Файл: Дипломды Жмыс таырыбы 11 емханада 2ші реттік инсульт алан науастара ктім крсетудегі мейіргерді рлі.docx

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ

1 тарау. ИНСТУЛЬТПЕН АУЫРАТЫН НАУҚАСТАРДЫ ЕРТЕ ОҢАЛТУДАҒЫ МЕДИЦИНАЛЫҚ МЕЙІРБИКЕ ҚЫЗМЕТІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ.

1.1. Инсульттің жіктелуі, патогенезі, клиникасы, емі.

1.2. Оңалту: міндеттері, бағыттары.

1.3. Оңалтудағы мейірбикенің рөлі.

2 тарау. ИНСУЛЬТТАН ЗАРДАП ШЕККЕН ПАЦИЕНТТЕРДІҢ РЕАБЕЛИТАЦИЯСЫНДАҒЫ МЕЙІРБИКЕНІҢ ҚЫЗМЕТІН ПРАКТИКАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ.

2.1. Зерттеу жүргізу әдістемесі.

2.2. Инсультпен ауыратын науқастарды ерте оңалтудағы мейірбикенің рөлін зерттеу.

ҚОРЫТЫНДЫ.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

Қосымшалар.

Мейіргер ісі (0302054 Қолданбалы бакалавр біліктілігі) мамандығы бойынша «№11 емханада 2-ші реттік инсульт алған науқастарға күтім көрсетудегі мейіргердің рөлі» тақырыбындағы студент Д. Ниязкулованың дипломдық жұмысына

АННОТАЦИЯ

Дипломдық жоба кіріспеден, әдебиеттердің шолуынан, ғылыми зерттеудің әдістері мен материалдарының сипаттамасынан, жеке зерттеу нәтижелерінен, қорытынды мен 40 әдебиеттің тізбесінен тұрады. Жұмыс шрифт 14 пикс компьютерлік мәтінді 45 параққа 1 жоларалық арақашықтықта баяндалған, жұмыс 21 суретпен (диаграмма, сызба) көркемделді. Жұмыс 2019-2021 жылы №11 қалалаық емханасының инсульт орталығының статистикасы талдауға алынды және орталықта емделіп жатқан науқастарға сауалнама жүргізу арқылы зерттеу жүргізілді. Кіріспеде таңдалған бағыт бойынша зерттеудің өзектілігі ашылады, зерттеудің мақсаты мен міндеттері қойылады, зерттеу нысаны, ғылыми ізденістердің мәні анықталады, зерттеудің теориялық, практикалық маңыздылығы көрсетіледі. Бірінші тарауда инсульттың теориялық негіздері, диагностикасы және емі талқыланып, зерттелінді. Екінші тарауда инсульттен кейінгі оңалту іс-шараларындағы мейіргер рөлі, науқастар арасындағы сауалнама жүргізіліп, науқастарды қолдау әдістері талданып, оңалту іс-шаралары мәселесіне бағалау жүргізілді.

---

Кілт сөздер: мейіргерлік үрдіс, инсульт, ми қан айналымының жіті бұзылысы, өмір сапасы, тромбоз, тромболитикалық терапия, электрокардиография, компьютерлік томография (КТ), Мейіргерлік үрдіс, МРТ.

ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕНІМДЕР
ДДҰ-Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы

ҚРДСМ – Қазақстан Республикасының Денсаулық Сақтау Министрлігі

АГ- артериальды гипертензия

ЖИА – жүрек ишемиялық ауруы

ӨС – өмір сапасы

РМҒА – Ресей Медицина Ғылым академиясы

ҒЗИ – Ғылыми зерттеу институты

МДБ – мультидисциплинарлы бригада

МҚЖБ – ми қанайналымының жіті бұзылуы

ЭКГ- электрокардиография

ЖМК – жедел медициналық көмек

МРТ – магниттік-резонанстық томография

АНЫҚТАМАЛАР

Ми қан айналымының жедел бұзылуы - бұл мидың жедел қан айналымының бұзылуына байланысты дамитын синдромдар тобы.

Инсульт (лат. insultus — соққы, қыспа талу, инсульт) — ми ұлпасының зақымдалуын, оның қызметінің, мидағы қан айналысының кенеттен бұзылуы; осының салдарынан миға қан құйылады, немесе ми тамырлары бітеліп қалады (тромбоз).

Тромбоз (thrombosіs; гр. thrombos – ұйыған қан) – тірі организмнің қан тамыры қуыстарында қанның ұюы.

Тромболитикалық терапия - тамырлы канал ішіндегі тромбтың лизисіне байланысты тамырдағы қан ағымын қалпына келтіруге бағытталған фармакологиялық терапия түрі.

Электрокардиография — бұл жүрек жұмысы кезінде туындайтын электр өрістерін зерттеу және тіркеу әдісі.

Электрокардиограф (грек. kardia - жүрек, grapho - жазамын) - адамның немесе жануарлардың жүрек қызметінде болатын электр құбылыстарын жазып алатын аспап.

Магнитті-резонансты томография – ішкі араласусыз адам ағзалары жағдайының егжей-тегжейлі көрінісін алуға мүмкіндік беретін зерттеу әдісі.

Компьютерлік томография (КТ) ағзалар мен тіндердегі өзгерістерге морфологиялық баға беру қабілеті бар рентгенологиялық әдіс болып табылады, өз кезегінде клиникалық диагноз қоюға мүмкіндік береді.

Мейіргерлік күтім - бұл білім мен дәлелденген дағдыларды талап ететін күрделі процесс, ал кәсіби мейіргерлік күтімі ең алдымен жоғары сапалы күтім болып табылады.

---

Мейіргер ісі - науқастың мәселелерін кәсіби түрде шешудің ғылыми әдісі.

---

НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

1. «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының 07.07.2020 жылғы №360-VI Кодексі.

2. ҚР ДСМ бұйрығы № 357 31.05.2017жылғы «Санитарлық-эпидемиологиялық денсаулық сақтау объектілеріне қойылатын санитарлық ережелер».
1. ҚР ДСМ 2018 жылғы 14 наурыздағы № 110 бұйрығы Қазақстан Республикасында неврологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы "Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 19 қазандағы № 809 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы" 2. «Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және МӘМС жүйесінде дәрілік заттар мен және мед. бұйымдармен қамтамасыз етілуге,оның ішінде белгілі бір аурулары (жай күйі )бар азаматтардың жекеленген санаттарын,амбулаториялық деңгейде тегін және жеңілдікпен берілетін дәрілік заттардың,мед.бұйымдардың және мамандандырылган емдік өнімдердің тізбесін бекіту туралы» №666., 29.08.2017ж.

3. "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 18.09.2009 жылғы №194-IV Кодексі.

4. № 126. 24.02.2015ж "Инфекциялық аурулардың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы, санитариялық-профилактикалық іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы 5. № 32. 26.01.2015ж .Қазақстан Республикасында бақылауға жататын есірткі құралдарын, психотроптық заттар мен олардың прекурсорларын медициналық мақсатта пайдалану қағидаларын бекіту туралы

КІРІСПЕ.

Тақырыптың өзектілігі. Инсульт алған науқастарды оңалту маңызды медициналық және әлеуметтік проблема болып табылады. Елімізде жыл сайын 450 мыңнан астам жағдай тіркеледі.

Инсульт көбінесе қозғалыс, сөйлеу және басқа да бұзылулар түрінде ауыр зардаптарды қалдырады, бұл мүгедектікке әкеледі, пациенттердің өздері мен жақын туыстарының өмір сүру сапасын төмендетеді.

Оңалту көмегін ұйымдастырудың заманауи кешенді тәсілі еңбекке қабілетті жастағы инсульттан кейінгі науқастардың 60% - на дейін жұмысқа немесе басқа белсенді әлеуметтік қызметке толық оралуға мүмкіндік береді.

---

Инсульттан кейінгі науқастарды кезең-кезеңмен оңалту шарттары медбикелердің рөлін кеңейтуге ықпал етеді, науқастың денсаулығына байланысты өмір сүру сапасын жақсартуға ықпал ететін іс-шаралардың негізгі бағыттарын анықтайды.

Ерте оңалтуға аз көңіл бөлінгендіктен және зерттеу тақырыбын «инсультпен ауыратын науқастарды ерте оңалтудағы мейірбикенің рөлі» деп таңдап алдым.

Менің дипломдық жұмысымның тақырыбының өзектілігі оның осы патологияның таралуымен және оның пайда болуының көптеген себептерімен тікелей байланысты. Сонымен, жедел цереброваскулярлық жеткіліксіздіктің себебі егде жастағы адамдарда да, лейкемияда да кең таралған атеросклероз болуы мүмкін. Мидың қан тамырлары аурулары маңызды медициналық, әлеуметтік және экономикалық проблема болып табылады. Мемлекеттік статистика қызметінің мәліметінше, ми қан тамырларының аурулары қан айналымы жүйесі ауруларынан болатын өлім-жітім құрылымында (39%) және жалпы өлім-жітімде (23,4%) екінші орында. Елімізде инсульттан болатын жыл сайынғы өлім-жітім әлемдегі ең жоғары көрсеткіштердің бірі болып қала береді (100 мың тұрғынға шаққанда 374). Медициналық мекемелерде жүргізілген статистикалық зерттеулердің нәтижелері бойынша инсульт кезіндегі өлім-жітім жағдайлардың жалпы санының 35% - на жетеді. Алайда, Батыс Еуропа елдерінде ми қан тамырлары апатының өткір кезеңінде тиімді бастапқы алдын-алу және қарқынды емдеу арқылы инсульттан болатын ауру мен өлім-жітім деңгейінің төмендеуі байқалады. Бұл факт ЖМҚБ жанындағы медициналық көмектің профилактикалық бағытын басымдыққа айналдырады.

Жедел цереброваскулярлық жеткіліксіздіктің пайда болу жиілігін көрнекі түрде көрсету үшін статистика сандарын уақыт аралығымен байланыстырайық. Алғаш рет пайда болған инсульт, мысалы, жыл сайын бүкіл әлем бойынша 6 миллион адамға диагноз қойылады, елімізде бұл көрсеткіш 450 мыңға жетеді, сондықтан әр 1,5 минут сайын тұрғындардың біреуі инсульт алады деп болжауға болады. Патологияны өткізгеннен кейін 30 күн ішінде әрбір 3 науқас қайтыс болады (сондықтан науқастардың өлімі бойынша екінші орын алатын ауру ретінде ми қан айналымының жедел жетіспеушілігі туралы сеніммен айтуға болады). Еңбекке қабілеттілікке келетін болсақ, әрбір бесінші науқас қалыпты жұмысқа орала алады.

Зерттеу мақсаты: инсультпен ауыратын науқастарды ерте оңалтудағы мейірбике қызметінің маңыздылығын анықтау.

Зерттеу нысаны: «Шымкент қаласының №11 қалалық емханасы» неврологиялық бөлімінің пациенттері және олардың туыстары.

---