2.Таяқ қимыл жетекшісі ретінде пайдаланылады.

3.Таяқ кедергі ретінде пайдаланылады.







4.Таяқ бағдар ретінде пайдаланылады.









5. Таяқ тірек ретінде пайдаланылады.

Гимнастикалық қабырғада жасалатын жаттығулар.

Гимнастикалық қабырға қондырғысы жаттығулар үшін бастапқы қалып таңдауда дененің жеклеген бөліктерін бекіту биіктігіңн жеңіл өзгертуге мүмкіндік береді, бұл өз кезегінде жаттығудың әсер етуін жаттығушылардың даярлық деңгейіне орай реттеп отыруға көмектеседі . Гимнастикалық қабырғадағы жасалатын жаттығулардың басты артықшылығы - бастапқы қалыпты дәл бекіту.

Гимнастикалық қабырға жанында жасалатын жаттығуларды терминалогиялық анықтау кезінде әдеттегі ЖЖЖ терминдерін ұстау және тірек деңгейін анықтай отырып пайдаланған ыңғайлы. Мысалы: қабырғаға қарап тұру, кеуде деңгейінде қолмен ұстау ; сол жақпен тұру, сол аяқ жамбас деңгейінде рейкаға қойылған, қол белде. Кейде снарядтарда жасалатын жаттығуларды терминін пайдалануға да болады:вис ( иық ұстау деңгейінен төмен болатын қалып ) және тірек ( иық ұстау деңгейінен жоғары ). Мысалы: қабырғаға оң бүйірмен тұрып вис; қабырғаға арқамен отырып вис. Егер жаттығулар тікелей қабырғада орындалатын болса «вис» және «тірек» терминдерін пайдалануну керек.

Гимнастикалық қабырғада жасалатын орындау кезінде ұйымдастырудың мынадай түрлерін пайдаланған тиімді:

1 . Жаттығуды жаттығуғышылардың бәрі бірдей орындайтын кезде.

Топты қабырға бойымен одан 3-4 адым қашықтықта сапқа тұрғызу керек, беттерімен қырғаға қаратып, мынадай командамен тарту керек :

«Әрбір адам бір аралық қарама - қарсы тұратындай етіп тарлыңдар!». Егер мұғалім көрсетілімдер пайдаланатын болса, онда жаттығушылар қабырғадан 3-4 адым қашықтықтан тұрады, ал «Бастапқы қалыпты қабылдаңдар (командасы берәіілген кезде олар қабырғаға жақындада көрсетіәлген қалыпы қабылдайды. Одан әрі қарай ЖЖЖ жүргізуге арналған әдеттегі командалар беріледі. « Тоқта !» командасы берілгенні кейін жаттығуцшылар қабырғаға сырт айналып тұрады да, келесі команданы күтеді. Егер келесі жаттығу көрсетуді талап ететін болса, жаттығушыларды әуелі қабырғадан алыстату керек. Мұнда «Өз орындарыңа адымдап бар!» командасы пайдаланылады. Қабырғада жасалатын жаттығуларды жүргізу барысында уақыт үнемдеу үшін мүмкіндігінше түсіндіру тәсілмен, имтациялық көрсетуді пайдалана отырып шектелген әрі жаттығушыларды қабырғадан алыстатпаған жөн .

---

2. Жаттығуды алма – кезек орындауда. Мұнда жаттығушылардың барлығын бірдей қабырға бойымен сапқа жаттығушылардың барлығын бірдей қабырға бойымен сапқа турғызу мүмкін емес.

Топы екі қатарға керек. Олар жаттығуды кезекпе орындайды . Бір қатар жаттығуды. Бір қатар жаттығуды орындап болған соң, команда беріледі:

«Орын ауыстырыңдар!». Мұндай жаттығумен айеалысудың тығыздығын арттыру үшін қабырғада жасавлатын жаттығуларды орындықта жасалатын жаттығулармен немесе затсыз орындалатын ЖЖЖ – мен біріктірген дұрыс. Сонда ортақ командамен және санақпен екі қатар да жұмыс істейді.

3. Жаттығуды екеулеп орындағанда .

Бұл жаттығулардың қызық те пайдалы тобы. Мұнда гимнастикалық қабырғада екі серіктестің де өзара ортақ қимылы пайдаланылады . Жаттығушылар екі қавтарға тұрғызылады. Жаттығу екі серіктестің көмегімен көрсетіледі, одан кейін бастапқы қалыпты қабылдауға және














жаттығуды орындауға команда беріледі . Жаттығу орындалғаннан кейін «Орындарыңды ауыстырыңдар!» командасы беріледі .


Қорытынды

Дені сау, жан шыныққан адам – еліміздің шын мәніндегі байлығы. Дене тәрбиесі орасан зор тәрбиелік мәні бар, өйткені дені саудың жаны сау дейді адам. Қазақ тән саулығы - бар байлықтың негізі.

Гимнастикамен, жеңіл атлетикамен, жүзумен, шаңғымен және т.б. спорт ойындарымен жүйелі түрде және үздіксіз айналысатын балалар дене жаттығуларын орындаумен айналыспаған өздерінің құрдастарына қарағанда сергек, саналы болып өсетіні ғылым мен өмір тәрбиесімен айналысатын бала жақсы оқып-білгендерін іске асыратын табанды, жігерлі азаматтар қатарына қосылады.

Күштілік, төзімділік, жылдамдық, икемділік, сергектік, өмірге деген құштарлық, мықты денсаулық тәрізді сапалы қасиеттер дене шынықтыру мен спорт арқылы қалыптасады.

Мектеп жасына дейінгі балалардың иілгіштік дене қасиеттерін дамыту үшін:

1) Иілгіштік және оны дамыту жолдары мен оқыту әдістемесі. Балаларға икемділікті дамытудың негізгі амалы созылу жаттығуларын орындату керек. Икемділік жаттығуларын орындағанда нақтылы міндет қою қажет, мәселен белгілі затты алу, бір затқа допты дәл тигізу т.с.с. Жаттығуларды қол буындарына, кеудеге, аяқ буындарына арнап орындау қажет.

---

2) Жалпы жетілдіру жаттығуларының сипаты, оқыту тәсілдері мен әдістемесі. Жалпыдамытушы жаттығулар қозғалыстың өзіндік «әліппесі». Олардың көмегімен балаларда қозғалысты базалық үйлестіру қалыптасады, қозғалыс қасиеттері дамиды, едәуір күрделі жаттығулар техникасын меңгеруге алғышарттар пайда болады. Бұл жаттығуларды тұрақты түрде орындау бұлшық ет, жүрек қан-тамыры, тыны салу және жүйке жүйелерін нығайтуға және дамытуға мүмкіндік береді.

3) Иілгіштік дене қасиеттерін тәжірибеде дамытудың кешендік құрылымы. Негізгі талап қимыл техникасын меңгеруге, белгілі бір қалыптарды, дене және оның қандай да бір бөліктерінің турысын есте сақтауға қойылатын гимнастикамен айналысудың алғашқы кезеңінде, оқыту сабақтарында тек қана бөлшектелген тәсілді қолданған дұрыс.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1.Баймбетов Т. Дене шынықтыру сабақтарындағы жалпыдамытушы

жаттығулар және терминалогия. Әдістемелік құрал.-Екінші басылым.-

Алматы: Қазақ университеті,2006.

2. С.Тайжанов Дене тәрбиесі. 5 сынып Алматы 2001.

3. С.Тайжанов Дене тәрбиесі 6сынып Алматы 2002.

4.Ю.Тилеуғазив Дене тәрбиесі 7 сынып Алматы 2003.

5.Е.Тілеулов Дене тәрббиесі ілімі мен әдістемесі Шымкент 2003.

6. Б.Төтенов Қазақтың спорт ойындары Алматы 1991.

7.Төтенай Базарбек Дене тәрбиесі 5 сынып Алматы 2001.

8.Қ. Дүйсенбек, З. Әлиакбарова Жасқа сай физиологиясы және мектеп

гигиенасы.

9.Б.Баймуратқызы, М.Сасызбайқызы, Ф.Ниязбекқызы, С.Ғалиқызы Отбасында

баланы мектепке дайындау. Алматы: Шартарап, 2000, 70-74б.

10.Қ.Жарықбаев «Жалпы психология» 156-158б.

11. Отбасы және балабақша 2001 № 2

12. Отбасы және балабақша 2003 №3

13.Брыксен А.Т. Гимнастическое терминалогия – М: ФиС,1969.

14.Гимнастика: Учебник для техникумов физической культуры /Под общ. Ред.

Брыкина А.Т., Смолевского В.М.-М: ФиС, 1985.

15.Гимнатика: Учебник для студентов средных физкультурных учебных

заведеный /Под

общ. Ред.Украина М.Л., гилелисна А.М-М.: ФиС, 1971.

16. Голубов В.Н. Способы проведения ОРУ (лекция)- Омск, 1983.

17. Методика проведения строевых и общеразвивающих упражнений

(методические рекомендации) /Под общ. Ред.Брыкина А.Т., Боголсолова

А.П.-М.:ГЦОЛИФК, 1978.

18.Шепота В.Н. Методические рекамендаций по использованию

общеразвивающих упражнений в урочных формах занятий.-Алма-

Ата.КазНФК, 1988.

19.Теория и методика физического воспитания:Учебник для институтов

физической культуры /Под общ. Ред. Матвеева Л.И., Новикова А.Д.-М.:

---

ФиС,1976.

20. Баланың иілгіштік қасиетін дамыту //Валеология// 2008 №5 16-18 б.

21. Әсемдік пен тазалық //Мектептегі дене шынықтыру 2009№2. 7бет.

22. Дені сау- жаны сау //Мектептегі дене шынықтыру // 2009 №4 13-16 бет.

23.Сабаққа дейінгі гимнастика // Мектептегі дене шынықтыру// 2008.№4

26 бет.

24.Салауатты өмір салды денсаулық кепілі // Мектептегі дене шынықтыру//

2007 №6 13бет.

25.Дені сау ұрпақ мемлекет байлығы. // мектептегі дене шынықтыру// 2007

№6. 20 бет.

---

Смотрите также файлы

• Учебная программа по предмету Физическая культура для учащихся 14 классов, обучающихся по обновленному содержанию.docx

• Проблема сознания в философии.pptx

• Принцип федерализма в финансовой деятельности проявляется в установлении Конституцией рф разграничения компетенции Российской Федерации и субъектов Российской Федерации в области финансов. Так, в ст.docx

• Правовой статус адвоката.rtf

• Нормы употребления имён существительных.docx