бірін - бірі бағалау. 1. Бейнеролик тамашалау. «Әсем Көкшетау» атты слайд көрсету Сексен көл Көкшетаудың саясында, Әрқайсысы алтын кесе аясында. Ауасы дертке дауа, жұпар иісі, Көкірек қанша жұтса, тоясың ба? Еліміздегі ең бірі сұлу өңір – Көкше биігі. Бурабай көлінің тұп - тұнық көгілдір айдынында аспан, тау, орман қалай жарқырап көрініс тапса дәл солай С. Сейфуллин «Көкшетау» поэмасында жырлаған. Бурабай - Қазақстан жерінің бетке ұстары. Бұл өңірде Үлкен және Кіші Шабақты, Шортанды, Бурабай, Балпашсор, Әулиекөл сияқты үлкен – кішілі көлдер бар. 2. Жаңа сабаққа кіріспе. Глобуспен жұмыс. Жер шарының 3/4 бөлігін су алып жатыр. (көрсету ) Көгілдір түс – су: мұхиттар, теңіздер, көлдер, өзендер. Жерде ірі - төрт мұхит бар. Көлемі бойынша атағанда олар мыналар: Тынық мұхиты, Атлант мұхиты, Үнді мұхиты, Солтүстік мұзды мұхит. Кейде ауадағы суларды бесінші мұхит дейді. Жердің 70 пайызы сумен толтырылған, бірақ оның 1 пайызы ғана ішуге жарамды. Бірақ жер шарының 60% - да тұратын халық тұщы судың болмауынан зардап шегуде. Мысалы, Грецияның Афина және Персияның жақын аудандарында ауыз су жоқ. Югославияда су кемемен жеткізіледі. Біздің елімізде су жеткілікті. Жер бетінің ғарыштан қарағанда көгілдір болып көрінетіні - жердегі мол судың арқасы. Сондықтан да жер «Көгілдір ғаламшар» деп аталады. | Дәптермен жұмыс | Ошибка! Недопустимый объект гиперссылки. Өте жақсы  Жақсы О Қанағаттанарлы Тақтаға сөзжұмбақ сызылады. қ шибка! Недопустимый объект гиперссылки. | |||
| Сабақтың соңы | Оқушылар өзен туралы әңгімелейді. | | | |||
| Білім беру ұйымы | «Дөң мектеп-гимназиясы» КММ | |||||
| Пәні | Туған өлкем | |||||
| Педагогтің аты жөні: | Балтабекова Ә.Ә | |||||
| Күні: | 24.10.2022ж | |||||
| Сынып: | 5 а | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | |||
| Сабақтың тақырыбы: | Табиғи қорықтар | |||||
| Сабақтың мақсаты: | | |||||
| Сабақтың барысы: | ||||||
| Сабақтың кезеңі | Педагог әрекеті | Оқушының әрекеті | Ресурстар | |||
| Сабақтың басы Сабақтың ортасы | Амандасу. Пайдалы қазбалар қолдануына қарай үшке бөлінеді (жанғыш пайдалы қазба, кенді пайдалы қазба, кенге жатпайтын пайдалы қазба) Жанғыш - тас көмір, қоңыр көмір, мұнай, газ. Кенді - алюминий, мыс, қорғасын, күміс, мырыш Кенге жатпайтын пайдалы қазбалар - ас тұзы, фосфор, құм, саз, цемент - Пайдалы қазбаларды кімдер зерттейді? - Геологтар - Қазақтың тұңғыш геологі кім еді? - Қаныш Имантайұлы Сәтбаев (түсіндіру) Жанғыш пайдалы қазбалар Тас көмір - ең көп өндірілетін пайда қазба. Біздің елімізде тас көмірдің қоры өте мол. Тас көмірдің аса ірі кен орны - Қарағанды. Екібастұзда ашық әдіспен арзан көмір өндіріледі. Мұнай - өте қызулы отын. Ол күл қалдырмай түгел жанып кетеді. Мұнайды айыру арқылы бензин, керосин, машина майы және басқа көптеген заттар бөлініп алынады. Каспий маңы ойпаты мен Маңғыстау түбегінде мұнай мен газдың аса бай кен орындары бар. Кенді пайдалы қазбалар Бұларға құрамында металл кездесетін тау жыныстары жатады. Оларды өңдеу арқылы темір, мыс, қорғасын, алюминий сияқты металдар алынады. кенді пайдалы қазбалар орталық Қазақстанда өте көптеп кездеседі. Әсіресе, Жезқазған және Қоңырат мыс кен орындары әлемге әйгілі. Кенге жатпайтын пайдалы қазбалар Олар қышқыл алуға, тыңайтқыштар өндіруге, құрылыс материалдары үшін өте қажетті. Қаратаудағы фосфорит кен орны қоры жөнінен дүние жүзіндегі алдыңғы қатарлы орындардың бірін алады. Фосфоритті ұнтақтап, фосфорит ұны тыңайтқышын өндіреді. Мәрмәрдан әртүрлі ескерткіштер, үй баспалдақтары жасалады. Әктас, құм, саз құрылыс салу үшін өте қажетті. Қазақстанның физикалық картасынан пайдалы қазбалар қоры көп өндірілетін орындарды көрсету. Тас көмір - Қарағанды, Екібастұз Мұнай - Атырау, Ақтау, Орал өңірінде Газ - Ақтау, Орал облыстарында Алюминий – Арқалықта Мыс кені – Жезқазғанда Ас тұзы - Қызылорда, Павлодар, Алматы өңірінде Темір кені - Қостанай өңірінде Фосфорит - Ақтөбе, Тараз өңірлерінде Біз осындай тамаша пайдалы қазбаларымыз арқылы мақтана аламыз және мақтаныш сезіммен « Менделеев кестесіндегі 105 элементтің 99 - ы біздің еліміздің кен қойнауында бар. 70 элементтің қоры барланып зерттелген. Ал өндіріске 60 - тан астам элемент тартылған. Бүгінгі күнге дейін минерал шикізатының 1225 түрі бар 493 кен орыны белгілі. Пайдалы қазындылар қорының көлемі жағынан Қазақстан ТМД елдерінің алдыңғы қатарында: күміс, хромит, қорғасын, мырыш өндіруден бірінші орында, мұнай көмір, мыс, никель, фосфат шикізатын өндіруі бойынша – екінші, ал алтын өндіру жағынан үшінші орында тұр. Қазақстанда мұнай мен газдың елеулі қоры бар, жыл сайын мұнда 32 млн. тонна мұнай өндіріліп отырады екен» Шығармашылық тапсырма Пайдалы қазбалардың қажеттілігі туралы өз ойларынан өлең шығару Көзге сергіту (планета) Планетамызда қанша пайдалы қазбалар болса, соның бәрін біздің жерімізден, яғни жер қойнауынан табуға болады екен. Сабақты бекіту Тест тапсырмалары бойынша оқушылардың алған білімдерін тиянақтау, тексеру Пайдалы қазбаларға................ жатады. 1. Темір кенінен алынған металл 2. Жер қыртысының қатты бөлігі 3. Тау жынысы Пайдалы қазбалар 3 негізгі топқа бөлінеді. 1. Пайдалы, пайдасыз, жарамсыз. 2. Бағалы, құнсыз, жанатын. 3. Жанғыш, кенді, кенге жатпайтын. Кенге жатпайтын пайдалы қазба. 1. Мұнай, газ. 2. Алтын, күміс. 3. Құм және саз. | Ой толғау Дәптермен жұмыс | https://infourok.ru/magazin-materialov?utm_source=infourok&utm_medium=redirect&utm_campaign=bespl-mat-biblioteka-9-11-2022&sortT | |||
| Сабақтың соңы | Кері байланыс Бағалау: «Бағдаршам» әдісі арқылы бағалау. | | Кері байланыс тақтайшасы | |||
| Білім беру ұйымы | «Дөң мектеп-гимназиясы» КММ | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Пәні | Туған өлкем | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Педагогтің аты жөні: | Балтабекова Ә.Ә | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Күні: | 07.11.2022ж | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сынып: | 5 а | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың тақырыбы: | Өсімидік ілемі мен жануарлар дүниесі | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың мақсаты: | | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың барысы: | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың кезеңі | Педагог әрекеті | Оқушының әрекеті | Ресурстар | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың басы Сабақтың ортасы | Амандасу.
Берілген жануарлардың, аңдардың, құстардың төлдерінің суреттері, тірек сөздер бойынша тыңдалым тақырыбына болжам жасату. Тапсырма.Суреттерде берілген жануарлар мен аңдар, құстар туралы зерттеу кестесін толтырыңыздар. Берілген тірек сөздерді пайдаланыңыздар: үй жануарлары, түз тағысы, жыртқыш, төл атаулары - абылай, алан, бөлтірік, марғау, көгілдір, баршын, құралай, еңлік. Зерттеу кестесі 1-топ
2-топ
3-топ
| Ой толғау Дәптермен жұмыс | "Жануарлар әлемі мен өсімдіктер дүниесі" (videouroki.net) | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сабақтың соңы | Кері байланыс Бағалау: «Бағдаршам» әдісі арқылы бағалау. | | Кері байланыс тақтайшасы | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Білім беру ұйымы | «Дөң мектеп-гимназиясы» КММ | |||||||||||||||||
| Пәні | Туған өлкем | |||||||||||||||||
| Педагогтің аты жөні: | Балтабекова Ә.Ә | |||||||||||||||||
| Күні: | 14.11.2022ж | |||||||||||||||||
| Сынып: | 5 а | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | |||||||||||||||
| Сабақтың тақырыбы: | Еліміздегі пайдалы дәрілік өсімдіктер | |||||||||||||||||
| Сабақтың мақсаты: | | |||||||||||||||||
| Сабақтың барысы: | ||||||||||||||||||
| Сабақтың кезеңі | Педагог әрекеті | Оқушының әрекеті | Ресурстар | |||||||||||||||
| Сабақтың басы Сабақтың ортасы |
1.Балалар, Қазақстан қандай өсімдіктің түрлері кездеседі? 2. Өсімдіктердің қандай түрлері бар? 3. Адамдар өсімдіктерді не үшін пайдаланады? Сөздікпен жұмыс Өсімдік – растение Дәрілік – лекарственный Астам – более Түрі – виды Құрамы – состав Шипалы – целебный Жабайы – дикий, одичалый Пайдалану–использовать (Аудио арқылы тыңдап, соңынан қайталайды) Қазақстанда өсетін дәрілік өсімдіктер «Дәрілік өсімдіктер» екіге бөлінеді. Бөлме және дала өсімдіктері. Бөлме өсімдіктері адамның көмегімен бөлмеде өседі, олар алуан түрлі. Қазақстанда өсетін алтымыңнан астам өсімдік түрінің бес жүздей түрі дәрілік өсімдіктерге жатады. Оны Рим дәрігері Гален өсімдіктерде шипалық қасиеттердің болуын олардың құрамындағы белгілі бір заттардың қасиетіне байланысты екенін анықтады. Ол сонымен бірге бұл заттарды қалай бөліп алуға болатынын көрсете отырып, тұңғыш рет науқастарды өсімдіктің қайнатындысымен, шырынымен, тұнбасымен, ұнтағымен және одан жасалған дәрімен емдеді. Дәрілік өсімдіктер кептірілген шөп, тұнба, қайнатынды, шай, ұнтақ, т.б. түрінде қолданылады.Дәрілерді дайындау үшін шикізат ретінде пайдаланылатын дәрілік өсімдіктер бөлек іріктеледі. Дәріні, көбінесе, жабайы өсімдіктерден алады. Көптеген өсімдіктердің емдік қасиеттері бар. Оларды дәрілік өсімдіктер дейді. Осы заманғы кейбір ең таңдаулы дәрілер жабайы шөптерден жасалған.
| Ой толғау Дәптермен жұмыс | https://infourok.ru/magazin-materialov?utm_source=infourok&utm_medium=redirect&utm_campaign=bespl-mat-biblioteka-9-11-2022 Үлестірмелі суреттер  | |||||||||||||||
| Сабақтың соңы | Табиғатты қорғау дегеніміз не? 2. Табиғатты қорғау не үшін қажет? 3. Өздерің тұратын жерлеріңде табиғатты қорғауға арналған қандай іс-шаралар жүргізілуде? | | | |||||||||||||||