ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 28.04.2024
Просмотров: 14
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
МЕНІҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ІЗДЕНІСІМ
Автордың аты-жөні, тегі:
Қызметі:
Жұмыс орны:
e-mail:
Мен білім беру саласында еңбек етіп келемін. Алдымдағы шәкірттерге зер сала қараймын. Қараймын да ойланамын. Алға үмітпен талпынған олардың алдында менің де ұстаз ретінде үлкен жауапкершілігім бар деп білемін. Сондықтан менің өзіме қояр талабым, алдыма қойған мақсатым жоғары болуы тиіс.
Менің мақсатым: «Мен шәкірттерімді ешқашан да үйретпеймін мен тек олардың үйренуіне тиімді жағдайлар жасауға тырысамын». Осы мақсатымды алға қоя отырып, өз педагогикалық ізденісім туралы сіздермен бөліссем.
Қазіргі уақытта біздің елімізде білім беру саясатында айтарлықтай өзгерістер болып жатыр. «Қазіргі мектеп» ұғымы ұялы телефондар сияқты тез өзгеруде. Білім беру және кәсіби стандарттар қазіргі балалар мен мұғалімдерге жоғары талаптар қояды. Уақыт сабақты ғана емес, мұғалімді де өзгертеді, сонымен бірге педагогикалық іс-әрекеттің сипатын да өзгеруін талап етеді.
Менің негізгі педагогикалық міндеттерім мен ұстанымдарым:
-
Оқушыны жақсы көр және сабырлы бола біл -
Мейірімділік-кез-келген есікке сәйкес келетін алтын кілт. -
Не істесенде үлкен жауапкершілікпен жаса -
Педагогикалық жетістіктің жоғары көрінісі-балалардың жүздеріндегі күлкісі -
Мұғалім өзі оқыған кезде басқаларға білім бере алады.
Бастауыш сынып мұғалімі - ерекше мамандық. Үлкен жауапкершілікті және үлкен махаббатты талап етеді. Ең бірінші ұстаз болу үшін балаларды жақсы көру керек. Онсыз өз мамандығының шебері болу мүмкін емес. Ұлы Абай атамыз «Адамның қасиеті үш-ақ нәрсе: нұрлы ақыл, ыстық қайрат, жылы жүрек» демекші, шәкірттің алдына бару үшін жеткілікті білімің болу керек, сол тәжірибеңді ұғындыру үшін тиімді тәсілдерді қолдана білу және мұғалімнің жылы жүрегі. Балаға деген сүйіспеншілігі жоқ мұғалім – бұл дауысы жоқ әнші, есту қабілеті жоқ музыкант, түс сезімі жоқ суретші сияқты.
Бастауыш сынып мұғалімі ғылым шынына апарар басты жолсерік болып табылады. Осы жылдары балалар ерекше қызығушылық танытады, тікелей, жаңа, қызықты тез меңгереді. Менің барлық жұмысым баланың жеке басын, оның әлеуеті мен мүмкіндіктерін ескере отырып жасалады. Педагогикалық диагностика маған жұмыстың оңтайлы формалары мен әдістерін таңдауға, оларды әр балаға қатысты өзгертуге мүмкіндік береді.
Оқу үрдісіндегі басты міндет-бұл жағымды эмоцияларды дамыту, сондықтан ешкім назардан тыс қалмайды, әр бала бірнеше рет
жауап бере алады, сондықтан ол өз күш-жігерін сөзбен, көзқараспен, жанасумен қолдайды. Менің педагогикалық қолжазбамдағы ең бастысы-әр балаға тән қызығушылықты көтермелеу. Баланың мектептегі алғашқы қадамдары өте қиын. Сондықтан мен балаларды білім қуанышымен, шеберлікпен және жұмыс істеуге деген құлшыныспен қызықтыруға тырысамын.
Математика сабағында мен оқушылардың саналы және берік, көптеген жағдайларда жылдам есептеу дағдыларын қалыптастыруға көп көңіл бөлемін. Мен көп уақытты мәтіндік есептерді шешуге үйретемін, өткізген математиканың әр сабағын олардың жадында сақтауға, ұнатуға, танымдық және, әрине, көңіл көтеруге тырысамын. Сол себептен де сабақта ойын технологиясын қолданамын, онсыз сабақ балаларға қызықсыз деп санаймын. Бұл тақырып қиын, бірақ балалар оны асыға күтеді. Математика сабақтарымның «ерекшелігі» - ауызша есеп. Ауызша есеп жүргізу кезінде балалар сабақ барысына бейімделеді. Сабаққа ертегілердің әртүрлі кейіпкерлері өз тапсырмаларымен келеді. Балалар сабаққа үлкен қызығушылықпен қатысады және ол тез, қызықты өтеді және жақсы нәтиже береді.
Оқу сабақтарында мен оқушылардың сөйлеу дағдыларын қалыптастыру және дамыту бойынша жұмыс істеймін, олардың бастысы-оқу шеберлігі. Еркін оқуды дамытумен қатар, мақсатты жету үшін жұмыс жүргізілуде:
- оқудың мағынасын түсіну, негізгі нәрсені қорытындылау және ажырата білу мүмкіндігі;
- балалардың көркем шығарманы толық қабылдау, кейіпкерлерге жанашырлық, оқығанына эмоционалды жауап беру қабілетін дамыту;
- мазмұны мен тақырыбы бойынша әр түрлі жанрдағы кітаптарды оқу арқылы балалардың ой-өрісін кеңейту;
- баланың адамгершілік-эстетикалық тәжірибесін байыту.
Балаларға оқу сабақтары ұнайды. Оқуға деген қызығушылық сауаттылықты оқытудың алғашқы сабақтарынан бастап қалыптасады. Сауаттылықты оқытудың әртүрлі формалары мен әдістері үлкен жетістік пен жақсы нәтиже береді.
Қазақ (ана) тілі сабақтарының негізгі міндеті-мектеп оқушысын ауызша және жазбаша сөйлеуді толық меңгерген тұлға ретінде дамыту. Ең басты көңіл қоятыным жазу каллиграфияларының әдемі қалыптастыруға, орфографиялық қателіктер жібермеулеріне, оқушылардың сөздік қорын байыту үшін жұмыстар жүргіземін. Оқушылармен бірге түбір сөздерді, синонимдерді, антонимдерді таңдаймыз; фразеологизмдерді талдаймыз. Балалар шығармашылық жұмыстарды өте жақсы көреді. Эссе жазуды ұнатады. Олармен бірге біз жұмысты талдаймыз, сәтті сәттерді атап өтеміз, кемшіліктерді түзетеміз. Көбінесе диктант жазу барысында айтылуына көп көңіл бөлемін. Бұл сабақта жүргізілетін есту, көру-есту, графикалық, еркін диктанттар. Әр түрлі орфографиялық ережелерді зерттеген кезде мен ойын-сауық элементін ойындар, жұмбақтар, өлеңдер түрінде қолданамын, ауызша-логикалық ойлауды дамытамын.
Дүниетану және жаратылыстану сабақтарында кең ауқымды мәселелерді: қауіпсіздік қағидаларын, жеке гигиена және біздің планета туралы, елдер мен халықтар әлемі туралы білім береді. Балалар бұл сабақтарды жақсы көреді, өйткені сабақтарда оқушылар табиғат құбылыстарын бақылайды, практикалық жұмыстар мен қарапайым тәжірибелер жасайды. Біз жаратылыстану мен дүниетану сабақтарында әңгімелер, дидактикалық ойындар, экскурсиялар, серуендеу өткіземіз. Сабақтарды көшеде де, үйде де өткіземіз. Бұл әрекеттің бәрі бояу, сурет салу, дизайн, модельдеумен толықтырылады, ал оқушылар болса мұның бәрін үлкен қуанышпен жасайды.
Әрбір бастауыш сынып мұғалімі сынып жетекшісі екені белгілі. Сынып жетекшісінің міндеті тек оқыту ғана емес, сонымен қатар тәрбиелеу. Мен оқушыларды сабақтарда және сыныптан тыс түрлі іс-шаралар кезінде тәрбиелеймін. Қызықты іс-шаралар өткіземін Бұл әр түрлі ертеңгіліктер, конкурстар, әңгімелер, КВН және басқалар. Барлық оқушылар оларға белсенді қатысады және үлкен қуанышпен қатысады.
Бастауыш сынып оқушылары үшін ең жоғары билік ол - мұғалім. Оқушылары өздерінің мұғаліміне, оның біліміне, даулы мәселелерді шешуде әділеттілікке, жетістіктерін бағалағанына сенеді. Мұғалім, біріншіден, оқушылар арасында өзінің беделін сақтап, нығайтуы өте маңызды, екіншіден, оны әр оқушының жеке басының қалыптасуына пайдалы әсер ету үшін пайдаланады. Оқушыларға мұғалімді жақсы көру керек пе? Әрине, керек. Бағана өз сөзімді жақсы мұғалім болу үшін ең бастысы балаларды жақсы көру керектігін айтқан болатынмын. Сол сияқты оқушылардың мұғалімді жақсы көруі де маңызды. Бұл тәрбиелік ықпал жақсы нәтиже беретін қажетті шарт. Сондықтан мұғалім өзін қалай ұстау керектігі туралы ойлануы керек, сонда балалар ондағы досын, тәлімгерін, көшбасшысын көріп, оған өз әлемін ашады. Оқушы кез-келген білімді мұғалімдер арқылы қабылдайды. Егер бала мұғалімді жақсы көрсе, онда ол оқуды ұнатады, мектепті, сабақтарды, кітаптарды жақсы көреді; мұғалімді ұнатпайды, одан қорқады, демек, ол оқуды азап ретінде сезінеді, мазасызданады, аландаумен мектепке барады. Сүйікті мұғалімнің пікірлері, бағалары оқушы үшін адамдарға, олардың іс-әрекеттеріне, шындық құбылыстарына деген көзқарастың стандартына айналады. Сүйікті мұғалім-бұл мөлдір, таза әйнек, ол арқылы оқушы өмірге қарайды. Ол «әйнектің» өзін байқамайды, бірақ ең үлкен таңданумен, таңданумен, қуанышпен, табандылықпен Білім терезесінде ашылатын заттар мен құбылыстарға назар аударады, сансыз «неге?», «ал, егер?», күмән, мәлімдеме, қорытынды, көзқарас пен ұстанымдарды білдіреді. Сүйікті мұғалімнің сабағы-танымдық құмарлыққа толы бір тыныс; мұғалімнің адамгершілік-этикалық нұсқауларын, пайымдауларын бала өзі қорғайтын және бекітетін жалғыз дұрыс ұстаным ретінде қабылдайды. Бірақ егер мұғалім жақсы көрмесе, егер бала одан қорқатын болса, онда шындық терезесі қисық айнаға айналады, онда балаға бір нәрсені көру және оған қарау өте қиын болады.
Оқушылар мұғалімді жақсы көруіне, оған сенуге және оның соңынан еру үшін не істеу керек?
Біріншіден, оларды бәрін және барлығын түсіну. Оқушылар мұғаліммен қарым-қатынас жасаудың қаншалықты қызықты және қуанышты екенін сезінуі керек, ол әрқашан көмекке келіп, олардың жетістіктеріне қуанып, сәтсіздікке ұшыраса қолдау көрсетіп балаларды түсіну керек. Балаларды түсіну дегеніміз - Н.К.Крупская айтқандай, «олардың терісіне ену», олармен бірге қуанып, уайымдау, өмір сүру.
Екіншіден, ерекше жомарттықпен, мейірімділікпен, жауапкершілікпен қарау. Бұл деген барлығын жасау керек дегенді білдірмейді: « не істегін келеді соңы Жаса деген емес!» Жоқ, қайта керісінше болады. Мұғалім баланың қатысуымен оның жағымсыз импульстарын, өзімшілдік тілектерін шектеуге тырысуын талап етуі керек. Алайда, ол өз тәжірибесінде мұғалімнің қалай жанашырлық, жол беру, кешіру, көмектесу керектігін сезінуі керек. Мейірімділік пен жауапкершілік шыдамдылықты, шыдамдылықты, оқушылардың сәтсіздіктеріне білімнің күрделі жұмысындағы табиғи құбылыс ретінде қарауды білдіреді. Бастауыш сынып оқушылары, әсіресе алты жасар балалар, жиі қателесуі мүмкін, тапсырманы түсіну қиын, алаңдату және т.б. әр қадамда мұғалімге ескерту жасауға, наразылық білдіруге, ашулануға, ата-анасынан көмек сұрауға себеп беріледі. Алайда, педагогикалық шыдамдылықтың мәні-оқушыға қиындықты жеңуге, жанжалды жағдайды адамгершілікпен шешуге және өзін-өзі бағалауды қолдауға мейірімді және әдепті түрде көмектесу. Педагогикалық шыдамдылық-бұл тәртіпті бұзу, артта қалу, білмеу үшін татуласу емес, оқушының күштеріне, мүмкіндіктеріне оптимистік көзқарас, оның жеке психологиялық ерекшеліктеріне сүйену.
Үшіншіден, балалардың әрқайсысының өсіп, жетілуіне қуану мүмкіндігі. Тек осы жағдайда бала өзінің алға жылжуын көре алады, өзіне және күшіне сене алады. Ол құрметтеледі, сенеді, оны тыңдайды, сыныпта ол қажет, мұғалімге қызықты, олар бір - біріне сенеді-бұл пайдалы тәжірибенің барлығы бастауын сынып оқушысының ойында болуы керек.
Балалар ұжымында өзара түсіністік, достық, өзара көмек, сезімталдық пен жауапкершілік рухын қалыптастыру толығымен мұғалімге, оның оқушылармен қарым-қатынасының адамгершілігіне байланысты. Тек осы жағдайда балалар игерген білім бағдарламалар мен оқулықтарда қарастырылған тәрбиелік және дамытушылық әсерге ие болады.
Әрбір оқушыға сабақ және сабақтан тыс іс-шаралар арқылы оған салынған барлық бейімділіктерді ашуға көмектесу маңызды. Онымен бірге ол өзі үшін жаңа білімді, әлемнің жаңа қырларын «ашып» қана қоймай, өзін «ашады», өзінің бірегейлігін, айналасындағы әлемдегі рөлі мен орнын түсінеді.
Мен балалар мұғалімді тек тәлімгер ғана емес, сонымен бірге дос ретінде көретін өзара түсіністіктің нәзік қырына қол жеткізуге тырысамын, сонымен бірге мұғалім ретінде де құрметімді жоғалтпаймын. Бұл мақсат қол жетімсіз болып көрінеді, бірақ ең оңай және қиын жол бірінші қадамнан басталады. Күн сайын, әр сабақта мен баланың өзін-өзі дамытуына жағдай жасаймын, жеке тұлғаның өзін-өзі тану кеңістігін кеңейтемін.
Тәрбиенің келесі міндеті-ұжымды біріктіру және сыныптағы өзін-өзі басқаруды дамыту. Оқу барысында сараланған тәсілге, оқушылардың дербестігі мен шығармашылық қабілеттерін дамытуға көп көңіл бөлемін. Бұған қол жеткізу үшін мен әр сабақтың тиімділігін арттырып, оқу сапасын жақсарту үшін жұмыс жасаймын. Өзімнің педагогикалық проблемам және өз білімін жетілдіру тақырыбым бойынша жұмысты жалғастыратын боламын.
Мұғалім мектепте қанша жыл жұмыс істесе де, өз жұмысына шығармашылықпен қарауы керек. Бірақ әр мұғалімнің өзіндік стилі, өзіндік қолтаңбасы бар. Жалпы алғанда, жұмыстың тиімділігі мұғалімнің жеке компоненттеріне байланысты: оның дағдыларына, эрудициясына (мұғалім неғұрлым көп білсе, соғұрлым оның оқушылары біледі), тәжірибе мен жеке қабілеттерге, тіпті сабақтың эмоционалды түсіне байланысты.
Сыныптағы балалардың бірі ақылды, біреу енжар, біреу баяу, біреу тым пысық болды. Ал, менің бәріне беретін білімімнің мазмұны мен қоятын талабым бірдей, бірақ олардың мұны қабылдауы әр түрлі. Менің ойымша, оқушылардың білім деңгейін көтеру, тақырыпты қызықтыру үшін оқытуды бірінші оқушыларды қызықтыратын нәрседен бастау керек. Алдымдағы шәкірттерді тұлға ретінде қасиеттерін зерттей келе, олармен дербес жұмыс жасауға мүмкіндік беретін әдіс ойын технологиясын таңдадым.
«Сaбaқ беру үйреншiктi жaй ғaнa шеберлiк емес, ол жaңaдaн жaңaны тaбaтын өнер», деп Жүсiпбек Aймaуытов өткен ғaсырдa aйтқaн екен. Ұстaз күнделiктi сaбaқты өткiзуде қиыннaн қиыстырып, бaлa жүрегiне жoл тaбa бiлуi керек. Әр ұстaз aлдындa oтырғaн бaлaғa сaбaқты әр түрлi әдiс-тәсiлдердi пaйдaлaнa oтырып, бiлiмдi жүйелi де терең беруге тырысaды.
