Файл: 1. Дрідрмектерді идентификациясы шін олданылатын физикалы дістер.docx
ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.02.2024
Просмотров: 40
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Азалидтер-азитромицин.
Табиғи макролидтер – эритромицин, олеандомицин, спирамицин, мидекамицин, джозамицин және т.б. Табиғи макролидтердің көбісі заттардың қоспасына жатады.
Макролидтер-продәрілер – табиғи макролидтердің тұздары, күрделі эфирлері және эфирлерінің тұздары. Мысалы, эритромициннің стеараты - тұздың, эритромицин этилсукцинаты – эфирдің, ал эритромицин эстолаты эфирдің тұзына жатады.
Жартылай синтетикалық макролидтер – азитромицин, кларитромицин, рокситромицин, диритромицин және т.б.
Антибиотик-макролидтер гликозидтерге жатады, олардың агликондарының құрылымдық негізін макроциклдық лактондық сақина құрайды. Маңызды макролидтер – эритромицин және оның жартылай синтетикалық туындылары.
Эритромициннің агликоны – эритронолид – лактондық сақинада 14 атом болатын полигидроксилактон. Агликонға 3-гликозидтік байланыстармен екі аминді қанттың – кладиноза мен дезозаминнің қалдықтары жалғасқан
Полиенемес антибиотик-макролидтер:
Полиендік макролидтер:
.
Полиенемес макролидтердің сипаттамасы (эритромициндер)-
Фармакологияда: олеандомицин, эритромицин (14-мүшелік), лейкомицин, спирамицин, тилозин (16-мүшелік макролидтер).
17.Сульфаниламидті препараттар
Анилин:
Сульфанил қышқыл:
Сульфанил қышқылының амиді = сульфаниламид
(n-аминбензолсульфонамид):
БензолсульфОн қышқылы:
Бензолсульфон
қышқылының амиді бензолсульфОнамид:
п-аминбензол-
сульфОнамид:
Бензолсульфохлорамидтің туындылары – антисептикалық заттар (хлорамин Б, пантоцид)
Сульфаниламидтің туындылары – антибактериялық заттар (стрептоцид, сульфацил-натрий, сульфадиметоксин, сульфален, фталазол, салазопиридазин)
Бензолсульфонилмочевинаның туындылары – антидиабеттік заттар (букарбан, глибенкламид)
Хлорбензолсульфон қышқылы амидінің туындылары – диуретикалық заттар (дихлотиазид, фуросемид).
БЕНЗОЛСУЛЬФО-ХЛОРАМИДТІҢ
ТУЫНДЫЛАРЫ:
Олар тотықтырғыш қасиет көрсететін «белсенді хлор» атомдарын оңай бөлу қабылетін көрсетеді, сондықтан белсенді антисептикалық заттар ретінде қолданылады.
Бензолсульфохлорамид-натрий.:Хлорамин Б
Pantocidum. Пантоцид (галазон)
Сульфаниламидтің туындылары: Streptocidum. Стрептоцид. Сульфаниламид:
Иіссіз, ақ кристалданған ұнтақ.
Суда аз ериді, қайнаған суда жеңіл, сұйытылған тұз қышқылында, сілтілер мен ацетонның ерітінділерінде ериді.
Сульфацил-натрий.:
Ақ кристалданған ұнтақ
Суда жеңіл ериді, спиртте ерімейді.
Дәрілік формалар: ұнтақ, көз тамшылары және көз жақпа майлары
Антибактериялық зат
Сульфадиметоксин:
Ақ немесе кремді реңді ақ кристалданған ұнтақ
Суда ерімейді, спиртте аз, қышқылдар мен сілтілердің сұйытылған ерітінділерінде жеңіл ериді
Дәрілік формалар: ұнтақ, таблеткалар.
Ұзақ әсерлі антибактериялық зат
Сульфален:
Ақ немесе сарғылт ақ кристалданған ұнтақ.
Суда ерімейді, қышқылдар мен сілтілердің ерітінділерінде жеңіл ериді.
Дәрілік формалар: ұнтақтар, таблеткалар.
Фталазол:
Ақ немесе сарғылт ақ кристалданған ұнтақ.
Суда ерімейді, спиртте өте аз ериді. Сілтілердің ерітінділерінде ериді, күйдіргіш натр ерітіндісінде жеңіл ериді.
Дәрілік формалар: ұнтақ, таблеткалар.
Антибактериялық зат
Салазопиридазин:
салицил қышқылы.
Қызғылт-сары түсті, ұсақ кристалданған ұнтақ.
Суда ерімейді, спиртте аз ериді, күйдіргіш натр ерітіндісінде ериді.
Бактрим.:
Сульфаметоксазол (I) және триметопримнен (II) тұратын аралас препарат.
Дәрілік формалар : ересектер үшін таблеткалар: 400 мг I + 80 мг II; балалар үшін таблеткалар: 100 мг I + 20 мг II.
БЕНЗОЛСУЛЬФОНИЛ-
МОЧЕВИНАНЫҢ ТУЫНДЫЛАРЫ:
Букарбан:
N-(n-Аминобензолсульфонил)-N’-н-бутилмочевина.
Ақ кристалданған ұнтақ.
Суда ерімейді. Спиртте ериді, ацетонда және хлороформда жеңіл ериді.
Дәрілік формалар : таблеткалар.
Антидиабеттік зат.
Глибенкламид:
N-{4-[2-(5-хлор-2-метоксибенз-амидо)-этил]-фенилсульфонил}-N’-циклогексил-мочевина.
Ақ немесе крем реңдес ұсақ кристалданған ұнтақ
Суда ерімейді, спиртте аз ериді.
Дәрілік формалар : таблеткалар
Хлорбензолсульфон қышқылы амидінің туындылары:
Фуросемид.:
4-хлор-N-(2-фурил-метил)-5-сульфамоилантранил қышқылы.
Ақ кристалданған ұнтақ.
Суда ерімейді, спиртте ериді, эфирде аз ериді.
Дәрілік формалары: таблеткалар, инъекцияға арналған ерітінділер.
Диуретикалық және гипотензивтік зат.
Күміс сульфадиазині:
Гликлазид/ Gliclazidum:
20.Гетероциклдық қосылыстар:
ГЦҚ гетероатомның табиғатына байланысты жіктелуі: азотты – пиррол, пиридин, пиримидин; оттекті – фуран; күкіртті – тиофен.
Барлық гетероциклдар қанығу дәрежесіне байланысты қаныққан, қанықпаған және ароматты болып жіктеледі.
Қаныққан гетероциклдар: циклдық қарапайым эфирлер мен иминдер,
лактондар мен лактамдар, циклдық ангидридтер.
Қанықпаған гетероциклдар, мысалы 1,4-диоксен, пирролин (дигидропиррол) және пиразолин (дигидропиразол) сияқты қосылыстар, олар тұрақсыз болып келеді.
ГЦҚ гетероатом бойынша жіктелуі:
ГЦҚ қанығу дәрежесі бойынша жіктелуі:
ГЦҚ-дың ішінде биологиялық және медициналық маңыздылары: бес және алты мүшелік ароматты гетероциклдар. Мысалдары: пиррол, фуран, тиофен, пиразол, имидазол, тиазол, пиридин, хинолин, пиримидин, пурин және т.б. дәрілік туындылары.
Бес алтты мүшелік ароматты гетероциклдылар
БІР ГЕТЕРОАТОМДЫ БЕС МҮШЕЛІК ГЕТЕРОЦИКЛДАР-Ароматты гетероциклдар: пиррол, фуран, тиофен
Азотты табиғи қосылыстардың маңызды тобын құрамында төрт пиррол сақинасы болатын тетрапирролдық қосылыстар құрайды. Көптеген тетрапирролдық қосылыстарда тұрақты ароматтық жүйеге жататын макроциклдық сақина – порфин түзіледі.
Пирролдық циклдардағы толық немесе жартылай алмасқан порфиндер порфириндер деп аталады. Порфириндердің мысалына қан гемоглобинінің құрамына енетін протопорфирин жатады.
Порфириндердің құрамында екі валентті темір иондары болатын туындылары гемдер деп аталады. Мысалы протогем – гемоглобиннің қарапайымдалған топшасы.
Қан өндіру үшін қажетті витамин В12 (цианкоболамин) құрылымы бойынша металдардың порфириндік комплекстеріне жуық.
Витамин в12:
Пирролды4 маңызды қосылыстары:
Индол.Бензопиррол:
Оның табиғатта кездесетін көптеген туындылары әртүрлі биологиялық белсенділік көрсетеді. Мысалы, триптофан және одан түзілетін триптамин.
Синтетикалық дәрілік заттарының үлкен тобы:
триптофан;
серотонин;
индометацин, ибупрофен, ортофен, пироксикам, напроксен және басқалары;
арбидол;
алкалоидтар (физостигмин, неостигмин, винпоцетин)
Индолдың маңызды туындылары:
Индометацин – дәрілік зат, стероидтыемес қабынуға қарсы препарат, индолилсірке қышқылының туындысы. Қабынуға қарсы, ауырсынуды басатын, ыстықты төмендететін препарат.
Фуран-Оның туындылары: фуран-2-альдегид немесе фурфурол туындысы нитрофурфурол, ал одан бактерицидтік әсер жасайтын иминді туындылар алынады. Мысалы:
фурацилин,
фуразолидон,
фурагин,
фурадонин.
ЕКІ ЖӘНЕ ОДАН ДА КӨП ГЕТРОАТОМДЫ БЕС МҮШЕЛІК ЦИКЛДАР:
Имидазол – екі атом азотты, бес мүшелік гетероцикл, амфотерлік қосылыс. Имидазолдың көптеген туындылары табиғатта кездеседі және биологиялық маңызды болып есептеледі. Мысалы: гистидин және оның декарбоксилдену өнімі гистамин.
Бензимидазол – имидазол сақинасы бензолмен конденсацияланған гетероцикл, көптеген табиғи заттардың, мысалы, В витаминінің, сол сияқты қан қысымын төмендететін дибазолдың құрамына енеді.
Пиразол – имидазолдың изомері. Оның туындылары табиғатта анықталмаған, бірақ оның негізінде көптеген маңызды дәрілік препараттар алынған. Олардың көбісі пиразолон туындылары, мысалы, ыстықты төмендететін, ауырсынуды азайтатын және тыныштандыратын антипирин мен амидопирин. Амидопириннің сульфотуындысы анальгин.
Имидазолдың дәрілік туындылары:
Пилокарпин гидрохлорид:
Метронидазол:
Клофелин:
