Файл: 9. 3 а саталу задары.docx

Скачать файл
Заказать решение

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 19.03.2024

Просмотров: 27

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.





F
A
S
m
E
g
h

күш





















жол





















энергия





















биіктік





















Еркін түсу үдеуі





















масса





















жұмыс

























F
A
S
m
E
g
h

күш





















жол





















энергия





















биіктік





















Еркін түсу үдеуі





















масса





















жұмыс






















Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: №15 Практикалық жұмыс . Дененің кинетикалық энергиясының өзгеруіне қатысты күштің жұмысын салыстыру


Білім беру ұйымының атауы



Пәні:



Бөлім:
9.3А Сақталу заңдары

Педагогтің аты-жөні:



Күні:



Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:
№15 Практикалық жұмыс . Дененің кинетикалық энергиясының өзгеруіне қатысты күштің жұмысын салыстыру

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:
9.2.3.6-жұмыс пен энергияның байланысын түсіндіру;

Сабақтың мақсаты
Барлық оқушылар істей алады: жұмыс пен энергияның байланысын біледі

Көптеген оқушылар істей алады: жұмыс және энергияның байланысын түсінеді

Кейбір оқушылар істей алады: энергияның сақталу заңын есеп шығаруда қолданады

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру
Сабақтың басы

10 минут
Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут

Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут
Ұйымдастыру:

Ынтымақтастықты қалыптастыру: «Шаттық шеңбер». Оқушылар бір-біріне сәттілік тілейді.

Кім жылдам әдісі бойынша сұрақтарға жауап табу

1Дененің толық энергиясы дегеніміз не?

2.Қабырға сағаты маятнигінің тербелісі кезіндегі кинетикалық және потенциалдық энергиялардың бір-біріне түрленуі болама?

3.Сендердің энергияларың жүгіргенде қалай өзгереді?

4.Толық механикалық энергияның сақталу заңы қалай тұжырымдалады?

5.Энергияның сақталу және айналу заңына сүйеніп жұмыстың физикалық мәнін қалай түсіндіруге болады?

Белсенді оқыту әдісі: «Миға шабуыл» Тақырып бойынша қосымша материал беру.

Энергияның екі түрі бар кинетикалық энергия және потенциалдық энергия.

Потенциалдық энергия деп-әр түрлі денелердің немесе бір дене бөліктерінің өзара орналасуы бойынша анықталатын энергия

Кинетикалық энергия деп- денелердің қозғалу салдарынан туындайтын энергияны айтады.

Дененің потенциалдық және кинетикалық энергияларының қосындысы механикалық энергия деп аталады.

W=Ek+Eп

W-механикалық энергия

Тысқарғы күштермен әрекеттеспейтін денелер жүйесін тұйық жүйе деп атайды.

Болат шар мен болат тақтадан тұратын тұйық жүйедегі механикалық энергияныныңтүрленуін қарастырайық:

Кинетикалық және потенциалдық энергиялардың қосындысы , яғни тұйық жүйенің механикалық энергиясы денелерді кез келген орналасу қалыпында өзгеріссіз сақталады:

Ек1+Еп1=Ек2+Еп2=...=Екn+Enп=const

W1=W2=Wn=const

Ауырлық күшінің істейтін жұмысы еркін құлап түсетін дененің потенциалдық энергияларының өзгерістерінің өлшемі болатынын ескеріп, төмендегі теңдіктерді жаза аламыз:

A=Eп1-Еп2 немесе А=Ек2-Ек1

Бұл теңдіктердің сол жағы өзара тең. Сондықтан

Eп1-Еп2=Ек2-Ек1 немесе Eп1+Ек1=Еп2+Ек2

W1= Eп1+Ек1

W2= Еп2+Ек2

W1= W2

Механикалық энергияның сақталу заңы:

Тұйық жүйені құрайтын денелер арасында тек қана ауырлық күші мен серпімділік күші әрекет ететін болса, онда тұйық жүйенің механикалық энергиясы тұрақты сақталады.

Қозғалмайтын тіреудің немесе біліктің төңірегінде айнала қозғала алатын кез келген дене иіндік деп аталады.

23-жаттығу Есептер шығару

1.Жылдамдығы 72 км/сағ , массасы 1т автомобильдің кинетикалық энергиясын анықта.

2.4м биіктіктегі дененің потенциалдық энергиясы 120 Дж дененің массасын анықта

3. Масссасы 100 т ұшақ Жерден 1 км биіктікке көтерілген жылдамдығы 200 м/с болады. Оның Жермен салыстыпғандағы механикалық энергиясы қандай?

4.5. Қандай биіктіктегі масса 2 т жүктің потенциалдық энергиясы 10 кДж-ға тең?

Берілгені:

6. m=0.5 кг

h=3 м

v=6 м/с

т/к: А-?

Берілгені:

7.Берілгені:

m= 50 г

Е_п=2 Дж

т/к: h. Е_к-?

7. Садақтан вертикаль жоғары тартылған жебенің ең үлкен көтерілу биіктігін есептендер. Жебенің бастапқы жылдамдығы 40 м/с. Ауаның жебе қозғалысына тігізетін кедергісі есепке алынбайды.

Жеке жұмыс «суретпен жұмыс» (5 минут)

Адамның энергия көзі

Энергия дегеніміз не?

Энергия түрлерінің формуласын жаз?

Керібайланыс: Өзін-өзі бағалау «Бес саусақ»

Оқушылар жоғары қаратып бір-біріне жауап парақтарын көтеріп көрсетеді. «Зикзак» суреті шығу керек. Өз-өздерін саусақпен бағалайды.

Рефлексия: «Чемодан, еттартқыш, себет»

Үй жұмысы: §27 тақырыпты оқу

1) Баяндама «Тараудың түйінді мәселелері»

2) 23-жаттығу Есеп шығару 3,5-жаттығу
Оқушылар өткен тақырып сұрақтарына жылдам жауап беріп, бүгінгі тақырыппен танысады.
Оқу мақсатымен танысады
Мұғаліммен бірге тапсырмаларды талдау.

Оқушылар сұраққа жауап беріп сабақ тақырыбына шығады. Сабақ мақсаттарын оқушылармен бірге қою

Оқушылар энергия мен жұмысты байланыстыратын теңдеуді жазып қорытады


Оқушылар топтасып есептер шығарады
Дескриптор

Механикалық жұмыстың формуласына күрделі есептерді шығарады
Физикалық шамаларды әріппен дұрыс белгілейді
Өлшем бірлктерді ХБЖ-ге айналдырады

Есепті шығаруда формуланы дұрыс пайдаланады

Механикалық жұмыс және энергия.

-механикалық жұмысты аналитикалық жолымен анықтау;

- жұмыс және энергияның байланысын түсіндіру

7 балл


Дескриптор

Есептің шартын түзеді

Формуласын түрлендіреді

Есептің жауабын табады

3 балл

Жалпы балл 10 балл

Оқушылар тапсырмалар бойынша орындаған тапсырмалары бойынша бағаланады

Оқулық слайд

Стиккерлер


Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Энергияның сақталу және айналу заңы №5 БЖБ


Білім беру ұйымының атауы
«№3ЖОББМ»КММ

Пәні:
физика

Бөлім:
9.3 А Сақталу заңдары

Педагогтің аты-жөні:
Муханова А.К.

Күні:



Сынып: 9а, б
Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:
Энергияның сақталу және айналу заңы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:
9.2.3.7- энергияның сақталу заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану

Сабақтың мақсаты
Барлық оқушылар істей алады: энергияның сақталу заңын біледі

Көптеген оқушылар істей алады: энергияның сақталу заңын тұжырымдайды

Кейбір оқушылар істей алады: энергияның сақталу заңын есеп шығаруда қолданады

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру
Сабақтың басы

10 минут
Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут
Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут
Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу. Психологиялық ахуал

«Сөйлемді толықтыр» жеке орындау

1) Күш пен оның әрекет ету уақытының көбейтіндісі ----------- деп аталады.

2) Кг* м/с --------------- өлшем бірлігі.

3) Өлшем бірлігі Дж (джоуль) физикалық шамалар:

4) Е= mgh --------- энергия формуласы.

5) Импульстің сақталу заңы ----------------- жүйеде орындалады.

1. Дене импульсі дегеніміз не?

2. Күш импульсі дегеніміз не?

3. Импульстің сақталу заңы қалай тұжырымдалады?

4. І және І ғарыштық жылдамдық неге тең?

5. Зымыранның құрылысы және олардың қозғалуы.

6. Энергия, энергия түрлері.

6. Энергия мен жұмыс арасында байланыс қандай?

7. Энергияның сақталу және айналу заңы қалай тұжырымдалады?

Белсенді оқыту әдісі: «Түйінді байланысын тап!» Тапсырма:(G)Мына берілген суреттердің ортақ байланыстарын атаңдар.











Мына берілген суреттерде ортақ қандай іс-қимыл байланыстырып тұр.

Керібайланыс: «Формулалар әлемі» (G)

Энергия түрлерінің аталуы
Белгілену әрпі
Формуласы
Мұндағы шамаларды ата
Өлшем бірлігі















































Рефлексия. Кері байланыс «Сөйлемді аяқтау» әдісі

«Мен үшін ... қиын болды».«Мен ... түсіндім»«Мен ... үйрендім» «Мені ... таң қалдырды»

«Алдағы уақытта ...»

Оқу мен оқытуды бағалау «Менің шыққан шыңым»
Оқушылар өткен тақырып сұрақтарына сөйлемді толтыру жеке жеке орындайды

Суреттерді энергияның сақталу заңымен байланыстырады.

Формулаларды толықтай жазып тапсырманы орындайды.

Дескриптор
Сұрақтарға тез-тез жауап беріп 1 баллдан жинайды


Суреттерді көріп энергияның сақталу заңын түсіндіреді

Дескриптор

Энергия түрлерін атайды

Белгілейді

Физикалық шамаларды атайды

Өлембірлігін жазады

5 балл

Оқулық

Слайд

Үлестірме материалдар

Стиккерлер

Кестелер


Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Тербелмелі қозғалыс


Білім беру ұйымының атауы
«№3 ЖОББМ» КММ

Пәні:
физика

Бөлім:
9.3 В Тербелістер мен толқындар

Педагогтің аты-жөні:
Муханова А

Күні:
30.01.2023

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:
Тербелмелі қозғалыс

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:
9.2.5.1 еркін және еріксіз тербелістерге мысалдар келтіру;

9.2.5.2 эксперименттік әдіспен амплитуда, период, жиілікті анықтау;

9.2.5.3 формулаларды қолданып, период, жиілік, циклдік жиілікті анықтау

Сабақтың мақсаты
Барлық оқушылар істей алады: тербелмелі қозғалыс туралы мағлұматтар береді

Көптеген оқушылар істей алады: тербелмелі қозғалыстың түрлері және оларды сипаттайтын шамаларды біледі

Кейбір оқушылар істей алады: Тербеліс жылдамдығы, жиілігі және толқын ұзындығы формулаларын есеп шығаруда қолданады

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру
Сабақтың басы

10 минут
Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут
Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут

Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

Экраннан М.Жұмабаевтың "Толқын" өлеңінің бейнебаянын тамашалайды.

Мақсаты: Не? Неліктен? қалай? сұрақтары арқылы оқушының ойлау дайғысын дамыту.

Сол бейнебаяннан не түсінгені туралы сұрау.

Жаңа тақырып

Тербеліс процесіне мысалдар:

  • Желден ағаш бұтақтарының тербелуі ;

  • Сағат маятнигінің тербелісі;

  • Біздің жүрегіміздің соғуы және т.б.

Тербеліс дегеніміз не?

Тербелмелі қозғалысқа анықтаманы оқушылар өздері айтады.

Тербелмелі қозғалысты сипаттайтын шамалар

Амплитуда, тербеліс периоды, тербеліс жиілігі

http://bilimland.kz/kk/home#lesson=10822

Бейне материалды көрсету. 3 парақшасы 22с бастап аяғына дейін.

1-тапсырма

Хм = 15 см болғанда

  1. t = 30 с-ғы толық тербеліс n саны : n = _______________

  2. Бір тербеліске кететін уақыт: t = _______________

2-тапсырма

Тербеліс амплитудасын 5см-ге азайтып, t = 30 с-ғы толық тербелістің санын n санаңдар:

n =

Есептеңдер: Т =

Қорытынды

3-тапсырма

1 с-ғы толық тербеліс санын анықтаңдар

  1. Тербеліс жиілігі n –

Формуласы

Өлшем бірлігі

  1. Циклдік жиілік w

  2. Тербеліс фазасы j

Кері байланыс беру

«Ойлан – жұптас – бөліс» әдісі

тест тапсырмалырын орындау.

  1. Уақыт өткен сайын амплитудасы азайып отыратын тербелістер –

А) өшетін тербелістер В) гармоникалық тербелістер С) өшпейтін тербелістер

2. Дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәні-

А) тербеліс периоды В) тербеліс амплитудасы С) тербеліс жиілігі

  1. 10 секундта 5 рет тербеліс жасайтын механикалық тарбелістің периоды қандай?

А) 5 с В) 0,2 с С) 2 с

4. Механикалық тербеліс кезінде энергияның жалпы мөлшері-

А) артады В) өзгермей сақталады С) кемиді

5. Механикалық тербеліс кезіндегі потенциалдық энергияның шамасы неге тәуелді?

А) периодқа В) жиілікке С) амплитудаға 1. А 2. В 3. С 4. В 5. С
«Рефлексиялық шеңбер»

Тақтаға «Сабақтағы психологиялық ахуал», «Сабақтан алған әсерің» деген сөздер жазылған және «жақсы», «жаман» деген екі бағалау бағаны бар плакат ілінеді. Оқушылар магнит-смайликтер арқылы сабақты бағалайды.
Оқушылар өткен тақырып сұрақтарына жылдам жауап беріп, бүгінгі тақырыппен танысады.

Оқкшылар тербеліске өз ойларымен жауап беруге тырысады

Оқушылар тербелісті сипаттайтын шамалармен танысады

Бинебаянды тамашалайды
Тақырып бойынша берген тапсырмаларды ор Тербелмелі қозғалыстың басты белгісі, олардың барлығы қайталанып отырады.

Механикалық тербеліс деп дененің бірдей уақыт аралығындағы дәлме-дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын айтады.

Оқушыларға қорытынды жасайды.ындайды

Оқушылар кері байланыс береді

Бағалау критерийлері
көлденең және бойлық толқындардың анықтамасын біледі.

көлденең және бойлық толқындарды салыстырады.

толқын жылдамдығы, жиілігі және толқын ұзындығы формулаларын есеп шығаруда қолданады.

Дескриптор:
-тербеліс көздерін біледі

-тербелмелі қозғалысқа анықтама айтады

-тербелістің түрлерін ажырата алады
3 балл


Дискрипторлар

1. Есептің берілгенін дұрыс жазады. (ХБЖ айналдыру)

2. Қажетті формуланы дұрыс қолданады.

3. Есепетеу жолын дұрыс жүргізеді.

4. Жауабын дұрыс жазады

4 балл

Тест тапсырмасын орындап 5 балл жинайды

Жалпы балл 12 бойынша бағаланады.


Оқулық

Слайд
М.Жұмабаев «Толқын» бейнебаян

https://www.youtube.com/watch?v=Wnk8oJ6xRkA.

Толқынды модельдеу:

http://phet.colorado.edu/sims/wave-on-a-string/wave-on-a-string_en.html

http://bilimland.kz/kk/home#lesson=10822


Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Тербелмелі қозғалыс


Білім беру ұйымының атауы
«№3 ЖОББМ» КММ

Пәні:
физика

Бөлім:
9.3 В Тербелістер мен толқындар

Педагогтің аты-жөні:
Муханова А

Күні:
01.02.2023

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:
Тербелмелі қозғалыс Практикалық жұмыс

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:
9.2.5.1 еркін және еріксіз тербелістерге мысалдар келтіру;

9.2.5.2 эксперименттік әдіспен амплитуда, период, жиілікті анықтау;

9.2.5.3 формулаларды қолданып, период, жиілік, циклдік жиілікті анықтау

Сабақтың мақсаты
Барлық оқушылар істей алады: тербелмелі қозғалыс туралы мағлұматтар береді

Көптеген оқушылар істей алады: тербелмелі қозғалыстың түрлері және оларды сипаттайтын шамаларды біледі

Кейбір оқушылар істей алады: Тербеліс жылдамдығы, жиілігі және толқын ұзындығы формулаларын есеп шығаруда қолданады

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру
Сабақтың басы

10 минут
Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут

Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут

Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
Ұйымдастыру.

True or False әдісі.

  1. 1.Сыртқы күштердің әсеріне ұшырамаған тербелістер (жүйе бастапқы уақытта тепе-теңдік күйінен шығарылады еріксіз тербелістер дейміз

  2. Дене қозғалысы толығымен қайталанып отыратын ең аз уақыт аралығын тербеліс периоды деп атайды

  3. Тербеліс периоды әрпімен белгіленеді.

  4. Тербеліс амплитудасы деп дененің тепе теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәнін айтады.

  5. Амплитуданың өлшем бірлігі Гц.

  6. Бірдей уақыт аралығында дәлме дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын тербелістер деп айтамыз.

Өзара бағалау жүзеге асады.

Жаңа тақырып

Тербеліс процесіне мысалдар:

  • Желден ағаш бұтақтарының тербелуі ;

  • Сағат маятнигінің тербелісі;

  • Біздің жүрегіміздің соғуы және т.б.

ОМ:

9.2.5.3 формулаларды қолданып, период, жиілік, циклдік жиілікті анықтау

Тапсырмалар

1. Суретте тербелетін дененің x ығысуының t уақытқа тәуелділік графигі көрсетілген. Графикті пайдаланып төмендегі физикалық шамаларды анықтаңдар:



(a) тербеліс амплитудасы .............................................................................................................................................[1]

(b) период .............................................................................................................................................[1]
(c) циклдік жиілік (рад с-1)

..............................................................................................................................................[1]
2. а)Суретте дененің тербеліс графигі берілген. График бойынша дене тербелісінің жиілігін табыңыз.



..............................................................................................................................................[2]
в) Суретте дененің тербеліс графигі берілген. График бойынша дене тербелісінің периодын анықтаңыз.



..............................................................................................................................................[1]

3. Дененің х координатасының уақытқа тәуелділігінің графигі бойынша тербеліс периодын және тербеліс жиілігін анықтаңдар.


..............................................................................................................................................[2]
4. Механикалық тербелістер кезіндегі дененің х ығысуының t уақытқа тәуелділігінің графигі кескінделген. График бойынша тербеліс периодын, жиілігін және амплитудасын анықтаңдар.



..............................................................................................................................................[3]
Тербелісті зерттеу

1 топ

Сұрақ:
Математикалық маятниктің тербеліс периоды жүктің массасына қалай тәуелді?

Қажетті құралдар:
штатив, жүктер жиыны, жіп, секундомер

  1. 100 г жүкті жіптің көмегімен штативке іліңіз

  2. Жүкті бастапқы күйден ауытқыта отырып жіберіңіз және секундомерді қосыңыз.

  3. 10 тербелістен кейін секундомерді өшіріп, уақытты жазып алыңдар.

  4. Тербеліс периодын анықтаңдар

  5. Экспериментті массасы 200 г және 300 г жүктермен қайталаңдар.

  6. Таблицаны толтырыңдар

  7. Математикалық маятниктің тербеліс периоды жүктің массасына тәуелді ма? Қорытынды жасаңдар




№

Жүктің массасы
Тербеліс периоды

1.
100 г



2.
200 г



3.
300 г



Қорытынды: ………………………………

Тербелісті зерттеу

2 топ

Сұрақ:
математикалық маятник тербелісінің периоды оның ұзындығына қалай тәуелді?

Қажетті құралдар:
штатив, жіпке ілінген жүк (шарик), секундомер, сызғыш

  1. Жіптің бастапқы ұзындығын өлшеп, кестеге толтырыңдар.

  2. Қажетті өлшеулер алып, кестеге толтырыңдар.

  3. Жіптің ұзындығын қысқарта отырып, тәжірибені қайталаңдар.

  4. Математикалық маятник тербелісінің периоды оның ұзындығына қалай тәуелді қорытыңды жасаңдар.






















№

Жіптің ұзындығы
Тербеліс периоды

1.





2.





3.








Қорытынды: 

Смотрите также файлы