Файл: 1. Пн туралы апарат Пнні атауы.doc

1. Пән туралы ақпарат

Пәннің атауы Философия	Пәннің коды	Кредит саны 5	1, 2 курс 1, 2, 3, 4 семестр
Барлық білім беру бағдарламаларына арналған	Fil	Қазақстан тарихы және Рухани жаңғыру кафедрасы	Гуманитарлық ғылымдар жоғары мектебі
Оқу түрі: күндізгі қашықтықтан		Оқыту тілі – қазақша
Пәнді өткізу уақыты және орны: 2022-2023 оқу жылының оқу кестесіне сәйкес
Кеңес беру уақыты – 2022-2023 оқу жылының кеңес беру кестесіне сәйкес
Рейтинг кестесі: 7 және 15 апта
Оқытушылар: Ахметжанова К., Сейтембетов Е.Ж., Игисинова Н.Б., Шуршитбай Б., Шуршитбай М., Ермеков Е.Е.		Байланыс ақпараты (телефон, e-mail)

1. 
   Алғы сөз
   

«Философия» пәні бойынша философиялық емес барлық білім беру бағдарламаларының білім алушыларына арналған үлгілік оқу бағдарламасы мемлекеттік жалпығаортақ білім беру стандартына сәйкес құрастырылған.

Бағдарламаның мақсаты, міндеттері және күтілетін нәтижелері

Бағдарламаның мақсаты білім алушыларда философияны дүниені таныпбілудің ерекше формасы ретінде түсінуін қалыптастырып, олардың келешек кәсіби қызметтері аясында оның негізгі тараулары, мәселелері мен әдістері туралы тұтас білім беру.

Бағдарламаның міндеттері:

1) білім алушылардың қоғамдық сананы жаңартудағы және қазіргі заманның жаһандық міндеттерін шешудегі философияның рөлін түсіну аясында білім алушылардың философиялық-көзқарастық және әдістемелік мәдениет негіздерін игеруі;

2) білім алушылар бойында философиялық рефлексияны, өзін-өзі сараптау және адамгершіліктік өзін-өзі реттеу дағдыларын қалыптастыру;

3) ғылыми зерттеу қабілеттерін дамыту, интеллектуалдық және шығармашылық әлеует қалыптастыру.

Пәнді игеру кезінде қолданылатын білім беру технологиялары

---

Негізгі білім беру технологиялары

Оқу сабақтарын өткізу кезінде мынадай білім беру технологияларын пайдалану көзделеді:

- дәстүрлі технологиялар: аудиториялық сабақтар және білім алушылардың өзіндік жұмысы. Дәрістерде мәтіндік және графикалық ақпарат, диаграммалар, кестелер және т.б. қолданылады. Практикалық сабақтар тапсырмаларды орындау, пәннің тиісті тақырыбы бойынша әртүрлі тапсырмаларды шешу түрінде өткізіледі;

- интерактивті дәріс технологиялары (оқытудың келесі белсенді түрлерін қолдану: құл (басқарылатын) пікірталас немесе әңгіме; слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету; миға шабуыл; мотивациялық сөйлеу);

- проблемалық және жобалық-бағдарланған оқыту технологиялары;

- оқу-зерттеу (іздестіру-зерттеу) қызметінің технологиялары (оқыту процесінде білім алушылардың дербес немесе оқытушымен бірлескен зерттеу қызметі);

- коммуникативті технологиялар (пікірталас, баспасөз конференциясы, миға шабуыл, оқу пікірталастары және басқа да белсенді формалар мен әдістер);

- кейс-технологиялар (жағдайларды талдау);

- білім алушылар іскерлік, рөлдік, имитациялық ойындарға қатысатын ойын технологиялары;

- ақпараттық-коммуникациялық технологиялар (мысалы, әртүрлі операциялық жүйелер мен қолданбалы бағдарламалардың кәсіби пакеттерін қолдана отырып, компьютерлік сыныптағы сабақтар).

Адаптивті білім беру технологиялары (инклюзивті оқыту)

Ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдарды оқыту кезінде пәнді табысты игеру үшін мынадай бейімделген білім беру технологиялары қолданылуы мүмкін:

- қашықтықтан (ақпараттық-коммуникациялық) білім беру технологиялары;

- бағдарламаланған оқыту технологиясы (арнайы құралдардың (бағдарламаланған оқулық, арнайы оқыту машиналары, компьютерлер және т.б.) көмегімен алдын ала әзірленген оқыту бағдарламасы бойынша дербес жеке оқыту технологиясы);

- пәнге бағытталған технологиялар (мақсат қою процесі, яғни мақсаттар білім алушылардың іс-әрекеттерінде көрсетілген олардың нәтижелері арқылы қалыптасады);

- тұлғаға бағдарланған технологиялар (мысалы, есту қабілеті бұзылған білім алушылар компьютерлік техникамен, аудиотехникамен, бейнетехникамен, электрондық тақтамен және т.б. оқитын оқу аудиториясының жабдығы);

оқу материалын игеруге көмек көрсету үшін білім алушылармен қосымша жеке консультациялар өткізу.

---

Бағдарламаны меңгеру қорытындысы бойынша білім алушы келесі оқу нәтижелеріне ие болады:

1) философияның тарихи дамуы негізінде онтология мен метафизиканың негізгі мазмұнын сипаттау;

2) нақты дүниені философиялық зерделеудің ерекшелігін түсіндіру;

3) дүниеге көзқарасты табиғи және әлеуметтік әлемді философиялық зерделеу мен зерттеудің нәтижесі ретінде негіздеу;

4) дүниені танып-білудің ғылыми және философиялық әдістерін жіктеу;

5) мифологиялық, діни және ғылыми дүниетанымның ерекшеліктері мен

мазмұнына түсініктеме жасау;

6) негізгі дүниетанымдық ұғымдардың мағынасы мен рөлін адамның қазіргі әлемдегі жеке және әлеуметтік болмысының құндылықтары ретінде негіздеу;

7) медиамәтіндер, әлеуметтік-мәдени және жекетұлғалық жағдайлардың философиялық қырларына этикалық шешімдерді қабылдау және негіздеу үшін талдау жасау;

8) қазіргі жаһандық қоғамның өзекті мәселелеріне қатысты өзінің адами ұстанымын қалыптастыру және сауатты дәйектеу;

9) кәсіби саладағы мәселелердің философиялық мазмұнын анықтау үшін өзекті болып саналатын зерттеу жүргізіп, оның нәтижелерін талқылауға ұсыну.
Пререквизиттер:

№	Пәндердің атауы
1	Қазіргі Қазақстан тарихы
2	Мәдениеттану
3	Саясаттану
4	Әлеуметтану

Постреквизитгер:

№	Пәндердің атауы
1	Кісіптік іс-тәжірибе
2	Білім беру бағдарламасы бойынша пәндер

Күнтізбелік-тақырыптық жоспар

№	Пән тақырыптарының атауы	Апта	Сабақ түрі бойынша аудиторлық сағат саны				Сабақ түрі бойынша аудиторлық емес сағат саны				Бар лығы (с.)
			Дәріс (с.)		Пр/сем./ студ (с.)		БОӨЖ (с)		БӨЖ (с)
1	Ойлау мәдениетінің пайда болуы.	1	4		2		2		10		17
2	Философия пәні мен әдісі.	2
3	Сана, жан және тіл.	3	2		1,5		2		5		10,5
4	Болмыс. Онтология және метафизика.	4	2		1,5		2		5		10,5
5	Таным және шығармашылық.	5	2		1,5		2		5		10,5
6	Білім, ғылым, техника және технологиялар.	6	2		1,5		2		5		10,5
7	Адам.	7	2		1,5		2		5		10,5
8	Өмір және өлім. Өмірдің мәні.	8	2		1,5		2		5		10,5
9	Этика. Құндылықтар философиясы.	9	2		1,5		2		5		10,5
10	Еркіндік философиясы.	10	2		1,5		2		5		10,5
11	Өнер философиясы.	11	2		1,5		2		5		10,5
12	Қоғам және мәдениет.	12	2		1,5		1		5		9,5
13	Тарих философиясы.	13	2		1		2		5		10,5
14	Дін философиясы.	14	2		1		1		5		9,5
15	«Мәңгілік ел» мен «Рухани жаңғыру» –Қазақстанның жаңа философиясы.	15	2		1		1		5		9
Барлығы				30		20		25		75		150

---

---

Дәріс сабақтарының мазмұны

1. Ойлау мәдениетінің пайда болуы. Философия пәні мен әдісі.

Ойлау мәдениеті. Көркемдік рефлексия. Философия «даналыққа құштарлық» ретінде. Философия және диалог. Философияның эвристикалық мүмкіндіктері. Сын және күмән ретінде ойлаудың философиялық түрі. Өткенге сыни көзқарас қазіргі Қазақстанның ұлттық санасындағы өзгерістер мен рухани жаңғырудың шарты ретінде. Философиялық мәселелердің тұлғалық сипаты. Философия және дүниеге көзқарас (дүниетаным). Әлемнің ғылыми, философиялық және діни бейнесі (суреттемелері). Мифология, дін және философияның арақатынасы. Қоғамдық дамудағы мифтердің рөлі. Философия білімнің ерекше саласы және рухани қызметтің ерекше түрі ретінде.

Философияның негізгі бөлімдерінің қысқаша сипаттамасы – онтология, гносеология (таным теориясы), философиялық антропология, логика, этика, эстетика, әлеуметтік және саяси философия.

Философияның анықтамаларының, формалары мен бағыттарының көптүрлілігі және философиялық ой-сананы жүзеге асыру тәсілдерінің саналуандығы. Философия және фәлсафа. Фәлсафа дәстүріндегі ғылым мен дін мәселелерін шешудің біртұтастығы. Адам және қоғам өміріндегі философия және философ. Қазіргі Қазақстанның Үшінші жаңғыруын жүзеге асырудағы философияның рөлі.
2. Сана, жан және тіл.

Жан, ақыл, парасат, рух. Антика философиясындағы жан мен ақылдың космологизмі. Аристотель «Жан туралы». Фәлсафа дәстүріндегі жан ұғымы: Ибн-Сина жан туралы. Орта ғасыр дәуіріндегі жан мен рухтың теологиялық интерпретациясы (түсінігі). Сананың гносеологиялық модельдері. Жаңа еуропалық философиядағы туа біткен идеялар тұжырымдамасы және cogito мәртебесі. Неміс классикалық философиясындағы ақыл-ойдың трансценденттік негіздері. Шәкәрімнің «Үш ақиқаты». Шәкәрім жан туралы. Адамның рухани қызметі мен рухының табиғаты. Тән (дене) және руханилық.

Сана онтологиялық мәселе ретінде. Сана фактілері. Сана феномендері. Сананың қалыптасуын анықтайтын факторлар. Антропосоциогенез. Сананың пайда болуы мен мәні: негізгі тұжырымдамалар. Шығыс философиясындағы сана мәселесі. Сананың құрылымы. Бейсаналық, сана, сана үсті (сверхсознание). Философиядағы бейсаналықтың негізгі концепциялары (З. Фрейд, К. Г. Юнг). Постмодернистік философиядағы сана мәтін ретінде (Ж. Деррида, Ж. Делез). Сана және өзіндік сана. Сана және ұлттық сана. Қазіргі Қазақстанды рухани жаңғырту контекстіндегі ұлттық сана-сезім.

---