Файл: Химия пніне кіріспе. Таза заттар жне оспаларблімі бойынша жиынты баалау.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 03.05.2024

Просмотров: 20

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

Балл қою кестесі


Бағалау критерий

Тапсырма

Дескриптор

Баллы



білім алушы

Табиғи қышқылдар мен сілтілердің белгілері бойынша «қышқылдық» және «сабындылық» қасиеттерін ажыратады;

1

Табиғи қышқылдардың «қышқылдық» қасиетін ажыратады

1

Сілтілердің «сабындылық» қасиетін ажыратады

1

Химиялық индикаторлар метилоранж, лакмус, фенолфталеинді және олардың әртүрлі ортадағы түстерінің өзгеруін анықтайды

2

Қышқыл ортадаға индикаторлардың түсін анықтайды

1

Сілті ортадаға индикаторлардың түсін анықтайды


1

Сұйылтылған қышқылдардың әр түрлі металдармен әрекеттесу мүмкіндігін анықтайды

3

Алюминий мен қышқыл ортасындағы жүретін реакция теңдеуін анықтайды

1

Реакцияның жүру себебін түсіндіреді

1

Қалайы мен қышқыл ортасындағы жүретін реакция теңдеуін анықтайды

1

Реакцияның жүру себебін түсіндіреді

1

Күміс пен қышқыл ортасындағы жүретін реакция теңдеуін анықтайды

1

Реакцияның жүру себебін түсіндіреді

1

Кейбір карбонаттардың сұйылтылған қышқылдармен әрекеттесу мүмкіндігін зерттейді

4

Бақылау нәтижесін жазады

1

Реакция нәтижесін сөзбен жазады

1

Көмірқышқыл газын ауаны ығыстырып жинау себебін жазады

1

Барлығы

13



«Химиялық элементтердің периодтық кестесі»,

«Салыстырмалы атомдық масса және қарапайым формула»

бөлімдері бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаты

7.2.1.1И. Дёберейнер, Дж. Ньюлендс, Д.И. Менделеевтің еңбектерінің мысалында элементтердің жіктелуін білу және салыстыру

7.2.1.2 Периодтық кестенің құрылымын білу және сипаттау: топтар мен периодтар

7.1.2.9 Табиғи изотоптары бар химиялық элементтердің атомдық массалары бөлшек сан болатындығын түсіну

7.1.2.11 Элементтердің атауларын, валенттілікті және олардың қосылыстардағы атомдық қатынастарын қолдана отырып, биэлементті химиялық қосылыстардың формулаларын дұрыс құра білу

7.1.2.12 Химиялық қосылыстың формуласы бойынша салыстырмалы молекулалық/ формулалық массасын есептеу





Бағалау критерийі

Білім алушы

  • И. Дёберейнер, Дж. Ньюлендс, Д.И.Менделеев еңбектерінің мысалында химиялық элементтердің жіктелуін салыстырады

  • Периодтық кестенің құрлымын сипаттайды және элементтерді ұқсас қасиеттеріне қарай ажыратады

  • Химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массасы бөлшек сан болатындығын анықтайды

  • Валенттілікті қолдана отырып, биэлементті химиялық қосылыстардың формулаларын құрастырады

  • Химиялық қосылыстың формуласы бойынша салыстырмалы молекулалық және формулалық массасын есептейді





Ойлау дағдыларының

деңгейі
Орындау уақыты


Білу және түсіну

Қолдану
25 минут



Тапсырма




  1. И. В.Дёберейнер, Дж.А. Ньюлендс, Д.И.Менделеев,Й.Я.Берцелиусхимиялық элементтерді жіктеудің түрлі принциптерін ұсынды. Олардың тұжырымдары химиялық элементтерді жіктеуге негіз болды. Периодтық жүйені зерттеген ғалымдар мен олардың ұсынған тұжырымдардың сәтті және сәтсіз жақтарын ескеріп сәйкестендіріңіз.



Ғалымдар

Тұжырымдар

Тұжырымдардың сәтті «+» / сәтсіз «-»

жақтары

1. Й.Я.Берцелиус

A) Химиялық элементтердің және олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері олардың атомдық массаларына периодты түрде тәуелді

«+» элементтердің қасиеттері мен атомдық массаларының арасындағы заңдылықты тұжырымдады

«-» кейбір элементтердің атомдық массалары өсу ретімен қойылмады


2. И.В. Дёберейнер

B) Химялық элементтер олардан түзілетін жай заттар қасиеттеріне сәйкес металдар мен бейметалдарға жіктелінеді

«+» заттарды қасиеттеріне сәйкес металдар мен бейметалдарға жіктеді

«-» элементтер олардан түзілетін жай заттар қасиеттеріне қарай екідайлы бола алады

3. Д.А. Ньюлендс

C) Бір топ мүшелері бір-бірімен музыкадағы октавалардың шеткі нүктелері сияқты қатынаста болады

«+» ең алғашқы болып элементтерді атомдық массаларының өсу ретімен орналастырды

«-» әр периодта жеті топ жасаумен шектелді

4. Д.И. Менделеев

D) Әр триадада екі жағындағы элементтердің атомдық массаларының арифметикалық ортасы ортаңғы элементтің атомдық массасы на тең болады

«+»химиялық элементтердің қасиеттерін атомдық массаларымен байланыстырды

«-» триаданы іздеумен шектелді кесте бойынша 5 триада ғана анықталды



1._______ 2.________ 3._______ 4.________

[4]
Жалпы білім беретін мектептің 7- сыныбына арналған оқулық, §13, 74-77бет


  1. Схемадағы қалып қойған сөздерді бос орындарға жазыңыз.



[3]

  1. Бірінші топтың қосымша топшасында орналасқан кез-келген бір элементтің таңбасын жазыңыз.

___________________________________________________________ [1]

  1. № 10, №19, №35 химиялық элементтердің аталуын берілген топтар бойынша жіктеп жазыңыз



Химиялық элементтер

Сілтілік металдар

Галогендер

Инертті газдар

10










19










35










[3]

  1. Күмістің табиғатта тұрақты екі изотопы бар (56,59% )107Аg және (43,41%) 109Аg. Изотоптар қоспасы түрінде кездесетін күміс атомының орташа салыстырмалы атомдық массасын есептеңіз.

http://onx.distant.ru/posobie-1/chemistry/ind_3.htm

______________________________________________________________

[1]

  1. Валенттіліктеріне сәйкес бинарлы қосылыстардың формуласын құрастырыңыз.

ІІІ ІІ VІ ІІ

B O S O

____________________________________________________________

[3]

  1. Әктас бір атом кальций, бір атом көміртек және үш атом оттектен тұрады. Әктастың химиялық формуласын құрастырып, салыстырмалы молекулалық массасын есептеңіз.

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________[2]







Балл қою кестесі

Бағалау критерийі

Тапсырма№

Дескриптор

Балл

Білім алушы

И. Дёберейнер, Дж. Ньюлендс, Д.И.Менделеев еңбектерінің мысалында химиялық элементтердің жіктелуін салыстырады

1

1. Й.Я.Берцелиустің ұсынған тұжырымын сәйкестендіреді

1

И.В. Дёберейнердің ұсынған тұжырымын сәйкестендіреді

1

Д.А. Ньюлендстің ұсынған тұжырымын сәйкестендіреді

1

Д.И. Менделеевтің ұсынған тұжырымын сәйкестендіреді

1

Периодтық кестенің құрлымын сипаттайды және элементтерді ұқсас қасиеттеріне қарай ажыратады


2

Схемадағы «период» сөзін бос орынға жазады

1

Схемадағы «үлкен» сөзін бос орынға жазады

1

Схемадағы «1-3-периодтар» сөзін бос орынға жазады

1

3

Бірінші топтың қосымша топшасында орналасқан кез келген бір элементтің таңбасын жазады

1

4

Сілтілік металға жататын элементті жазады

1

Галогенге жататын элементті жазады

1

Инертті газға жататын элементті жазады

1

Химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массасы бөлшек сан болатындығын түсіндіреді

5

Күміс атомының орташа салыстырмалы атомдық массасын есептейді

1

Валенттілікті қолдана отырып, биэлементті химиялық қосылыстардың формулаларын құрастырады

6

Валенттіліктеріне сәйкес бор оксидінің формуласын құрастырады

1

Валенттіліктеріне сәйкес күкірт (VІ) оксидінің формуласын құрастырады

1

Химиялық қосылыстың формуласы бойынша салыстырмалы молекулалық және формулалық массасын есептейді

7

Әктастың сандық құрамы бойынша формуласын құрастырады

1

Әктастың салыстырмалы молекулалық массасын есептейді

1

Барлығы

16



«Адам организміндегі химиялық элементтер мен қосылыстар»

бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары 7.5.1.1. тағам өнімдерін химиялық заттардың

жиынтығы деп түсіну

7.5.1.2 тағамдық өнімдердің бір қатарын:

қант, крахмал, (көмірсулар), нәруыз,

майларды білу және анықтай алу;

7.5.1.3 адам ағзасына кіретін элементтерді

(O, C, H, N, Ca, P, K) білу;

7.5.1.4 тыныс алу үдерісін түсіндіру
Бағалау критерийі Білім алушы:

Тағам өнімдерін химиялық заттардың

жиынтығы екеніне қорытынды жасайды.

Көмірсулар, нәруыздар, майларды

сапалық реакциялар нәтижесінде байқалатын

өзгеріс арқылы анықтайды.

Адам ағзасында кездесетін элементтерді

сипаттайды.

Тыныс алу үдерісін сипаттайды.
Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну

Қолдану

Орындау уақыты 25 мин
Тапсырма


  1. Адам ағзасына қажет тағамдық өнімдерді қоректік заттарға бай болуына байланысты кестедегі бағанға толтырыңыз: а)ет, ә) жұмыртқа, б) зәйтун майы, в)алма, г) нан, д)күріш, ж) грек жанғағы, з)сары май, е)апельсин, к)сиыр еті, л) айран, м)сәбіз, н) балық




Құрамы

Тағам аты

Нәруыз




Көмірсу




Майлар




Дәрумендер




[4]

2) Тағам құрамындағы қоректік заттарды сапалық реакциялар арқылы анықтауға болады.Кестеде берілген ерітінділер арқылы анықталатын затты және анықтау принциптерін жазыңыз.


Органикалық зат

Реагент

Байқалатын өзгерістер



Мыс сульфаты( II ) және натрий гидроксиді ерітінділері.

(Биурет реакциясы)






Грек жаңғағы, сүзгі қағазы




[4]
Адам организміндегі химиялық элементтер макро- және микроэлементтерге бөлінеді.Кесте бойынша берілген мәліметтерді пайдаланып макро- және микроэлементтердің пайыздық мөлшері өсу ретімен орналастырыңыз.

Химиялық элемент

Элемент таңбасы

Адам организміндегі % мөлшері

Оттек

О

62

Сутек

H

10

Магний

Mg

0,03

Күкірт

S

0,16

Хлор

Cl

0,1

Азот

N

3

Калий

K

0,23

Натрий

Na

0,08

Кальций

Ca

2,08

Көміртек

C

21

Фосфор

P

1



Макроэлементтер ________________________________________________________________________________________________________________________
Микроэлементтер________________________________________________________________________________________________________

[2]

4а) Берілген сурет бойынша фотосинтез және тыныс алу үдерісінде жүретін химиялық реакцияларын сөздік теңдеумен жазыңыз.


Фотосинтез ________________________________________________________
Тыныс алу __________________________________________________________________

в) Өсімдіктердің фотосинтез бен тыныс алудың айырмашылығын жазыңыз.

____________________________________________________________________________________________________________________________________

[3]

Балл қою кестесі


Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Балл

Білім алушы

Тағам өнімдерін химиялық заттардың жиынтығы екеніне қорытынды жасайды

1

Құрамында нәруызы бар тағамдарды анықтайды

1

Құрамында көмірсу бар тағамдарды анықтайды

1

Құрамында майлар бар тағамдарды анықтайды

1

Құрамында дәрумен бар тағамдарды анықтайды

1

Көмісулар, нәруыздар, майларды сапалық реакциялар нәтижесінде байқалатын өзгерістер арқылы анықтайды

2

Биурет реакциясы бойынша анықтайтын органикалық қосылысты жазады

1

Биурет реакциясы нәтижесінде болатын өзгерісті жазады

1

Грек жанғағы арқылы анықтайтын органикалық затты жазады

1

Грек жанғағы арқылы болатын өзгерісті жазады

1

Адам ағзасына кіретін элементтерді (O, C, H, N, Ca, P, K) білу

3

Адам организміндегі макроэлементтерді пайыздық мөлшері өсу ретімен орналастырады

1

Адам организміндегі микроэлементтерді пайыздық мөлшері өсу ретімен орналастырады

1

Тыныс алу үдерісін сипаттайды

4

Фотосинтез удерісін сөздік теңдеу арқылы жазады

1

Тыныс алу үдерісін сөздік теңдеу арқылы жазады

1

Өсімдіктердің фотосинтез бен тыныс алудың айырмашылығын анықтайды

1

Жалпы балл







13