Файл: Масаты артикуляциялы жаттыуларды йрену Міндеті.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 02.05.2024

Просмотров: 26

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


Күтілетін нәтиже:
Білу: мәтінмен жұмыс жасай алу

Білді: мәтіндерді оқығанда екпін қою

Игерді: Осы білімдерін басқа сабақтардағы білімдеріне пайдаланады

Күні: 23.11.2022ж.

Тақырыбы : логикалық және синтагматикалық екпіндерін бөле отырып, сөздің әуендік белгілерін сақтай отырып фразаларды біріктіріп немесе синтагмалараға бөліп айту

Мақсаты: дыбыстарды дұрыс, анық айтуға үйрету, қиын дыбыстарды айтуға машықтандыру.

А) Түзету- білімділік: сөйлеу барысында дыбыс айту кемшілігін жою;

Ә) Түзету-дамытушылық: фонематикалық қабылдауын дамыту, ойын тапсырмалары арқылы ойлау, қабылдау, зейінін дамыту,артикуляциялық жаттығуларды жасау арқылы дыбысты дұрыс айтуға үйрету.

Б) Түзету-тәрбиелік: баланы ұзақ және тынымсыз жұмысқа жан-жақты және ұқыпты дайындау.

Сабақ түрі: жаңа сабақ

Көрнекіліктер: айна, артикуляциялық жаттығулар

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Логопедтің іс-әрекеті


Балалардың іс-әрекеті

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы



Психологиялық-педагогикалық көңіл-күй.

Сөйлеу ережелері

Мен сабырлымын

Мен терең тыныс ала аламын.

Менің қолдарым босаңсыған.

Менің аяқтарым босаңсыған.

Менің денем тыныштықта

Бет бұлшық еттерім босаңсыған.

Мен әдемі, анық және жай сөйлей аламын.
Логикалық екпін. Шығармалардан үзінді оқу барысында логикалық екпінді анықтау.

Екпін — сөйлем ішіндегі кейбір сөздердің немесе сөз ішіндегі кейбір буын, дыбыстардың басқа тілдік бөліктерден ерекшеленіп, көтеріңкі айтылуы.Екпін сөз екпіні, ой екпіні, тіркес екпіні, дыбыс екпіні деп бөлінеді.

Сөйлемдегі айрықша назар аударылып айтылған сөзде ой екпіні болады да, ол сөз басқа сөздерге қарағанда, ерекше әуенмен айтылады. Мұндай екпін логикалық екпін деп аталады.

Логикалық екпінді дұрыс түсіру кез келген сөзді, не тіпті көп сөзді, айрықшалап айтуды білдірмейді. Оны дұрыс істеу үшін тек қажетті сөздерге екпін түсіріп, айрықшалап айту керек. Егер екпін керек емес сөздерге түсетін болса, тыңдаушылар сенің не айтқаныңды түсінбей, ойлары басқа жаққа ауып кетуі мүмкін. Материал жақсы болғанымен де, егер логикалық екпін дұрыс түсірілмесе, тыңдаушыларды іс-әрекетке талпындыру қиын болады.

Логикалық екпінді әр түрлі тәсілмен түсіруге болады және олар көбінесе қабаттаса қолданылады: мысалы, дауысты күшейтуге, ерекше сезіммен айтуға, баяу және айқынырақ сөйлеуге, назар аударылатын сөздердің алдында немесе кейін (не айтқанға дейін де, кейін де) кідіріс жасауға және ым-ишаратпен білдіруге болады. Кейбір тілдерде сөздерді дауыс сарынын жоғарылату не төмендету арқылы айрықшалауға болады. Бұл тәсілдердің қайсысы тиімді болатыны сөйлейтін сөзіңнің мазмұны мен қандай жағдайда айтылатынына байланысты.

Қай сөзді айрықшалап көрсету керектігін шешерде, келесі жайттарды ескер:

1) Сөйлемде қай сөздерге екпін түсіру керектігін анықтау үшін сөйлемді ғана емес, мәнмәтінді де қарау керек.

2) Жаңа ой басталған жерге екпін түсіруге болады. Бұл, мысалы, негізгі бөлімдердің бірі немесе ойдың жаңа бағытта дамитынын көрсететін сөздер болуы мүмкін. Сонымен қатар логикалық екпінмен бір ойдың аяқталғанын да көрсетуге болады.

3) Логикалық екпінді қолдану арқылы баяндамашы талқылап жатқан сұраққа өзінің қалай қарайтынын көрсетуіне болады.

4) Логикалық екпінді баяндаманың негізгі ойларына көңіл бұру үшін де қолдануға болады.

Мәтін оқу.


Бірге қайталайды.

Оқушы бірге жасап отырады

Сабақтың соңы


Мәтінмен жұмыс

Үйде оқып келу.

Оқушы жасайды



Күтілетін нәтиже:
Білу: мәтінмен жұмыс жасай алу

Білді: мәтіндерді оқығанда екпін қою

Игерді: Осы білімдерін басқа сабақтардағы білімдеріне пайдаланады

Күні: 05.12.2022ж.

Тақырыбы : фразаларда логикалық және синтагматикалық екпінді өз еркімен бөлу

Мақсаты: дыбыстарды дұрыс, анық айтуға үйрету, қиын дыбыстарды айтуға машықтандыру.

А) Түзету- білімділік: сөйлеу барысында дыбыс айту кемшілігін жою;

Ә) Түзету-дамытушылық: фонематикалық қабылдауын дамыту, ойын тапсырмалары арқылы ойлау, қабылдау, зейінін дамыту,артикуляциялық жаттығуларды жасау арқылы дыбысты дұрыс айтуға үйрету.

Б) Түзету-тәрбиелік: баланы ұзақ және тынымсыз жұмысқа жан-жақты және ұқыпты дайындау.

Сабақ түрі: жаңа сабақ

Көрнекіліктер: айна, артикуляциялық жаттығулар

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Логопедтің іс-әрекеті


Балалардың іс-әрекеті

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы



Психологиялық-педагогикалық көңіл-күй.

Сөйлеу ережелері

Мен сабырлымын

Мен терең тыныс ала аламын.

Менің қолдарым босаңсыған.

Менің аяқтарым босаңсыған.

Менің денем тыныштықта

Бет бұлшық еттерім босаңсыған.

Мен әдемі, анық және жай сөйлей аламын.
Логикалық екпін. Шығармалардан үзінді оқу барысында логикалық екпінді анықтау.

Екпін — сөйлем ішіндегі кейбір сөздердің немесе сөз ішіндегі кейбір буын, дыбыстардың басқа тілдік бөліктерден ерекшеленіп, көтеріңкі айтылуы.Екпін сөз екпіні, ой екпіні, тіркес екпіні, дыбыс екпіні деп бөлінеді.

Сөйлемдегі айрықша назар аударылып айтылған сөзде ой екпіні болады да, ол сөз басқа сөздерге қарағанда, ерекше әуенмен айтылады. Мұндай екпін логикалық екпін деп аталады.

Логикалық екпінді дұрыс түсіру кез келген сөзді, не тіпті көп сөзді, айрықшалап айтуды білдірмейді. Оны дұрыс істеу үшін тек қажетті сөздерге екпін түсіріп, айрықшалап айту керек. Егер екпін керек емес сөздерге түсетін болса, тыңдаушылар сенің не айтқаныңды түсінбей, ойлары басқа жаққа ауып кетуі мүмкін. Материал жақсы болғанымен де, егер логикалық екпін дұрыс түсірілмесе, тыңдаушыларды іс-әрекетке талпындыру қиын болады.

Логикалық екпінді әр түрлі тәсілмен түсіруге болады және олар көбінесе қабаттаса қолданылады: мысалы, дауысты күшейтуге, ерекше сезіммен айтуға, баяу және айқынырақ сөйлеуге, назар аударылатын сөздердің алдында немесе кейін (не айтқанға дейін де, кейін де) кідіріс жасауға және ым-ишаратпен білдіруге болады. Кейбір тілдерде сөздерді дауыс сарынын жоғарылату не төмендету арқылы айрықшалауға болады. Бұл тәсілдердің қайсысы тиімді болатыны сөйлейтін сөзіңнің мазмұны мен қандай жағдайда айтылатынына байланысты.

Қай сөзді айрықшалап көрсету керектігін шешерде, келесі жайттарды ескер:

1) Сөйлемде қай сөздерге екпін түсіру керектігін анықтау үшін сөйлемді ғана емес, мәнмәтінді де қарау керек.

2) Жаңа ой басталған жерге екпін түсіруге болады. Бұл, мысалы, негізгі бөлімдердің бірі немесе ойдың жаңа бағытта дамитынын көрсететін сөздер болуы мүмкін. Сонымен қатар логикалық екпінмен бір ойдың аяқталғанын да көрсетуге болады.

3) Логикалық екпінді қолдану арқылы баяндамашы талқылап жатқан сұраққа өзінің қалай қарайтынын көрсетуіне болады.

4) Логикалық екпінді баяндаманың негізгі ойларына көңіл бұру үшін де қолдануға болады.

Мәтін оқу.


Бірге қайталайды.

Оқушы бірге жасап отырады

Сабақтың соңы


Мәтінмен жұмыс

Үйде оқып келу.

Оқушы жасайды



Күтілетін нәтиже:
Білу: мәтінмен жұмыс жасай алу

Білді: мәтіндерді оқығанда екпін қою

Игерді: Осы білімдерін басқа сабақтардағы білімдеріне пайдаланады

Күні: 07.12.2022ж.

Тақырыбы : фразаларда логикалық және синтагматикалық екпінді өз еркімен бөлу

Мақсаты: дыбыстарды дұрыс, анық айтуға үйрету, қиын дыбыстарды айтуға машықтандыру.

А) Түзету- білімділік: сөйлеу барысында дыбыс айту кемшілігін жою;

Ә) Түзету-дамытушылық: фонематикалық қабылдауын дамыту, ойын тапсырмалары арқылы ойлау, қабылдау, зейінін дамыту,артикуляциялық жаттығуларды жасау арқылы дыбысты дұрыс айтуға үйрету.

Б) Түзету-тәрбиелік: баланы ұзақ және тынымсыз жұмысқа жан-жақты және ұқыпты дайындау.

Сабақ түрі: жаңа сабақ

Көрнекіліктер: айна, артикуляциялық жаттығулар

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Логопедтің іс-әрекеті


Балалардың іс-әрекеті

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы



Психологиялық-педагогикалық көңіл-күй.

Сөйлеу ережелері

Мен сабырлымын

Мен терең тыныс ала аламын.

Менің қолдарым босаңсыған.

Менің аяқтарым босаңсыған.

Менің денем тыныштықта

Бет бұлшық еттерім босаңсыған.

Мен әдемі, анық және жай сөйлей аламын.
Логикалық екпін. Шығармалардан үзінді оқу барысында логикалық екпінді анықтау.

Екпін — сөйлем ішіндегі кейбір сөздердің немесе сөз ішіндегі кейбір буын, дыбыстардың басқа тілдік бөліктерден ерекшеленіп, көтеріңкі айтылуы.Екпін сөз екпіні, ой екпіні, тіркес екпіні, дыбыс екпіні деп бөлінеді.

Сөйлемдегі айрықша назар аударылып айтылған сөзде ой екпіні болады да, ол сөз басқа сөздерге қарағанда, ерекше әуенмен айтылады. Мұндай екпін логикалық екпін деп аталады.

Логикалық екпінді дұрыс түсіру кез келген сөзді, не тіпті көп сөзді, айрықшалап айтуды білдірмейді. Оны дұрыс істеу үшін тек қажетті сөздерге екпін түсіріп, айрықшалап айту керек. Егер екпін керек емес сөздерге түсетін болса, тыңдаушылар сенің не айтқаныңды түсінбей, ойлары басқа жаққа ауып кетуі мүмкін. Материал жақсы болғанымен де, егер логикалық екпін дұрыс түсірілмесе, тыңдаушыларды іс-әрекетке талпындыру қиын болады.

Логикалық екпінді әр түрлі тәсілмен түсіруге болады және олар көбінесе қабаттаса қолданылады: мысалы, дауысты күшейтуге, ерекше сезіммен айтуға, баяу және айқынырақ сөйлеуге, назар аударылатын сөздердің алдында немесе кейін (не айтқанға дейін де, кейін де) кідіріс жасауға және ым-ишаратпен білдіруге болады. Кейбір тілдерде сөздерді дауыс сарынын жоғарылату не төмендету арқылы айрықшалауға болады. Бұл тәсілдердің қайсысы тиімді болатыны сөйлейтін сөзіңнің мазмұны мен қандай жағдайда айтылатынына байланысты.

Қай сөзді айрықшалап көрсету керектігін шешерде, келесі жайттарды ескер:

1) Сөйлемде қай сөздерге екпін түсіру керектігін анықтау үшін сөйлемді ғана емес, мәнмәтінді де қарау керек.

2) Жаңа ой басталған жерге екпін түсіруге болады. Бұл, мысалы, негізгі бөлімдердің бірі немесе ойдың жаңа бағытта дамитынын көрсететін сөздер болуы мүмкін. Сонымен қатар логикалық екпінмен бір ойдың аяқталғанын да көрсетуге болады.

3) Логикалық екпінді қолдану арқылы баяндамашы талқылап жатқан сұраққа өзінің қалай қарайтынын көрсетуіне болады.

4) Логикалық екпінді баяндаманың негізгі ойларына көңіл бұру үшін де қолдануға болады.

Мәтін оқу.


Бірге қайталайды.

Оқушы бірге жасап отырады

Сабақтың соңы


Мәтінмен жұмыс

Үйде оқып келу.

Оқушы жасайды



Күтілетін нәтиже:
Білу: мәтінмен жұмыс жасай алу

Білді: мәтіндерді оқығанда екпін қою

Игерді: Осы білімдерін басқа сабақтардағы білімдеріне пайдаланады

Күні: 12.12.2022ж

Тақырыбы : оқумен және сыныптан тыс әрекетпен біріккен тілдік материалды есту аппаратының көмегімен және есту аппаратынсыз есту арқылы қабылдау

Мақсаты: дыбыстарды дұрыс, анық айтуға үйрету, қиын дыбыстарды айтуға машықтандыру.

А) Түзету- білімділік: сөйлеу барысында дыбыс айту кемшілігін жою;

Ә) Түзету-дамытушылық: фонематикалық қабылдауын дамыту, ойын тапсырмалары арқылы ойлау, қабылдау, зейінін дамыту,артикуляциялық жаттығуларды жасау арқылы дыбысты дұрыс айтуға үйрету.

Б) Түзету-тәрбиелік: баланы ұзақ және тынымсыз жұмысқа жан-жақты және ұқыпты дайындау.

Сабақ түрі: жаңа сабақ

Көрнекіліктер: айна, артикуляциялық жаттығулар

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Логопедтің іс-әрекеті


Балалардың іс-әрекеті

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы



Психологиялық-педагогикалық көңіл-күй.

Сөйлеу ережелері

Мен сабырлымын

Мен терең тыныс ала аламын.

Менің қолдарым босаңсыған.

Менің аяқтарым босаңсыған.

Менің денем тыныштықта

Бет бұлшық еттерім босаңсыған.

Мен әдемі, анық және жай сөйлей аламын.

«Естігенде шапалақта»

Мақсаты: Дыбыстардың арасынан берілген дыбысты ажырата білуге үйрету, фонематикалық есту қабілетін дамыту.

Ойын барысы: Берілген дыбысты естігенде шапалақпен белгілеу. Логопед ең алдымен жеке дыбыстарды айтады, сосын буындардың арасынан берілген дыбысты белгілейді.
«Сөзді аяқтап көмектес»

Мақсаты: Фонематикалық есту қабілетін дамыту, жетіспейтіңн дыбыстарды жалғастыру.

Құралдар: заттық суреттер

Ойын барысы: Баланың алдына бір-бірден суреттерді орналастырады, содан кейін сөздің соңғы дыбыстарын аяқтамай айтады. Бала суретке қарап сөзді аяқтауы керек. Ойынды қиындатуға болады: сөзді суретсіз аяқтау, немесе берілген дыбыспен, буынмен аяқта. Мысалы: қал-та, ба-та, қа-л, бал-та, ма-л, ша-л, ба-л.
"Тыңда да айт" ойыны.

Мақсаты: айналадағы заттардың дыбыстарын бір-бірінен ажырата білуге үйрету, фонематикалық есту қабілетін дамыту.

Құрал: ағаш, металл қасықтар, доп, қағаз, кітап,суы бар стақан, қоңырау, кілттер. ІІ нұсқасы ретінде музыкалық аспаптарды пайдалануға болады.

Ойын барысы: Жеке және топпен ойнауға болады. Ең алды балалар үстелдегі заттарды қарап алады. Сосын мұғалімге теріс қарап отырады, ал мұғалім заттардың дыбысын шығарады, оқушы дыбысты танып толық жауап береді : «Бұл қоңыраудың сыңғыры» т.с.с. ІІ-нұсқа. Заттардың орнына музыкалық аспаптар пайдаланады. Аспапты дыбысынан таниды.

Мәтінмен жұмыс

Оқып, жазу


Бірге қайталайды.


Оқушы бірге жасап отырады

Сабақтың соңы


Мәтінмен жұмыс

Үйде оқып келу.

Оқушы жасайды



Күтілетін нәтиже:
Білу: тілдік материалды игеру

Білді: сөйлеу тілінде дұрыс анық айту

Игерді: Осы білімдерін басқа сабақтардағы білімдеріне пайдаланады

 


Күні: 14.12.2022ж

Тақырыбы : оқумен және сыныптан тыс әрекетпен біріккен тілдік материалды есту аппаратының көмегімен және есту аппаратынсыз есту арқылы қабылдау

Мақсаты: дыбыстарды дұрыс, анық айтуға үйрету, қиын дыбыстарды айтуға машықтандыру.

А) Түзету- білімділік: сөйлеу барысында дыбыс айту кемшілігін жою;

Ә) Түзету-дамытушылық: фонематикалық қабылдауын дамыту, ойын тапсырмалары арқылы ойлау, қабылдау, зейінін дамыту,артикуляциялық жаттығуларды жасау арқылы дыбысты дұрыс айтуға үйрету.

Б) Түзету-тәрбиелік: баланы ұзақ және тынымсыз жұмысқа жан-жақты және ұқыпты дайындау.

Сабақ түрі: жаңа сабақ

Көрнекіліктер: айна, артикуляциялық жаттығулар

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Логопедтің іс-әрекеті


Балалардың іс-әрекеті

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы



Психологиялық-педагогикалық көңіл-күй.

Сөйлеу ережелері

Мен сабырлымын

Мен терең тыныс ала аламын.

Менің қолдарым босаңсыған.

Менің аяқтарым босаңсыған.

Менің денем тыныштықта

Бет бұлшық еттерім босаңсыған.

Мен әдемі, анық және жай сөйлей аламын.

«Естігенде шапалақта»

Мақсаты: Дыбыстардың арасынан берілген дыбысты ажырата білуге үйрету, фонематикалық есту қабілетін дамыту.

Ойын барысы: Берілген дыбысты естігенде шапалақпен белгілеу. Логопед ең алдымен жеке дыбыстарды айтады, сосын буындардың арасынан берілген дыбысты белгілейді.
«Сөзді аяқтап көмектес»

Мақсаты: Фонематикалық есту қабілетін дамыту, жетіспейтіңн дыбыстарды жалғастыру.

Құралдар: заттық суреттер

Ойын барысы: Баланың алдына бір-бірден суреттерді орналастырады, содан кейін сөздің соңғы дыбыстарын аяқтамай айтады. Бала суретке қарап сөзді аяқтауы керек. Ойынды қиындатуға болады: сөзді суретсіз аяқтау, немесе берілген дыбыспен, буынмен аяқта. Мысалы: қал-та, ба-та, қа-л, бал-та, ма-л, ша-л, ба-л.
"Тыңда да айт" ойыны.

Мақсаты: айналадағы заттардың дыбыстарын бір-бірінен ажырата білуге үйрету, фонематикалық есту қабілетін дамыту.

Құрал: ағаш, металл қасықтар, доп, қағаз, кітап,суы бар стақан, қоңырау, кілттер. ІІ нұсқасы ретінде музыкалық аспаптарды пайдалануға болады.

Ойын барысы: Жеке және топпен ойнауға болады. Ең алды балалар үстелдегі заттарды қарап алады. Сосын мұғалімге теріс қарап отырады, ал мұғалім заттардың дыбысын шығарады, оқушы дыбысты танып толық жауап береді : «Бұл қоңыраудың сыңғыры» т.с.с. ІІ-нұсқа. Заттардың орнына музыкалық аспаптар пайдаланады. Аспапты дыбысынан таниды.

Мәтінмен жұмыс

Оқып, жазу


Бірге қайталайды.


Оқушы бірге жасап отырады

Сабақтың соңы


Мәтінмен жұмыс

Үйде оқып келу.

Оқушы жасайды